Showing 255 results

Ieuan Wyn Jones political papers, 1964-2015, mostly from the period when he was Member of Parliament and Member of the National Assembly for Wales for Ynys Mon, including correspondence on various topics, constituency papers, papers relating to Plaid Cymru, the leadership of Plaid Cymru and the One Wales coalition government.

Papurau'r Athro Griffith John Williams (1892-1963), Athro'r Gymraeg, Coleg Prifysgol Cymru, Caerdydd. Yn eu plith ceir ei ohebiaeth, 1911-1962, papurau personol, 1868-1963, cyhoeddiadau a phapurau ymchwil, [1911x1979], ynghyd â chasgliad bach o lawysgrifau a gasglwyd ganddo, [16 gan., hwyr]-[?1939]. Ceir hefyd grŵp bach o bapurau ei wraig, Elizabeth, 1875-1978.

Deunydd bywgraffyddol yn ymwneud â Winnie Parry, 1953-1960; gohebiaeth,1893-1949, gan gynnwys llythyrau oddi wrth O. M. Edwards, 1893-1915, a J. Glyn Davies, 1895-1897; llythyrau ynglŷn â'r Eisteddfod Genedlaethol, 1911-1932; llyfrau nodiadau, yn cynnwys drafftiau o'i chyfansoddiadau cynnar, 1894-1912; copi teipysgrif o 'Catrin Prisiard', 1896; storïau byrion a barddoniaeth a gyhoeddwyd yn Cymru, 1893-1910; storïau byrion eraill,1897; ysgrifau Saesneg, 1901-1907; copïau o Cymru'r Plant yn cynnwys ei gwaith, 1893-1947; torion papur newydd, 1908-1942; deunydd printiedig, 1818-1920; papurau, rai llenyddol yn bennaf, yn ymwneud â Margaret Parry, 1861-1875, a John Roberts, 1876-1903. = Biographical material relating to Winnie Parry, 1953-1960; correspondence, 1893-1949, including letters from O. M. Edwards, 1893-1915, and J. Glyn Davies, 1895-1897; letters concerning the National Eisteddfod, 1911-1932; notebooks, including drafts of early compositions, 1894-1912; typescript of 'Catrin Prisiard', 1896; short stories and poetry published in Cymru, 1893-1910; other short stories, 1897; English compositions, 1901-1907; copies of Cymru'r Plant containing her works, 1893-1947; newspaper cuttings, 1908-1942; printed material, 1818-1920; papers, mainly literary, relating to Margaret Parry, 1861-1875, and John Roberts, 1876-1903.

Papurau Eifion Wyn yn cynnwys copïau llawysgrif o'i gerddi, 1885-1925, rhai ohonynt wedi eu cyhoeddi yn Caniadau'r Allt (1927) ac O Drum i Draeth (1929); ei gyfieithiadau o farddoniaeth a rhyddiaith, 1906-1923; pregethau, emynau a chaneuon, [c.1914]-1921; cerddi gan eraill, 1889-1926; beirniadaethau cystadlaethau eisteddfodol, 1915-1925; llythyrau a gohebiaeth â llenorion, 1894-1926; llythyrau at ei wraig, 1922-1950; cofnodion cofrestru aelodau'r teulu, 1864-1941; tystysgrifau eisteddfodol, 1905-1924; deunydd printiedig,1908-1927; llyfrau, yn cynnwys gwaith gan Eifion Wyn, 1866-1930; dyddiaduron Eifion Wyn, 1919-1920; dyddiaduron ei dad Robert Williams, 1894-1900; a phapurau'n perthyn i'w ŵyr Penri Williams, 1926-[1980] = Papers of Eifion Wyn comprising manuscript copies of his poems, 1885-1925, some of which were published in Caniadau'r Allt (1927) and O Drum i Draeth (1929); translations by him of poetry and prose, 1906-1923; sermons, hymns and songs, [c. 1914]-1921; translations of his poetry by others, 1907-1924; poems addressed to him, 1919-1921; poems by others, 1889-1926; adjudications of eisteddfod competitions, 1915-1925; letters and correspondence with literary figures, 1894-1926; letters to his wife, 1922-1950; family civil registration records, 1864-1941; eisteddfod certificates, 1905-1924; printed matter, 1908-1927; books, including Eifion Wyn's works, 1866-1930; diaries of Eifion Wyn, 1919-1920, diaries of his father Robert Williams, 1894-1900; and papers belonging to his grandson Penri Williams, 1926-[1980].

Cyfrolau wedi’u rhwymo yn cynnwys sgriptiau dramâu gan Emyr Edwards a chyfieithiadau a ddramâu ganddo, 1973-2015, ynghyd â rhai o’i weithiau cyhoeddedig ar y theatr mewn teipysgrif a chyfrol o gerddi ganddo. Ceir tair cyfrol hefyd, a grynhowyd yn 2014, yn cynnwys ffotograffau, rhaglenni ac adolygiadau’n ymwneud â pherfformiadau Theatr Genedlaethol Ieuenctid yr Urdd, 1973-88.

