Print preview Close

Showing 73 results

Archival description
Dafydd Nanmor, active 1450-1490
Advanced search options
Print preview View:

Hen gwndidau, etc.,

An imperfect manuscript: of the original manuscript (see note on number of folios) thirty-two folios at the beginning (as per a previous foliation ) ? containing poems numbered 1-28 and part of poem 29, numerous mid- volume folios, and an indeterminate number of folios at the end appear to have been lost. pp. 1-178 (excepting p. 176 and later insertions) are in the hand of the Glamorgan poet and copyist Llywelyn Siôn, the scribe of NLW MSS 970E, 6511B, and 13075-13076B (see TLLM, tt. 157-60). The greater part of the remainder of the volume appears to be in a later seventeenth century hand or hands. The contents consist of transcripts of Welsh poems in free and strict metres, the free-metre verse being largely in the form of 'cwndidau' (see TLLM, tt. 120-43). Included is a corpus of poems by the sixteenth century Glamorgan poets Thomas ap Ieuan ap Rys (25) and Hopgin Thom[as] Phylip (22). Other poets whose works are transcribed include Thomas ap Ieuan ap Madog, Siôn Davydd, Thomas Lle'n Daio Powel, Ll'n Daio Pwel , [ ] Davys, Ll[ywely]n Siôn, Siôn Siankin 'o Benllin', Harri Bach Brydydd, Siôn Howel Siôn, Syrr Siôn Iwng, Matho Wiliam, Siôn Thomas, Howel Siankin, Wiliam Davydd, Siankin Morgan, Ieuan ap Rys 'o Verthyr Kynon', Sir Hyw Davydd 'o gelli gaer', Siankin Thomas, Gronw Wiliam, Siankin Siôn Howel, Thomas Siankin ap Ieuan, Wiliam Prys, Davydd ap Risiart, [ ] Kae Llwyd, Dafydd Nawmor, Ieuan Daelwyn, Richard Davydd, Ieuan Tew Brydidd Ievank, Hugh Dwnn, Tho. Llen., Da. Hirathog, H. Da., Da. Llwyd Mathe, Siôn Tudur, Tho. Broynllyes, Edwo. Bach 'o Drefddin', Morgan ap Howell, Mr. Llwyd, Iolo Goch, ?J. Kent, and 'Gwas ir Henaint'. There is one English poem attributed to Sir Risiart y Vwalchen. The poems by Hopkin Thomas Philip have been published in Lemuel James: Hopkiniaid Morganwg . . . (Bangor, l909), and a large proportion of the remaining poems in L. J. Hopkin James and T. C. Evans: Hen Gwndidau, Carolau, a Chywyddau . . . (Bangor, 1910).

Llywelyn Siôn and others.

Barddoniaeth a rhyddiaith,

An imperfect manuscript, the greater part of the volume being written in one hand of the ? late sixteenth century. The contents include transcripts of Welsh poems in strict and free metres including poems by Siôn y Kent, Davydd Meifod, Ieuan Kydweli, Davydd aprys 'o Veni', Davydd ab Edmwnt, Lewys y Glyn, Lle'n ap Howel, Phylip Ievan 'o Drerydynok', Ieuan Tew, Iolho Gogh, Davydd ap Glm., Ieuan Duy ap Dd. ap Owen, Howel Dauid ap Ieuan aprys, William Meredith, Ievan aprydderch ab Ieuan Llwyd, Hwel Swrdwal, Ifan Daylwyn, Hyw Karllwyd, Mr. Talhai, 'vickar llangadoc vawr', Tomas Derllys, Dd. Nawmor, Lewys Glynn Kothi, Taliesin Benbeirdd, Siôn Davydd, gwndidwr, Llywelyn ap Gwilim Llygliw, Daio Lliwel, Ieuan ap Rys ap Ll'n, Rys aparri, Syr Dauydd Llwyd, Thomas Brwynllis, Rys Duy, and Dd. Ddy Hiraddi[g]; transcripts of prose items with the following headings or incipits - '[ll]ymma saith llywenydd mayr vorwyn', 'llymma y pymp llywenydd y gafas mayr vorwyn am y mab', 'llymma gynghorau Kattwn ddoe[th ]', 'llymma enway y naw gogyfyr', 'llymma gymmraeg o waith Iolho gogh', 'llymma y saith kwestiwn y vy rwng y saithwyr doythion', 'llymma bymp pryder . . . meyr vorwyn o achos y mab', 'llymma y dec prif dri arbennic val y may Taliessin . . yn dywedyd', 'llymma gas ddynion Selyf', '[lly]mma Vychedd y gardawd', 'llymma gynghorau Taliesin yddy vab', 'llymma yr ymrysson . . . yr enaid ar korff', 'Giltas pen proffwydi y Bryttaniait a ddywait . . .', 'llymma gas bethau Owain Kyvailioc', 'llymma beth o gynghorau Kattwn ddoeth ar Bardd glas or gadair', 'llymma Tri achaws arddec y sydd yn dangos paham y mae iawnach ymprydiaid diwgwener no diwarnod arall', 'Gwyl yr hollsaint a gyfoded o dri achos . . .', and 'llyma yr ystori a venic am ystyr y seren wenwynic . . . a elwir seren y kwn'; Welsh triads and aphorisms; etc.

Barddoniaeth,

A volume containing transcripts of Welsh verse in strict metre (consisting mainly of 'cywyddau') transcribed, October [18]89 - February [18]90, by I[saac] F[oulkes] [newspaper proprietor and publisher]. Many of the poems are annotated to indicate that they were copied out of a volume in the possession of 'W.J.' of Llangollen, and the whole work appears to be an incomplete transcript of NLW MS 670D, which itself consists of a collection of Welsh poems transcribed by William Jones ('Bleddyn'), antiquary, local historian, etc., of Llangollen. The poets whose work is represented include Gwerfil Mechain, Howel Dafi alias Hywel ap Dafydd ap Ieuan ap Rys (Bardd Raglan), Sion ap Phelppot, Robert ap Dafydd Llwyd, Iorwerth Fynglwyd, Dafydd Llwyd ap Llywelyn ap Gruffydd (o Fathafarn), John ap Howel ap Tudur, Huw Cae Llwyd, Lewys Daron, Bedo Brwynllys, ? Gruffydd ap Ieuan Fychan, Syr Rhys o Garno, Morus ap Hywel ap Tudur, Gruffydd Hiraethog, Huw Llwyd Cynfael, Ifan Tew, Dafydd Nanmor, Cadwaladr Cesail, Huw Ifan ap Huw (o'r Bryn bychan), John Ifan, Rhisiart Cynwal, Huw Machno, Syr John Leiaf, Huw Pennant, Rhys Nanmor, Sion Dafydd Penllyn alias Sion Dafydd Las alias y Bardd Meddw (o Nannau), Syr Dafydd Owain, Gruffydd ab Ieuan ab Llewelyn Fychan, Hywel Cilan, Lewis Môn, Hywel Gethin, Efan ab Gruffydd Leiaf, Watkyn ab Risiart, Hywel ap Reinallt, Mathau Bromffield, Watkyn Clywedog, William Lleyn (Bencerdd), William Cynwal, Simwnt Fychan (Bencerdd), Euan Llafar, Thomas Prys (o Blasiolyn), William Vaughan, Huw Arwystli, Sion Phylip, Richard Phylip, Ifan Dyfi, Lewis Menai, Dafydd Owen, and Llewelyn ap Gutyn. A note on p. 123 indicates that three 'englynion' by [Thomas Edwards] 'Twm o'r Nant', which were to be found at this point in W[illiam] J[ones]'s volume [NLW MS 670D], had not been copied by the transcriber, as he intended including them in a proposed new edition of that poet's works, to be published by him in 1889. A second note on the same page indicates that, similarly, fourteen 'cywyddau' by Tudur Aled had not been transcribed in the present volume, but had been copied into another book, with the intention of publishing these and other poems by the same bard, together with poems by Guto'r Glyn and Sion Tudur. In fact, fourteen 'cywyddau' and four other poems by Tudur Aled, and all of the poems by Guto'r Glyn and Sion Tudur, which appear in NLW MS 670D, have been omitted from the present volume, the presence of poems by the two latter bards in NLW MS 670D being usually indicated by the transcriber by quoting the title, or title and first line, of such works. A note on p. 153 states that eighty ' cywyddau' by Dafydd ap Gwilym [which appeared in William Jones's book, i.e ., NLW MS 670D, pp. 149-263], had been used to correct the published edition of that poet's work ('Yma daw LXXX Cywydd o waith Dafydd ab Gwilym, y rhai a ddefnyddiwyd i gywiro ei waith argraffedig'). These eighty poems, and also five retaliatory poems composed by Gruffydd Grug, in a poetic contention with Dafydd ap Gwilym, and found interspersed among the eighty 'cywyddau', have been omitted from the present volume. A further note on p. 264 states that the last three 'cywyddau' [in NLW MS 670D] had not been copied, as the transcriber believed the text to be so corrupt, that they did not merit transcription. A fly-leaf is marked 'Bk i', and this possibly connects the volume with NLW MS 19313, which, marked on a fly-leaf 'Bk ii', consists of a similar volume of Welsh verse transcribed, March - April [18]90, by I[saac] F[oulkes], again, by inference, from a book in the possession of W[illiam] J[ones].

