Showing 31 results

Mae'r ffeil yn cynnwys llythyrau, [1930 x 1999], oddi wrth ysgolheigion a llenorion Cymraeg a Cheltaidd, gan gynnwys nifer o lythyrau oddi wrth Saunders Lewis (17), Syr Thomas Parry (18) a Kate Roberts (18).

27 o lythyrau yn ymwneud â rhifyn coffa T. Gwynn Jones o'r Llenor, yn cynnwys llythyrau oddi wrth T. H. Parry Williams, E. Morgan Humphreys, Dewi Morgan, David James Jones (Gwenallt), Richard Aaron, J. M. Edwards, J. Lloyd-Jones, John Tudor Jones (John Eilian), Sir Thomas Parry, W. J. Gruffydd, D. Rees Griffiths (Amanwy), E. Tegla Davies, Gwilym R. Jones, Dafydd Jenkins, Geraint Bowen, Idris Bell, 1949.

Llythyrau a chardiau cydymdeimlad, 1980-1981, yn dilyn marwolaeth Dafydd Peate. Yn eu plith mae rhai gan Douglas Bassett; Gerard Casey; Alun Talfan Davies; J. Eirian Davies; Jennie Eirian Davies; Gwilym Prys Davies; Gwyn Erfyl; George Ewart Evans; R. Alun Evans; David Jenkins; E. D. Jones; Gwyn O. Jones; Harri Pritchard Jones; J. Gwilym Jones; R. Brinley Jones; Ceri Lewis; D. Tecwyn Lloyd; W. Rhys Nicholas; Dyfnallt Morgan; Trefor M. Owen; Thomas Parry; Ernest Roberts; Kate Roberts; Selyf Roberts; Wyn Thomas; Gwilym R. Tilsley; John Roberts Williams; a Stephen J. Williams. Yn ogystal, mae'r ffeil yn cynnwys copi o'r deyrnged, 1980, a draddodwyd yn yr angladd.

Gohebiaeth, torion o'r wasg a nodiadau yn bennaf, 1929-1941 a 1973, yn ymwneud ag amryw o destunau. Yn eu plith mae'r torion 'Llen Gwerin Morgannwg. Marw, angladdau a chladdu', 1929, a 'Clapio a hel wyau'r Pasg', 1931; llythyr, 1934, yn trafod arferion claddu; a sgript ar gyfer sgwrs radio gan Gomer M. Roberts am 'Hen arferion Llandebie', 1937. Yn ogystal, ceir llythyrau, 1929-1931, ynglŷn â llongau; llythyr, 1933, gan Thomas Parry, ynghyd ag adysgrif ganddo o'r gerdd 'Rhybudd i ferched a meibion beidio priodi yn ddi-olud'; teipysgrif 'Lliwio'; torion, 1930, am 'Y Cryman Medi'; catalog yn dangos gwaith D. J. Williams, Gwaith Haearn Brunswick, Caernarfon; a thoriad o deyrnged Bedwyr Lewis Jones i Melville Richards, 1973.

Llythyrau yn bennaf, 1947-1948, yn ymwneud â chais Iorwerth Peate am swydd Cyfarwyddwr Amgueddfa Genedlaethol Cymru, ynghyd â sylwadau yn y wasg ynglŷn â'r hysbyseb am y swydd a'r apwyntiad, ffurflen gais Iorwerth Peate a llyfryddiaeth o'i gyhoeddiadau. Yn ogystal ceir papurau, 1948, yn trafod cynllun i wahanu'r amgueddfa werin oddi wrth yr Amgueddfa Genedlaethol, a phenodiad Iorwerth Peate yn Geidwad Amgueddfa Werin Cymru; a gweinyddiaeth yr Amgueddfa Werin, 1952-1953. Ceir llythyrau gan Cyril Fox (13); Idris Bell; Thomas Jones; T. K. Penniman; Goronwy O. Roberts (6); Thomas Parry (2); Stephen J. Williams; Huw T. Edwards (3); William Rees; a D. Jacob Davies. -- Mae'r ffeil hefyd yn cynnwys llythyrau yn ymwneud â chynllun pensiwn a chyflog Iorwerth Peate, 1930, 1934 a 1941-1943; llythyrau, 1932-1933 a 1937, yn ymdrin â safiad gwleidyddol Iorwerth Peate, yn eu plith sylwadau Cyril Fox ar ei gyfweliad ar gyfer swydd Cyfarwyddwr yn yr Amgueddfa Genedlaethol; a thorion o'r wasg, 1937, yn trafod helynt Eisteddfod Machynlleth pan ymddiswyddodd Iorwerth Peate ynghyd â rhai o'r beirniaid eraill.

