Print preview Close

Showing 514 results

Archival description
Print preview View:

1 results with digital objects Show results with digital objects

'Gwersi doethineb yr hen Gymry',

A manuscript in the hand of Edward Williams, 'Iolo Morganwg', entitled 'Gwersi Doethineb yr, Hen Gymry. a gasglwyd o'r Hên Lyfrau Ysgrifen, Gan Iolo Morganwg B.B.D. Yn y Flwyddyn 1800'. The contents include: p. 2, an announcement ('Ysbysiad') by 'Iolo Morganwg' in which he outlines his intentions in preparing the manuscript; pp. 3-26, 'Chwedlau'r Doethion (o Lyfr Tre Brynn)', being 160 'englynion milwr' (cf. Iolo MSS (1888), pp. 251-9); pp. 27-32, another series of 34 'englynion milwr' entitled 'Llyma chwedlau Doethion eraill, i ddoeth a'u deallo', (cf. Iolo MSS, pp. 260-1); pp. 32-34, 'Llyma Gynghorion y Bardd Glâs o'r Gadair i bob Gwr doeth a ddymunai rengu bodd Duw a Dynlon yn y Byd yma ac yn y byd arall . . .'; pp. 35-36, 'Llyma eraill o gynghorion Y Bardd Glas o'r Gadair' (end missing); pp. 37-41, [Cyfarddodau'r Bardd Glas o'r Gadair] being linked sequences of aphorisms (beginning missing); p. 42, 'Gnodiau y Bardd Glâs o'r Gadair', being six stanzas beginning 'Gnawd hir ofal i bob geuawg . . .'; pp. 43-47, 'Amryw Bethau gwiw eu dal ar gov. O Lyfr Rhys Thomas Argraphydd, a dynnawdd efe, meddai, o Lyfr y Parchedig Evan Evans', beginning 'Pump peth nid doeth ymddiried iddynt. . .'; pp. 48-56, 'Llyma Drioedd am a weddant fod ar ddyn ac ar Ddoethineb', beginning 'Tri pheth anhawdd eu cael . . .', said to be 'O Lyfr Edwd. Lewys, Yswain, O Ben Llin ym Morganwg'; pp. 57-58, 'Llyma rai drioedd eraill oddiar ddalen friw yn yr un llyfr', beginning 'Tri pheth a wnant wraig yn anniweir . . .'; pp. 58-60, 'Y to arall it ddalen y mae a ganlyn', beginning 'Tri pheth a attaliant wahoddedigaeth i wr . . .'; p. 60, 'ar ddarn arall o ddalen', beginning 'Tri pheth a wnant wr yn ddysgedig . . .'; p. 61, 'Llyma'r Naw celfyddyd Wladaidd - Y Naw Celfyddyd Dinesig', said to be 'O Lyfr y Parch. Evan Evans pan oedd ef yn y Caerau yn sir Fynwy'; pp. 62-66, 'Llyma Englynion Cain Cynwyre. (O Lyfr Joseph Jones)', being thirty stanzas purporting to be the work of Ystyffan Bardd Teilaw; pp. 66-70, 'Englynion Dead Fardd. (O Lyfr Sion Philip o Dre Os.)', beginning 'Bid goch crib ceiliawg yniawl ei lef . . . '; pp. 70-72, 'Trioedd', said to be from '(Llyfr Twm Robert)'; pp. 72-74, 'Llyma Ddewis bethau Bardd Ifor Hael. (O Lyfyr Mr. Cobb o Gaer Dydd.)', followed by a note by 'Iolo Morganwg' concerning the text; pp. 75-76, 'Casbethau Owain Cyfeiliawg. (O Lyfyr Mr. Cobb)', followed by a note on the text by 'Iolo Morganwg'; pp. 77-81, 'Dewisbethau yr Hen Fardd Llwyd o Forganwg'; pp. 81- 83, 'Dewisbethau Gwr doeth . . .', said to be 'O Lyfr Mr. Edward Sanders o Lansanffraid Fawr'; pp. 83-84, 'Dewis bethau Gwr. o Lyfr y Bardd Côch o Fôn, 1771'; pp. 84-85, 'Dewisav Gwr Taliesin', said to be from 'Llyfyr y Bardd Côch o Fôn'; pp. 85-87, 'Dewis Bethau Hywel Bwr Bach (LI. Mr. Sanders)'; pp. 87-89, 'Dewis Bethau Deio Maelinydd', '(Ll. Mr. Sanders)'; pp. 90-91, 'Casbethau Sion Goch o'r Hendref', '(Llyfyr Mr. Sanders)'; pp. 91-96, 'Dewis Bethau Sion Cwm Tridwr. (Ll. Sanders.)', followed by extensive notes on Sioni Cwm Tridwr by 'Iolo Morganwg'; pp. 97-98, 'Dewis Bethau yr hen Gap Du, (Llyfr Sanders.)', said to be by Wiliam Cap Du; pp. 98-103, 'Llyma Awdl y Gwaeau a gant Taliesin Ben Beirdd', beginning 'Gwae a gymmerth Fedydd . . . '; pp. 103-04, 'Casbethau Hen Goch y Dant'; p. 104, an 'englyn' by 'Iolo Morganwg' beginning 'Doethineb Da y'th enau yn siarad . . .'; pp. 105-07, 'Cerdd y Bardd Glas o'r Gadair, o Lyfyr Joseph Jones o Gaer Dydd, a ysgrifenwyd ynghylch y flwyddyn 1590', beginning 'Deg gormes caredforion . . .', followed by a note on Y Bardd Glas o'r Gadair; pp. 108-09, 'Llyma Englynion a fuant rwng Caradawg LlanCarfan a Gwgan Farfawg o Landathan (O lyvyr Joseph Jones o Gaer Dyv, 1590)', beginning 'Gwgan Farfawc, hanpyll gwell . . . '; and pp. 109-111, 'Atteb Gwgan Farfawg', beginning 'Hanpyll Gwell, ti Garadawg . . .'.