Isaac Foulkes.

Barddoniaeth,

'Cywyddau' and other poems by Rhys Gray, Hywel Cilan, Huw ap Huw, Sion ap Hywel ap Llywelyn Fychan, Guto'r Glyn, Lewis Glyn Cothi, Dafydd ap Gwilym, Ieuan Dew Brydydd, Ieuan Brydydd Hir, Wiliam Llŷn, Iolo Goch, Gruffudd Gryg, Syr Dafydd Trefor, Dafydd Nanmor, Wiliam Cynwal, Lewis Menai, Sion Tudur, Tudur Penllyn, Gruffudd Hiraethog, Sion Brwynog, Dafydd ab Edmwnd, Lewis Môn, Llywelyn Moel y Pantri, Sion Dafydd Rhys, Hywel Rheinallt, Rhys Goch Eryri, Llywelyn Goch ap Meurig Hen, Ieuan Gethin ab Ieuan ap Lleision, Lewis Morganwg, Huw Llwyd Cynfal, Sion Phylip, Richard Phylip, Tudur Aled, John Davies, Owain Gwynedd and Sion Cent.

Barddoniaeth, &c.

Poetry, mainly 'cywyddau' with a few 'awdlau' and 'englynion', by Sion Tudur, Thomas Prys 'o Blas Iolyn', Gruffudd Hiraethog, Morice ab Ieuan ab Eigian, Iolo Goch, Dafydd ap Gwilym, Gwerful Mechain, Ieuan Llwyd 'or Towynn', Guto'r Glyn, Llywelyn Goch ap Meurig Hen, Gruffudd Gryg, Rhys Pennardd, Richard Gruffydd ap Huw, Dengyn Kyfeiliog, Dafydd ab Edmwnd, Gruffydd Kenrick Coch, Edmwnd Prys, Owain Waed Da, Hywel Cilan, Iorwerth Fynglwyd, Hywel ap Llywelyn ap Moel y Pantri, Gruffudd ab Ieuan ap Llywelyn Fychan, Maredudd ap Rhys, Gruffudd ap Gronw Gethin, Tudur Aled, Gutun Owain, Deio ab Ieuan Du, Gruffudd Llwyd ap Dafydd ab Einion, Richard Gruffydd ap Huw, Robert Leiaf, Ieuan Dyfi, Wiliam Llyn, Sion Cent, Lewis Jones, John Price ('of N.M., 1635'), Huw Arwystli, Dafydd Nanmor, Rhys Nanmor, Rhys Goch Eryri, Syr Dafydd Owain, Raff ap Robert, Sion Phylip, Richard ap Hywel ap Dafydd ab Einion, and Lewis Mon. Among miscellaneous items in the manuscript is a copy of a letter by John Parry in which he mentions his cousin Thomas Lloyd of Nantglyn.

Barddoniaeth

A transcript by William Jones ('Bleddyn'), Llangollen of 'cywyddau' and 'englynion', etc. by Gwerful Mechain, Hywel Dafi [Hywel ap Dafydd ab Ieuan ap Rhys], Sion ap Philpot, Robert ap Dafydd Llwyd, Gruffudd Leiaf, Iorwerth Fynglwyd, Dafydd Llwyd ap Llywelyn ap Gruffudd, Sion ap Hywel ap Tudur, Huw Cae Llwyd, Lewis Daron, Bedo Brwynllys, Syr Rhys o Gar[no], 'Twm o'r Nant' [Thomas Edwards], 'Person Llangwm', Tudur Aled, Morys ap Hywel ap Tudur, Gruffudd Hiraethog, Huw Llwyd Cynfal, Ieuan Dew Brydydd, Dafydd ap Gwilym, Richard Cynwal, Huw Machno, Syr John [Sion] Leiaf, [Sir] Huw Pennant, Rhys Nanmor, Sion Dafydd Lâs [John Davies], Syr Dafydd Owain, Gruffudd ab Ieuan ap Llywelyn Fychan, Hywel Cilan, Sion Tudur, Lewis Môn, Hywel Gethin, Ieuan ap Gruffudd Leiaf, Watcyn ap Rhisiart, Hywel ap Rheinallt, Mathew Brwmffild, Guto'r Glyn, Watcyn Clywedog, Wiliam Llŷn, Wiliam Cynwal, Simwnt Fychan, Ieuan Llafar, Thomas Prys, William Vaughan, Huw Arwystli, Sion Phylip, Richard Phylip, Ieuan Dyfi, Lewis Menai, Rhys Goch Glyndyfrdwy, Llywelyn ap Gutun, Madog Leiaf and Ieuan ap Rhydderch, with 'englynion' by Dafydd Nanmor, Cadwaladr Ces[ai]l, Huw Ifan ap Huw ('o'r Brynbychan') and Siôn Ifan.

Kywyddau, Achau, Compot Manuel

A manuscript in the hand of Rowland Lewis of Mallwyd [d. 1652 or 1653] containing 'cywyddau', some 'englynion' and an 'awdl' by Dafydd Nanmor, Lewes Mon, Sion Tuddur, Dafydd Lloyd ap Lle'n ap Gruff[udd], Gytto or Glyn, Dio ap Ieuan Du, [Lewys] Morganwg, Howel ap Gytto, William Llyn, Morys ap Howel ap Tudr, Ieuan ap Rhys ap Lle'n, Huw Kae lwyd, Rhys ap Kynverig Goch, Dafydd ap Ieuan lloyd, Sion Kerri, Dafydd ap Gwillim, Morys Thomas Howel, Owen Gwynedd, Huw Arwystl, Sr. Owen ap Gwilim, Huw Llyn, John Kain, Sion Philip, Tudur Aled, Roger Kyffin, Dafydd ap Ieuan ap Owen, Wm. Ph[ilip]e, Thomas Pryse, David Lloyd ap Hugh, Gwerfyl Mechain, Doctor Sion Kent, Gruffyth ap Gronwy Gethin, Mr. Edmund Pris, Edward ap Rees, Huw Cowrnwy, Moris Dwyfech, Risiart Gruffydd, Edward Vrien, Moris ap Iefan ap Einion, Huw Roberts ('clerk'), Robert ap Howel ap Morgan ('o Langower'), Tuder Penllyn, Huw Kollwyd [sic] (? Huw Cae Llwyd), Llewelyn ap Guttyn, Iefan Brydydd hir, Ieuan Tew brydydd, Ifan Tuddr, Robert Dyfi, Ieuan Tuder Owen, Gruffuth Owen and Gruff[udd] Llwyd ap D'd ap Einion, and anonymous and incomplete poems; 'Y Compod Manuel, o waith D'd Nanmor allan o hen lyfr memrwn'; pedigrees (Gr. ap Kynan ..., David Lloyd ap D'd ..., Dolgelley - Lewys ap Owen ap Lle'n ..., Llanvendiged - Huw ? ap John ap Hugh ... Klenennav - Syr Wm. Moris ap Elissey ...); and '... henwau pymtheg llwyth Gwynedd, a ffle ir oeddent yn Tario ag yn gorsseddu ai harfav'. The volume is in the same hand as NLW MS 566, [See The National Library of Wales Journal, Vol IX, pp. 495-6], which formed No. 2 in the Llansilin Collection. The later sequence of pagination was carried out by Mary Richards, Darowen. Amongst the later marginalia is a copy of an undated (1 May [ ]) notice to let Ty'n Bedw, parish of Llangadfan, Montgomeryshire. The spine is lettered 'Kywyddau, Achau, Compot Manuel'.

