Dangos 292 canlyniad

Disgrifiad archifol
Llyfrgell Genedlaethol Cymru = The National Library of Wales Ffeil
Rhagolwg argraffu Gweld:

2 canlyniad gyda gwrthrychau digidol Dangos canlyniadau gyda gwrthrychau digidol

Barddoniaeth 'Twm Pedrog',

  • NLW MS 11129A
  • Ffeil
  • [1797x1814] /

A volume of holograph poetry including 'Englynion y Credo' by 'T[wm] Pedrog', unsigned 'englynion' entitled 'Seh Yootuch. Rebmetpes 25 1798', and 'englynion' entitled 'Yr Ochenaid' by 'Tudwal Bach or Cwmmwd'. The latter series is ascribed to 'Twm Pedrog' in John Jones: Cynfeirdd Lleyn (1905). On the last page of the volume is the following inscription:- 'Thos. Williams' Book 1797. Thomas Williams was born at Llan-bedrog, on Wednes[da]y the 25th Day of May, in the Year of ou[r] Lord 1774. Baptized the 31st of May follow[in]g. Bapt[ize]d Twm Pedrog by Dafydd Ddu o'r Eryri at Penmorfa in an Eisteddfod 26th of May 1795'.

Twm Pedrog, 1774-1814

Barddoniaeth,

Holograph poetry, with some transcripts and printed cuttings, collected by Hugh Jones ('Erfyl'), and by John Owen ('Owain Alaw'), among which are poems by or in the hand of John Blackwell ('Alun'), Richard Davies ('Bardd Nantglyn'), John Jones ('Talhaiarn'), Morris Williams ('Nicander'), William Rees ('Gwilym Hiraethog'), John Williams ('Ab Ithel'), John Jones ('Myllin'), Lewis William Lewis ('Llew Llwyfo'), David Williams ('Alaw Goch'), and W. Morgan ('Penfro'); 'Englynion o waith Sir Rees Cadwaladr Curat yn Aber Garthgelyn yn Sir Gaernarfon i ymofyn a Thomas Jones ynghylch y Seren gynffonog a ymddangosodd yn y flwyddyn 1680', with a covering letter by J. W. Prisiart, Plasybrain; 'Arwyrain i Gymdeithas Cymmrodorion Caerlleon a henwau ei Phenaethiaid' by Wm. Edwards, Ysgeifiog, 30 August 1823, printed in T. Edwards: The Chester Cambrian Societies, 1906, pp. 12ff.; 'Lines proposed to be placed on the Column, to be erected on Moel Famma ... in commemoration of the 50th Anniversary of his Majesty's reign' by J[ohn] H[umphreys] P[arry], 14 November 1810; 'Ar ddyfodiad William Grenville Williams, ab Syr Huw Williams, Barwnig, Bodelwyddan, i'w lawn oed, 30, Mai, 1865', by 'Talhaiarn'; a souvenir of a testimonial presented to the Hon. E. M. Ll. Mostyn, 31 October, 1843, with a 'hir-a-thoddaid' by Evan Evans ('Ieuan Glan Geirionydd'); cuttings, 1862 and undated, of poetry by John Ceiriog Hughes ('Ceiriog'), with marginal notes by the author and a marginal covering letter from him to John Owen ('Owain Alaw'); and poetry addressed to Thomas Edwards, Junior, Chester.

Casgliad o farddoniaeth, &c.

  • NLW MS 6729B
  • Ffeil
  • 18-19 cents

A collection of 'carolau', 'cerddi', 'englynion', and other verse in various metres. The poets include John Rhees, 1776-8, Hugh Jones 'o Faes y glase' (1749-1825), Robert Evan 'o Feifod' (fl. c. 1750), Edward Morus 'o'r Plas yn y Pentre', 1785, Ellis Rowland (c. 1650-c. 1730), George Humphreys (senior) (1747?-1813), 1803-7, George Humphreys (junior), Ellis Roberts (d. 1789), Jonathan Hughes (1721-1805), Evan Williams, Rhys Lloyd, Harri 'o Graig y Gath' [Harri Parri (1709?-1800)], Hugh Morris (1622-1709), John Thomas (Pentrefoelas), Thomas Edwards (Twm o'r Nant) (1739-1810) and John Cain alias 'Ceiriog' (c. 1575-c. 1650). Also included is a shoemaker's accounts and a charm against tooothache.