Gohebiaeth a thorion papur newydd, 1959, yn ymwneud â'r anghydfod yn dilyn y penderfyniad i wahodd y Frenhines i fynychu Eisteddfod Genedlaethol Caerdydd, 1960. Ymddiswyddodd Iorwerth Peate (Is-gadeirydd y Pwyllgor Gwaith a chynrychiolydd Llys yr Eisteddfod ar y Pwyllgor Gwaith) ac aelodau eraill o Gyngor yr Eisteddfod. Yn eu plith mae llythyrau gan Emrys Roberts; Griffith John Williams; Stephen J. Williams; Gareth Alban Davies; David Thomas (2); Raymond Garlick; Brinley Richards (2); Thomas Parry (3); Ernest Roberts (2); a Huw Ethall.

Llythyrau, 1941, yn llongyfarch Iorwerth Peate ar dderbyn gradd D.Sc. gan Brifysgol Cymru. Yn eu plith ceir llythyrau gan Arthur ap Gwynn; W. Ambrose Bebb; E. G. Bowen; Alun Oldfield Davies; Aneirin Talfan Davies; D. Tegfan Davies; J. Kyrle Fletcher; H. J. Fleure; Cyril Fox; D. R. Hughes; R. T. Jenkins; E. K. Jones; Frank Price Jones; Gerallt Jones; Gwyn Jones; John Tysul Jones; John ac Elena Puw Morgan; T. E. Nicholas; Tom Parry; Prosser Rhys; Alf Sommerfelt; J. B. Willans; Ifor Williams; a J. L. C. Cecil-Williams.

Llythyrau a chardiau amrywiol, 1961, gan gynnwys rhai oddi wrth Dilwyn John (3); Thomas Parry (2); Vincent H. Phillips; David Williams (copy); Cynan; Stuart F. Sanderson (3); Ffransis Payne (2); Griffith John Williams; H. Meurig Evans; Trefor M. Owen; Tony Lucas (2); Glanmor Williams; Iolo A. Williams; W. Leslie Richards; Alun Oldfield-Davies; a T. E. Nicholas. Anfonwyd rhai ohonynt at Nansi Peate, ac mae nifer yn cyfeirio at lawdriniaeth Iorwerth Peate.

Drafftiau llawysgrif o'r storïau a gyhoeddwyd yn Storïau'r Tir Du yn 1949: 'Y gorlan glyd', 1948; 'Colbo Jones yn ymuno â'r fyddin', 1941, gyda llythyr oddi wrth Tom Parry, 1941, yn ei gwrthod am ei bod yn rhy hir, a llythyr oddi wrth T. Rowland Hughes, 1941, yn ei gwrthod am yr un rheswm; 'Y Capten a'r Genhadaeth Dramor' (teipysgrif), 1943; a 'Ceinwen', 1949. Ceir 'Meca'r Genedl' mewn rhifyn o'r Fflam, Nadolig 1946, wedi'i diwygio; ynghyd ag adolygiadau o'r gyfrol, 1950.

Llythyrau, 1918-1969. Ymhlith y gohebwyr mae Alun Page (5), Dafydd [David] Hughes Parry (5), Gruffudd Parry (1), Tom Parry (9), Ffransis Payne (3), Iorwerth Peate (29), Llew Phillips (1), 'Dick' [Dr Richard Phillips] (14), y Barnwr Dewi [Watkin] Powell (2) a Caradog [Prichard] (2).