Poetry,

A volume of transcripts of miscellaneous poems in English, Latin, and Welsh. The Welsh verse consists of one 'cywydd' each by Davydd Nanmor, Gr[uffydd] ap Ieuan, Iolo Goch, Ll[ewely]n ap Holl ap Ieuan ap Gronwy, and Mredydd ap Rys, and some thirty 'englynion', all anonymous except one which is attributed to Gruffith Llwyd. The English verse includes poems entitled 'A l[ett]re to Ben Johnson' by Nic[ ] Oldisworth, 'A Poem made on Rob[er]t Deuorex, Earle of Essex, by Mr. Henry Cuff, his Chaplaine', 'Epit[aph] on Prince Henery', 'On 2 lawyers who mett at the Hoops tauerne nere Billingsgate', 'On Queene An's Death', 'On Queene Elizabeth', 'On Dandy, sometyme Steward of Greyes-In who died suddenly', 'On Mr. Whitehead, an Attorney', 'On the death of S[i]r Fran[cis] Vere', 'Epit[aph] on S[i]r John Spencer', 'Epit[aph] on John More', 'On The Marriage of the Arts plaid before the King at Christ Church in Oxford', 'Epit[aph] on the Butler of Christ Church in Oxford', 'The Distracted Puritan', 'On one Samborne (a miserable fellow), Sheriff of Oxford', 'On the Remoue of Queene Elizabeth's body from Richmond (where she dyed) to Whitehall', 'Epit[aph] on Prince Henry', 'Sonnett by Queene Elizabeth', 'Made by K[ing] James, 1622', 'Epit[aph] on S[i]r Philip Sid[ney]', 'Mr. Carew on the Fly ', 'Verses mad[e] on ye Duke of Buck[ingham]', 'On feltons hanging in chaynes', 'S[i]r Peeter Mutton', 'Dauenat's neweyeares guift to K[ing] Charles, 1631', 'An Elegie on Gabriell lloyds horse', 'An Epitaph written by S[i]r Andrew Corbett, Knight, vppon a monument w[hi]ch was laid ouer the bodie of Edward Burton, Esqr., who liued and died a true protestant in the later end of the Reigne of Queene marie and was not admitted christian buriall, and . . . was laid in his owne garden at Longner neere Shrewsburie', 'An Epitaph made by S[i]r Thomas Bromley vppon two yonge babes of S[i]r Thomas Littletons w[hi]ch were bewitched to death', 'A Prophesie found in Saint Bennetts in Norfolke', 'An Epitaph on Dr. Dunn, Dean of St. Paules', 'An Elegie vpon the death of S[i]r John Burrowes', 'S[ i]r Walter Rawleigh's Pilgrimage', 'An Elegy on the Death of the Religious and noble gentleman Edward Price of newtowne, Essqr.', 'Poetry made on ye suspected marriage of o[u]r soueraigne w[i]th ye Lady of Spayne', 'An Epitaph on queene Eliza[beth]', 'Clauell his verses when he was arraigned at the king's bench for robbery' by Joh[n] Clauell, 'A poeme as it was presented before his M[ajes]tie in Cambridge . . . To the tune of Bonny Nell', and 'On Doctor Corbets sermon before the King'. The volume appears to have been compiled in the mid and late seventeenth century. As marginalia or on blank pages, etc., and generally in a later hand than the text of the poems, are various inscribed names (see note below) and memoranda, including a copy of a note signed by Edward David, Evenechtyd.

Translations of Welsh poetry,

A volume of Edward Powell containing English translations of 'cywyddau', etc., by Goronwy Owen, and brief notes on the works of Guto'r Glyn, Hywel Dafydd o Raglan, Bedo Brwynllys, Bedo Eurfren [Aeddren], Ieuan Deulwyn, Meredydd ap Rhys, Ieuan Brydydd Hir Hynaf, Tudur Penllyn, Lewis Glyn Cothi, Dafydd Nanmor, Deio ap Ieuan Du, Gutyn Owain, Tudur Aled, and Dafydd ap Edmunt, and on the eisteddfodau held at Carmarthen, 1451, and Caerwys, 1524.

Edward Powell.

Barddoniaeth, etc.,

An imperfect volume containing poetry in strict and free metres ('cywyddau', 'englynion', 'carolau', 'dyrïau', 'cerddi', and 'penillion') by David Lloyd, David Gorlech, Richd. Abram, Evan Gryff', Edward Morris, Robert Edward, Richard Thomas, Ed'd Cadwalader, Morus Robert, Hugh Morris, Hugh Kadwalader, John Evans ('or Esgwivrith'), David Nanmor, John Richd., and Sr. Rys; instructions on the 'suptraction' and 'adition' of money; a table showing how to determine the times of high tide at Beaumaris; a form of 'A plain bill of dept', 1682; numerous medical and other recipes, in English and Welsh (e.g., 'Rhag y Cymsymsiwn', 'Rhag y llynger', 'Rhag y Pigin', etc.); 'Messurau Cyff Pandy'; 'Llyma y saith bechod marwol ...', 'Dyma y Cynghorau sydd rhag y saith bechod marwol ...', and 'Llyma y saith weithred y drugaredd ...'; 'A Choice Collection of Proverbs & Apophthegms'; 'Llyma brif ddewis bethau gan wr'; rate assessment accounts in the parish of Penmachno, 1690?, and in the hundred of Nant Conwy, 1717 and undated; a charm entitled 'Dyma swyn rhag rhaib ag adwyth'; and a valentine. The volume is partly in the hand of Rees (Rice, Riceus) Roberts.

Rees Roberts and others.

Englynion, &c.,

A volume of 'englynion' and a few 'cywydd' couplets in the hand of David Jones, Trefriw ('Dewi Fardd a 'sgrifenodd y Mydrlyfr hwn'). Among the poets represented are Lewis alias Llewelyn Glyn Cothi (1450), David Jones ('o Drefriw'), Sion Tudur, Edward Morris (1688), Alis ych Ruffydd, Ambrose Burchinshaw, Edward Evans, Robt. Llwyd, Dafydd Nanmor, D[afydd] ap Edmund, Evan Tho[mas] ('or Nilig'), Hugh Morris ('ynghastell y Waun'), Gr. ap Ieu. ap Lln. fychan, Ieuan Brydydd Hir, Huw ap Ifan ap Robt., Sion ap Robert ('o Juwch Aled'), Richard Hughes ('or Henfryn'), D[afydd] ap G[wilym], Tho. Prys, J. D., Richd. Davies ('Esgob Dewi', 1561), Sr. John Trefor, Edm. Prys, Sion Phylip, Richd. Phylip, Sion Clywedog, John Evan (1649), Sr. Dai. Llwyd ['Deio Ysgolhaig'], Sr. Ifan, Morris Dwyfech, Howell ap Matthew (1588), Moris Pari, Lewis Lleyn, Inco Brydydd, Rowland Wynne, Watcin Clowedog, Robin Ragad, Roger Cyffin, R[obin] Ddu, John Evans ('or Ysgwyddfrith'), Hugh Jones ('o Gaer Drudion', 1744/5), John Ridd[erch], Owen Griffydd, Sr. Rys, Richd. Thomas (Pen machno), Morris Roberts, Harry Howel, Sion Cain, Ieuan Llwyd Tudur, Sion ap Edward Grythor, Tho. Evans, Rissiard Cynwal, Tho. ap Ifan, Huw Machno, Gryffydd Phylip, John Thomas, Howel ap Sion Evan (1627), John Roberts ('Book binder', 1722), Tho. Morris ('or Ddôl'), John Richard, Rowland Fychan, John Prichard, Matthew Owen, Wiliam Phylib, Robert Wynn, Elsbeth Evans ('o Ruddlan'), Wm. Cad[wala]dr ('Clochydd Caer y Drudion'), John Edwards, Richd. Morris ('y Telyniwr'), etc. A few Latin 'englynion' have been included in the margins, as well as an ' englyn' by J. Williams, 1801.

David Jones and others.

