File NLW MS 13139A. - Miscellanea,

Identity area

Reference code

NLW MS 13139A.

Title

Miscellanea,

Date(s)

  • [1785x1826] / (Creation)

Level of description

File

Extent and medium

viii + 444 pp. (pp. 168-9 occurring twice; pp. 284-93 omitted).

Context area

Name of creator

Name of creator

Archival history

Immediate source of acquisition or transfer

Content and structure area

Scope and content

A volume containing miscellany of prose and verse items in the hand of Edward Williams ('Iolo Morganwg'), divided into three sections each described on its 'title-page' as 'Brith y Coed sef cynnulliad cymmysg o hen Bethau Cymreig Rhyddiaith a Phrydyddiaeth Cynnulliad Iolo Morganwg'. These three sections are numbered Rhifyn 1, 11, 111 respectively. The contents of section 1 (pp. i-viii, 1-153) consist of miscellaneous items including notes on the three bardic brothers Ednyfed, Madawc (Benfras), and Llywelyn ap Gruffudd of Marchwiail [co. Denbigh] (11), copies of versions of the dedicatory epistle to Richard Mostyn and the letter to the reader which Gruffudd Hiraethog composed as introductory material to his booklet or volume 'Lloegr drigiant ddifyrrwch Brytanaidd Gymro' which contained, inter alia, his collection of Welsh proverbs (see D. J. Bowen: Gruffudd Hiraethog a'i Oes (Caerdydd, 1958), tt. 32-7) (33-42), a list of old Welsh words extracted from the aforementioned booklet (37), a copy of Simwnt Vychan's licence as 'pencerdd' granted at the Caerwys eisteddfod, 1567 (42- 3), miscellaneous Welsh proverbs (44-5, 72), a list of fifteenth and sixteenth century Welsh bards with the names of their burial places (59-62 ), an anecdote relating to Siôn Mowddwy (64), a copy of the marriage vow ( Welsh) in force in the time of Oliver Cromwell (73), a brief note on the orthography of the 'Black Book of Carmarthen' (73), medicinal recipes (74- 5), a description of a traditional Glamorgan game called 'Chware cnau mewn Llaw' (see IM, tt. 51-2) (76), anecdotes purporting to give biographical data re Dafydd ap Gwilym (77-85), an anecdote relating to Rhisiart Iorwerth 'o Langynwyd' incorporating an 'englyn' attributed to him (86-7), an anecdote re the imprisonment of people in Cardiff gaol for their religious views in the reign of Mary [Tudor] (93-6), an anecdote re a meeting of poets at Ystrad Ywain [co. Glamorgan] in 1720 (98), a note relating to Llywelyn Bren Hen (100), a brief pedigree of the Abermarlais family (101), a list of Welsh proper names derived from Latin (105-06), a note on 'cerdd gadair' and 'cerdd deuluaidd' (107), a series of triads entitled 'Trioedd y Cybydd' (117-20), a few triads with other miscellanea ( 132-3), a note on violent winds near Ruthyn [co. Denbigh] in 1628-1629 (137-8 ), an extract from a letter from John Lloyd ap Huw to Edward Llwyd of the [Ashmolean] Museum [Oxford], 1698, concerning the location of certain ' cistiau' and