Barddoniaeth,

A collection of 'cywyddau', 'awdlau', and 'englynion', together with a few free-metre compositions ('Dirifau Duwiol', etc.) by Sion Kent, Hugh Lewis, Evan Tudur Owen, Edward Vrien, Sion Philip, Gryffydd Gryg, Ifan Tew Brydydd [Ifanc], Ifan Brydydd Hir, Syr Dafydd Trefor ('Person Llanallgo'), Sion Tudur, Llowdden, Rhys Goch Glynn Dyfrdwy, Wiliam Llyn, Huw Arwystl, Richiart Kynnwal, Huw Machno, Robert Dyfi, Rees Johns [Y Blaenau], Sion Dafydd ab Siencyn, Mr Edmynd Prus ('archdiagon Meirionyth'), Richard Philip, Owen Gwynedd, Daf. ap Meredydd ap Tudur, Iolo Goch, Gutto r Glynn, Gruffydd Llwyd ap Ifan, Tomas Prys, Dafydd Nanmor, Ifan Llwyd Sieffrey, G. Parry (1750), R. Jones, E. W., Huw D'd Llwyd, Lewis Môn, Howel Kilan, G[ruffydd] ab Tudur ab Howel, Gryffydd ab Evan ab Llawelyn Vauchan, Tudur Aled, Grvffydd Hiraethog, Llywelyn ab Gvtyn, Morys Dwyfech, Rhys Kain, Morus Thomas Howel, Tudur Penllyn, Hugh Lloyd Cynfel, M[argaret] D[avies], Gryffydd ab Howel ab Gryffydd, Dafydd Llwyd ap Ll. ap Gr? or Hugh Pennal?, Ieuan Tew Bryd[ydd] Hen, Gryffyth Llwyd, Daf. ab Gwilym, Huw Pennant, Syr Huw Roberts, Howel ap Sion Ifan, Sion Klywedog, Llywelyn Goch Am-heirig Hen, Gruffydd ab Adda ab Dafydd, Deio ap Ifan Dv, Rowland Vavghan, Howel Dabian ap Rhys, Sr. Rys, Rys Goch or Yri, Llywelyn Moel or Pantri, Roger Kyffin, Dafydd ap Edmwnd, Wiliam Kynwal, Ifan Tvdur Penllyn, Ifan Dyfi, Robin Ddv, Lewis Hvdol, Bedo Aerddren, Bedo Brwynllys, Syr Owain ab Gwilim, Sypyn Kyfeiliog, Gruffydd ap Ifan, Howel Dafydd Llwyd, Rys Goch Glann Keiriog, Ellis Cadwalader, Lewis Owen ('O Dyddyn y Garreg') (1686), M[ ] D[ ], Owen Gryffydd, Jon. Davies (1691), Einion ab Gwalchmai, John Williams (Tal y waen), Morice Jones, and David Ellis ('cler'). The title-page reads 'Kywyddau, Owdlau, Ynglynion, o waith amryw Awenyddgar feirddion Kymrv, yn y Bryton Aeg, bvddiol i gyfrieythyddion gorfoleddol, ir afieythvs, pyrthynasol a chymwys, ir sawl sydd hoff a chynnes ganthynt drin a choleddv ardderchowgrwydd henafiaeth y Brvtaniaid ... Gwedi i drefni mor weddol ag y gallwyd ai sgrifenv cynn gywired ag medrwyd, gann yr eiddoch ynghrist Iesv. Dauid Elis ... 1630'. There are copious additions to the original volume made during the second half of the eighteenth century, many being in the hand of Margaret Davies (c. 1700-85?), Coetgae-du, Trawsfynydd. At the beginning of the volume there are a subject classification of the contents and an incomplete contents list in the hand of the original scribe ('Llyma dabal i amlygv pa ryw gywydd[av] owdlav ne englynion, ar bara achosion, i bwy y canwyd hwy ag ymha ddalen y maent yn scrifenedic, megis y gwelwch yn y drefn isod'), and lists by Margaret Davies of Welsh poets and their supposed floruits ('Llymma Henwau part or Beirdd Gynt sef y rhai mwya hynod ac amcan or pryd yr oeddynt yn canu') and the children of Lewis ab Owen 'y Barwn Or Llwyn' [?Dolgellau]. The volume is divided into seven parts, the first lacking a title but containing religious poems and 'Kowyddau ir byd', and the remainder being successively entitled '... Moliant i wyr a ffendefigion Gwynedd ...', '... Kowyddau Kynghorion ...' and 'Kowyddau Kymod, '... Kowyddau erfyniadau neu ofynion ...', '... Kowyddau ymryson rhwng Beirdd ...', '... amryw gowyddau i ferched', and 'marwnadau'. The spine is lettered 'Llyfr David Elis, 1630'.

Mân Lyfrau Dewi Fardd ...