'Amrywion',

A composite volume, the contents including: pp. 1-2, an English prose rendering of a 'cywydd' by Tudur Aled requesting a horse from the Abbot of Aber Conwy, the first line of the original being 'Gydag un a geidw Gwynedd . . .'; p. 3, 'Names of the Horse', a list of equivalents in several languages; pp. 3-15, 'Extracts from the historical triads of Britain' followed by several quotations and extracts relating to the horse; p. 17, a formal acknowledgement, 1794, from T. W. Wrighte, secretary of the Society of Antiquaries, of the second part of William Owen [-Pughe]'s dictionary; pp. 19-44, an English translation of the beginning of Llyfr y Tri Aderyn . . . by Morgan Llwyd (for an edition of the Welsh text see Thomas E. Ellis (ed.), Gweithiau Morgan Llwyd o Wynedd, vol. 1, (Bangor, 1899), pp. 157-89); p. 45, eleven verses beginning 'Mi glowais newydd digri . . .', and an 'englyn' beginning 'Dannod lliw'r manod ai Mîn, dannod Twyll . . .'; p. 47, a list of words headed 'New Holland Language'; pp. 49-86, vocabularies, notes on languages, etc.; pp. 87-110, a Cornish-English vocabulary (A-C), headed 'from a Mss at Mr Halsells wrote about 1710' ('30 years ago' deleted), as well as Cornish versions of the Lord's Prayer; pp. 111-18, a Welsh-English vocabulary; pp. 125-56, 'Egwyddor y Prif Gristnogion Neu reol y Bywyd wedi ei adnewyddu Gyda dull o wir dduwioldeb A'r modd i brofi ein buchedd yn gyfatebol', based on Hugh Turford, Sylfaen Buchedd sanctaidd . . . (Caerfyrddin, 1773), tt. 55-103; pp. 159-68, 'Awdyl voliant i Rys ab Gruffydd ap Howel ap Gruffydd ap Ednyfed Vychan o Von', by Einion Ofeiriad [sic] dated 1280, in the hand of Edward Williams, 'Iolo Morganwg', beginning 'Rhys ap Gruffudd fudd feiddiaw rhoddiawdr rhyssedd . . .'; pp. 179-87, a holograph copy sent to Mr. Thomas Roberts, Goldsmith, of an elegy entitled 'Awdl . . . goffadwriaeth am . . . Goronwy Owain sef Testyn y Gwyneddigion . . . 1803' by 'Eliwlod' [= David Owen, 'Dewi Wyn o Eifion'] (cf. Cymdeithas y Gwyneddigion, Awdlau Coffadwriaeth am y Parchedig Goronwy Owain . . . 1803 (Llundain, [1803]), tt. [9]-18); pp. 191-3, printed proposals, 1789, for printing A Welsh and English Dictionary . . . by William Owen; pp. 195-6, five stanzas entitled 'Peace' beginning 'The Song of Peace who would not gladly sing . . .'; p. 197, a broadside containing an elegy by Dafydd Ionawr [David Richards], Marwnad y Seneddwr Enwog, Thomas Williams o Fon Esquire (Dolgellau: T. Williams, 1803); p. 199, a printed notice of an eisteddfod to be held at Caerwys, Whitsuntide 1798, under the auspices of the Gwyneddigion Society; and pp. 202-47, a draft introduction by William Owen [-Pughe] to his dictionary, most of which is crossed out, together with miscellaneous linguistic material.