stone circles (138-9), a note on Tudur Aled with a list of bards licensed at an 'eisteddfod' held at Caerwys in 1565 (150-51), and an anecdote relating to Tomas Llywelyn 'o Regoes' (152); prose items, lists, etc., with the superscriptions 'Llyma enwau Pedwar Marchog ar hugain Llys Arthur . . .' (1-10), 'Llyma enwau Arfau Arthur' (10), 'Llyma Enwau llongau . . . Arthur' (10), 'Casbethau Cattwg Ddoeth' (16), 'Enwau y Pedair camp ar hugain (24 accomplishments) a'r achos y gwnaethpwyd hwynt' (17-19), Pedwar Marchog ar hugaint oedd yn Llys Arthur . . .' (20-23), 'Cynghorion Ystudfach fardd' (27-8), 'Cyngor Taliesin . . . i Afawn ei Fab . . .' (46), 'Llyma achau a Bonedd rhai o'r Prydyddion' (49), 'Ymryson yr Enaid a'r Corph yr hwn a droes Iolo Goch o'r Lladin yng Nghymraeg' (65-70 ), 'Naw Rhinwedd y gofyn Duw gan Ddyn' (70-71), 'Graddau Carennydd' (92), 'Coffedigaeth am ladd y Tywysog Llywelyn ap Gruffudd . . . ' (130-31), 'Y Saith Veddwl teithiol' (134-5), 'Llyma saith Rhad yr Yspryd Glân' (135), 'Llyma'r . . . saith Bechod marwol' (135), 'Llyma saith weithred y drugaredd' (135), 'Llyma Weddi y Pader' (136), 'Enwau y nawnyn a diriwys yn gyntaf yn Fforest Glynn Cothi' (142-3), and 'Chwe peth a ddifa Lloegr' (148); and transcripts of Welsh poems in strict and free metre, often single 'englynion', including poems attributed to Rhys Goch Eryri (12), Thomas Llywelyn 'o Regoes' (12,141), Gruffydd Hiraethog (13), Simwnt Fychan (? 13, 109), Bleddyn ddu (13), Dafydd Benwyn (13), Richard Hughes ( 14, 116), Wm. Llyn (14), Elis Wynn 'o blwyf Llanuwchlyn' (15), Taliesin Ben Beirdd (23, 90-91, 104), Ystudfach fardd (23-6), Thomas Gruffudd (32), Llen. Deio Pywel (46), Llywelyn Siôn 'o Langewydd' (47-8), Hopcin ap Thomas ap Einon 'o Ynys Dawy' (50), Gytto'r Glynn (55), Thomas Glynn Cothi (57-8), Tomas Lewys 'o Lechau' (63-4), Morys Dwyfech (72), Twm ab Ifan ab Rhys (87-8), William Dafydd 'o Abercwmyfuwch' (88-9), Siôn y Cent (97, 112- 14), Dafydd ap Gwilym (99, 108), Edward Richards (108), Revd. Mr. Davies, Bangor (108), Tudur Aled (109), Edward Maelor (109), Rhys Cain (110, 115), Dafydd ap Siancyn Fynglwyd (110), Roger Cyffin (110), Siôn Tudur (110), Syr Huw Dafydd 'o Euas' (111), Ieuan Brydydd Hir 'o Lanyllted' (111), Thomas Powel 'o Euas' (111), Dafydd ab Edmwnd (114), Rhisiart Iorwerth (115), Syr Ifan, 'offeiriad Carno' (115), Matthew Owen (115), ? Huw Morys ( 115), Rhisiart Philip (115), Cynddelw Brydydd Mawr (116), Seisyllt Bryffwrch (116), Dafydd Nanmor (131), Iago ab Dewi (140), Llywelyn Tomas ( 141), and Rhobin Ddu 'o Fôn' (143-8), a sequence of fifteen stanzas called 'Araith y Gwragedd' (29-32), a sequence of 'Englynion y Misoedd' attributed to Syppyn Cyfeiliog or Cneppyn Gwerthrynion reputedly 'o Lyfr Ysgrif yn llaw'r Dr. Dafis o Fallwyd' (121-4), and a sequence of thirty-two 'Englynion yr Eira' attributed to Macclaff ap Llywarch (125-30). (continued)