Miscellanea,

A volume containing miscellany of prose and verse items in the hand of Edward Williams ('Iolo Morganwg'), divided into three sections each described on its 'title-page' as 'Brith y Coed sef cynnulliad cymmysg o hen Bethau Cymreig Rhyddiaith a Phrydyddiaeth Cynnulliad Iolo Morganwg'. These three sections are numbered Rhifyn 1, 11, 111 respectively. The contents of section 1 (pp. i-viii, 1-153) consist of miscellaneous items including notes on the three bardic brothers Ednyfed, Madawc (Benfras), and Llywelyn ap Gruffudd of Marchwiail [co. Denbigh] (11), copies of versions of the dedicatory epistle to Richard Mostyn and the letter to the reader which Gruffudd Hiraethog composed as introductory material to his booklet or volume 'Lloegr drigiant ddifyrrwch Brytanaidd Gymro' which contained, inter alia, his collection of Welsh proverbs (see D. J. Bowen: Gruffudd Hiraethog a'i Oes (Caerdydd, 1958), tt. 32-7) (33-42), a list of old Welsh words extracted from the aforementioned booklet (37), a copy of Simwnt Vychan's licence as 'pencerdd' granted at the Caerwys eisteddfod, 1567 (42- 3), miscellaneous Welsh proverbs (44-5, 72), a list of fifteenth and sixteenth century Welsh bards with the names of their burial places (59-62 ), an anecdote relating to Siôn Mowddwy (64), a copy of the marriage vow ( Welsh) in force in the time of Oliver Cromwell (73), a brief note on the orthography of the 'Black Book of Carmarthen' (73), medicinal recipes (74- 5), a description of a traditional Glamorgan game called 'Chware cnau mewn Llaw' (see IM, tt. 51-2) (76), anecdotes purporting to give biographical data re Dafydd ap Gwilym (77-85), an anecdote relating to Rhisiart Iorwerth 'o Langynwyd' incorporating an 'englyn' attributed to him (86-7), an anecdote re the imprisonment of people in Cardiff gaol for their religious views in the reign of Mary [Tudor] (93-6), an anecdote re a meeting of poets at Ystrad Ywain [co. Glamorgan] in 1720 (98), a note relating to Llywelyn Bren Hen (100), a brief pedigree of the Abermarlais family (101), a list of Welsh proper names derived from Latin (105-06), a note on 'cerdd gadair' and 'cerdd deuluaidd' (107), a series of triads entitled 'Trioedd y Cybydd' (117-20), a few triads with other miscellanea ( 132-3), a note on violent winds near Ruthyn [co. Denbigh] in 1628-1629 (137-8 ), an extract from a letter from John Lloyd ap Huw to Edward Llwyd of the [Ashmolean] Museum [Oxford], 1698, concerning the location of certain ' cistiau' and stone circles (138-9), a note on Tudur Aled with a list of bards licensed at an 'eisteddfod' held at Caerwys in 1565 (150-51), and an anecdote relating to Tomas Llywelyn 'o Regoes' (152); prose items, lists, etc., with the superscriptions 'Llyma enwau Pedwar Marchog ar hugain Llys Arthur . . .' (1-10), 'Llyma enwau Arfau Arthur' (10), 'Llyma Enwau llongau . . . Arthur' (10), 'Casbethau Cattwg Ddoeth' (16), 'Enwau y Pedair camp ar hugain (24 accomplishments) a'r achos y gwnaethpwyd hwynt' (17-19), Pedwar Marchog ar hugaint oedd yn Llys Arthur . . .' (20-23), 'Cynghorion Ystudfach fardd' (27-8), 'Cyngor Taliesin . . . i Afawn ei Fab . . .' (46), 'Llyma achau a Bonedd rhai o'r Prydyddion' (49), 'Ymryson yr Enaid a'r Corph yr hwn a droes Iolo Goch o'r Lladin yng Nghymraeg' (65-70 ), 'Naw Rhinwedd y gofyn Duw gan Ddyn' (70-71), 'Graddau Carennydd' (92), 'Coffedigaeth am ladd y Tywysog Llywelyn ap Gruffudd . . . ' (130-31), 'Y Saith Veddwl teithiol' (134-5), 'Llyma saith Rhad yr Yspryd Glân' (135), 'Llyma'r . . . saith Bechod marwol' (135), 'Llyma saith weithred y drugaredd' (135), 'Llyma Weddi y Pader' (136), 'Enwau y nawnyn a diriwys yn gyntaf yn Fforest Glynn Cothi' (142-3), and 'Chwe peth a ddifa Lloegr' (148); and transcripts of Welsh poems in strict and free metre, often single 'englynion', including poems attributed to Rhys Goch Eryri (12), Thomas Llywelyn 'o Regoes' (12,141), Gruffydd Hiraethog (13), Simwnt Fychan (? 13, 109), Bleddyn ddu (13), Dafydd Benwyn (13), Richard Hughes ( 14, 116), Wm. Llyn (14), Elis Wynn 'o blwyf Llanuwchlyn' (15), Taliesin Ben Beirdd (23, 90-91, 104), Ystudfach fardd (23-6), Thomas Gruffudd (32), Llen. Deio Pywel (46), Llywelyn Siôn 'o Langewydd' (47-8), Hopcin ap Thomas ap Einon 'o Ynys Dawy' (50), Gytto'r Glynn (55), Thomas Glynn Cothi (57-8), Tomas Lewys 'o Lechau' (63-4), Morys Dwyfech (72), Twm ab Ifan ab Rhys (87-8), William Dafydd 'o Abercwmyfuwch' (88-9), Siôn y Cent (97, 112- 14), Dafydd ap Gwilym (99, 108), Edward Richards (108), Revd. Mr. Davies, Bangor (108), Tudur Aled (109), Edward Maelor (109), Rhys Cain (110, 115), Dafydd ap Siancyn Fynglwyd (110), Roger Cyffin (110), Siôn Tudur (110), Syr Huw Dafydd 'o Euas' (111), Ieuan Brydydd Hir 'o Lanyllted' (111), Thomas Powel 'o Euas' (111), Dafydd ab Edmwnd (114), Rhisiart Iorwerth (115), Syr Ifan, 'offeiriad Carno' (115), Matthew Owen (115), ? Huw Morys ( 115), Rhisiart Philip (115), Cynddelw Brydydd Mawr (116), Seisyllt Bryffwrch (116), Dafydd Nanmor (131), Iago ab Dewi (140), Llywelyn Tomas ( 141), and Rhobin Ddu 'o Fôn' (143-8), a sequence of fifteen stanzas called 'Araith y Gwragedd' (29-32), a sequence of 'Englynion y Misoedd' attributed to Syppyn Cyfeiliog or Cneppyn Gwerthrynion reputedly 'o Lyfr Ysgrif yn llaw'r Dr. Dafis o Fallwyd' (121-4), and a sequence of thirty-two 'Englynion yr Eira' attributed to Macclaff ap Llywarch (125-30). (continued)

Section 2 (pp. 161-312) contains miscellaneous items including a note relating to Morgan Llywelyn ? 'o Regoes' (170), a short list of Welsh bards who had acted as bardic teachers to other bards (198), miscellaneous genealogical and chronological data (220-21), lists of Welsh bards 'yn amser y Clymiad cyntaf ar Gerdd', 'yn yr ail clymiad Cerdd', and 'yn amser y trydydd Clymiad ar Gerdd' (225-32), a copy of an introduction written by [Edward Williams] 'Iolo Morganwg' in 1800 to a proposed booklet to be called 'Gwern Doethineb' containing ? extracts from miscellaneous Welsh manuscript sources (268-70), a brief chronicle of events in Welsh and British history to 1318 A.D. (275-9), a further brief chronicle of events in Welsh and British history to 1420 A.D. (280-300), and a third brief chronicle of such events to 1404 A.D. (301-03); prose items or lists with the superscriptions 'Henaifion Byd' (171-5), '14 Prif geinciau Cadwgan a Chyhelyn' (186-7), 'Llyma Ddosparth Cerdd Dant' (211-14), 'Llyma enwau y pedwar mesur ar hugain Cerdd dant' (214-15), 'Llyma y saith mesur ar hugain' (215-16), 'Llyma Lyfr a elwir Cadwedigaeth Cerdd Dannau . . .' ( 217-19), 'Llyma yr ystatys a wnaeth Gruffudd ap Cynan i'r Penceirddiaid a'r Athrawon i gymmeryd Disgyblion . . .' (271-4), and 'Dosparth yr awgrym' ( 303); and transcripts of Welsh poems, sometimes a single 'englyn', including poems attributed to Dafydd ap Gwilym (169-70, 205), Siôn y Cent (175-9), Huw Machno (180-84), Thomas Carn (184-5), Thomas Dafydd ap Ieuan ap Rhys 'o Bwll y Crochan' (a sequence of twenty 'Englynion Eiry Mynydd ar Ddiarhebion') (187-93), Dafydd ap Edmwnt (194), Siôn Brwynog (195, 200), Hywel ap Syr Mathew (196), Dicc Huws (197), Syr Thomas Williams 'o Drefriw' (199), Dafydd Nanmor (200, 304), Thomas James (200), Rhys Cain (201, 203 ), Siôn Philip (201-02), Huw Pennant (202), Morgan ap Huw Lewys (202), Huw Arwystli (204), Tudur fardd coch (205), Llawdden fardd (206), Dafydd Manuel (207-10), Guttyn Owain (222-4), Edward Dafydd (265-7), and Thomas Llewelyn 'o Regoes' (304), a series of 'englynion' mostly to the nightingale reputedly composed in connection with 'eisteddfodau' held at Caerwys including 'englynion' attributed to Siôn Tudur, Wiliam Cynwal, Wiliam Lleyn, Rd. Davies, escob Mynyw, Robert Gruffydd ab Ieuan, Bartholom Jones, Huw Llyn, Elis ab Rhys ab Edward, Syr Lewys 'o Langyndeyrn', Hittin Grydd, and Lewys ab Edward (233-9), a series of one hundred and sixty stanzas with the superscription 'Chwedlau'r Doethion (o Lyfr Tre Brynn)' each stanza commencing 'A glywaist ti chwedl' (240-60), and a second sequence of thirty-four stanzas of the same nature (260-65).

