Identity area
Reference code
Title
Date(s)
- 1928-1952 (Creation)
Level of description
file
Extent and medium
4 ffolder (4.5 cm.)
Context area
Name of creator
Biographical history
Yr oedd William John Gruffydd (1881-1954) yn fardd, dramodydd, ysgolhaig, golygydd a beirniad. Cafodd ei fagu yng Ngorffwysfa, Bethel, sir Gaernarfon, a mynyddodd Ysgol Sir Caernarfon, ac astudiodd llenyddiaeth Saesneg yn ddiweddarach yng Ngholeg Iesu, Rhydychen. Yn 1904 fe'i penodwyd yn athro yn Ysgol Ramadeg Biwmares, ac yn 1906 penodwyd ef yn ddarlithydd mewn Celteg yng Ngholeg y Brifysgol, Caerdydd. Ar ôl gwasanaethu fel swyddog yn y llynges, 1915-1918, fe'i penodwyd yn Athro Ieithoedd Celtaidd yng Nghaerdydd ac arhosodd yn y swydd honno hyd ei ymddeoliad yn 1946. Prif faes ei ymchwil oedd Pedair Cainc y Mabinogi, a bu hefyd yn olygydd y cylchgrawn chwarterol Y Llenor, 1922-1951; ysgrifennodd tair drama, a chyfieithodd Antigone gan Sophocles i'r Gymraeg. Bu'n ymgeisydd seneddol fel Rhyddfrydwr yn 1943, gan gystadlu yn erbyn Saunders Lewis am sedd Prifysgol Cymru, er gwaethaf y ffaith ei fod yntau yn aelod blaenllaw o Blaid Cenedlaethol Cymru. Priododd a chael un mab.
Archival history
Immediate source of acquisition or transfer
Content and structure area
Scope and content
Gohebiaeth, 1928-1952, rhwng Iorwerth Peate a W. J. Gruffydd. Yn eu plith ceir llythyrau gan Jim Griffiths, William George, a H. J. Fleure; llawysgrif o ddarllediad W. J. Gruffydd, 'Yeoman's English' (1935); torion yn ymwneud ag erthygl W. J. Gruffydd 'The case against a National Council of Education for Wales', 1935; a llythyrau yn trafod achos Iorwerth Peate yn wrthwynebydd cydwybodol. -- Yn ogystal, mae'r ffeil yn cynnwys papurau, 1942-1943 a 1945, yn ymwneud ag ymgyrch etholiadol W. J. Gruffydd ar gyfer sedd Prifysgol Cymru yn y senedd, gan gynnwys llythyrau gan E. G. Bowen; David Davies (2); D. J. Llewelfryn Davies (4); E. Tegla Davies; Clement Davies; Leonard Twiston-Davies; D. Owen Evans; D. Tecwyn Evans (2); David Lloyd George (telegram); William Thomas Havard; Ernest Hughes; R. T. Jenkins (2); W. Goscombe John; E. K. Jones (4); Tom Jones (2); Thomas Artemus Jones; John Edward Lloyd; J. Dyfnallt Owen; Thomas Parry; Percy E. Watkins; J. Lloyd Williams; a Stephen J. Williams. Ceir hefyd ddatganiadau wedi'u harwyddo yn cefnogi ymgeisyddiaeth W. J. Gruffydd; anerchiadau etholiadol; a deunydd amrywiol, yn cynnwys cofnodion cyfarfodydd Pwyllgor Lleol Caerdydd i gefnogi W. J. Gruffydd, a thaflenni printiedig.
Appraisal, destruction and scheduling
Accruals
System of arrangement
Conditions of access and use area
Conditions governing access
Conditions governing reproduction
Language of material
Script of material
Language and script notes
Physical characteristics and technical requirements
Finding aids
Allied materials area
Existence and location of originals
Existence and location of copies
Related units of description
Notes area
Note
Preferred citation: A1/23
Alternative identifier(s)
Virtua system control number
GEAC system control number
Access points
Subject access points
Place access points
Name access points
- Gruffydd, W. J. (William John), 1881-1954 -- Correspondence (Subject)
- Griffiths, James, 1890-1975 (Subject)
- George, William, 1865-1967 (Subject)
- Fleure, H. J. (Herbert John), 1877-1969 (Subject)
- Bowen, E. G. (Emrys George), 1900- (Subject)
- Davies, David, Baron, 1880-1944 (Subject)
- Davies, D. J. Ll. (David James Llewelfryn), 1903- (Subject)
- Davies, E. Tegla (Edward Tegla), 1880-1967 (Subject)
- Davies, Clement, 1884-1962 (Subject)
- Davies, Leonard Twiston, Sir, 1894-1953 (Subject)
- Evans, David Owen, 1876-1945 (Subject)
- Evans, D. Tecwyn (David Tecwyn), 1876-1957 (Subject)
- Lloyd George, David, 1863-1945. (Subject)
- Havard, W. T. (William Thomas), 1889-1956 (Subject)
- Hughes, Ernest, 1877-1953 (Subject)
- Jenkins, R. T. (Robert Thomas), 1881- (Subject)
- John, William Goscombe, Sir, 1860-1952 (Subject)
- Jones, E. K. (Evan Kenffig), 1863-1950 (Subject)
- Jones, Thomas, 1870-1955 (Subject)
- Jones, T. Artemus (Thomas Artemus), Sir, 1871-1943 (Subject)
- Lloyd, John Edward, Sir, 1861-1947 (Subject)
- Dyfnallt, 1873-1956 (Subject)
- Parry, Thomas, 1904-1985 (Subject)
- Watkins, Percy E. (Percy Emerson), Sir, 1871-1946 (Subject)
- Williams, J. Lloyd (John Lloyd), 1854-1945 (Subject)
- Williams, Stephen Joseph (Subject)