Welsh poetry -- 1100-1400

Tacsonomeg

Cod

Nodyn(nodiadau) cwmpas

Nodyn(nodiadau) ffynhonnell

Nodyn(nodiadau) darganfod

Termau hierarchaidd

Welsh poetry -- 1100-1400

Termau cyfwerth

Welsh poetry -- 1100-1400

Termau cysylltiedig

Welsh poetry -- 1100-1400

242 Disgrifiad archifol canlyniad ar gyfer Welsh poetry -- 1100-1400

242 canlyniad yn uniongyrchol gysylltiedig Eithrio termau culach

The Gododdin, &c.

Two volumes of transcripts, [1758], compiled Evan Evans (Ieuan Fardd), subsequently bound as one volume. Part I (foliated 1-153) contains 'The Gododin an Heroic poem of the sixth Century transcribed from a Copy of Thomas Wiliams of Trefriw M.D., and the Works of Taliessin from Dr Davies of Mallwyd's hand, and other particulars wrote by the Revd Mr. Evan Evans' (f. 1) and includes transcripts of Llyfr Aneirin (ff. 5 verso-36), Llyfr Taliesin (ff. 37-126) and other manuscripts.
Part II (foliated 1-73) contains further poetry, by poets including Llywarch Hen, Iolo Goch, Dafydd ab Edmwnd and Gutun Owain (ff. 1-28, 34 verso-47); notes on Welsh orthography (following the cywydd beginning at f. 19); a list of poets from a manuscript of Dr John Davies (f. 39 verso); a copy of Sir Thomas Wiliems's Preface to his Latin-Welsh Dictionary (ff. 48-64); a letter, dated 26 January 1757, from Lewis Morris to 'Mr. Vaughan of Corsygedol' (ff. 65-69); a letter, dated 14 June 1755, from Richard Morris to the same Mr Vaughan, enclosing a copy of the Transactions of the Society of Cymmrodorion and referring to Lewis Morris and to Goronwy Owen (ff. 70-71); and a table of contents for Part I only, [?in the hand of Owain Myfyr] (f. 72).

Poetry

A manuscript in the hand of Evan Evans containing poetry mostly derived, indirectly, from the Black Book of Carmarthen (Peniarth MS 1) and the Red Book of Hergest (Oxford, Jesus College MS 111). A table of contents, in a later hand, is on pp. 179-180.
This transcript was adopted by the editors of the Myvyrian Archaiology of Wales for their text or for their notes.

Llyfr Pant Phillip

Pedigrees, mainly of North Wales families; a list of uncommon Welsh words taken from John Davies, Mallwyd: Dictionarium ... (London, 1632); a vocabulary of some 'hard' Latin words; 'cywyddau' and other poems by Rowland Williams, Rhys Meigen, Dafydd ap Gwilym, Rowland Vaughan, Siôn Cent, Dafydd ab Edmwnd, Wiliam Phylip, Owen Gruffydd, Edmwnd Prys, Robin Ddu, Siôn Phylip, Sion Tudur, Gruffudd Phylip, Maredudd ap Rhys, Gutun Owain, Iolo Goch, Morus Berwyn, Ffowc Prys, Owain Gwynedd, Roger [C]yffin, Siôn Brwynog, Syr Owain ap Gwilym, Wiliam Llŷn, Huw Arwystli, Richard Phylip, Dafydd Nanmor, [If]an Llwyd ('o wain Eingian'), Hywel Cilan, Edwart Urien, Lewis Glyn Cothi, Rhys Cain, Lewis Trefnant, Matthew Brwmffild, James Dwnn, Ieuan Dew Brydydd, Heilyn Fardd, Huw Machno, Guto'r Glyn, etc. ; a description of Britain based on the early chronicles; the triads of Dyfnwal Moelmud; etc.