Bound volumes containing drama scripts by Emyr Edwards and translations of plays by him, 1973-2015, together with typescripts of some of his publications on the theatre and a volume of poetry by him. Also included are three volumes, compiled in 2014, of photographs, programmes and reviews relating to performances by the Urdd Youth Theatre Company, 1973-88.

Papurau Gerallt Jones,1902-1981, yn cynnwys yn bennaf copïau llawysgrif a theipysgrif o'i farddoniaeth a'i rhyddiaith,1937-1981, llawer ohonynt wedi'u cyflwyno i gystadlaethau yn y Genedlaethol ac eisteddfodau eraill, ynghyd â'i ohebiaeth,1952-1982, a hefyd deunydd yn ymwneud â theulu llenyddol 'Y Cilie', yn cynnwys barddoniaeth a rhyddiaith gan y Parch. Fred Jones,1902-1932, y Parch. Simon B. Jones, 1934-1955, ac aelodau eraill o'r teulu, yn ogystal â llythyrau a chardiau,1956-1970, oddi wrth Dafydd Isfoel Jones a Jac Alun Jones = Papers of Gerallt Jones, 1902-1981, consisting mainly of manuscript and typescript copies of his poetry and prose, 1937-1981, much of which was entered for competition at National and other eisteddfodau, together with his correspondence, 1952-1982, and also material relating to the literary family of 'Y Cilie', including poetry and prose by the Rev. Fred Jones, 1902-1932, the Rev. Simon B. Jones, 1934-1955, and other members of the family, as well as letters and cards, 1956-1970, from Dafydd Isfoel Jones and Jac Alun Jones.

Mae'r fonds yn cynnwys yn bennaf llyfrau lloffion o doriadau papur newydd o golofnau ac ysgrifau John Ellis Williams, 1918-1975. Mae'r llyfrau lloffion hefyd yn cynnwys toriadau papur newydd eraill ynglŷn â'i gyfansoddiadau, gohebiaeth, rhaglenni cystadlaethau a gwyliau dramâu, ffotograffau a lluniau, a rhaglenni cyfarfodydd Seiri Rhyddion lleol, 1912-1974. Ceir hefyd ddrafftiau o ddwy gyfrol anghyhoeddedig, 1936 a [1973], a llun o Ellis Humphrey Evans ('Hedd Wyn'), a chopi o Cofarwydd, R. Silyn Roberts, 1930.

Mae papurau Glyn M. Ashton a dderbyniwyd yn 1992 yn cynnwys ei bapurau ymchwil, ynghyd â nifer o ysgrifau ac adolygiadau, gweithiau llenyddol, sgriptiau radio, gohebiaeth a deunydd printiedig. -- Mae'r papurau a dderbyniwyd yn 2001 yn cynnwys nodiadau a drafftiau o'i erthyglau a'i ddarlithoedd; copïau o lawysgrifau; drafftiau o'i nofelau a'i ddramâu; gohebiaeth; ynghyd â chofnodion Pwyllgor Eisteddfod y Barri, 1968.

Llyfrau cofnodion y Pwyllgor Gwaith a'r Cyfarfodydd Cyffredinol Blynyddol, 1952-1984; amrywiol lyfrau nodiadau a chofrestri yn ymwneud â phwyllgorau a chystadleuwyr yr eisteddfod, 1955-1990; llythyrau a dderbyniwyd gan O.M.Owen, yn bennaf oddi wrth Syr David James ynglŷn ag Ymddiriedolaeth Pantyfedwen, 1958-1990; copïau carbon o lythyrau a anfonwyd ganddo,1955-1990; torion o'r wasg, 1954-1988; deunydd printiedig yn cynnwys rhestri cystadlaethau, rhaglenni'r eisteddfod a Pigion Eisteddfod Aberteifi, 1953-1990; lluniau,1905-1976; a phosteri, 1953-1990 = Minute books of the Executive Committee and Annual General Meetings, 1952-1984; various notebooks and registers relating to committees and to eisteddfod competitors, 1955-1990; letters received by O. M. Owen, mainly from Sir David James concerning the Pantyfedwen Trust, 1958-1990; carbon copies of letters sent by him, 1955-1990; press cuttings, 1954-1988; printed material including competition lists, eisteddfod programmes and Pigion Eisteddfod Aberteifi, 1953-1990; photographs, 1905-1976; and posters, 1953-1990.