Section 3 (pp. 313-444) includes prose items with the superscriptions 'Llyma Ragaraith Bardd Ifor Hael' (with a note thereon by [Edward Williams] 'Iolo Morganwg') (335-9) 'Cas Bethau Bardd Ifor Hael' (339), 'Trithlws ar ddeg Ynys Prydain' (340-41), 'Llyma fal y telid iawn dros alanas gynt. . .' (352), 'Llyma ddosparth yr awgrym' (356), 'Dewis Bethau Bach Buddugre' (357-8) 'Casbeth Ieuan Gyffylog' (358-9), 'Casbethau Dafydd Maelienydd' (362-3), 'Llyma gynghorion y Dryw o'r Llwyn glas' (364-6), 'Llyma gynhorion Gwas y Dryw' (366), 'Araith Ieuan Brydydd Hir o Lanylltid' (with a note thereon by [Edward Williams] 'Iolo Morganwg') (369-72), 'Llyma Enwau Prif Gaerydd Ynys Prydain' (393-7), and 'Dewis bethau Hywel Lygadgwsg' (424-5); transcripts of Welsh poems, sometimes a single 'englyn', including poems attributed to Wmffre Dafydd ab Han, 'clochydd Llan Bryn Mair' (321-7), Wiliam Philip 'o'r Hendre Fechan' (328-34), Morgan Mwcci Mawr (334), Richard Wiliam (343-9, 374), Dafydd Llwyd 'yn ymyl Llanrwst' (351), Dafydd Ddu 'o Hiraddug' (351), Llywelyn fawr y dyrnwr (360-61), Ieuan Brydydd Hir ( 372-4), Merfyn Gwawdrydd ('canu misoedd y flwyddyn') (375-82), Guttyn Owain (383-4), Maclaf ab Llywarch ('Eiry Mynydd' stanzas) (385-9), Taliesin Ben Beirdd (390-91, 398-401), Dafydd Edward 'o Fargam' (417), Thomas Llywelyn 'o Regoes' (417), Ednyfed Fychan (418), Morgan Llywelyn 'o Gastell Nedd' (419), Ystudfach Fardd (twenty-four 'Englynion y Bidiau') (421-4), Gwgan ab Bleddyn (426-7), and Davydd Davies 'o Gastell Hywel' (432); and miscellaneous items including instructions in Welsh for making fishing hooks ('Modd y gwneir Bachau enwair') (342-3), medicinal recipes (349-51, 420), lists of Welsh proverbs (353-5, 367-8), an anecdote re Taliesin and Maelgwn Gwynedd (391-2), a copy of the introduction written by Thomas Wiliems [of Trefriw] to his Latin - Welsh dictionary 'Thesaurus Linguae Latinae et Cambrobrytannicae' transcribed by [Edward Williams] ' Iolo Morganwg' from one of the manuscripts of Paul Panton of Plas Gwyn, Anglesey (now NLW MS 1983 of which see ff. 48-56) (402-13), a note by 'Iolo Morganwg' relating to Thomas Wiliems (414-15), a note relating to Cattwg Ddoeth (418), brief notes on Dafydd ap Gwilym, Llawdden Fardd, Dafydd ap Edmwnd, and Tudur Aled (428), four versions of the Lord's Prayer in Welsh 'o'r un llyfr yn llaw Edward Llwyd' (429-31), a note on Tudur Aled (432), and a short treatise commencing 'Llyma son am Fonedd ag anfonedd sef y traether am fonedd ac anfonedd yn hynn o fodd . . .' (433-9 ). Each section is preceded by a list of contents.

Transcripts by Mary Richards,

A volume in the hand of Mary Richards, Darowen containing '[C]ronicl y Tywysogion Cymry' (cf. Thomas Jones: Brut y Tywysogion (Cardiff, 1955), pp. 2-24); Welsh and other pedigrees, e.g. of Queen Victoria, King George IV, Gr. ap Kynan, Rhys ap Tewdwr, Lewis ap Owen (Dolgelley), Edmund Meyrick (Ucheldre), Llywelyn ap Gruffydd, Grono Fychan, William Pughe (Mathafarn), the family of Hendre Mur (Maentwrog), Robert Mostyn, the family of Salisbury, Sir Lewis Trelawny, the family of Breubwyll (Llanbedr, Merioneth), Cathrine Lloyd (Abercydill, Cemmes, Montgomeryshire), Oliver Cromwell, etc., and pedigrees from printed sources; a table of British kings entitled 'Tabl o holl Frenhinoedd Brydain, or Penaithiaid cyntaf hyd at ein Brenin George III ... a breintiwyd yn Almanac Mr Thomas Jones am y flwyddyn 1709 ... '; a table of the princes of South Wales entitled 'Cofrestr o Dywysogion Deheubarth y rhai oedd yn Cadw eu Llys yn Nhastell [sic] Dinevwr... '; poetry in strict metres ('awdlau' 'cywyddau', and especially 'englynion') by Gutto'r Glyn, Gruffyth Philip, William Llyn, Tudur Aled, Owen Gryffyth, Wiliam Philip, Owen Gwynedd, Robert Parry ('Robyn Ddu Eryri'), Robert Llwydd [sic], Huw Wiliams, Lewis Mon, Dafydd Llwyd ap Llewelyn ap Gruffydd, Dafydd Richards ('Dewi Silin'), Sion Cain, Morys Thomas ap Hywel, Huw Arwystl, Sir Owen ap Gwilym, Hugh Llwyd, Sion Philip, Sion Tudur, [John Jones] ('Myllin'), [Moris Jones] ('Meurig Idris'), Robert Davies ('Bardd Nantglyn'), Ieuan Gethin ap Ie'n ap Ll'in, William Miltwn, Richard Humphreys (Llanfair [Caereinion]), Gr[uffudd] ab Gr[uffudd], Llywelyn Goch Ameiric hen, Edmund Prys (Archddiagon Meirionydd), 'Sion Gwnfa', Iolo Goch, Raff ab Robert, [William Williams] ('Gwilym ab Ierwerth'), [Thomas Edwards] ('Twm o'r Nant'), Sr Ifan Llwyd Offeiriad, Walter Davies ('Gwallter Mechain'), [David Humphreys] ('Dewi Bardd Einion'), (J. W. Hughes] ('Edeyrn o Fôn'), Llywelyn ap Gutto, Hugh Moris, Taliesin, Ifan Jones ('Ieuan Gwynedd'), John Blackwell ['Alun'], [Robert Jones] ('Bardd Mawddach'), [William Edwards] ('Gwilym Padarn'), [Benjamin iones] ('P. A. Môn'), Cadwaladr Dafydd, Evan Evans ('[Ieuan] Glan Geirionydd'), [Rowland Parry] ('Ieuan Carn Dochan'), [William Ellis Jones] ('G[wilym] Cawrdaf'), [John Athelstan Owen] ('Bardd Meirion'), Robert Parry (Eglwysfach), James Dwnyd, Aneurin Owain, [William Williams] ('G[wilym] Cyfeiliog'), (David Richards] ('Dafydd Ionawr') John Parry, John Llwyd ('o Halfen'), etc., and anonymous poems; poetry in free metres by Dafydd Jones ('y Tailiwr hir'), Edmund Prys (Archddiacon Meirionydd), William Phylip, Elis Edward, John Hughes (Llanbadarn Fawr) ('Ioan Glaslwyn', 'Ioan Min Mochno', 'Bardd Ystwyth'), Thomas Ellis ('Bardd Caerwys'), Sion Tudur, John Edward, Evan Evans ('[Ieuan] Glan Geirionydd'), Dafydd Rees ('Saer Coed', Llanbryn Mair), Dafidd Cadwal[a]dr (Llan y Mowddwy), Sion Prys ('o Fowddwy'), [David Jones] 'Ieuan Cadfan', D. Davies (curate Llan y Blodwell), [Benjamin Jones] ('P. A. Môn'), [John Jones] ('Ioan Tegid'), D. Humphreys ('Dewi Einion'), Thomas Jones (Creaton), etc., and anonymous poems; ' ... henwau pymtheg llwyth Gwynedd'; extracts from John Reynolds: 'A true statement of all the Decendant[s] of the late David Llwyd Boneddwr of Cymmerau in the Parish of Llanbadarn fawr in the County of Cardigan' [grandfather of Mary Richards]; accounts of 'plygain' services at Darowen, Llangynyw and Llan Erful during the period 1842-70; 'Constitua seu Edicta antiquitus in usum Bardorum & Musicorum praescripta. Braint arr wyr gerdd drwy waith Tywyssogion Cymry ...'; ' ... Compownd Manwel' by Dafydd Nanmor; an account of trilobites, seals, etc. in the possession of Mary Richards, 1863-5: personal memoranda by Mary Richards; letters from Thomas Richards, Darowen to his children at the Wrexham eisteddfod, 1823 (personal), [ ] to M[ary] Richards, undated (enclosing nuts, the felling of the largest sycamore tree in the country in the churchyard at Llan y Mowddwy), [Griffith Jones] ('Gruffydd Glan Gwynion') [Dolgellau] to Mair Richards, Darowen, undated (a gift of two books to the recipient, London Eisteddfod) (two copies), W[illiam] Edwards ('Gwilym Padarn'), Llanberis to [Mary] Richards, Llangynyw, 1829 (the proposed publication of Eos Padarn), J. Blackwell ['Alun'], Rhydychain to M[ary] Richards, Darowain, 1824 (an enclosed stanza by 'Tegid'), [Daniel Evans]) 'Daniel Ddu [o Geredigion']) to Mair Richards, Darowain, 1830 (the proposed publication of Gwinllan y Bardd), John Evan[s], secretary, Cymmrodorion or Metropolitan Cambrian Institution to [Mary Richards], 1821 (the election of addressee to honorary membership of the Society), and Elizabeth Richards, Darowen, to Miss [ ] Gardner, 1824 (the antiquarian and other interests of the writer's sister [Mary], an old seal given to [Mary] by the addressee); a portion of a bardic grammar entitled 'Dosparth y llyfr Cynta or Pump llyfr Cerddwriaeth Cerdd dafod'; 'Enwau y Gwyr Ieuang a ddysgodd i ganu'r Bibell neu y Flute Germanaidd Gan Mair Richard Ofyddes Darowen, hithau a ddysgasai ei deall gan ei Brawd Dewi Sillin ... '; accounts of the tithe corn of Darowen, 1591-2; armorial bearings (Gwent, Carmarthenshire, etc.); a list of twenty-two books of pedigree ('Llyfrau Ach') of King Edward VI; a list of twenty-four 'cromlechi' [in Anglesey] ('Cofrestr or Cromlechau neu allorau Derwyddion'); 'Hyd a lled a chwmpas y Ddaear ai Thewdwr'; etc. Among the sources quoted by the scribe are a manuscript of Angharad Llwyd (p. 316) and 'Llyfyr Moelyrch Llansilin' (p. 368).