Section 2 (pp. 161-312) contains miscellaneous items including a note relating to Morgan Llywelyn ? 'o Regoes' (170), a short list of Welsh bards who had acted as bardic teachers to other bards (198), miscellaneous genealogical and chronological data (220-21), lists of Welsh bards 'yn amser y Clymiad cyntaf ar Gerdd', 'yn yr ail clymiad Cerdd', and 'yn amser y trydydd Clymiad ar Gerdd' (225-32), a copy of an introduction written by [Edward Williams] 'Iolo Morganwg' in 1800 to a proposed booklet to be called 'Gwern Doethineb' containing ? extracts from miscellaneous Welsh manuscript sources (268-70), a brief chronicle of events in Welsh and British history to 1318 A.D. (275-9), a further brief chronicle of events in Welsh and British history to 1420 A.D. (280-300), and a third brief chronicle of such events to 1404 A.D. (301-03); prose items or lists with the superscriptions 'Henaifion Byd' (171-5), '14 Prif geinciau Cadwgan a Chyhelyn' (186-7), 'Llyma Ddosparth Cerdd Dant' (211-14), 'Llyma enwau y pedwar mesur ar hugain Cerdd dant' (214-15), 'Llyma y saith mesur ar hugain' (215-16), 'Llyma Lyfr a elwir Cadwedigaeth Cerdd Dannau . . .' ( 217-19), 'Llyma yr ystatys a wnaeth Gruffudd ap Cynan i'r Penceirddiaid a'r Athrawon i gymmeryd Disgyblion . . .' (271-4), and 'Dosparth yr awgrym' ( 303); and transcripts of Welsh poems, sometimes a single 'englyn', including poems attributed to Dafydd ap Gwilym (169-70, 205), Siôn y Cent (175-9), Huw Machno (180-84), Thomas Carn (184-5), Thomas Dafydd ap Ieuan ap Rhys 'o Bwll y Crochan' (a sequence of twenty 'Englynion Eiry Mynydd ar Ddiarhebion') (187-93), Dafydd ap Edmwnt (194), Siôn Brwynog (195, 200), Hywel ap Syr Mathew (196), Dicc Huws (197), Syr Thomas Williams 'o Drefriw' (199), Dafydd Nanmor (200, 304), Thomas James (200), Rhys Cain (201, 203 ), Siôn Philip (201-02), Huw Pennant (202), Morgan ap Huw Lewys (202), Huw Arwystli (204), Tudur fardd coch (205), Llawdden fardd (206), Dafydd Manuel (207-10), Guttyn Owain (222-4), Edward Dafydd (265-7), and Thomas Llewelyn 'o Regoes' (304), a series of 'englynion' mostly to the nightingale reputedly composed in connection with 'eisteddfodau' held at Caerwys including 'englynion' attributed to Siôn Tudur, Wiliam Cynwal, Wiliam Lleyn, Rd. Davies, escob Mynyw, Robert Gruffydd ab Ieuan, Bartholom Jones, Huw Llyn, Elis ab Rhys ab Edward, Syr Lewys 'o Langyndeyrn', Hittin Grydd, and Lewys ab Edward (233-9), a series of one hundred and sixty stanzas with the superscription 'Chwedlau'r Doethion (o Lyfr Tre Brynn)' each stanza commencing 'A glywaist ti chwedl' (240-60), and a second sequence of thirty-four stanzas of the same nature (260-65).