Barddoniaeth,

A volume containing 'englynion' and other poems mainly by Robert Davies ('Bardd Nantglyn'). Pages 1-60 are almost entirely in the hand of Robert Davies while the remainder of the volume is in that of William Owen [-Pughe]. In addition to the works of Robert Davies, some of which were published in his Diliau Barddas (Dinbych, 1827), the following poets are represented in the volume: W.O. [?William Owen-Pughe] (pp. 2-3), R. B. Clough (p. 86), W. Lleyn (p. 102), and ?Gwallter Mechain, [Walter Davies] (p. 125). Apart from 'englynion' the compositions of Robert Davies include: p. 23, a hymn beginning: 'Anturiaf Arglwydd yr awr hon . . .'; p. 24, 'Cyfieithiad o Emyn Martyn Luther', beginning 'Duw mawr! beth wyf yn weled draw? . . .'; pp. 27-31, 'Marwnad . . . Morys Roberts, Mab Mr. Thos. Roberts, Gynt o Lwynrhydol, yn Swydd Gaernarfon. 1811', beginning 'Och angeu! llywiawdwr llawdrwm . . .'; p. 35, 'Myfyrdod ar y Salm CXLI', beginning 'O brysia Arglwydd clyw fy lief . . .'; p. 39, 'Deuwch attaf fi bawb', beginning 'Clywch eneidiau blin crwydredig . . .'; p. 42, 'Gweddi'r Arglwydd', beginning 'Ein Tad, yr hwn wyt yn y nef . . .'; p. 45, 'Pedwar Tymhor y flwyddyn', beginning 'Tymhor hyfryd ydyw'r Gwanwyn - wrth drefn y rhod . . .'; and pp. 49-55, 'Cywydd coffa hen Ddefodau y Cymry &c Testyn y Gwyneddigion i Eisteddfod Gwent 1822', beginning 'Rhad anian, rho di ynof . . .'.

'Bardd Nantglyn' and William Owen-Pughe.

'Mabinogion', etc.,

Transcripts and English translations by William Owen [- Pughe] of the 'Mabinogion' and other medieval prose texts, together with a few miscellaneous items. Most of the transcripts appear to have been made between 1826 and 1831, and the complete work was prepared for the press in 1834 but never published. The material comprises: (a) 'Math ab Mathonwy' (1805); (b) In three series, I 'Pwyll' (two copies, one incomplete), 'Bran the Blessed' [= 'Branwen ferch Llyr'], 'Manawydan', 'Math', II 'Culhwch' (see also N.LW MS 13232E, item 26), 'Peredur', 'Geraint fab Erbin', III 'Iarlles y Ffynnon', 'Breuddwyd Macsen', 'Breuddwyd Rhonabwy', 'Lludd a Llefelys'; (c ) 'Lludd a Llefelys', 'Iarlles y Ffynnon', 'Breuddwyd Rhonabwy', 'Saith Doethion Rhufain', an introduction to the prose texts, 'Trioedd', a discussion of Welsh poetry between 540 A.D. and 1600; (d) a file containing miscellaneous papers: pp. 11-44, notes on numismatics, pp. 45- 53 nine sketches by William Owen [-Pughe] (one in pencil and eight pen and wash) of scenes from the 'Mabinogion', possibly intended to illustrate the artist's translation, p. 54, a printed notice in which William Owen [- Pughe] requests that his name be inserted in the list of voters for co. Denbigh, 1832, and p. 55, a broadside containing Marwnad Evan Thomas, o D' wysog, ym Mhlwyf Henllan; A Gladdwyd yn Nantglyn, ger llaw Dinbych, 1801 by T.E. [?Thomas Edwards, 'Twm o'r Nant'] (Caerlleon: W. C. Jones, n.d.), etc. The following note is to be found on p. 124 of item (c)1 above: 'Gorphenwn hyn, ganoldydd Llun, Myhevin 11. 1827 yn Athrova Iesu, Rhydyçain: y vi yno, pan oedd Aneurin yn çwiliaw cysysgriv [sic] o gyvreithiau Hywel Dda yno', which suggests that the transcript was made from 'Llyfr Coch Hergest'.

William Owen-Pughe.