'Llyfr Tomas ab Ieuan, Tre'r-bryn',

A manuscript in two volumes containing a corpus of Welsh strict-metre verse consisting almost entirely of 'cywyddau', and a few Welsh prose items. The foliation of the 'text' (original f. 1 missing, original ff. 2-21 renumbered 1-20, a previously unnumbered folio between original ff. 21-2 now f. 21, ff. 22-623 as originally numbered with 75 twice and 265 and 577 missed out) is continuous, and the division into vol. I (ff. 1-300), now NLW MS 13061B, and vol. II (ff. 301-623), now NLW MS 13062B, occurs in the middle of a poem. Unnumbered leaves of later origin than those of the text have been inserted at the beginning and end of each volume. The manuscript, sometimes referred to as 'Y Byrdew Mawr', is in the hand of Thomas ab Ieuan of Tre'r-bryn, parish of Coychurch, co. Glamorgan, the scribe of NLW MSS 13063B, 13069B, and 13085B, and was probably transcribed in the last quarter of the seventeenth century, partly from the manuscripts of an earlier Glamorgan copyist, Llywelyn Siôn (see TLLM, tt. 95, 167-73, 218-19, 268; IM, tt. 87, 154, 264; and IMCY, tt. 81, 175). It was probably presented to Edward Williams ('Iolo Morganwg') by the copyist's grandson also named Thomas ab Ifan (see TLLM, tt. 170, 268). The contents include (revised foliation) :- 1 recto - verso, rules re interpreting the significance of dreams in relation to the phases of the moon (incomplete); 1 verso-8 recto, another set of rules (183) for interpreting dreams ('Deall braiddwydon herwydd Daniel broffwyd'); 8 recto-11 recto, a sequence of forty-eight 'englynion' entitled 'Englynion rhwng Arthur a Liflod i nai' (see The Bulletin of the Board of Celtic Studies, vol. II, pp. 269-86); 11 recto-verso, a poem attributed to 'Taliesin ben bayrdd'; 12 recto-15 verso, prognostications including 'Arwyddion kyn dydd brawd', and four 'englynion'; 16 recto-21 recto, 'Llyma anian diwarnodav y vlwyddyn o gwbl oll'; 21 verso, prognostications re birthdays; and 22 recto-623 verso, poems ('cywyddau' unless otherwise indicated) by Iorwerth Vynglwyd (17), Ieuan Rydd, Tydur Aled (12), Howel ap Rainallt (3), Mathav ap Lle'n Goch, Lewys y Glynn (7), Davydd ap Edmwnt (5), Siôn y kent (24), Davydd llwyd (2), Risiart Iorwerth (4), Llawdden (or Ieuan Llawdden) (6), Davydd Nanmor (5), Iolo Goch (8), Ieuan Daelwyn (13), Lewys Morgannwg ( 18), Thomas Lle'n (5, also 1 'englyn'), Howel ap Davydd ap Ieuan ap Rys (17), Ieuan Tew Bry[dy]dd Ievank (3), Huw Kae Llwyd (8), Ieuan Dyvi (2), Ieuan ap Howel Swrdwal (2), Davydd Llwyd Lle'n ap Gr' (3), Risiart ap Rys Brydydd (3), Tomos Derllysg (4), Gyttyn Kairiog, Ieuan Llwyd ap Gwilym, Ieuan Rydderch ap Ieuan Llwyd (3), Robert Laia, Ieuan Du Bowen Lle'nn ap Howel ap Ieuan ap Gronw (7), Rys Goch 'o Vochgarn', Ieuan Brydydd Hir, Gytto'r Glynn (25), Maredydd Brydydd, Howel Swrdwal (3), Thomas Lle'n Dio Powell (2), William Kynwal, Siôn Tydyr (7), Hyw Davi 'o Wynedd' (3), Huw Davi, Tomas ap Siôn Kati (2), Syr Rys 'o Garno', Syr Lewys Maudw, Syr Phylip Emlyn (2), Huw Lewis, Davydd Ddu Hiraddug, Davydd ap Gwilym (10), Bedo Aurddrem, Morys ap Howel, Ieuan Tew Brydydd (9), Siôn Brwynog, Harri ap Rys ap Gwilym (3), Morys ap Rys, Davydd Benwyn (11), Rydderch Siôn Lle' nn, Sils ap Siôn (3), Lle'n ap Owain, Syr Huw Robert L'en (3), Davydd ap Rys, Thomas Gryffydd, Siôn Phylip, Gwyrfyl verch Howel Vychan, Morgan ap Howel (or Powel) (4), Lle'n Siôn (8), Gryffydd Gryg (5), Maredydd ap Rys, Tydur Penllyn (2), Gronw Wiliam, Bedo Phylip Bach (4), Siôn Mowddwy (11), Rogier Kyffin (4), Wiliam Gryffydd ap Siôn (2), Hyw Dwnn, Lewys Môn (5), Wiliam Egwad (2), Ieuan Du'r Bilwg (2), Rys Brydydd, Daio ap Ieuan Du or Daio Du o Benn Adainiol (3), Gwilim Tew Brydydd (10), Rys Brychan, Maredydd ap Roser, Daio Lliwiel, Lle'nn Goch y Dant, Gryffydd Davydd Ychan (2), Syr Gryffydd Vychan, Lang Lewys, Rys Llwyd Brydydd, Meistr Harri Le'n ( 2), Siôn ap Howel Gwyn (2), William Llvn (5), Ieuan Gethin (ap Ieuan ap Llaison) (3), Gwilim ap Ieuan Hen, Ieuan ap Hyw, Gryffydd Hiraethog (5), Rys Pennarth, Davydd Llwyd Mathav (4), Davydd Emlyn, Davydd Goch Brydydd 'o Vyellt' (2), Rys Nanmor (3), Risiart Vynglwyd (2), Watkin Powel (6), Mairig Davydd (4), Ieuan Rauadr, Owain Gwynedd, Morgan Elfel, Syr Davydd Llwyd (3), Ieuan Thomas (4), Rys Goch 'o Eryri' (3), Lle'n vab Moel y Pantri (2), Syr Davydd ap Phylip Rys, Rys Trem, Siankin y ddyfynog (3), Morys ap Lle'nn, Risiart Thomas, Lle'nn Mairig, Gryffydd Llwyd ap Davydd ap Einon, Gryffydd Llwyd ap Einon Lygliw, Hopgin Thom Phylip, Edward Davydd (4), Ieuan Du Davydd ap Owain, Bedo Brwynllys, Thomas ap Rys 'o Blas Iolyn', Thomas Wiliam Howel, Davydd ap Ieuan Ddu, Syr Owain ap Gwilym, Rys ap Harri 'o Euas' (2), Edwart ap Rys, Davydd Manuel 'o Sir Drefaldwyn', SiamsThomas, Thomas Brwynllys, and Swrdwal. The unnumbered folios at the beginning of each volume contain a list of the contents of the volume giving, in the case of the poems, the name of the poet, in a hand bearing a strong resemblance to that of William Owen Pughe, and the title of the poem, in the hand of Edward Williams. The folios at the end of the first volume contain an index of the bards whose works appear in both volumes. This is possibly in the hand of Hugh Maurice, tanner and copyist. On one of the added folios at the end of the second volume is a poem to the Reverend John Jones, D.D., dean of [the cathedral church of] Bangor. Both volumes contain marginalia in the hand of Edward Williams.