Section 3 (pp. 313-444) includes prose items with the superscriptions 'Llyma Ragaraith Bardd Ifor Hael' (with a note thereon by [Edward Williams] 'Iolo Morganwg') (335-9) 'Cas Bethau Bardd Ifor Hael' (339), 'Trithlws ar ddeg Ynys Prydain' (340-41), 'Llyma fal y telid iawn dros alanas gynt. . .' (352), 'Llyma ddosparth yr awgrym' (356), 'Dewis Bethau Bach Buddugre' (357-8) 'Casbeth Ieuan Gyffylog' (358-9), 'Casbethau Dafydd Maelienydd' (362-3), 'Llyma gynghorion y Dryw o'r Llwyn glas' (364-6), 'Llyma gynhorion Gwas y Dryw' (366), 'Araith Ieuan Brydydd Hir o Lanylltid' (with a note thereon by [Edward Williams] 'Iolo Morganwg') (369-72), 'Llyma Enwau Prif Gaerydd Ynys Prydain' (393-7), and 'Dewis bethau Hywel Lygadgwsg' (424-5); transcripts of Welsh poems, sometimes a single 'englyn', including poems attributed to Wmffre Dafydd ab Han, 'clochydd Llan Bryn Mair' (321-7), Wiliam Philip 'o'r Hendre Fechan' (328-34), Morgan Mwcci Mawr (334), Richard Wiliam (343-9, 374), Dafydd Llwyd 'yn ymyl Llanrwst' (351), Dafydd Ddu 'o Hiraddug' (351), Llywelyn fawr y dyrnwr (360-61), Ieuan Brydydd Hir ( 372-4), Merfyn Gwawdrydd ('canu misoedd y flwyddyn') (375-82), Guttyn Owain (383-4), Maclaf ab Llywarch ('Eiry Mynydd' stanzas) (385-9), Taliesin Ben Beirdd (390-91, 398-401), Dafydd Edward 'o Fargam' (417), Thomas Llywelyn 'o Regoes' (417), Ednyfed Fychan (418), Morgan Llywelyn 'o Gastell Nedd' (419), Ystudfach Fardd (twenty-four 'Englynion y Bidiau') (421-4), Gwgan ab Bleddyn (426-7), and Davydd Davies 'o Gastell Hywel' (432); and miscellaneous items including instructions in Welsh for making fishing hooks ('Modd y gwneir Bachau enwair') (342-3), medicinal recipes (349-51, 420), lists of Welsh proverbs (353-5, 367-8), an anecdote re Taliesin and Maelgwn Gwynedd (391-2), a copy of the introduction written by Thomas Wiliems [of Trefriw] to his Latin - Welsh dictionary 'Thesaurus Linguae Latinae et Cambrobrytannicae' transcribed by [Edward Williams] ' Iolo Morganwg' from one of the manuscripts of Paul Panton of Plas Gwyn, Anglesey (now NLW MS 1983 of which see ff. 48-56) (402-13), a note by 'Iolo Morganwg' relating to Thomas Wiliems (414-15), a note relating to Cattwg Ddoeth (418), brief notes on Dafydd ap Gwilym, Llawdden Fardd, Dafydd ap Edmwnd, and Tudur Aled (428), four versions of the Lord's Prayer in Welsh 'o'r un llyfr yn llaw Edward Llwyd' (429-31), a note on Tudur Aled (432), and a short treatise commencing 'Llyma son am Fonedd ag anfonedd sef y traether am fonedd ac anfonedd yn hynn o fodd . . .' (433-9 ). Each section is preceded by a list of contents.

Appraisal, destruction and scheduling

Accruals

System of arrangement

Conditions of access and use area

Conditions governing access

Conditions governing reproduction

Language of material

Script of material

Language and script notes

Welsh, English.

Physical characteristics and technical requirements

Finding aids

The description is also available in the Handlist of Manuscripts in the National Library of Wales, Volume IV (Aberystwyth, 1971).

Generated finding aid

Allied materials area

Existence and location of originals

Existence and location of copies

Related units of description

Related descriptions

Notes area

Note

Title based on contents.

Note

Formerly known as Llanover C. 52.

Note

Preferred citation: NLW MS 13139A.

Alternative identifier(s)

Virtua system control number

vtls006001684

Access points

Place access points

Name access points

Description control area

Description identifier

Institution identifier

Llyfrgell Genedlaethol Cymru = The National Library of Wales

Rules and/or conventions used

Status

Level of detail

Dates of creation revision deletion

Language(s)

Script(s)

Sources

Accession area

Related people and organizations

Related places

Physical storage

  • Text: NLW MS 13139A.