Showing 58 results

Minute-book, 1929-1962, of the Welsh University Union, originally kept in English but written in Welsh from 1950 onwards, containing accounts of annual meetings held during National Eisteddfod week (NLW MS 22858iB).
Items found loose inside the volume have been filed separately (NLW MS 22858iiE). These comprise thirteen letters, 1960-[1963], mostly to Lily Richards, secretary of the Union for South Wales, concerning arrangements for the annual meeting which was to be held at the National Eisteddfod of Wales, Dyffryn Maelor, 1961, at Rhosllannerchrugog, including one letter each from Sir David Hughes Parry, Sir Thomas Parry, Frank Price Jones and Professor Huw Morris-Jones; a paper, 1961, entitled 'Four Universities for Wales', advocating the break-up of the federal University of Wales; together with newspaper cuttings, 1928-1948, relating to meetings of the Union.

Includes letters from Rosemary Gwynne-Jones (3, one written on behalf of Allan Gwynne-Jones), Eric Gee, Eiluned Rees (5), Robert W. Steel (2), R. Vivian Pitchforth (3), Lloyd Kenyon (2), Laurence Whistler, Edward Bawden (5, including a lino-cut by him), John Ormond (2), Ivor Roberts-Jones, Gareth Alban Davies, Mildred E. Eldridge, John Ward, Tom Parry, and R. Geraint Gruffydd (2).

Mae'r ffeil yn cynnwys gohebiaeth yn trafod sefydlu'r Academi Gymreig dan ysgrifenyddiaeth a chadeiryddiaeth dros dro Bobi Jones a Thomas Parry, ac yn cynnwys trafodaeth ar natur ac aelodaeth wreiddiol yr Academi, gwahoddiadau i ymuno â hi ac ymatebion y rhai a wahoddwyd, ynghyd â llungopïau o'r ymateb a fu i'r newyddion yn y wasg. Mae'r llenorion dan sylw yn cynnwys Gwenallt, Gwilym R. Jones, J. Gwyn Griffiths, Waldo Williams, Islwyn Ffowc Elis, Kate Roberts, Euros Bowen, Aneurin Talfan Davies, Alun Llywelyn-Williams, Elis Gwyn Jones, Emyr Humphreys, R. S. Thomas, John Gwilym Jones a Pennar Davies. Ar gefn drafft o lythyr gan Bobi Jones mae copi o eirda a roddwyd iddo gan Griffith John Williams ym 1952.

Yn cynnwys llythyrau oddi wrth/Includes letters from: Cynog Dafis; Dafydd Iwan; Thomas Parry; Delwyn Phillips; Dewi Watkin Powell; Ted Spanswick; William Whitelaw; Dafydd Wigley; John Lasarus Williams; Gordon Wilson (3).

Ymhlith y gohebwyr amlycaf mae R. Williams Parry (65, gan gynnwys teipysgrif o'r soned 'Y Dieithryn (John Saunders Lewis)', ac un cerdyn post, 1951, at Saunders Lewis), Syr Thomas Parry (25), Syr T.H. Parry-Williams (7), Ffransis G. Payne (20), Iorwerth C. Peate (17), a W. W. Price (7, un at R. T. Jenkins).

Papurau ychwanegol Rhiannon Francis Roberts (1923-1989) yn cynnwys llythyrau, 1944-1988, oddi wrth R. T. Jenkins, Thomas Parry, Griffith John Williams, Ifor Williams ac eraill.

Additional papers of Rhiannon Francis Roberts (1923-1989) including letters, 1944-1988, from R. T. Jenkins, Thomas Parry, Griffith John Williams, Ifor Williams and others.