Barddoniaeth,

A volume containing transcripts of Welsh verse in strict metre (consisting mainly of 'cywyddau') transcribed, October [18]89 - February [18]90, by I[saac] F[oulkes] [newspaper proprietor and publisher]. Many of the poems are annotated to indicate that they were copied out of a volume in the possession of 'W.J.' of Llangollen, and the whole work appears to be an incomplete transcript of NLW MS 670D, which itself consists of a collection of Welsh poems transcribed by William Jones ('Bleddyn'), antiquary, local historian, etc., of Llangollen. The poets whose work is represented include Gwerfil Mechain, Howel Dafi alias Hywel ap Dafydd ap Ieuan ap Rys (Bardd Raglan), Sion ap Phelppot, Robert ap Dafydd Llwyd, Iorwerth Fynglwyd, Dafydd Llwyd ap Llywelyn ap Gruffydd (o Fathafarn), John ap Howel ap Tudur, Huw Cae Llwyd, Lewys Daron, Bedo Brwynllys, ? Gruffydd ap Ieuan Fychan, Syr Rhys o Garno, Morus ap Hywel ap Tudur, Gruffydd Hiraethog, Huw Llwyd Cynfael, Ifan Tew, Dafydd Nanmor, Cadwaladr Cesail, Huw Ifan ap Huw (o'r Bryn bychan), John Ifan, Rhisiart Cynwal, Huw Machno, Syr John Leiaf, Huw Pennant, Rhys Nanmor, Sion Dafydd Penllyn alias Sion Dafydd Las alias y Bardd Meddw (o Nannau), Syr Dafydd Owain, Gruffydd ab Ieuan ab Llewelyn Fychan, Hywel Cilan, Lewis Môn, Hywel Gethin, Efan ab Gruffydd Leiaf, Watkyn ab Risiart, Hywel ap Reinallt, Mathau Bromffield, Watkyn Clywedog, William Lleyn (Bencerdd), William Cynwal, Simwnt Fychan (Bencerdd), Euan Llafar, Thomas Prys (o Blasiolyn), William Vaughan, Huw Arwystli, Sion Phylip, Richard Phylip, Ifan Dyfi, Lewis Menai, Dafydd Owen, and Llewelyn ap Gutyn. A note on p. 123 indicates that three 'englynion' by [Thomas Edwards] 'Twm o'r Nant', which were to be found at this point in W[illiam] J[ones]'s volume [NLW MS 670D], had not been copied by the transcriber, as he intended including them in a proposed new edition of that poet's works, to be published by him in 1889. A second note on the same page indicates that, similarly, fourteen 'cywyddau' by Tudur Aled had not been transcribed in the present volume, but had been copied into another book, with the intention of publishing these and other poems by the same bard, together with poems by Guto'r Glyn and Sion Tudur. In fact, fourteen 'cywyddau' and four other poems by Tudur Aled, and all of the poems by Guto'r Glyn and Sion Tudur, which appear in NLW MS 670D, have been omitted from the present volume, the presence of poems by the two latter bards in NLW MS 670D being usually indicated by the transcriber by quoting the title, or title and first line, of such works. A note on p. 153 states that eighty ' cywyddau' by Dafydd ap Gwilym [which appeared in William Jones's book, i.e ., NLW MS 670D, pp. 149-263], had been used to correct the published edition of that poet's work ('Yma daw LXXX Cywydd o waith Dafydd ab Gwilym, y rhai a ddefnyddiwyd i gywiro ei waith argraffedig'). These eighty poems, and also five retaliatory poems composed by Gruffydd Grug, in a poetic contention with Dafydd ap Gwilym, and found interspersed among the eighty 'cywyddau', have been omitted from the present volume. A further note on p. 264 states that the last three 'cywyddau' [in NLW MS 670D] had not been copied, as the transcriber believed the text to be so corrupt, that they did not merit transcription. A fly-leaf is marked 'Bk i', and this possibly connects the volume with NLW MS 19313, which, marked on a fly-leaf 'Bk ii', consists of a similar volume of Welsh verse transcribed, March - April [18]90, by I[saac] F[oulkes], again, by inference, from a book in the possession of W[illiam] J[ones].

Isaac Foulkes.

Barddoniaeth, etc.,

  • NLW MS 10893E.
  • Ffeil
  • [1650x1725].

A seventeenth and early eighteenth century manuscript of Welsh and English poetry, medical recipes, prophecies attributed to Myrddin and Taliesin, triads, and later additions of a miscellaneous nature. The volume is in several hands, and some of the additions seem to be in the autograph of Richard Wiliams, soap boiler, of Abergavenny. According to a note on the cover (see 561, below) it belonged to the Catholic Chapel, Abergavenny, and much of the contents is of Catholic interest. The free-metre poems include a satire upon legal proceedings (in a mixture of Welsh and English), a dialogue in two hundred and twenty-three stanzas of 'triban' metre between a Catholic and a Protestant, a poem consoling members of the Holy Church in persecution, a poem in 'triban' metre by Henry Williams, a Christmas carol, and an elegy on the death of David Lewis, Catholic martyr, 1679. The poems in strict metres contain 'cywyddau' by Sion y Kent, Ievan Deylwyn, Lewis Glynn Kothi, Ievan Tew Brydydd, Robin Du o Fon, Rys Nanmor and others, and a number of 'englynion' in Welsh and English, including satires upon Puritans. The English poems include 'An Hymne on our Saviour Christ's Ascension' and 'An Epitaph vpon the Death of John Pym'. The miscellaneous material at the beginning of the volume includes material of Brecknockshire interest; a presentment of Popish recusants in Monkstreet ward in the town of Abergavenny, 1709; medical recipes; and a precept relating to the House of Correction in Brecknockshire, 1670.

Tri chywydd,

  • NLW MS 9857C.
  • Ffeil
  • [1655x1658].

Transcripts of 'cywyddau' by Gryffydd Nannau, Gwilim ab Ieuan Hen, and Llywelyn Goch Amheirig Hen. The transcripts were written on two fly-leaves of Thomas Stanley: History of Philosophy, London, 1655, in the original binding with the words 'E Libris ... Salesbury e Coll: Jesu Oxon'. on the inside front cover. Three sons [William, John, and Gabriel] of Owen Salesbury of Rug matriculated at Jesus College between 1656 abd 1658.