Thomas ab Ieuan, Coychurch

Barddoniaeth,

A seventeenth century manuscript consisting of eighty-three folios containing transcripts of Welsh strict-metre verse, being almost entirely 'cywyddau' and 'englynion'. The poems were transcribed by Thomas ab Ieuan, the copyist of NLW MSS 13061-13062B, 13669B,13085B, in 1684 (see note in the scribe's own hand on f. 80 verso - 'Llyma lyfr kywyddav Thomas Ievan o Dre'r brynn ag ef i hvnan ai ysgryvennoedd ef pan oedd oedran yn harglwydd ni iesu grist 1684'; see also TLLM, tt. 170-71). Included are 'englynion' by Robin Ddu, Huw Pennant, Rhys Nanmor and others, and possibly the transcriber himself (see TLLM, tt. 170-71); 'cywyddau' by Robin Ddu (7), Rhys Nanmor, Huw Pennant, Dafydd Gorlech (2), Iolo Goch (3), Dafydd Nannmor (2), Siôn Mawddwy, Bedo Brwynllys, Guto'r Glyn (3) and others; and an 'awdl' ('odl vraith') by Rhys Nanmor. There are marginal notes in the hand of Edward Williams ('Iolo Morganwg').

Thomas ab Ieuan and 'Iolo Morganwg'.

Barddoniaeth,

An imperfect volume, the contents consisting of transcripts, in a hand possibly of the first half of the seventeenth century, of Welsh poems being mainly strict-metre poems in the form of 'cywyddau'. These are numbered and, if the manuscript when complete contained the whole sequence, the folios at the beginning containing poems 1-18 and most of poem 19 are now wanting. Many mid-volume and possibly some end folios are also missing. Poems by the following poets are included - Iolo Goch (2), Siôn y Cent (13 ), Siôn Tydyr, Lewys Morgannwg (5), Davydd Epynt, Ieuanap Rydderch ap Ieuan Llwyd (3), Davydd Ddu Hiraddug, Davydd ap Edmwnt (3), Ieuan Brydydd Hir, Davydd Nannmor, Gytto'r Glynn (2), Lewis i Glynn (3), Gryffydd Llwyd ap Davydd ap Enion, Hyw Llvn, Syrr Philip Emlyn, Lle'n ap Howel ap Ieuan ap Gronw (4), William Egwad, Gwilim Tew, Iorwerth Vynglwyd, Howel Swrdwal, Howel Davydd ap Ieuan ap Res (4), Siôn Brwynog, Ievan Tew Brydydd, Thomas Lle'n, Hyw Davi, Rys Goch 'o Vachgarn', Robert Laia, Ieuan Tew Brydydd Ievanc, Risiart ap Rys, Thomas Derllysg (2), Wiliam Cynvol, Siôn Phylib, Edwart ap Rys, Morys ap Howel, Gwyrfyl verch Howel Vychan, and Meredydd ap Rys. One of the poems by Ieuan ap Rydderch contains stanzas in which Latin and Welsh words are intermingled. There are a few marginal entries by Edward Williams ('Iolo Morganwg').

Barddoniaeth,

A composite volume containing transcripts of Welsh free- and strict-metre poems in the hand of Edward Williams ('Iolo Morganwg'). Pp. 23-398 contain Welsh strict-metre poems, mainly in the form of 'cywyddau', attributed to Syr Gruffudd Fychan, Lang. Lewys, Siôn Dafydd Las . . . 'o Lanuwchlyn', Gwilym ap Ieuan Hen, Siôn Cent, Simwnt Fychan, Siôn Philip, Dafydd ap Gwilym, Llawdden, Dafydd Llwyd ap Llywelyn ap Gruffudd, Huw Machno, Iolo Goch, Gruffudd Dafydd ap Hywel, Edward ab Raf ab Robert, ? Dafydd o'r Nant sef Dafydd Wiliams, offeiriad Llanfrynach ym Morganwg, ? Dafydd Nanmor, Edmund Prys, Syr Siôn Leiaf, Tudur Penllyn, Wiliam Llyn, Madog Benfras, Llywelyn ap Meredyth ap Ednyfed sef Lle'n Llogell 'o Farchwiail', Rhys ap Dafydd Llwyd ap Llywelyn Llygliw, Rhys Goch 'o Eryri', Ieuan Gethin ab Ieuan ab Lleision, Thomas ab Ieuan ab Rhys, Casnodyn Fardd, Gutto'r Glynn, Iorwerth Fynglwyd, Wiliam Egwad, ?Rhys Brydydd 'o Dir Iarll', ?Rhys Du Brydydd, Ieuan Tew Ieuanc, Syr Thomas Jones 'o Lan Deilo Bertholeu', Lewys Morganwg, Tomas Lewys . . . 'o Lechau ym Mhlwyf Llanhari', Thomas Llywelyn 'o Regoes', ? Syr Dafydd Llwyd Llywelyn, Sippyn Cyfeiliawg, Hywel Llwyd, Lewys Glynn Cothi, Ieuan ap Hywel Swrdwal, Gruffudd Vychan ap Gruffudd ap Ednyfed, Siôn ap Howel ap Llywelyn Fychan, Lewys Môn, Richard Philip, Siôn Dafies, person Garthbeibio, sef y Dr. Dafies o Fallwyd, Rhys Llwyd ab Rhys ab Rhiccert, Llywelyn Moel y Pantry, Dafydd Benwyn, Gruffudd Llwyd ap Gronw Gethin, Owain ap Siôn ap Rhys, Huw Cae Llwyd, Grufludd Hiraethog, Cadwaladr ap Rhys Trefnant, Siôn ap Hywel Llywelyn Fychan, Deio ap Ieuan Du, Rhys Nanmor, Ieuan Tew Hynaf, Rowland Fychan 'o Gaergai', ? Rhisiart Iorwerth, Rhys Cain, Rhys Meigen, Thomas Carn, ? Hywel Dafydd ap Ieuan ap Rhys, and Thomas Lewys 'o Lechau Llannwonno'. There are occasional annotations by [Edward Williams] 'Iolo Morganwg' and the 'cywydd' attributed to Casnodyn Fardd (pp. 127-32) is followed (pp. 133-4) by notes mentioning a Glamorgan tradition which linked the name of that poet with the origin of the 'cywydd' measure. Pp. 236-8 contain a first-line index to the poems on pp. 239-360. Pp. 399-546 are devoted to poems attributed to Siencin Lygad Rhawlin, Dafydd o'r Nant, Hopcin y Gweydd 'o Fargam', Thomas Llywelyn 'o Regoes', Syr Tomas Jones, ofleiriad Llandeilo Bertholeu, Syr Huw Dafydd 'o Gelli Gaer', Rhys Goch o Dir Iarll ab Rhiccert ab Einion ab Collwyn (twenty poems), Hopcin Twm Philip 'o'r Gelli Fid', Syr Siôn ap Morys, Siôn Lewys Richard 'o blwyf Llangrallo', ? Ifan Huw 'o Ystrad Owain', Dafydd Nicolas 'o Aberpergwm', ? Huw Llwyd 'o Lancarfan', ? Twm ab Ifan ab Rhys, Hywel Llwyd 'o Lancarfan', Wil Tabwr, Gronw Wiliam, Morgan Pywel, Gwilym Tew, Thomas Morgan 'o'r Tyle Garw', Edward ab Efan 'o Benn y Fai', Llywelyn ab Hywel ab Ieuan ap Gronw 'o Lantrisaint' alias Llelo Llantrisaint, Thomas Llywelyn, ficar Llancarvan, Edward Matthews . . . 'o blwyf Llangrallo', and Sioni'r Maeswn Dimmai. There are occasional notes by [Edward Williams] 'Iolo Morganwg' and p. 419 contains a list of the titles of the twenty poems attributed to Rhys Goch ab Rhiccert (pp. 421-54 ). A square slip of brown paper inscribed 'Hen Garolau a gasglwyd yng Ngwynedd' has been pasted on to p. 547 and this is followed on pp. 551-610 by a series of thirty numbered 'carolau' the majority unattributed and some attributed to Huw Dafydd, Thomas Evans, Syr Lewys ab Huw, Llywelyn ab Hywel ab Ieuan ab Gronw, Llywelyn ab Hwlcyn 'o Fôn', Dicc Hughes, R. Hughes, and Richard Hughes (? whether the last three named were the same person). Pp. 611-33 contain three poems two of which are attributed to Huw ap Wiliam ap Dd. ap Gronw and Siôn Morys.