A composite volume comprising: (I) Four booklets in the hand of David Jones ('Dewi Fardd', 1708?-85), Trefriw containing an incomplete text of his '[Cronicl] Hanes [Cymru] a'i Thrig[olion] er amser Julius Caesa[r] hyd amser neu Deyrna[siad] y Brenhin Iago y Cyntaf'; a 'cywydd' by Tho. Prys; an incomplete list of titles (pp. 484-526) in David Jones : Blodeu-gerdd Cymry (Y Mwythig, 1759); and carols, etc., among them 'Newyddion Gyng'aneddau' by David Jones. (Ii) A booklet largely in the hand of Evan Thomas (ob. 1781), Cwmhwylfod, Sarnau, near Bala containing extracts from Y Drych Cristianogawl (Rhotomagi, 1585); and poetry in strict and free metres by Evan James, Sr. Rogier, Edward Sam[ue]l, Dafydd yn Ifan ('o Lanfair Careinion'), Edwart Moris, John Edward Ma..., Hugh Hughes and John William(s); and anonymous compositions, among them a 'Hymn yngulch duwdod Iesu Grist ...'. The spine is lettered 'Mân Lyfrau Dewi Fardd ac eraill'.

Llythyrau a barddoniaeth,

A volume of Welsh holographs containing letters from Gronow Owen (from Donnington to Hugh Williams, rector of Aberffraw, 1751) (see J. H. Davies: The Letters of Goronwy Owen (1723-1769) (Cardiff, 1924), pp. 3-4, 203-4), D. Thomas ['Dafydd Ddu Eryri'], Waunfawr to John Roberts ['Siôn Lleyn'], 1806 (2) (observations on an essay by 'Peblig', a suggestion for the publication by the writer of a volume on poetry, the character of the writer's late brother, the writer's willingness to lend books and the need to re-bind the writer's collection of 'Mr Ellis's manuscripts, a report to the Gwyneddigion that the writer had called them deists), J. R. Jones, Hafod y Gareg fawr, [Llanfrothen] to David Owen ['Dewi Wyn o Eifion'], 1816 (the death of the recipient's father, the recipient's musical theory), Griffith Williams ['Gutyn Peris'], Braichtalog, [Llandygai] to David Owens ['Dewi Wyn o Eifion'], 1822 (contributions to Y Gwyliedydd, englynion in memory of 'Bardd Môn', the rise of E. Evans ['Ieuan Glan Geirionydd'] to fame as a poet [at St Asaph eisteddfod, 1818], the encouragement given by the recipient and others to young poets), Dafydd Owen ('Dewi Wyn o Eifion'), Pwllheli to Peter Evans, printer, Caernarvon, 1825 (a message to Owen Williams ['Owain Gwyrfai'] that the writer cannot support the publication of his Geirlyfr [Cymraeg] and the writer's reluctance to buy books), R. Jones ['Gwyndaf Eryri'], Bontnewydd to David Owen ['Dewi Wyn o Eifion'], 1820 (criticisms of the recipient's 'awdl' [on 'Elusengarwch']), J[ohn] W[illiam] Prisiart, Plasybrain [Llanbedr-goch], to Robert Williams ['Robert ap Gwilym Ddu'], 1826 (the faulty idiom of Seren Gomer and other publications), Robt. Parry ('Robyn Ddu Eryri'), Llanarmon, to John Thomas ['Siôn Wyn o Eifion'], 1829 (the death of the writer's mother, inducements to better living), J. Thomas ['Siôn Wyn o Eifion'], Chwilog to Ebenezer Thomas ['Eben Fardd'], 1839 (reminiscences and meditations, 'Dewi Wyn's visit to London), [John Williams] 'Gorfyniawc o Arfon', Liverpool to E. Thomas ['Eben Fardd'], 1844 ('englynion' for publication in Yr Athraw), and W[illiam] M[orris] Hughes ('Gwawdrydd'), Bangor to E. Thomas ('Eben Fardd'), 1856 (a presentation of a 'Portreiad' to the recipient); a cut-out signature of Titus Lewis [Carmarthen], 13 Sept. 1805; and poetry by Hugh Jones [Llangwm], 1765, Tho[ma]s Ed[war]d[s] ['Twm o'r Nant'], 1770 and undated (one addressed to 'Doctor Morris', Denbigh), Rob[er]t Williams ['Robert ap Gwilym Ddu'], 1823, and [Thomas Jones] 'Tho[ma]s Gwynedd' (addressed to Tho[ma]s Burchenshaw, Moel Hedog, Llansannan). Some of the letters are published in Adgof uwch Anghof. On one of the fly-leaves is a list of scribes ('Rhestr o Enwau Ysgrifenwyr y Llythyrau sydd yn y llyfryn hwn') in the hand of John Jones ('Myrddin Fardd'). The volume is lettered 'Cyfrinion y Beirdd'.