Poetry,

Two sets of transcripts of Welsh poems - 'Ffordd Gofidiau' and 'Dioddefaint Crist', with English counterpart, to be set to music for chorus and solo voices by Thomas Edwards. There are marginal notes by Thomas Edwards, and he has dated 'Ffordd Gofidiau' 25 January 1895.

Thomas Edwards ('Pencerdd Caer').

Poetry,

Manuscript and printed poetry collected by John Owen ('Owain Alaw'), including poems in the hand of John Ceiriog Hughes ('Ceiriog'), and Ellis Owen, Cefnymeusydd. Among other poets represented are John Jones ('Talhaiarn'); John Blackwell ('Alun'); Roger Edwards, Mold; Robert Parry ('Robin Ddu Eryri'); Edward Roberts ('Iorwerth Glan Aled'), etc. There is also (a) a cutting, from Yr Herald Cymraeg, of a letter, 26 March 1859, from Evan James ('Ieuan ap Iago'), Pontypridd, enclosing a copy of his 'Hen Wlad fy Nhadau', the first song to be sung to the tune 'Glan Rhondda', composed by his son James James, Harp Inn, Pontypridd; (b) a photograph of Owen Wynne Jones ('Glasynys'); and (c) a transcript of a 'Carol Nadolig', with comments by S[idney] A[urelius] J[ones], Ynys, St. Asaph. The items are mounted in a volume of Kearsley's Gentleman's and Tradesman's Pocket Ledger, 1844, containing some manuscript entries.

John Owen ('Owain Alaw') and others.

Letters to and from Richard Llwyd,

Letters to Richard Llwyd ('Bard of Snowdon') from [Lady Margaret Stanley], Penrhos, 1805 [autograph cut away], G. Thomson, Edinburgh, 1817, and Ed. Pughe, Ruthin, undated; letters from Richard Llwyd to Hugh Jones ('Erfyl') [1822], and Thomas Williams, Beaumaris [1824]; and some verses in the hand of Richard Llwyd.

Richard Llwyd ('Bard of Snowdon') and others.

Transcripts by 'Erfyl',

A volume in the hand of Hugh Jones ('Erfyl') containing transcripts of letters written by him from Llanfyllin to Robert Davies ('Bardd Nantglyn'), to the editor of Goleuad Gwynedd, etc., 1819; Welsh poetry, partly of Llanfyllin interest; and 'Cyfansoddiad difyfyr yn Eisteddfod Dinbych Hydr. 6ed. 1819. Testun, Cariad Gwladol' by 'Bardd Nantglyn'.

Hugh Jones ('Erfyl') and Robert Davies ('Bardd Nantglyn').

Barddoniaeth

'Can yn adgofio Tymor ieuenctyd, &c.' written by 'Gwerinwr' for an eisteddfod at Cardiff in 1858.

Gwerinwr, fl. 1858

Barddoniaeth

Miscellaneous poems, some of them written for Monmouthshire eisteddfodau, including a copy of an 'awdl' by Peter Jones ('Pedr Fardd'), elegies on Daniel Jones (Tongwynlais), and Christmas Evans; poems by John Palmer, Shrewsbury; etc.

Ben Jones (P. A. Môn),

Miscellanea of Ben Jones ('P.A. Môn'), including 'Ellis Jones Coach Account for December 24, 1821 To August 3, 1822', 'Sandeman a Morgan Ratler ym Môn o 1790 i 1825', 'Cerdd i'r Gwr y torrwyd ei law, ac y diengodd y lleidr oddiarno - neu'r Gwr a dorrodd ei ffenestr i ffuantu lladroniaeth arno er duo ei gymmodogion ... Mawrth 8, 1825', 'Darluniad o Dy Cyfarfod y Trefnyddion Calfinaidd a elwir Moria, yn nhref Caerynarfon ...', 'Gwrthdystiad merched Cymru' (see Seren Gomer, 1829), etc.

Jones, Benjamin, 1788-1841

Daniel Jones

A 'pryddest' entitled 'Ar ddefnyddioldeb yr Ysgol Sabbothol, Testyn Eisteddfod Llysymaen, Hydref 22, 1855', an 'awdl' entitled 'Cymru' sent to 'Eisteddfod Aberafon ... Mehefin 23, 1853', and 'Pryddest i, neu ar Ddyffryn Clwyd, i Sylw Beirniaid Eisteddfod Dimbych, 1860' - all by Daniel Jones.

Jones, Daniel, 1788-1862

Daniel Jones

Poems and drafts of poems by Daniel Jones.

Jones, Daniel, 1788-1862

David Saunders

Two volumes of sermons, hymns, poems, and memoranda, written in 1827-1828 and 1835-1836 by David Saunders, Baptist minister, poet, and hymn-writer, with transcripts by him of a few poems by other writers.

