Showing 674 results

Papurau William Andreas Jones, [1935]-[1988], gohebydd y wasg i Bwyllgor Etholaeth Arfon o Blaid Cymru a llythyrwr cyson i'r wasg, gan gynnwys llythyrau oddi wrth Anthony Wedgwood Benn (2), Neil Kinnock, John Morris a Dafydd Iwan (2), torion o'r wasg yn ymwneud â Phlaid Cymru a'r Bedwaredd Sianel, a'i atgofion cynnar.

Papurau Berllanydd, [1929]-1984, yn cynnwys dyddiaduron, 1929-1933,1935-1970, 1982-1984, papurau personol yn cynnwys copïau o'i ewyllys,1981,nodiadau ar gyfer pregethau, anerchiadau crefyddol a gwaith bugeiliol, barddoniaeth a deunydd eisteddfodol, torion papur newydd a deunydd printiedig. = Papers of Berllanydd, [1929]-1984, comprising diaries, 1929-1933, 1935-1970, 1982-1984, personal papers including copies of his will, 1981, notes for sermons, religious addresses and pastoral work, poetry and eisteddfod material, newspaper cuttings and printed material.

Papurau W. J. Gruffydd,[1903]-[1952], yn cynnwys drafftiau o erthyglau'n ymwneud â'r Mabinogi; nodiadau darlith ar gyfer ei gyrsiau Cymraeg yng Ngholeg Prifysgol Cymru, Caerdydd; nodiadau darlithoedd ac erthyglau eraill; sgyrsiau a darlledwyd gan y BBC; personalia; a grŵp sylweddol o ohebiaeth oddi wrth ffigurau llenyddol blaenllaw = Papers of W. J. Gruffydd, [1903]-[1952], including drafts of articles relating to the Mabinogi; lecture notes for his Welsh courses at University College of Wales, Cardiff; other lecture notes and articles; BBC broadcast talks; personalia; and a substantial group of correspondence from notable literary figures.

Deunydd gan neu yn ymwneud â'r bardd a'r heddychwr Waldo Williams, sy'n adlewyrchu ei ddaliadau gwleidyddol, crefyddol, heddychol a dyngarol; ynghyd â deunydd gan neu yn ymwneud ag aelodau teuluol, cyfeillion a chydnabod Waldo Williams.

Mae'r fonds yn cynnwys cofnodion amrywiol a gasglwyd ynghyd gan Walter Rees Jones (ynghyd ag ambell eitem a etifeddodd oddi wrth ei dad Rees Jones) yn ymdrin â bywyd Cymraeg Birkenhead. Ceir yn eu plith cofnodion eglwysi anghydffurfiol, 1883-1997; papurau'n ymwneud ag eisteddfodau, 1918-1969; cofnodion Cymdeithas Cymry Birkenhead, 1968-2001; a thorion papur newydd a theipysgrifau o'r wasg, 1947-1960, a theyrngedau a thaflenni angladdol, 1953-2001.

Papurau Wil Ifan, 1896-1982, yn cynnwys llythyrau ato, 1902-1966, ac oddi wrtho at ei deulu, 1915-1966; gweithiau cyhoeddedig a barddoniaeth a rhyddiaith, yn Saesneg yn bennaf, yn cynnwys nodiadau, [1920]-1956; pregethau, 1921-1933; dyddiaduron, 1900-1947; sgriptiau radio, 1952-1963; a chopïau o Celt a olygwyd gan Dan Evans, 1896-1897. = Papers of Wil Ifan, 1896-1982, including letters to him, 1902-1966, and from him to his family, 1915-1966; published works and poetry and prose, mainly in English, including notes, [1920]-1956; sermons, 1921-1933; diaries, 1900-1947; radio scripts, 1952-1963; and copies of Celt, edited by Dan Evans, 1896-1897.