Gweithiau Beirdd Sir Gaernarfon,

A scrap-book compiled by John Jones ('Myrddin Fardd') containing poetry in strict and free metres by poets from Caernarfonshire. Among the poets represented in the volume are Gwilym Ddu (o) Arfon (fl. c. 1280-1320), David Jones ('Dewi Fardd'), Trefriw, Hugh Evans ('Hywel Eryri'), Griffith Williams, Penmaenmawr, John (Ioan) Rowland(s), Pentir, William Owen ('Gwilym Ddu Glan Hafren'), [John Roberts] 'Sion Lleyn', Hugh Jones, Pen-y-groes, Llanwnda, Morris Roberts ('Eos Llyfnwy'), Llanllyfni, John Jones ('Ioan Glan Cledr'), Caernarvon, W[illiam] M[orris] Hughes ('Gwawdrydd'), Bangor, [G. M. Williams] 'Ap Morus', Llangwnadl, O[wen] Morris ('Owen Dinorwig'), [Robert Jones] 'Llystyn', Llandegai, [William John Roberts] 'Llwydlas', Penyrorsedd, etc., Robert Williams, Bangor, Owen Jones, Tros-y-waun, Bangor, W[illiam] Parry ('Gwilym Droed-ddu'), Llaniestyn, etc., Walter Griffith ('Gwalter Bach'), Griffith Ellis, Bryniau, T. Williams ('gynt o Bont y Twr'), Richard Parry, Llandegai, Thomas Morgan ('Glan Padarn'), Dinorwig, E[dward] Foulkes ('Iorwerth Glan Peris'), Manchester, etc., Ellis Parry ('Elis ap Hywel'), Pont Saint, Ellis Griffith Williams ('Ellis ab Gutyn Peris'), Richard Davies ('Esgob Dewi'), William Williams ('Gwilym Bethesda'), Thomas Hughes, Llanllechid, John Williams, Bontnewydd, [John Jones] 'Ogwenydd', Tregarth, John Thomas ('Ogwen Fardd'), Llandegai, etc., D. M. Jones ('Dewi Peris'), Clwtybont, Hugh Jones ('Gwynton'), Llanddeiniolen, Richard Ifor Parry, Granville, N.Y., and W. Evans, Lockport, Ill. Some of the poems are in the hand of the compiler but the majority are in the form of cuttings, largely from the second and third quarters of the nineteenth century, with annotations from printed almanacs and from Yr Eurgrawn Wesleyaidd, Eurgrawn Môn, Goleuad Cymru, Seren Gomer, Y Drysorfa, Yr Haul, Yr Amserau, Yr Herald Cymraeg, Yr Arweinydd, Y Cyfaill Eglwysig, Y Gwyliedydd, etc. The volume is bound uniformly with Cwrtmawr MS 753 and the spine and title-page are lettered 'Gweithiau Beirdd Sir Gaernarfon'.

Gemmau yr Awen ...,

A volume of poetry in strict and free metre in the autograph of John Roberts ('Siôn Lleyn') entitled 'Gemmau yr Awen sef Casgliad o Waith John ab Robert Neu Siôn Lleyn 1783' and described by him as 'Gwaith boreu fy oes, tra anmherffaith a llawer wedy ei Adsgrif o hono ai Drwsiau - pasiwch heibio ir gwallau yw Dymuniad J. Roberts'. Other poets represented are Walter Davies, Robert Prichard, Melin Sôch ('Robin 'r Aber'), J. Roberts, Melinydd, Llan degai, Dafydd Sion Jamas ('Dewi Deudraeth'), [David Thomas] 'D[afydd] Ddu', Robert Hughes, Rice Jones o'r Blaenau, D. ab Gwilim, Huw Llwydmor, Risiart Jones o fôn, Evan Owen, Glan y llynnau, Llanystumdwy, Jonathan Hughes, Hugh Hughes o Fôn, Michael Prichard, [Evan Evans] 'Ieuan Brydydd hir' and Owen Griffith. Some of the poems by Siôn Lleyn are of Calvinistic Methodist interest e.g. 'Hannes Goffadwriaethol am farwolaeth Mr Griffies [sic] o'r Bermo a dau oi Blant, ynghyd a byrr hanes or Efengyl yno 1786' (p. 58), and 'Pennillion yn dymmuno llwyddiant Robert Jones yn ei Siwrna i Lundain (ar ddymuniad y Gymdeithas Grefyddol o Gymru) i Draddodi gair y Bywyd iddynt yn y flwyddyn 1779' (p. 117).

Barddoniaeth,

Transcripts by J. R. Jones (according to the entry in Cwrtmawr MS 1488B, see also Cwrtmawr 1000C) of 'cywyddau' and 'awdlau' by Deio ap Ieuan Ddu, Huw Cae Llwyd, Dafydd Nanmor, Dafydd ap Edmwnt and Rhys Goch Eryri. There is a typewritten list of contents at the beginning and the volume also contains a letter, [19]07, from T[homas] Roberts, Borth Fechan, Portmadoc to Mr [J. H.] Davies (returning the transcripts of the Dafydd Nanmor poems).

Barddoniaeth, etc.