Saunders, David, 1769-1840

Cân Trigolion Twynyrodyn

A copy of Butler's Improved Cellar Book which belonged in 1862 to William Walters. It contains manuscript notes on the history of England. Pasted in at the end is a press-cutting of 'Ychydig hanes, ar fesur Can, am y braw a'r trallod fu ar drigolion Twynyrodyn, o achos dau ddyn dyeithr ddaethant i lettya i arwydd y "Goron", yn mhentref Merthyr Tydfil, yn Sir Forganwg. Rhai gwragedd synwyrol a ddychymygent mai dau o'r Press gang oeddynt; eraill a honnent mai dau o'r Ffrench oeddynt. Hyn a barodd i'r trigolion ffoi; rhai wrth y naill hosan, eraill wrth y naill esgid, &c. &c.'

Walters, William, fl. 1862

Miscellanea

Printed material, much of it with manuscript notes by 'Nefydd' and Daniel Jones. Among the printed matter are copies of 'Cywydd Llyntegid' by Morris Roberts, Bala; copies of appeals on behalf of the Academical Institution at Abergavenny, dispensaries at Liverpool, the Baptist Theological Institution at Pontypool, a 'Normal' College for Wales, (at Brecon, afterwards in Swansea), the Baptist chapel at Penrose, Monmouthshire; advertisements, circulars, prospectuses, etc., relating to a Welsh Reform meeting to be held in Liverpool in 1840, 'Diwygwyr Cymreig Llynlleifiad', the Liverpool Auxiliary of the Baptist Missionary Society, and 'Cymdeithas Gyhoeddiadol Bedyddwyr Cymru'; papers relating to eisteddfod meetings at Liverpool; prospectus of a proposed 'Hanes y Bedyddwyr' by Ben Jones ('P. A. Môn') with notes sent to 'Nefydd' by Ben Jones's son concerning his father's materials for such a 'Hanes'; poems; two copies, with manuscript revisions by 'Nefydd', of the third edition of Golygiad byr ar Fedydd Gristnogol. Gan John Craps. Wedi ei gyfieithu gan R. Jones, Llanllyfni; etc.

Jones, Daniel, 1788-1862

Miscellanea

Poems, etc., submitted for competition at 'eisteddfodau', including 'Galareb am y diweddar Syr J. J. Guest, Barwnig, Aelod Seneddol dros Ferthyr Tudful, a Pherchenog Gweithfa Haiarn Dowlais ...', 'Cân o glod i P. Levick ... am ei ymdrech mewn cyssylltiad ac ail gychwyniad Gwaith y Blaina', 'Traethawd ar Rhwymedigaethau Cristionogion i Daenu yr Ysgrythyrau Santaidd trwy yr holl Fyd ac i ddysgu Dynolryw yn eu hegwyddorion'; a portion of a Greek-English glossary; etc.

Poetry

A selection of poems copied by W. J. Parry: 'A Cup of Water' (Esther Kentish); 'Y Wlad Well' ('Watcyn Wyn'); 'Childhood's Memories' (R[ichard] S[amuel] Hughes, 1889); 'Ar yr Onen lâs y ceni' ('Menaifab'); 'Cân y Morwr' ('Huw Padarn'); 'Yr Eneth yn Marw' ('Glanffrwd' trans.); 'Adgofion yr hen Amser gynt' (Edward Jones, Llandrindod); 'Yr Iaith Gymraeg' (unsigned); 'Right over Might' (W. J. Parry, 1917); 'Pwy Yw' ('Rob[y]n Ddu Eryri'); 'I always go to Jesus' (unsigned); and a list of blocks belonging to W. J. Parry.

Barddoniaeth

'Galareb ... am John Parry, Bethesda, 1850' by 'Trogwy'; Pryddest: 'Abraham' submitted for competition at the Wrexham Eisteddfod, 31 December 1885; Cerdd: 'Y Gwanwyn' by William Jones 'Graienyn', 1876; 'Recollections of Castle Square'; 'Hiraeth am y Nefoedd'; a small collection of Welsh poems; 'Man the Lifeboat (Cwch y Bywyd)', 'Isaac Davies', 'Dod i'r Deml a Diolch', 'Fy mwa yn y cwmwl fydd', 'Fy Ngwraig', and 'Ar hwn yr edrychaf' by W. J. Parry; a selection of scripture passages and poetry for each day from January 1 to June 22; and an essay entitled 'Galwad yr Efengyl'.

Results 161 to 180 of 514