Ardal dynodi
Cod cyfeirnod
Teitl
Dyddiad(au)
- 1877-1902 / (Creation)
Lefel y disgrifiad
fonds
Maint a chyfrwng
1 bocs.
Ardal cyd-destun
Enw'r crëwr
Hanes bywgraffyddol
Yr oedd Hugh Roberts, 'Yr Hen Idris' (1832-1907), yn chwarelwr, hanesydd lleol a hynafiaethydd. Fe'i ganwyd ar 1 Ionawr 1832 ym Mryncrug, sir Feirionnydd. Symudodd gyda'i deulu i Abergynolwyn, sir Feirionnydd, yn 1842. Bu'n gweithio yn chwarel lechi Bryneglwys, sir Feirionnydd, am dros 30 mlynedd, er iddo weithio yn Nowlais, Merthyr Tudful, Morgannwg pan oedd yn ifanc. Daeth yn adnabyddus yn lleol fel hanesydd a hynafiaethydd ac am ei ddaliadau gwleidyddol, gan iddo chwarae rhan flaenllaw yn lleol yn ymgyrch Rhyddfrydwyr sir Feirionnydd yn etholiad 1868. Bu farw yn 1907.
Hanes archifol
Darganfuwyd yr archif ymysg papurau disgynnydd y rhoddwr, Elwyn Roberts (1905-1988), trefnydd cenedlaethol Plaid Cymru. Rhifwyd y papurau gan Elwyn Roberts cyn i Lyfrgell Genedlaethol Cymru eu derbyn.
Ffynhonnell
Miss Gwyneth Roberts; Abergynolwyn; Rhodd; 1989
Ardal cynnwys a strwythur
Natur a chynnwys
Papurau Hugh Roberts, 1877-1902, yn cynnwys penillion a cherddi, dwy ddrama fer ynglŷn â dirwest, nodiadau ac anerchiadau ar y dosbarth gweithiol a hawliau gweithwyr, anerchiadau a llythyrau at y wasg yn esbonio ei ddaliadau gwleidyddol ac yn ymwneud ag ymgyrchoedd etholiadol, nodiadau bywgraffyddol yn manylu ar ei gyfnod yn chwarel Bryneglwys a nodiadau a llythyrau ynghylch hanes Abergynolwyn = Papers of Hugh Roberts, 1877-1902, including verses and poems, two short plays concerning temperance, notes and addresses on the working classes and workers' rights, addresses and letters to the press expounding his political views and relating to election campaigns, autobiographical notes detailing his period at Bryneglwys quarry and notes and letters concerning the history of Abergynolwyn.
Gwerthuso, dinistrio ac amserlennu
Action: Cadwyd yr holl gofnodion a gyflwynwyd i Lyfrgell Genedlaethol Cymru.
Croniadau
Ni ddisgwylir ychwanegiadau.
System o drefniant
Trefnwyd yn unol â'r cynllun rhifo a fabwysiadwyd gan Elwyn Roberts.
Ardal amodau mynediad a defnydd
Amodau rheoli mynediad
Disgwylir i ddarllenwyr sydd am ddefnyddio papurau modern yn Llyfrgell Genedlaethol Cymru lofnodi'r ffurflen 'Papurau modern - gwarchod data'.
Amodau rheoli atgynhyrchu
Amodau hawlfraint arferol.
Iaith y deunydd
- Cymraeg
- Saesneg
Sgript o ddeunydd
Nodiadau iaith a sgript
Cymraeg, gydag ychdig eitemau yn Saesneg.
Cyflwr ac anghenion technegol
Cymhorthion chwilio
Ceir copi caled o'r catalog yn Llyfrgell Genedlaethol Cymru. Mae'r catalog ar gael ar lein.
Ardal deunyddiau perthynol
Bodolaeth a lleoliad y gwreiddiol
Bodolaeth a lleoliad copïau
Unedau o ddisgrifiad cysylltiedig
Ardal nodiadau
Nodiadau
Crëwyd y teitl ar sail cynnwys yr archif.
Dynodwr(dynodwyr) eraill
Virtua system control number
Project identifier
Pwyntiau mynediad
Pwyntiau mynediad lleoedd
Pwyntiau mynediad Enw
Pwyntiau mynediad Genre
Ardal rheolaeth disgrifiad
Dynodwr disgrifiad
Dynodwr sefydliad
Rheolau a/neu confensiynau a ddefnyddiwyd
Wrth lunio y disgrifiad hwn dilynwyd canllawiau LlGC a seiliwyd ar ISAD(G) Ail Argraffiad; rhestr AACR2; ac LCSH
Statws
Lefel manylder disgrifiad
Dyddiadau creadigaeth adolygiad dilead
Mawrth 2003.
Iaith(ieithoedd)
- Cymraeg
Sgript(iau)
Ffynonellau
Nodyn yr archifydd
Lluniwyd gan Rhys Jones i brosiect ANW. Defnyddiwyd y ffynonellau canlynol wrth lunio'r rhestr: LlGC, Rhestr o Bapurau Hugh Roberts ('Yr Hen Idris'), Abergynolwyn'; Roberts, Elwyn, Wrth Odre Cadair Idris (Pen-y-groes, Caernarfon, 1989); Roberts, Hugh, 'Hunangofiant hen chwarelwr', Cymru XXXIII (1907), tt.77-82, 139-140;