Mae'r casgliad yn cynnwys cofysgrifau yn ymwneud ag Eglwys Nasareth, Morfa Bychan, gan gynnwys llyfrau'r Trysorydd, 1942-1997; llyfrau'r Eisteddleoedd, 1880-1972; hanes y Capel; llyfr casgliad chwarterol y Gronfa Ganolog, 1931-1957; a llyfr casgliad y Weinidogaeth, 1906. Ceir hefyd cofysgrifau'r Ysgol Sul yn cynnwys llyfrau cyfrifon unffurf, 1902-1977; llyfrau cyfrifon, 1908-1970; llyfr cofnodion, 1932-1960; a llythyrau aelodaeth, 1900-1906.

Mae'r fonds yn cynnwys cofysgrifau Eglwys Philadelphia, Treforus, yn ymwneud ag ochr weinyddol y capel, materion ariannol a'r Ysgol Sul. Ceir yn eu plith cofrestri bedyddiadau, 1859-1990, cofrestri aelodau Cymdeithas Ddirwestol y Methodistiaid Calfinaidd, 1899-1914, llyfr cyhoeddiadau pregethwyr, 1889-1933, llyfr cofnodion eglwysig, 1899-1950, llyfrau casgliad y Weinidogaeth, 1905-2002, llyfrau cyfrifon, 1917-2003, llyfr yr eisteddleoedd, 1913-1939 a chofrestri'r Ysgol Sul, [1881]-1952, ynghyd â thaflenni ystadegol, 1969-2002, llythyrau'n ymwneud ag ymdrechion i gyllido'r gwaith atgyweirio ar yr adeilad, 1991-1995, adroddiad pensaernïol, 1996, ar gyflwr yr eglwys, a nodiadau ymchwil, [2002], am hanes yr achos.

Cofnodion Neuadd Rhydypennau, 1928-1982, yn cynnwys llyfrau cyfrifon, gan gynnwys rhai'r YMCA, 1928-1968; papurau ariannol ac eraill, 1953-1979; llyfrau cofnodion y pwyllgor, 1932-1980; dyblygion o lythyrau a anfonwyd a llythyrau a dderbyniwyd gan yr ysgrifennydd, 1939-1982. = Records of Neuadd Rhydypennau, 1928-1982, comprising account books, including those of the YMCA, 1928-1968; financial and other papers, 1953-1979; committee minute books, 1932-1980; duplicate outgoing correspondence and letters received by the secretary, 1939-1982.

Mae'r fonds yn cynnwys cofnodion y Capel, 1854-2000, a chofnodion yr Ysgol Sul, 1899-1957, gan gynnwys cofrestri, cyfrifon, cyfraniadau aelodau, cofnodion pwyllgorau a phapurau yn ymwneud â chymdeithasau'r Eglwys. = The fonds comprises the records of the Chapel, 1854-2000, together with the Sunday School records, 1899-1957, including registers, accounts, members' contributions, committee minutes and papers relating to the Church's societies.

Mae'r fonds yn cynnwys papurau, 1986-1992, a grynhowyd gan Luned Meredith a David Meredith fel perchnogion Y Faner, gan gynnwys gohebiaeth a datganiadau i'r wasg; erthyglau drafft a chynnyrch cyffredinol y cylchgrawn ac, yn arbennig felly, casgliad cyflawn o'r holl gynnyrch a ddefnyddiwyd wrth gysodi pob rhifyn o Chwefror 1992 hyd at y rhifyn olaf yn Ebrill 1992; ceir hefyd bapurau gweinyddol Y Faner, yn cynnwys, gohebiaeth yn ymwneud â diwedd y cylchgrawn, llyfrau nodiadau'r golygydd a chymhorthion golygyddol; rhai cofnodion ariannol, a mynegai cyffredinol i gyfranwyr ac i'r pynciau a drafodwyd ganddynt yn Y Faner, 1987-1992.

Papurau llenyddol Bryfdir, 1891-1941, rhai ohonynt wedi eu cyhoeddi, yn cynnwys copïau mewn llawysgrif o farddoniaeth yn y mesurau caeth a rhydd, llawer ohonynt ar gyfer cystadlaethau eisteddfodol,1893-1941; llyfrau nodiadau a chyfrolau eraill yn cynnwys copïau o gerddi a nodiadau ac ychydig o eitemau eraill megis rhyddiaith, torion papur newydd a thystysgrifau, [1891]-[1936] = Literary papers of Bryfdir, 1891-1941, some of which have been published, including manuscripts of poetry in strict and free metre, many of which were written for eisteddfod competitions, 1893-1941; notebooks and other volumes containing copies of poems and notes and a few other items such as prose, newspaper cuttings and certificates, [1891]-[1936].

