National Library of Wales Archives and Manuscripts

Chwe llythyr oddi wrth Lewis Valentine yn y fyddin at ei rieni a'i gyfeillion,

2.
File
1916-18.

Part of Papurau Lewis Valentine,

Dyddiaduron cyfnod rhyfel,

23-5.
File
1916, Ion. - 1919, Ebrill.

Part of Papurau Lewis Valentine,

Ionawr 1918-Ionawr 1919.

A/183-218.
File

Part of Papurau Idwal Jones,

J. Jones (Ioan Gwynant),

G774.
File
1919, Tachwedd.

Part of Papurau Carneddog

Bryntirion, Llanberis. Anfon ychydig ddalennau allan o ddyddlyfr ei ddiweddar fab, Hugh J. Jones, a ysgrifennodd yn Nwyrain Affrica adeg y Rhyfel Byd Cyntaf. Ceir dau bennill o'i eiddo ac un o eiddo Ioan Gwynant.

Ionawr-Mehefin 1916.

A/40-101.
File

Part of Papurau Idwal Jones,

Llythyr oddi wrth Hughie [Williams] (Cefnder i Kate Roberts), [o'r brwydro yn Fflandrys],

25.
File
1915, Tach. 23.

Part of Papurau Kate Roberts

Diolch am lythyr. Ymddiheuro am ysgrifennu yn Saesneg - nid yw'r sensor yn deall Cymraeg. Maent yn cysgodi mewn hen gwt drafftiog rywle yn Fflandrys ar wely gwellt. Cawsant rai dyddiau o orffwys o'r ffosydd. Mae'n deall bod brawd Kate Roberts drosodd yno yn y rhyfel. Disgrifio'r awch am dderbyn llythyrau. Saesneg/English.

Llythyr oddi wrth J. R. T. [John Richard Williams, 'Tryfanwy'], ym Mhorthmadog,

42.
File
1917, Hyd. 10.

Part of Papurau Kate Roberts

Diolch am dâl am ysgrifennu cân goffa i David, brawd KR. Rhoi llais i hiraeth y teulu oedd ei ddymuniad, nid oedd yn disgwyl tâl. Mae'n amgau amrywiad ar y pennill olaf gan hyderu nad yw hi'n rhy hwyr o safbwynt yr argraffwyr. Mae'n falch o ddeall bod KR yn hapus yn Aberdâr. Cynhwysir englyn i KR ganddo ar gefn y llythyr. Cedwir fersiwn argraffedig o'r gerdd goffa yn Adran y Darluniau a'r Mapiau, cyfrol ffotograffau rhif 600. Cyhoeddwyd llun o'r gerdd ac ymdriniaeth â'r cefndir yn Dafydd Ifans, "Kate Roberts - Bardd?", Barddas 111/112 (Gorffennaf/Awst 1986), tt 17-18.