A manuscript incorrectly bound in two volumes, both lettered 'Hen Farddoniaeth', containing 'cywyddau' and some 'awdlau' and 'englynion' by Dafydd ap Gwilim, Ifan ap Howel Swrdal, John ab Tudur Owen, Morus Richard, Owen Gruffyth ('o sir Gaerna[r]fon'), Edward John ab Euan, Rees Kain, Sion Mowddwy, Hugh Lewis, Mr Rowland Price (1691, 'yn Mangor I gwnaeth'), Sion Dauid las (1691), Hugh Moris, Rob. Gry. ab Evan, John Richard, Simwynt Vychan, William Llyn, Sion Mowddwy, Owen Gwynedd, Sion Cain, Iolo Goch, Gryffydd Grvg, John Brwynog ('a Roman Catholic'), Dafydd Nanmor, Sion Philip, John Tvder, Iefan Tew brydydd ('o gydweli'), Ellis ap Ellis, Ierwerth Vynglwyd, Sypyn Kefeiliog, Gytto or glyn, Howell ap Dauid ap Ieuuan ap Res ('prydydd a gwas or ty yn rraglan'), Lewes Mon, Syr Dafydd Trevor, Syr Owen ap Gwylym, Huw Arwystl, Dafydd Meifod, Sion Kent, Dafydd Llwyd ap Ll'nn ap Gryffydd, William Llyn, Gwilym ap Ie'nn Hen, Sion Keri, Rys Goch or Yri ('a rhai Howel Kilan'), Taliesyn, Tudyr Penllyn, Dafydd ap Gwilym, Gruffydd Llwyd D'd ap Eign', Madog Benfras, Ifan Llwyd, Gwilym ap Ifan Hen, Thomas Derllys, Hughe Penall, Res ap Hoell ap D'd, D'd Johns, Gruf. ap Ie'nn ap Ll'n Vych'n, Dauid ap Edmwnd, Syr Ifan, Richard Philip, Owen ap Llywelyn Moell, Hughe Dyfi, Dafydd ap Owen, Bedo Brwynllys, Lewis Hvdol, Res Gogh Glan Kiriog, Tuder Aled, Syr Lewis Deyddwr, Llewelyn Goch ap Meyryk Hen, Bedo Evrdrem, Ie'nn Tydyr Owen, Llywelyn ab Gvttvn, John ab Evan Tvdur Owen ('o ddygoed Mowddwy') (1648), Gryffyth Lloyd ab Dafydd ab Einion Lligliw, Gwilym ab Gefnyn [sic], William Kynwal, Ifann Brydydd hir, Doctor Sion Kent, Mr Edmont Prees ('Archiagon Merionith'), Edward ab Rhese, Edward Vrien, Hughe Moris (1692), Robert Dyfi, John Vaughan ('o Gaergae'), Thomas Lloyd ('o Benmaen), Rees Cadwaladr ('offeiriad'), Thomas Llwyd ('ifiengaf'), Rowland Price (1686), John Edward ('glochydd'), Richard Edwards ('y Brydudd o ddimbech'), Sion Dafydd, Thomas Prys, Howel David Lloyd ap y gof, Ellis Rowland, Lewis ab Edward, Lewis Owen, and anonymous poems; poems in free metres by Sir Rees Cadwaladr and Edward Rolant (1674); a list of patrons, poets, and musicians at Caerwys Eisteddfod, 1567; 'The nativitie [1599/1600-1601] of the Childrine of Hughe Gwyne ap John ap Hughe and Katherin, his wyf'; triads; brief notes on the manner of death of specified wives of Roman leaders; etc. One section of the manuscript belongs to the first half of the seventeenth century, and is suggested by William Maurice (d. 1680), Cefn-y-braich, Llansilin, to be in the hand of Ieuan Tudur Owen, 'o Ddugoed, Mowddwy'. The remainder is in several hands of the late seventeenth or early eighteenth century. There are copious annotations by William Maurice and some additions and annotations by Cadwaladr Dafydd, Llanymowddwy (1747) and L[ewis] Morris ('Llewelyn Ddu o Fôn', 1701-65).

Barddoniaeth,

A manuscript in three parts in the hand of David Ellis. The first part contains 'Cywyddau' and some 'awdlau' and 'englynion' by William Cynwal, Sion Tudur, Robin Ddu, Dafydd ap Gwilym, Syr Hugh Roberts, William Llyn Bencerdd, Richd. Abraham, Richard Cynwal ('o Gappel Garmon') Llowdden, Evan ap Tudur Penllyn, Howel ap Reinallt, Tudur Aled Bencerdd, Lewis Daron, Gruffydd Hiraethog, Sion Brwynog Bencerdd, Richard ap Howel ap Dafydd ap Einion, Edward ap Hugh, Thomas Gwynedd, Hugh Pennant, Lewis Menai, Simwnt Fychan Bencerdd, Ifan Tew Brydydd, Hugh Arwystl, Richard Cynwal, Rhys Cain, Lewis ap Edward, Sion Mowddwy, Richard Phylip, Gruffudd Hafren, Rowland Fychan Yswain, Sion Cain (1633), Hwmphrey Howel, Sion Dafis ('Person Garthbeibio'), Huw Hughes ('o Lwydiarth Esgob ym Mon') (c. 1770), and Dafydd Elis; 'Hanes Taliessin'; and 'Englynion yr Eryr'. At the beginning of this section is a progressive list of poems ('Cynnwysiad o'r Cywyddau ...'), an alphabetical index ('Cynnwysiad Llyth'rennol') of first lines, and an index of poets ('Enwau'r Beirdd'), all in the hand of David Ellis, and an incomplete list of poets in the hand of Owen Williams, Waunfawr. The second part of the manuscript contains 'Cywyddau' and a few 'awdlau' by Mathew Bromffild, Tudur Aled, Sion Brwynog, Lewis Mon, Sion Tudur, Rhys Goch Glyn Dyfrdwy, Morys Dwyfech otherwise Morys ab Ifan ab Einion, Gwilym ap Sefnyn, Gutto'r Glynn, Howel ap Reinallt, William Llyn, Lewis Daron, Gwilym ap Ifan Hen, Guttun Owain, Cynwrig ap Dafydd Goch, Owain ap Llywelyn Moel, Rhys Goch o'r Yri, Rhys Goch ap Ddafydd, Robin Ddu Fardd, Tudur Penllyn, Rhys Pennarth, Lewis ap Edward, Dafydd Pennant, Roger Cyffin ('Efe a fu'n Berson yn Llanberis'), Owain ap Llywelyn ap y Moel, Leweis Menai, Robert Ifans, Lewis Morganwg Bencerdd, Owain Waed Da, Griffudd Grug, Hugh Pennant, Morys Berwyn, and Watkin Clywedog. According to a note at the end by David Ellis, 7 June 1777, the greater part of this section was transcribed from a manuscript believed to be in the hand of Siôn Brwynog [Cwrtmawr MS 312]. The third part of the manuscript contains a transcript of the text of 'Y Gododdin' ('Y Gwawdodyn') in old and modern orthography; an 'awdl' in English ('O michti Ladi, our leding...') by Ieuan ap Rhydderch ap Ieuan Llwyd ('o Ogerddan') or Ieuan ap Hywel Swrdwal, transcribed in 1785 from a manuscript of John Jones (Sion ap Wiliam Sion), Gell[i] Lyfrdy [sic]; and 'cywyddau' and an 'awdl' by Sion Phylip, Huw Arwystl, Sion Keri, Sion Tudur, Ieuan Tew Ieuaf, Sion Tudur ('o Wicwar'), Iorwerth Fynglwyd, Sion Mowddwy, Lewis Glyn Cothi, Sion Dafydd Siancyn, Risart Phylip, and Huw Llwyd Cynfel. At the end of the manuscript is a progressive list of poems ('Cynnwysiad') contained in the second section, an alphabetical index ('Cynnwysiad llyth'rennol') of first lines, an index of poets ('Enwau'r Beirdd') and a progressive list of poems ('Cynnwysiad') contained in the third section, all in the hand of David Ellis, together with an incomplete list of poets contained in the second section in the hand of Owen Williams, Waunfawr ('Owain Gwyrfai'). There are numerous additions, variants, and annotations in the hands of Owen Williams, P[eter Bailey] W[illiams], [Griffith Williams] ('Gutyn Peris'), and [Professor Thomas Gwynn Jones]. The manuscript is bound uniformly with Cwrtmawr MS 10 and 12 and the spine is lettered 'Dafydd Ellis MS'.