Nodiadau, [1958], gan Dr Thomas James Jenkin ar lyfr R. D. Hughes, Hanes Eglwys y Bedyddwyr, Carmel, Penfro, a'i Chefndir (Llandysul, [1935]), yn bennaf mewn perthynas â chapeli Carmel, Clarbeston, a Horeb, Maenclochog, a'u haelodau. = Notes, [1958], by Dr Thomas James Jenkin on R. D. Hughes, Hanes Eglwys y Bedyddwyr, Carmel, Penfro, a'i Chefndir (Llandysul, [1935]), mainly relating to the Baptist chapels of Carmel, Clarbeston, and Horeb, Maenclochog, and their members.
Mae'r llawysgrif hefyd yn cynnwys cyflythyr oddi wrth y rhoddwr, 3 Gorffennaf 1958 (f. ii), yn ogystal â llythyr ganddo, 31 Rhagfyr 1958, at B. G. Owens gyda nodiadau ar deulu Dr Jenkin mewn perthynas â'r llyfr Dringo'r mynydd... Hermon, Llanfyrnach, 1808-1958, gol. gan W. J. Gruffydd (Llandysul, [1958]) (f. i). = Also included is a covering letter from the donor, 3 July 1958 (f. ii), and also a letter from him, 31 December 1958, to B. G. Owens, containing notes on Dr Jenkin's family in relation to the book Dringo'r mynydd... Hermon, Llanfyrnach, 1808-1958, ed. by W. J. Gruffydd (Llandysul, [1958]) (f. i).

Ymhlith y gohebwyr mae W. J. Gruffydd (1); E. Morgan Humphreys (1); Rhiannon Davies Jones (1); John Lloyd, ei dad (1); Thomas Parry (2); Iorwerth Peate (2); Goronwy Roberts (1); David Thomas (Lleufer); a G. J. Williams (1).

Llythyrau, [1934]-[1991], gan gynnwys rhai oddi wrth H. I. Bell, G. J. Williams, D. Gwenallt Jones, T[homas] P[arry] (2), Maurice [James], H. E. G. Rope (2) yn amgau ei gerdd 'Christmas 1960. Midnight Mass', Alun Llywelyn-Williams, Huw T. Edwards, T. H. Parry-Williams, ynghyd â chopi o erthygl 'Pendraphendod' a adargraffwyd o'r Gwyddonydd, 1963, a David Thomas (Lleufer) (2) .

Llythyrau, 1942-1992. Ymhlith y gohebwyr mae Phyllis [Kinney] (2), Tom [Parry], Derec Llwyd Morgan, James Nicholas, Bryn Roberts, Meic Stephens, Enid [Pierce Roberts], W. D. [Williams], [J.] [E.] Caerwyn [Williams] (3), a Gruffydd Aled [Williams], ynghyd â chopi teipysgrif o gyflwyniad [J.] [E.] Caerwyn [Williams] i D. Tecwyn Lloyd, John Saunders Lewis (Dinbych, 1988).

Drafftiau llawysgrif o'r storïau a gyhoeddwyd yn Storïau'r Tir Du yn 1949: 'Y gorlan glyd', 1948; 'Colbo Jones yn ymuno â'r fyddin', 1941, gyda llythyr oddi wrth Tom Parry, 1941, yn ei gwrthod am ei bod yn rhy hir, a llythyr oddi wrth T. Rowland Hughes, 1941, yn ei gwrthod am yr un rheswm; 'Y Capten a'r Genhadaeth Dramor' (teipysgrif), 1943; a 'Ceinwen', 1949. Ceir 'Meca'r Genedl' mewn rhifyn o'r Fflam, Nadolig 1946, wedi'i diwygio; ynghyd ag adolygiadau o'r gyfrol, 1950.

Ymhlith y gohebwyr, 1980-1984, mae [J.] Gwynn [Williams], R. Geraint Gruffydd (6), Elwyn Davies (2), Kate Roberts (2), Ifor ap Gwilym (2), John Grigg (2), Bobi Jones, Jennie Eirian [Davies] (2), Tom [Parry], Owen [Edwards], Glanmor [Williams], Keith Joseph, Gwilym [Prys Davies], Caerwyn [Williams], John Morris, Ken [Morgan], [D.] Ellis [Evans], A. J. [Sylvester] (5, yr ail un i R. Geraint Gruffydd), Derwyn [Jones] a T. Alwyn Benjamin.

The file contains letters from Clement Attlee (2), Gwilym Prys Davies, T. I. Ellis (2), Gwilym Lloyd-George, D. R. Grenfell, R. E. Griffith, Cledwyn Hughes (Lord Cledwyn of Penrhos), T. W. Jones, John Morris, Thomas Parry (2), Arthur Pearson, Hywel D. Roberts and Tom Nefyn Williams.