Brithwaith Gwillim Pue, M. B.,

A manuscript written, 1674-1676, by Gwilym Pue [Puw], a member of the Roman Catholic family of Puw of Penrhyn Creuddyn, Caernarvonshire [D.W.B. (1959), p. 819] and containing a miscellany of verse and prose, much of it by Gwilym Pue himself. The title is given as 'Opera et Miscellania Domini Gwiliellmi Pue Cambrbrittanni M.B.' and 'Brithwaith Gwillim Pue M.B. Hefyd Gerdd yr un gwr a beirdd ereill Anno 1674: Pump o Garole Mr White, Hefyd Dau Garol o Fûchedd y Santes Gwenfrewy o waith Gwillim Pue 1674 M.B.,' and the volume is similar in content to, but not identical with, NLW MS 4710B, another volume written by Gwilym Pue but slightly later in date (1676). The contents following after 'Cyfrwyddiad y llyfr. Index libri' (to p. 648), a sketch of a harp ('Lyra' 'Telyn') and 'Trefn Cowair Telyn' are briefly as follows: pp. 1-44, 'Deongliad ar y Miserere', and pp. 45-61, 'Deongliad ar y Magnificat', two series of 'cywyddau' by Gwilym Pue; pp. 62-75, more 'cywyddau', by Gwilym Pue; pp. 76-196, 'Awdwley ag Englynnion', and also 'cywyddau' by Morgan Gwynn (Taliarys), Gwilym Pue, Thomas Williams, Edw. Bach o Dreddfyn [sic], Meredydd ap Prosser, Syppyn Cyfailiog, William Egwad, Siôn Cent, Thomas ap Ieuan Prys, Hugh Min, Howel Dafydd, Gruffydd ap Euan llewelyn Vychan, Dafydd ap Gwilym, Edward Turberuille, Thomas llûn, Taliessyn, Siôn Brwynog, Dafydd Ddu Hir Addig [sic], Iuan Tew Brydydd, Ieuan Daylwyn, Howel Da: ab Iuan ap Rhûs, Llewelyn ap Howel ap Ieuan ap Gronw, Gryffyth llwyd ap Da: ap Einion, Dafydd Nam'or, Dafydd ap Edmund, Syr Dai: llwyd Alijs Deio: Scolhaig, Rhus a [sic] Parry, Sieiles ap Siôn, and Twm Siôn Catti Alias Thomas Jones Esqr.; pp. 203-360, 'Prophwydoliaethay, Brudiay a Daroganay Britannaeg a Gasglodd yn Ghûd Gwilym Pue', 1674-1675, attributed to Taliessyn (Fardd), Rhûs Fardd, Merddyn (Merddyn Emrys, Merddyn ap Morfran, Merddyn Wyllt), Dewi Sant, Gronw Ddu o Fôn, Molwngwl Abad, y Bergam, Robin Ddû o Fôn, Dafydd Gorllech, Iolo Goch, Rhys Nammor, Dafydd Nammor, Edward ap Rhys, Llewelyn ap Owain ap Cynric Moel, Rhys llwyd ab Einion llygwy [sic], Llewelyn ap Ednyfed, Ieuan Brydydd Du, Ieuan leia, Rhys Goch or Yri, Ieuan yr offeiriad, Llewelyn ap Mredydd ap Dywydd, Llewelyn Cetifor, Hugh Pennant, Dafydd llwyd llewelyn ab Gryffydd, and Rhys y lashiwr; pp. 365-430, 'Carmen Euangelicum, Cerdd Efangylawl Gwilym Pue, Buchedd yn Arglwydd Iessu Grist. . . 1675' in the form of a series of 'cywyddau'; pp. 452-47 (inverted text), 'Enwey Brenhinoedd Prudain' and 'Twyssogion Cymry'; pp. 453-5, 'Enway Twysogion Cymry A Gadwodd Ei Braint yn ôl Cadwalader Frenin' . . . and 'Enway Y Brenhinoedd Lloegr o Amser y Cwncwerwr o Normandi' in the form of 'englynion' by Gwilym Pue; pp. 457-91 'Caroley Mr Richiard White, Merthyr', five in number, followed by 'Buchedd Gwenfrewy' and other carols by Gwilym Pue, with one by John Jones; pp. 495-514 'Pllaswyr Iessu A Gyfleuthodd Gwilym Pue or Saesnaeg Ir Gymmraeg'; pp. 515-28, 'Erfynnion neu Littaniau Aur; pp. 529-54, '1676, Panegyris Penryniana, Llwyrwis Penrhyn (Mawl Penrhyn) o waith Gwilym Pue; pp. 563-579, 'Achau Gwilym Pue o rann Tad a Mam a Theidiau a Neiniau' followed by 'Achau Ieirll a Marqwezis Caerfrangon', etc.; pp. [583]-618 (recte 608), 'De Sceletyrbbe uel Stomacace or A Traetice of the Scorbut by William Pue Gentelman [sic] gathered oute of Seuerall Authors . . . 1675'; pp. 619 [609]-624, 'Another Discourse of the Scorbute by William Pue Gentleman, 1675'; pp. 625-48, 'Enchiridium Chatechisticum siue Chatechismus pro Pueris Scolaribus' again by Gwilym Pue, in two parts; pp. 649- 60, 'Execitium Quotidianum, Ymarfer Beunyddawl'; and p. [661], 'Gweddi Foreuawl' and 'Gweddi Brud Gosper'. Some of the pages, particularly the headings, have been embellished by Gwilym Pue.

Gwilym Puw.

Barddoniaeth

A seventeenth century transcript of 'cywyddau' and 'awdlau' by Huw Machno, Dafydd ap Gwilym, Sion Cent, Sion Tudur, Dafydd Nanmor, Iolo Goch, Tudur Penllyn, Guto'r Glyn, Tudur Aled, Ieuan Deulwyn, T[h]om[a]s Derllys, Robert Leiaf, Wiliam Llŷn, Sion Brwynog, Robin Ddu, Gruffudd Hiraethog, Lewis Daron, Owain Waed Da, Hywel Cilan, Dafydd ab Edmwnd, Rhys Goch Eryri, Sypyn Cyfeiliog, Lewis Glyn Cothi, Iorwerth Fynglwyd, Ieuan ap Tudur Penllyn, Lew[y]s Morganwg (Llywelyn ap Rhisiart), Deio ab Ieuan Du, Bedo Brwynllys, Wiliam Cynwal, Huw Arwystli, Mor[u]s Dwyfech (Morus ap Dafydd ab Ifan ab Einion), Bedo Phylip Bach, Sion Phylip, Maredudd ap Rhys, Lew[y]s Môn, Ieuan ap Gruffudd Leiaf, Richard Phylip, Rhys Goch Glyndyfrdwy, Ieuan ap Rhydderch ab Ieuan Llwyd, Gruffudd ab Ieuan ap Llywelyn Fychan, Dafydd Llwyd ap Llywelyn ap Gruffudd, Llywelyn ap Gutun [ap Ieuan Lydan], Sion ap Robert ap Rhys, Dafydd Benfras, Bleddyn Fardd, Edmwnd Prys, Gwilym ab Ieuan Hen, Syr Dafydd Trefor, Gruffudd Phylip, Ifan Llwyd (Gwaun Eingian), Edwart Ifans and Rhys ap Robert ap Hywel; 'englynion'; a vocabulary of old Welsh words; genealogies of the Lloyd family of Dulassau, etc.

Barddoniaeth, etc.,

A folio volume, the contents of which consists mainly of transcripts, in a variety of hands, of Welsh verse in strict metre, including 'cywyddau' and 'englynion' by Tho[mas] lloyd Ienga, Cad[wala]dr Thomas, W[illia]m Phillip, Huw Lloyd Cynfel, John Davies, Owain Griffith, Robert Humphrey (y prydydd bach), John Richart, Davydd lloyd llewelyn ap Gruffyth (o fathafarn), Gutto'r Glynn, Davyd Nanmor, Lewis Môn, Theodor (Tydur) Aled, Robin ddu ap sianckin Bledrydd, Hugh Machno, John Phylyp, Gruffyth Phylip, Richard Kynwal, Ievan llwyd, John Owenes, Philip Jo[h]n Philip, Rys Cain, Jo[h]n V[ augha]n (Caergai), David Davies, Edm[wnd] Prys, and D[avi]d Lloyd ap Will[ ia]m. There is also some Welsh verse in free metre by Rowland Vaughan (Caer Gai). Other items include copies of a rental of chief rents issuing to the crown out of the hundred of Ardydwy ywch artro, and out of Isartro [co. Merioneth], 1623, and of a rental of assize rents in the vill of Llanaber [co. Merioneth], 1637; pedigrees of the families of Anwyll [of Park, parish of Llanfrothen, co. Merioneth], Wynn [of Gwydir, co. Caernarvon], and Wynn [of Maesyneuadd, parish of Llandecwyn, co. Merioneth ]; maternal pedigrees of several North Wales families; a copy of 'The message of king Hen[ry] the seventh, as he was on his march to Bosworth field, to John ap Meredith, as it is in Edward Puleston's Bk.'; a memorandum, 1676, by Robert Wynne, of a lease of lands called Moel y Glo to Gruff Owen; and a few lines of English and Latin verse.

Results 41 to 60 of 73