Barddoniaeth, etc.

An imperfect composite volume of the second half of the seventeenth century containing 'englynion' mainly in Welsh but with a few in English, among them being 'Dechre Cuffessiad Hugh Llivon Clochydd Llanvfvdd' and stanzas by Gwerfyl fechan, Lewis Penllyn, and John Tvdvr; 'ymma i kalyn y pvm rhinwedd svdd ar y fervaen' ('neu Cas gan Gythravl' in a later hand); 'Carol y Genegwarth Synnwyr, Hil Brutys o droya...' by Will. Philip, 'Y Peniaith galluog ...' by Lewis Penllyn, and other free-metre poems; 'cywyddau' by Doctor Sion Kent, Sion Mowddwy, Sion Tvdvr, Mr Edmwnd Prvs, Sr. Davidd Trefor, Robert Clidro, Robin Ddv, Dafydd Lloyd, Iolo Goch, and Mredydd ab Rhys, and anonymous poems.

Barddoniaeth,

A composite volume made up of fragments of eighteenth century manuscripts containing 'cywyddau', 'awdlau' and englynion' by Dafydd ap Gwilym, Sion Tudyr ('o Wickwar') and Rhys Jones [o'r Blaenau] (holograph), with a few annotations and variants from the manuscripts of D[avid] Johnes [Llanfair Dyffryn Clwyd] and [James Davies] 'Iago ap Dewi'; 'cerddi' and 'penillion' by John Owen and Sir Rees Cadwalader, and anonymous poetry. Among the pastedowns is a voucher to the Reverend David Richards from M. Monk, Chester Courant Office in respect of a Cymmrodorion Society [in Powys] advertisement, 1820-3.

Barddoniaeth, etc.

A composite volume in the hand of D. Silvan Evans containing 'Walter Davies and Welsh Literature' by [Carl] Meyer (from The Times, 30 March, 1850, being the portions omitted in D. Silvan Evans: Gwaith Gwallter Mechain (Carmarthen and London, 1868), vol. III pp. 569-76); 'awdlau' and 'cywyddau' by Wiliam (Gwilym) Lleyn ('Allan o Lawysgrifau Ieuan Lleyn - 1799'), transcribed at Llangïan, May 1854, with collations and annotations dated to 1856; 'Gwaith Beirdd Cymru. Amryw', being 'awdlau' and 'cywyddau' by Sion Tudur, Tudur Aled, Deio ab Ieuan Du, Hywel ab Reinallt, Hywel ap Daf[ydd] ap Ieuan ap Rhys (Hywel Dafi), Richard Philip(s), Gwyrfyl Ferch Howel Vaughan (Gwerfyl Mechain), Ieuan Tew, Bedo Hafesb, Syr Robert Myltwn, Ieuan Brydydd Hir [Hen], Tudur Penllyn, Rhys Cain, Morys ab Howel ab Tudur, Gutto'r Glyn, Iolo Goch, Llywelyn Goch ap Meurig Hen ('o Nannau'), Huw Llwyd Cynfel and William Lleyn, with collations and annotations by D. Silvan Evans and H. W. L[?loyd]; and 'Cambrian Topography (Parthofyddiaeth Cymru)', being an alphabetical dictionary based on printed sources. The spine is lettered 'Gwaith Beirdd Cymru'.

Homiliau, barddoniaeth, etc.

An imperfect and badly mutilated volume containing sermons, some of which are transcribed from Edward James: Pregethau a osodwyd allan trwy awdurdod i'w darllein vmhob Eglwys blwyf ... (Llundain, 1606); proverbial sayings, triads and short tabular texts, many probably extracted from Robert Lloyd: Llwybr hyffordd yn cyfarwyddo yr anghyfarwydd i'r Nefoedd (Llundain, 1630) e.g. 'Wyth o arwyddion ansomedig o Iechydwrieth', '... arwyddion o ddamnadigaeth [sic] .... naw arwydd ... o golledigaeth dyn', 'Achosion seguryd ...', 'Naw o fariav i gav allan or nefoedd a naw porth i fyned i vffern', 'Naw ystyrieth buddiol', 'Geiriau gwir Taliesn [sic]', 'Attebion y seithwyr doethion yw gilydd ... ', '12 pwnc cas gyn dduw ar neb ai gwnelo', 'Pedwar peth a ddyle pob dyn i myfyrio ...', 'Naw arwydd o enaid holliach', 'Wyth arwydd St Peter o Iechvdwrieth', 'Saith o arwyddion difregusaf ag ansomedigaf [sic]', 'chwe pheth sydd gas gyn yr Arglwydd... ', etc.; 'cywyddau' by [William Midleton], Doctor John Cent and William Llyn; 'cerddi' by [Rhys Prichard] 'Viccar Llanymddyfri', Rowlant Vaughan and William Philip, and anonymous and imperfect 'cerddi'; and 'Emyn Ambros ag Awstin yr hwn a elwyr te Deum ag a g[yfiei]thiwyd yn gymraeg gan Ddafydd Ddv o Hiraddig ... '.