Llythyrau, [1938]-[1957]. Ymhlith y gohebwyr mae Meuryn, Dyddgu Owen, Ivor [Owen], Llew Owain, Iorwerth P[eate] (2), T[om] P[arry] (9), T. H. Parry-Williams (3), J[ohn] C[owper] Powys, R. Williams Parry, Kate Roberts (3), Keidrych Rhys, Henry E. G. Rope (3), Melville Richards (2), Enid [Pierce Roberts], [J.] [E.] Caerwyn [Williams], G. J. Williams (3), Alun Llywelyn-Williams, R. O. F. Wynne (7), Wynn Wheldon (6), W. D. [Williams], Ifor Williams, David Thomas (Lleufer) (2), Joseph Thorp, a Taldir.

Llythyrau amrywiol, 1936-1982 (1977-1982 yn bennaf), gan gynnwys rhai oddi wrth J. Redwood Anderson (2); Ifor ap Gwilym (2); Gwynn ap Gwilym; Douglas Bassett; Gerard Casey; Joseph P. Clancy; Eirian Davies; Jennie Eirian Davies; George M. Ll. Davies; R. Alun Evans (2); R. Geraint Gruffydd; Robin Gwyndaf (2); E. D. Jones; Alan Llwyd (5); Emyr Llywelyn; Dyfnallt Morgan; T. E. Nicholas (2); Thomas Parry; Selyf Roberts; Meic Stephens; W. Bryn Thomas; Glanmor Williams; a J. Lloyd Williams.

Gohebiaeth, 1928-1952, rhwng Iorwerth Peate a W. J. Gruffydd. Yn eu plith ceir llythyrau gan Jim Griffiths, William George, a H. J. Fleure; llawysgrif o ddarllediad W. J. Gruffydd, 'Yeoman's English' (1935); torion yn ymwneud ag erthygl W. J. Gruffydd 'The case against a National Council of Education for Wales', 1935; a llythyrau yn trafod achos Iorwerth Peate yn wrthwynebydd cydwybodol. -- Yn ogystal, mae'r ffeil yn cynnwys papurau, 1942-1943 a 1945, yn ymwneud ag ymgyrch etholiadol W. J. Gruffydd ar gyfer sedd Prifysgol Cymru yn y senedd, gan gynnwys llythyrau gan E. G. Bowen; David Davies (2); D. J. Llewelfryn Davies (4); E. Tegla Davies; Clement Davies; Leonard Twiston-Davies; D. Owen Evans; D. Tecwyn Evans (2); David Lloyd George (telegram); William Thomas Havard; Ernest Hughes; R. T. Jenkins (2); W. Goscombe John; E. K. Jones (4); Tom Jones (2); Thomas Artemus Jones; John Edward Lloyd; J. Dyfnallt Owen; Thomas Parry; Percy E. Watkins; J. Lloyd Williams; a Stephen J. Williams. Ceir hefyd ddatganiadau wedi'u harwyddo yn cefnogi ymgeisyddiaeth W. J. Gruffydd; anerchiadau etholiadol; a deunydd amrywiol, yn cynnwys cofnodion cyfarfodydd Pwyllgor Lleol Caerdydd i gefnogi W. J. Gruffydd, a thaflenni printiedig.