Hefyd yn cynnwys astudiaeth Shirley Wynne Vinall, 2019, wedi ei argraffu a’i rwymo yn ddwy gyfrol, o 'Llyfr yr Achau' gan 'Wil Ifan', yn cynnwys detholiadau o lyfr nodiadau ei thaid ar hanes ei deulu, gwybodaeth am deuluoedd ei fam a’i dad yn Sir Gaerfyrddin, Cwmafan a Sir Aberteifi, a theulu ei wraig Nesta Wyn Edwards, Dolgellau, ynghyd â phennod ychwanegol gan y rhoddwr ar ei yrfa a’i ysgrifau. Ceir hefyd gopi llawysgrif o’r emyn "O Jesu, King most wonderful", a gyfieithwyd gan y Parch. E. Caswall, gyda cherddoriaeth gan B[ertram] J. Orsman, 1946, wedi’i lofnodi a’i gyflwyno gan y cyfansoddwr i’r Parch. W. Evans ('Wil Ifan'). = Also includes a study by Shirley Wynne Vinall, 2019, printed and bound in two volumes, of 'Llyfr yr Achau' by 'Wil Ifan', including extracts from her grandfather’s notebook on his family history, and containing information about his maternal and paternal families in Carmarthenshire, Cwmavon and Cardiganshire, and the family of his wife Nesta Wyn Edwards, Dolgellau, together with an additional chapter by the donor on his career and writings. Also included is a manuscript copy of the hymn "O Jesu, King most wonderful", translated by Rev. E. Caswall, with music by B[ertram] J. Orsman, 1946, signed and presented by the composer to the Rev. W. Evans ('Wil Ifan').

Papurau a roddwyd Hydref 2022: gweler y disgrifiad dan y Gyfres ychwanegol.

Papurau'r Parch. William Williams a'i wraig Myfi Williams. Maent yn cynnwys dyddiaduron y Parch. William Williams,1936-1944,1971-1984; papurau, 1937-1942, yn dyddio o'i gyfnod yn yr ysgol a'r coleg; nodiadau darlithoedd; nodiadau ymchwil ar hanes Capel Maengwyn, Machynlleth, ac achos y Methodistiaid yn sir Drefaldwyn; pregethau etc.; a cherddi a storïau a gyfansoddwyd gan y Parch. William David Davies. Ceir hefyd pedwar llyfr nodiadau gan gynnwys drafftiau, 1973, o nofel arfaethedig gan y Parch. William Williams ar y Parch. John Elias (1774-1841). Mae papurau Myfi Williams yn cynnwys llyfrau nodiadau a ffeiliau o nodiadau ar hanes lleol; cyfansoddiadau a gyflwynwyd mewn gwahanol gystadlaethau eisteddfodol, 1958-1976; sgriptiau radio,1961-1967 etc. Ceir hefyd lythyrau a chardiau, c. 1961-1980, a anfonwyd at Gwilym a Myfi Williams = Papers of the Rev. William Williams and his wife Myfi Williams. They include the diaries of the Rev. William Williams, 1936-1944, 1971-1984; papers, 1937-1942, dating from his schooldays and college days; lecture notes; research notes on the history of Maengwyn chapel, Machynlleth, and the Methodist cause in Montgomeryshire; sermons etc.; and poems and stories written by Rev. William David Davies. There are also four notebooks including drafts, 1973, of an intended novel by Rev. William Williams on Rev. John Elias (1774-1841). The papers of Mrs Myfi Williams include notebooks and files of notes on local history; compositions submitted for various eisteddfod competitions, 1958-1976; radio scripts, 1961-1967 etc. There are also letters and cards. 1961-1908, addressed to Gwilym and Myfi Williams.

Mae'r fonds yn cynnwys casgliad o gyfrolau yn llaw y Parchedig William Owen Jones, 1861-1937, gweinidog eglwys Methodistiaid Calfinaidd, Chatham Street, ac wedi hynny Eglwys Rydd y Cymry, yn Lerpwl, gan gynnwys pregethau a nodiadau, anerchiadau, dyddiaduron a thoriadau o'r wasg.

Papurau William Rees Jones, 1949-1985, yn cynnwys gweithiau rhyddiaith a gyflwynwyd i gystadlaethau mewn gwahanol eisteddfodau cenedlaethol,1949-1985, ac amrywiol draethodau a chyfansoddiadau o'i eiddo, 1966-1978, llawer heb ddyddiad = Papers of William Rees Jones, 1949-1985, comprising prose writings submitted for competitions at various national eisteddfodau, 1949-1985, and other miscellaneous essays and writings by him, 1966-1978, many undated.

Papurau William Rowland (1910-1980,yn cynnwys nodiadau ar lenyddiaeth Gymraeg a chaneuon gwerin ar gyfer amrywiol sgyrsiau a darlithoedd,[1960au]; sgriptiau radio a nodiadau cysylltiedig, 1937-1950; llythyrau,1919-1980; papurau personol, yn cynnwys cytundebau hawlfraint,1910-1955; rhaglenni a thaflenni,1930-1980; a chyfnodolion a thorion papur newydd, 1932-1980 = Papers of William Rowland, 1910-1980, including notes on Welsh literature and folk songs and notes for various talks and lectures, [1960s]; radio scripts and accompanying notes, 1937-1950; letters, 1919-1980; personal papers, including copyright agreements, 1910-1955; programmes and leaflets, 1930-1980; and periodicals and newspaper cuttings, 1932-1980.