Barddoniaeth Dafydd ap Gwilym, etc.

A volume of transcripts of poetry by Dafydd ap Gwilym, together with a few 'englynion' and 'cywyddau' by Wm Morris, G[ruffudd] Grug, Dafydd ap Edmund, Rhys Gôch Glan Ceiriog, Dafydd Nanmor, Iolo Goch, R[obin] Ddu, and some anonymous 'englynion'. The transcripts are taken from UCNW Bangor MS 6. A note by Mary Richards, Darowen on p. 1 ascribes the volume to John William[s], musician ('Cyfansoddwr Tona'), Dolgelley, probably John Williams ('Ioan Rhagfyr') (see Thomas Parry (gol.): Gwaith Dafydd ap Gwilym (Caerdydd, 1952) pp. c1xviii-clxix). At the end of the volume is a table entitled 'Rhannau Monwent Dar-Owen megis y dosparthwyd ag y cyweiriwyd hwynt ar eiriol David Davies vicar yno, gan ddechrau, o barth dwyrain Ty'r Vicar ag felly diwygio oddi amgylch Mai yr 28 1636' (' ... carefully transcribed out of the original by me Lewis Jones Vicar of Darowen' - a Chopiwyd genyf inneu or Terrier Darowen. M. R. Dar[owen]'). Tipped into the volume are a bond, 14 February 1690/1, from David Jones of Cowarch, Merionethshire, gent. to John Thomas Rees of the same, yeoman for the observance of covenants, and a poem in free metre entitled 'Myfyrdod y Parchedig Mr [Roderick] Lewis Periglor Llanbrynmair Uwchben Bedd ei ddiweddar Wraig', 1829. Among a number of items laid on the inside lower cover is Ychydig o gynghorion buddiol i Bobl Ieuainc, Wrth fyned i wasanaeth (Treffynnon, n.d.).

Barddoniaeth,

A volume containing manuscript and printed poetry, etc. in strict and free metre belonging mainly to the eighteenth century. The manuscript items, which are written in various hands, include poetry by Taliesyn, John Rhydderch, Edward Samuel, Sion Tudur, John Roger, Ifan William 'or gwulan' [sic], John Cadd'r (?'Ioan ap Cadwaladr ap Ioan or Bala) (holograph), Angharad James, Morus Robert, Robert Humphreys alias Ragad, Robert Lewis, Dafydd ab Gwilym, Michl. Prichard, Dafydd Sion James and Sion Phylip. The printed items consist of broadsides, etc. as follows: 'Cywydd i ofyn gwn i'r Pendefig enwog Wm. Llwyd o Riwedog Ysgr. B..A. 1764' by Rhys Jones (Argraphwr John Rowland Bala); 'Cân Dduwiol ynghylch Cwymp Dyn yn yr Adda cyntaf, A'i Gyfodiad yn yr ail Adda' by Richard Jones; 'Bywyd Ffydd, wedi ei osod allan a'i Gyflwyno mewn Llythyr A gafwyd yn Studi y Parchedig Mr. Joseph Belcher ... ar ol ei Farwolaeth' (Aberhonddu, Argraphwyd dros y Parchedig Mr. W. Williams, gan E. Evans, 1777); 'Marw-nad Thomas Richard, a'i Ferch ef Mary Richard, Gynt o Lannerch Medd, ym Mlwyf Carno, Sir Drefaldwyn, A'i Chwaer ef Catherine, Gwraig William Thomas, a Phlentyn o Wyr iddi wyth oed, Y rhai a fuont feirw yr ugeinfed Dydd o Fis Mehefin, 1781. Gan Lifeiriant a ddaeth am ben y Ty yn ddisymmwth, lle yr oeddynt hwy, gyd ag ychydig eraill, wedi ymgynnull ynghyd i weddio ac i fo[li]annu Enw'r Arglwydd' by Hugh Jones (Mwythig, Argraphwyd gan T. Wood); 'Ordinhaad gan Ei Fawrhydi yn y Cyngor; Yn cynnwys Rheolau, Trefnadau [sic], a Dosbarthiadau, am Ragflaenu yn fwy effeithiol Danniad yr Haint sydd yr awron yn gerwino ymmysg Anifeiljaid Cyrnig y Deyrnas hon' (Argraphwyd yn Llundain, gan Domas Basged, Argraphydd i Ardderchoccaf Fawrhydi y Brenin; a thrwy Assein Robert Basged, 1745.) [8 pp.]; 'Marw-nad Mari Owen, o Drefeglwys, yn Swydd Drefaldwyn; Yr hon a argyhoeddwyd yn 14 oed, ac a barhaodd yn Bererin llewyrchiol hyd Ddydd ei Hymadawiad, Gorphenhaf, 1781, yn 28 Mlwydd o Oed, ynghyd a Gair am Chwaer iddi, a alwyd adref rai Blwyddau o'r blaen' by Thomas Robert (Mwythig: Argraphwyd gan T. Wood, lle gallir cael argraphu pob math o Lyfrau, wedi eu diwigio gan Ifan Tomas); 'Tir Angof; wedi ei osod allan trwy Gyffelybiaeth Gwely: neu, Gan Newydd am Stat y Meirw, gan John Morgan. Yr Ail Argraphiad gyd a pheth 'Chwanegiad, a Diwygiad, gan yr Awdwr' ([A]rgraphwyd yn Nghaerfyrddin, yn Heol Awst, ac ar werth yno gan J. Ross, a R. Thomas. 1762), with another later copy printed without the name of the author ('Tir Anghof, Neu grwydrad dychymmyg am y Bedd'); 'Dwy o Gerddi Newyddion', the one by Hugh Jones, Llangwm, entitled 'Cerdd newydd, neu gwynfan Tosturus dwy ddynes sydd i gael eu Transportio o gaol Ruthin ...', the other by David John James headed 'Dechreu Cerdd marwnad ...'; 'Cerdd Newydd iw Chanu yn y Lloerig Gymdeithas yr hon sydd wedi i sefydlu i'w chadw y Nrws Nant Tafarn yn Fisol beunydd, ar Ddydd Jau Nesaf o flaen y Llawn Lloer ...' by R. J. (Argraphwr John Rowland, Bala); 'Cerdd Newydd I Atteb y Gerdd a wnaed i gymdeithas Loerig Drws y nant Gan un a Ewyllysie'n dda i bob dyn ...' by Robert Williams (Argraphwyd gan John Rowland yn y Bala); a photographic copy reproduced from the original in Cardiff Free Library of 'Galarnad ar Farwolaeth Mari, Gwraig John Jones, o Landilo-fach, yn Sir Forganwg ...' by W. Williams (Aberhonddu; Argraphwyd dros yr Awdwr gan E. Evans, 1782); 'Cyngor yn erbyn Iauo yn Anghydmarus' (Caerfyrddin, argraffwyd dros T. Davies gan I. [Ro]ss); 'Dyfodiad Crist i'r Farn' (Argraphwyd yn y Mwythig gan Stafford Prys. 1759); and 'Marwnad Mr. Abraham Wood, gynt o Gollege Lady Huntington, a ymadawodd A'r Byd ym Mis Awst, 1779. A Marwnad Mrs. Margaret Wood, ei Fam, yr hon hithau a ymadawodd A'r Byd ym Mis Mai 1781' by W. Williams (Aberhonddu, Argraphwyd dros yr Awdwr, gan E. Evans. 1781).