Gohebiaeth, 1939-1942, yn ymwneud ag achos Iorwerth Peate yn wrthwynebydd cydwybodol, yn cynnwys llythyrau gan Idris Bell (8); E. N. Bennett (2); Henry Bird; E. G. Bowen; Aneirin Talfan Davies (7); Clement Davies (llythyr at Robert Evans, Llanbrynmair); George M. Ll. Davies (9); Ithel Davies; Leonard Twiston Davies (17); Pennar Davies; Walter Dowding (3); Ifan ab Owen Edwards; T. I. Ellis (7); D. Owen Evans (9); Gwynfor Evans (2); Robert Evans, Llanbrynmair (5, ynghyd â dau lythyr ato gan Clement Davies); H. J. Fleure (10); R. L. Gapper; David Lloyd George; William George (3); Charles Green (3); Ll. Wyn Griffith (7); J. Gwyn Griffiths; Jim Griffiths (6); W. J. Gruffydd; W. F. Grimes (3); I. D. Hooson; D. R. Hughes (3); J. G. Moelwyn Hughes (4); Ronw Moelwyn Hughes (8, yn eu plith mae dau lythyr at 'Mr Jones'); Harold A. Hyde (3); Norah Isaac; R. T. Jenkins (3); William John (3); E. K. Jones (5, ynghyd â thorion o'r wasg yn trafod yr achos); E. P. Jones (19, yn eu plith mae llythyrau gan Jim Griffiths a John Harries (Irlwyn)); Frank Price Jones (4); Gwilym R. Jones; T. Gwynn Jones (3); David Lewis (8); Elena Puw Morgan; Herbert Morgan (2); John Morgan (2); Frank Murphy (2); J. Middleton Murry (2); T. E. Nicholas (10); R. G. Owen (4); R. Williams Parry; Tom Parry (8); T. K. Penniman (28); D. O. Roberts (4); Evan Roberts (10); Hywel D. Roberts; R. U. Sayce (2); Alf Sommerfelt (2); Ben Bowen Thomas (5); Herbert M. Vaughan (2); D. J. Williams (4); Ifor Williams (3); J. L. C. Cecil-Williams (9); a Morris T. Williams. -- Yn ogystal, mae'r ffeil yn cynnwys papurau amrywiol yn ymwneud â'r achos yn cynnwys llythyrau gan Cyril Fox (20); cefnogaeth i achos Iorwerth Peate gan amryw unigolion a sefydliadau, yn eu plith tystlythyrau gan Leonard Twiston-Davies, W. J. Gruffydd a George M. Ll. Davies; datganiadau gan Iorwerth Peate; a deunydd printiedig.

Llythyrau, 1941, yn llongyfarch Iorwerth Peate ar dderbyn gradd D.Sc. gan Brifysgol Cymru. Yn eu plith ceir llythyrau gan Arthur ap Gwynn; W. Ambrose Bebb; E. G. Bowen; Alun Oldfield Davies; Aneirin Talfan Davies; D. Tegfan Davies; J. Kyrle Fletcher; H. J. Fleure; Cyril Fox; D. R. Hughes; R. T. Jenkins; E. K. Jones; Frank Price Jones; Gerallt Jones; Gwyn Jones; John Tysul Jones; John ac Elena Puw Morgan; T. E. Nicholas; Tom Parry; Prosser Rhys; Alf Sommerfelt; J. B. Willans; Ifor Williams; a J. L. C. Cecil-Williams.

Gohebiaeth, torion o'r wasg a nodiadau yn bennaf, 1929-1941 a 1973, yn ymwneud ag amryw o destunau. Yn eu plith mae'r torion 'Llen Gwerin Morgannwg. Marw, angladdau a chladdu', 1929, a 'Clapio a hel wyau'r Pasg', 1931; llythyr, 1934, yn trafod arferion claddu; a sgript ar gyfer sgwrs radio gan Gomer M. Roberts am 'Hen arferion Llandebie', 1937. Yn ogystal, ceir llythyrau, 1929-1931, ynglŷn â llongau; llythyr, 1933, gan Thomas Parry, ynghyd ag adysgrif ganddo o'r gerdd 'Rhybudd i ferched a meibion beidio priodi yn ddi-olud'; teipysgrif 'Lliwio'; torion, 1930, am 'Y Cryman Medi'; catalog yn dangos gwaith D. J. Williams, Gwaith Haearn Brunswick, Caernarfon; a thoriad o deyrnged Bedwyr Lewis Jones i Melville Richards, 1973.

Yn cynnwys llythyrau oddi wrth/Includes letters from: D. J. Bowen (2); Syr/Sir Goronwy Daniel (2); Alun Talfan Davies (2); Dr Noëlle Davies; Mari Ellis; Syr/Sir Charles Evans; Raymond Garlick; R. E. Griffith; Peter Hughes Griffiths (6); Mathonwy Hughes; David Jenkins (3); Francis Jones, Caerfyrddin/Carmarthen; Athro/Professor Gwyn Jones; R. Brinley Jones; Robyn Lewis (2); D. Tecwyn Lloyd; Thomas Parry; Chris Smith AS/MP; Athro/Professor Brinley Thomas; George Thomas.