Mae'r casgliad yn cynnwys ysgrifau yn dwyn y teitl 'Yr Hen Ysgol - 1864-1867', sy'n cyfeirio at ddefnydd o'r 'Welsh Not'; llyfrau nodiadau a gadwyd gan William Williams,1871-1888, yn cynnwys nodiadau ysgrythurol; ysgrifau heb ddyddiad; llyfr nodiadau yn cynnwys adroddiad heb ddyddiad am ordeinio'r Parch. D. R. Jones yn weinidog Bethania, Llanelli; a ffotograffau, ynghyd â manylion bywgraffyddol am aelodau o'r teulu Williams, ynghyd â darlith perthynol gan Eluned Jones. = The collection comprises writings entitled 'Yr Hen Ysgol - 1864-1867', referring to the use of the 'Welsh Not'; notebooks kept by William Williams, 1871-1888, containing scriptural notes; undated writings; a notebook containing an undated report of the ordination of Rev. D. R. Jones at Bethania, Llanelli; and photographs, together with biographical details, of members of the Williams family, together with a related lecture by Eluned Jones.

Deunydd bywgraffyddol yn ymwneud â Winnie Parry, 1953-1960; gohebiaeth,1893-1949, gan gynnwys llythyrau oddi wrth O. M. Edwards, 1893-1915, a J. Glyn Davies, 1895-1897; llythyrau ynglŷn â'r Eisteddfod Genedlaethol, 1911-1932; llyfrau nodiadau, yn cynnwys drafftiau o'i chyfansoddiadau cynnar, 1894-1912; copi teipysgrif o 'Catrin Prisiard', 1896; storïau byrion a barddoniaeth a gyhoeddwyd yn Cymru, 1893-1910; storïau byrion eraill,1897; ysgrifau Saesneg, 1901-1907; copïau o Cymru'r Plant yn cynnwys ei gwaith, 1893-1947; torion papur newydd, 1908-1942; deunydd printiedig, 1818-1920; papurau, rai llenyddol yn bennaf, yn ymwneud â Margaret Parry, 1861-1875, a John Roberts, 1876-1903. = Biographical material relating to Winnie Parry, 1953-1960; correspondence, 1893-1949, including letters from O. M. Edwards, 1893-1915, and J. Glyn Davies, 1895-1897; letters concerning the National Eisteddfod, 1911-1932; notebooks, including drafts of early compositions, 1894-1912; typescript of 'Catrin Prisiard', 1896; short stories and poetry published in Cymru, 1893-1910; other short stories, 1897; English compositions, 1901-1907; copies of Cymru'r Plant containing her works, 1893-1947; newspaper cuttings, 1908-1942; printed material, 1818-1920; papers, mainly literary, relating to Margaret Parry, 1861-1875, and John Roberts, 1876-1903.

Ychydig eitemau pellach o blith papurau Llyfni Huws, diweddar ŵr y rhoddwr [gweler Adroddiad Blynyddol 1975-76, t. 41], sef, copiau o lythyrau cymeradwyaeth at Arglwyddes Llanofer ar ran Llyfni Huws, 1906; dyddiadur ei dad am y flwyddyn 1908; cyfrol o farddoniaeth o waith, ac yn llaw, Llyfni Huws, 1915-46; cyfrol o dorion papur newydd ar iaith a llenyddiaeth Gymraeg o'r Darian, 1917-1918; cerdyn post yn dwyn englyn cyfarch gan Gwilym R. Jones, Dinbych, 1942; llythyr oddi wrth Bob Owen, Croesor, 1947; a llythyr oddi wrth Goronwy [O. Roberts, A.S.], 1958.

Llythyrau, 1959-[1998], yn ymwneud â bywyd cyhoeddus Dr David Jenkins, a gwaith ymchwil, 1913-2001, yn ymwneud â'i gyhoeddiadau Thomas Gwynn Jones: Cofiant (Dinbych, 1973) a Bro a Bywyd Thomas Gwynn Jones [Caerdydd, 1984]. Ceir drafftiau teipysgrif hefyd o'i lyfr arfaethedig ar hanes Gwasg Gregynog, [1962]-2001. Cafwyd bocs ychwanegol o bapurau, Mawrth 2012. Nid yw'r rhain wedi eu catalogio eto. = Letters, 1959-[1998], relating to David Jenkins's public duties, and research work, 1913-2001, relating to his publications Thomas Gwynn Jones: Cofiant (Denbigh, 1973) and Bro a Bywyd Thomas Gwynn Jones [Cardiff, 1984]. Typescript drafts of his proposed book on the history of Gregynog Press, [1962]-2001, are also included. A further box of papers, received March 2012, is not yet catalogued.