Barddoniaeth, etc.

A composite volume containing poetry by John Roberts ('Sion Lleyn'), 1768-71, Dafydd ap Gwilym, Owen Ellis (Nant), Will. Jones y gwydd, Mathew Owen, Huw Rober[t]s, John Dafydd, Syr Rhys yr offeiriad (llanfair), Owen Gruffydd, J. Rhydderch, Wm Elias, Edward Moris, Ifan Gruffydd leiaf, G[utto'r] Glyn, Einian ap Gwalchmai, D[afydd] Nanmor, William Phylip, Huw ab Ifan, Edmund Prys, Gruffydd Phylip, [Robert Prichard] 'Robin Raber', Dafydd Owain o'r Gaerwen ('Marwnad Robert Roberts Pregethwr enwog yn mhlith y Methodistiaid ...') and Gronwy Owen, followed by a collection of the poems of the Reverend Mr Gronwy Owen ('Casgliad o waith y Parch. Mr Gronwy Owen, a Alwei ei hun Gronwy Ddu o Fôn'), with items by [Evan Evans] 'Ieuan Brydydd hir', Huw Huws Alias y Bardd Coch o Fôn, Lewis Morys (poetry and a letter) and Rhobert Huws o Benmynydd ('Robin ddu o Fon'). The contents also include some pedigrees (Achau Penyberth, Richard Llwyd o Griciaith, Bach y Saint, Penllech., Wern Penmorfa, Mostyn, Cors-y-Gedol, Castell-march, Cefn-Llanfair, Wern fawr, Penarth. etc.), 'Ychydig o hanesion' ('Am feibion Noa', etc.), miscellaneous notes, weaving patterns etc. The volume is written in several hands: pp. 1-84 are probably in the autograph of John Roberts ('Siôn Lleyn'); pp. 117-124 are in the autograph of Robert Prichard ('Robin 'Raber') and most of the remainder, if the lettering on the spine is correct, could be in the autograph of John Thomas ('Siôn Wyn o Eifion').