Papurau'r Parch. L. Haydn Lewis, 1886-1985, yn cynnwys barddoniaeth a rhyddiaith a gyfansoddwyd ganddo, gan gynnwys gwaith a gyhoeddwyd yn Cerddi cyfnod (Caernarfon, 1963), Cerddi Argyfwng (Llandybïe, 1966) a Meini ac olion (Llandysul, 1975), llyfrau nodiadau yn cynnwys rhyddiaith, erthyglau a thraethodau, cyflwyniadau dramatig a dramâu cerdd gyda geiriau a ysgrifennwyd ganddo; ynghyd â nodiadau ei ddarlithoedd, pregethau, gohebiaeth, torion o'r wasg, nodiadau ar seremonïau a berfformiwyd yng nghapel Jerusalem, Tonpentre; papurau teuluol yn cynnwys deunydd achyddol, a rhai papurau o eiddo ei dad, Thomas Lewis,1886-1923. = Papers of the Rev. L. Haydn Lewis, 1886-1985, comprising his poetry and prose compositions, including the work published as Cerddi cyfnod(Caernarfon, 1963), Cerddi argyfwng (Llandybie, 1966) and Meini ac olion (Llandysul, 1975), notebooks containing prose, articles and essays, dramatic productions and musical dramas that he wrote the words for; together with his lecture notes, sermons, correspondence, press cuttings, notes on ceremonies performed at Jerusalem chapel, Tonpentre; family papers including genealogical material, and some papers of his father, Thomas Lewis, 1886-1923.

Papurau Evan Williams Llanfrothen, sir Feirionnydd, neu rai a ddaeth i'w feddiant, 1865-1909, gan gynnwys ystadegau Ysgol Sul y Rhyd,1896-1902; cofnodion cyhoeddi Suliau yn Rhyd, 1892-1907; nodiadau pregethau David Mathias Williams,1905-1908; cyfriflyfrau groser, 1884-1909; a llythyrau at Evan Williams, 1890-1905 = Papers of, or acquired by, Evan Williams of Llanfrothen, Merionethshire, 1865-1909, including statistics of Rhyd Sunday School, 1896-1902; records of Sunday publications at Rhyd, 1892-1907; sermon notes by David Mathias Williams, 1905-1908; grocers' account books, 1884-1909; and letters to Evan Williams, 1890-1905.

Ffeilliau'n cynnwys gohebiaeth trefnwyr y prosiect a gwahanol sefydliadau a chyrff, 1968-1977, gan gynnwys y pwyllgor llywio,1969-1975; Pwyllgor Addysg Morgannwg, 1968-1977; awdurdodau addysg lleol, 1968-1974; Prifysgol Cymru, 1968-1974; Cyd-Bwyllgor Addysg Cymru, 1969-1973; ysgolion a gymerodd ran yn y prosiect, 1969-1975; Urdd Gobaith Cymru, 1970-1973; cwmnïau teledu, 1968-1973; cynlluniau eraill, 1970-1973; rheolau sefydlog a phapurau cyffredinol, 1969-1975; adroddiadau ar ysgolion unigol,1970-1974; cylchlythyrau, adroddiadau a phapurau ymchwil, 1968-1975; a phapurau'n ymwneud â phrofion, 1973-1974. = Files containing correspondence of the project organisers and various organisations and bodies, 1968-1977, including the steering committee, 1969-1975; Glamorgan Education Committee, 1968-1977; local education authorities, 1968-1974; the University of Wales, 1968-1974; the Welsh Joint Education Committee, 1969-1973; the schools involved with the project, 1969-1975; Urdd Gobaith Cymru, 1970-1973; television companies, 1968-1973; other schemes, 1970-1973; standing orders and general papers, 1969-1975; reports on individual schools, 1970-1974; circulars, reports and research papers, 1968-1975; and papers relating to tests, 1973-1974.

Papurau Hugh Roberts, 1877-1902, yn cynnwys penillion a cherddi, dwy ddrama fer ynglŷn â dirwest, nodiadau ac anerchiadau ar y dosbarth gweithiol a hawliau gweithwyr, anerchiadau a llythyrau at y wasg yn esbonio ei ddaliadau gwleidyddol ac yn ymwneud ag ymgyrchoedd etholiadol, nodiadau bywgraffyddol yn manylu ar ei gyfnod yn chwarel Bryneglwys a nodiadau a llythyrau ynghylch hanes Abergynolwyn = Papers of Hugh Roberts, 1877-1902, including verses and poems, two short plays concerning temperance, notes and addresses on the working classes and workers' rights, addresses and letters to the press expounding his political views and relating to election campaigns, autobiographical notes detailing his period at Bryneglwys quarry and notes and letters concerning the history of Abergynolwyn.

Mae'r casgliad yn cynnwys pum cyfrol o lyfrau cyfrifon Capel Moriah, Mynydd Cynffig, 1850-2001, yn nodi derbyniadau a thaliadau cyffredinol yn ymwneud â'r Capel.