Papurau, 1960-1995, yn ymwneud â Chymdeithas yr Iaith Gymraeg, a gasglwyd gan Dylan Phillips, gan gynnwys papurau Gareth Miles, 1960-1979, Dafydd Iwan, 1967-1987, Rheinallt Llwyd, 1968-1995, ac Ann Ffrancon,1967-1984, sydd yn ymwneud yn arbennig â'r 1960au a'r 1970au, ac yn cynnwys gohebiaeth yn bennaf, ynghyd â deunydd yn ymwneud ag ymgyrchoedd yn Gymdeithas ac ychydig bapurau gweinyddol = Papers, 1960-1995, collected by Dylan Phillips relating to Cymdeithas yr Iaith Gymraeg, comprising papers of Gareth Miles, 1960-1979, Dafydd Iwan, 1967-1987, Rheinallt Llwyd, 1968-1995, and Ann Ffrancon, 1967-1984, relating especially to the 1960s and 1970s, and consisting mainly of correspondence, together with material relating to the Society's campaigns and some administrative papers.

Papurau ymchwil ychwanegol Dylan Phillips, yn cynnwys gohebiaeth, papurau swyddogol a thorion o'r wasg, 1983-1992, wedi eu crynhoi gan Mr John Phillips. Nid yw'r rhain wedi eu catalogio eto.

Papurau, [1951]-[1956], 1984, yn ymwneud â'r ymgyrch i gael Senedd i Gymru. = Papers, [1951]-[1956], 1984, relating to the Parliament for Wales campaign.

Papurau Pwyllgor Ymgyrch Ysgol Gynradd Gymraeg Penmaen-mawr,1964-1968, yn ymwneud â sefydlu ysgol feithrin Gymraeg a'r ymgyrch dros ysgol gynradd Gymraeg, yn cynnwys cofnodion,1964-1968, copi o'r cyfansoddiad, gohebiaeth gyffredinol,1964-1967, a gohebiaeth gyda'r awdurdod lleol, sefydliadau rhieni ac athrawon Cymru, ac Aelodau Seneddol, 1964-1967 = Papers of the Penmaenmawr Welsh Primary School Campaign Committee, 1964-1968, relating to the establishment of a Welsh nursery school and the campaign for a Welsh primary school, comprising minutes, 1964-1968, a copy of the constitution, general correspondence, 1964-1967, and correspondence with the local authority, Welsh parents' and teachers' organisations, and Members of Parliament, 1964-1967.

Gohebiaeth a phapurau eraill,1944-1952, 1974,1982-1983, yn ymwneud â gweinyddiad y mudiad a'i ymgyrchoedd; copïau o adroddiadau, erthyglau a chylchlythyron, [1944x1952]; a phamffledi a thorion papur newydd, [1944x1952] = Correspondence and other papers, 1944-1952,1974, 1982-1983, relating to the administration of the movement and its campaigns; copies of reports, articles and circulars, [1944x1952]; and pamphlets and newspaper cuttings, [1944x1952].

Cofnodion Pwyllgor Dathlu Camlwyddiant, Ysgol Gynradd Pontrhydfendigaid, yn cynnwys cofnodion, 1978-1979; llythyrau, 1978-1979; a llyfrau casglu,1978 = Records of Pwyllgor Dathlu Canmlwyddiant, Ysgol Gynradd Pontrhydfendigaid, comprising minutes, 1978-1979; letters, 1978-1979; and collection books, 1978.

Papurau Zonia M. Bowen yn ymwneud â sefydlu mudiad Merched y Wawr, 1965-2007, yn cynnwys llythyrau'n ymwneud â changhennau ledled Cymru, 1967-1975; gohebiaeth gyffredinol, 1967-1977; papurau gweinyddol, 1965-1975; papurau ariannol, 1967-1975; cylchlythyrau, 1968; torion o'r wasg, 1967-2007; a phapurau amrywiol, 1967-2007, gan gynnwys anerchiadau, papurau'n ymwneud ag ymddiswyddiad Zonia M. Bowen, a chrynodebau o hanes y Mudiad.