Llenorion Lleyn ac Eifionydd,

A composite volume lettered on the spine 'Llenorion Lleyn ac Eifionydd' and described in the old typewritten handlist of Cwrtmawr Manuscripts as 'Llyfr Cywyddau etc. R. Llys Padrig. etc. fol.' The first part is in an early nineteenth century hand or hands (watermarks 1803 and 1804) and contains a list of sheriffs for Caernarvonshire to 1796; a list of arms; and 'cywyddau', etc. by Rhisiart Cynwal, Gruffydd Phylip, Sion Dafydd Las o Nanau, Owen Gruffydd, Lewis Menai, Ieuan Tew, Sion Tudur, Sion Phylip, Edmwnd Prys, Ieuan Llwyd, Gruffydd Hafren and Watcin Clywedog. The remainder of the manuscript (from p. 56 to the end) is almost entirely of later date and is written in the autograph of John Jones ('Myrddin Fardd') and others; this section includes 'cywyddau', 'englynion', etc. by some of the poets already mentioned and by Ffoulk Wyn 'yn enw Owen Madryn y Crwner', Owain Waed Da, W[illiam] Llyn, Evan ap Tudur Penllyn, Howel ap Feinallt, Morys ap Ifan ap Einion o Lyn, Owain ap Llewelyn ap y Moel, Gruffydd Grug, Dafydd Llwyd ap Llywelyn ap Gruffydd o Fathafarn, Robin y prydydd bach, Huw Pennant, Sion Cain, Iolo Goch, Sion Brwynog (incomplete), Huw Llyn, Syr Dafydd Trefor, Ieuan ap Madog ap Dafydd, Tudur Penllyn, [Lewis Môn] (beginning only), Hugh ap Risiart ap Dd, Morys Dwyfech, Cadwaladr Gruffydd, Gruffydd Bodwrdda, Rowland Hugh, Lewis Glynn, Dafydd Namor [sic] o blwy Beddgelert, Howel Ceiriog, Wiliam Cynwal, D. Ellis, Cricketh, Huw ap [Rhisiart ap Dafydd], Gruffydd ap Tudur ap Howel and Huw kau Llwyd. There are also 'englynion' by [William Edwards] 'Wil Ysceifiog', [William Edwards] 'Gwilym Padarn', Owen Roberts, Harri Parri o Graig y Gath, Walter Davies ('Gwallter Mechain'), Hugh Evans ('Hywel o Eryri') and J. Robert [sic] 'Sion Lleyn'. Inset are 'Cywydd i Ddafydd Owain o'r Gaerwen ymhlwyf Llanystumdwy yn Eifionydd, swydd Gaernarfon, (Bardd ieuangc yr hwn a ddychanodd D. Ddu o Eryri am iddo esgeuluso dyfod i ymweled ag ef pan fu yn rhoddi tro yn Eifionydd yn 1801 - y rhan gyntaf o'r Co. gan Wm. Jones. Bardd ieuangc o Bentraeth yn Môn, y rhan olaf gan fardd o Arfon', dated 'Llanddeiniolen near Caernarvon Septr. 4th. 1802' and addressed to 'Mr. O. Jones, No. 148 Upper Thames Street, London' [? in the autograph of David Thomas ('Dafydd Ddu Eryri')] and an extract from [Yr Eurgrawn Wesleyaidd, 1824], pp. 341-6 ('Hanes Cantref y Gwaelod', etc.). Some of the poems are said to be copied from the manuscript of Rhys Jones 'o'r Blaenau' and William Elias, Plas y Glyn, Anglesey.

Llyfr Cadwaladr Dafydd,

A volume of poetry in strict and free metres and some prose texts in the hand of Cadwaladr David, Llanymawddwy, with some additions (ff. 132b-135b) and marginal emendations by William Wynn (1709-60), Llangynhafal. The volume contains 'awdlau', 'cywyddau', and 'englynion' by Howel ap Gutto, Sion Tudur, Rus Cain, William Llyn, Dafydd Llwyd ap Llywelyn ap Gryffydd, Rees Lewis ('o fallwyd'), Ellis Cadwalader, Cad[waladr] David, Thomas Prys ('o Blas Iolyn'), Gruffudd Phylip, Hugh Morys, Hwm[ffre] D'd ap Evan, Huw Llwyd Cynddel [sic], John Vaughan ('o Gaer gai'), William Phylip, Owen Gwynedd, [Lewys Glyn Cothi], Hugh Evan, Hugh Morus, Thomas Llwud, John Roger, [Simwnt Fychan], Morrus Dwufech, Dafydd ap Gwilim, Rhus Morgan ('o ben Craig nedd yn Llangattwg y morganwg'), Sion Rowland, John David Lâs, John Philip, William Cynwal, Sion Mowddwy, Tydur Aled, John Cent, Morgan Gwynn ('talerus'), Rowland Fychan, Gruffudd Hafren, [Rhosier] Cyffin, Hugh Gruffud[d], Robin Cildro [sic], Evan Brydydd hir, Gutto or Glunn, Hugh Arwysdl, Gryffydd Grug, [Ieuan ap Hywel Swrdwal], Evan Evans ['Ieuan Brydydd Hir'], W[illiam] W[ynn], Edmwnt Prys, Lewis Morgannwg, Robert Hwmffre alias Robin Ragat, Evan Jones ('gynt person Newbwrch'), Sr Rhys Cad[walad]r, David Cadwaladr (Llanymow[ddwy]), Twm Tegyd, Richart Cynwal, Richard Phylipp, Ieuan Tew Brydydd and anonymous 'cywyddau' and 'englynion'; 'penillion', 'carolau', 'ymddiddanion' and 'cerddi', etc. by Hugh Morus, Mr Edward Wun ('person Gwddelwern'), John Parry, Cadwaladr ap Robert, John Prichard Price, Cadwaladr David, Mr Rogar Ed[war]ds (translations), Mr. William Wunne, William Phylip, Edward Morus, Mr Peter Lewis ('Eglwyswr ieuanc o'r Deyrnion'), Dic Abram, Edward Samwel and Robert Ieuan, and anonymous poems in free metres; 'Y Compod Manuwel, o waith Dafudd Nanmor' (incomplete); 'Dechre areth Wgan'; 'Dymma ymddiddanion a fu rhwng adrain ymerodor Rhufain, ag Epig ddoeth'; 'Dyhuddiad Elffyn' by Taliesyn; nine grades of kinship ['naw gradd carennydd']; 'Llyma Bregeth Ddewi'; 'Hanes Proffwyd dieithr a rhyfeddol, fy'n ddiweddar ymrydain Fawr'; and extracts from 'Llyfyr barddoniaeth o waith y Capten William Midleton'. It is lettered 'Llyfr Cadwaladr Dafydd 1730' but contains poems of a slightly later date.

Canlyniadau 121 i 140 o 242