Papurau 'Dewi Fardd',

A volume of papers of David Jones ('Dewi Fardd'; 1708?-85), Trefriw, of which many are in his own hand. They comprise 'Gofuned Llythyr Dewi Fardd at ei Etholedig Gyfeillion'; a letter from David Jones to his friends ('Frodur a Chwiorydd yn ol y Cnawd'), 1751/2 (the writer's association with Methodism) (published in Cymru, 1907, pp. 185-6) (together with verses [?on 'Breuddwyd Gwion']; poetry by Rhys Goch o Ryri, Richiart Parry, T[homas] E[dwards] ('Twm o'r Nant') Humphrey William, Lloyd Ragad, Dafydd Jones (Dafydd Sion Dafydd), Morys Dwyfech, Edmund Price 'Arch diagon', and Ellis Robert, and anonymous 'carolau' and 'cerddi'; an extract from a treatise on herbs; letters to David Jones from Tho[ma]s Edwards ['Twm o'r Nant'], Pen isa'r dre [Denbigh], 1766 (a parcel for the recipient and the enclosed writing), William Sion 'o fyrun sauth ymlwy maun twrog' [Maentwrog] undated (the delivery of books to Owen Dafydd 'o faun twrog'), Dafydd Ellis, Ty du, 1766 (the sale of books on behalf of the recipient), Owen Roberts, 1778 (the publication of an interlude), Roger Thomley, Flint, 1746 (enclosing 'englynion', a desire to visit the recipient), Hugh Evans, Caernarfon, 1768 (the receipt of a book of 'cywyddau', subscriptions towards the printing of Blodeugerdd [Cymry] and Drych y Cymro), and Richd. Edwards, 'Y Tayliwr', 1744/5 (a request for a 'cywydd' by Ed[war]d Maurice, proposed publications by the recipient); holograph letters from Dafydd Jones to his wife Gwen ych Richard from Shrewsbury (Mwythig), 1758 (errors by the compositor [of Blodeugerdd [Cymry]), and to David Jones, painter, Holborn, London, 1771 (the recovery of monies due for Blodeugerdd [Cymry] and the publication of the second part); press cuttings of 'englynion' published in Yr Herald Cymraeg, 1756; an interpretation by [John] Lloyd of Hafodunos [Llangernyw] of the law regarding errant sheep (printed by Dafydd Jones at Trefriw, 1778); and Cynhygiadau i Brintio amryw o Lyfrau, drwy gymorthiad fy 'ngyd Wladwyr Mwyneiddwych (Harfie, Caerlleon, n.d.), with verses entitled 'Breuddwyd Gwion' (published in Cymru, 1907, pp. 186-8). Much of the contents of the manuscript was transcribed by David Evans, Llanrwst in Cwrtmawr MS 117.

Barddoniaeth,

An imperfect composite volume largely in the hand of David Rowland, Bala, and begun by him probably in 1757. It includes 'cywyddau' and other poems in strict metres by Owen Griffith (Gruffudd), Gwerfil Vachan ('Gwyrfyl merch Howel Vaughan o flodwal', 1590), Tudur Aled, Mr William Wynne, David ab Gwilim, Edward Maurice, Owen Gwynedd, Ned Rowland, Rowland Hughes 'or Graienun' (1758, 1776), Taliesin, Sr Roger, John David, Meredyth ap Reec, Humphrey Dafydd ab Evan, Dafudd Nanmor, Robert Lewis (1767), Robert William(s) (1768), Rice Jones 'or Blaene' (1774), etc.; poems in free metres ('carolau', 'dyriau', 'tribannau', etc.) by Maurice Richard, Robert Sion Evan (1668), Rowland Hughes, Lewis Morris ['Llywelyn Ddu o Fôn'], Hugh Hughes ['Y Bardd Coch o Fôn'], Gwilim ab Ierwerth (William Edwards 'o Lanfawr'), John Dafudd lâs ('pan oedd yn gwisgo Lifre Hugh Nanau Esqr.'), Ellis Roberts, William Pirs Dafydd, and Hugh Jones (Llangwm), together with several anonymous 'cerddi'; and prose texts comprising an extract from the parish register of 'Tre Gwayan', Anglesey, 2 March 1581[/2] ('Fe fu farw hen wr ymhlwu Tregauan yn Sir Fôn un William ab Howel ab Dafydd ab Ierwerth, ai oed yn : 105 : o flynyddoedd, ag fe fu yn briod dair gwaith ...'), traditional lore in connection with two lakes in Snowdonia ('yn yr Ryri') called 'y Dulyn' and 'ffynnon y llyffaint' (... 'allan o hên lyfre Thomas Price o Blâs Iolyn Esqr'), 'Rhinwedd y Ceiliog', 'Dyma hanes Peilatus ap Jerus' ('medd llyfr Antwn o Went'), 'Dyma Hannes yn dangos fel yr aeth Joseph i brynu lliain gan Sydonia I amdoi Corph Crist', 'Dechreu Araeth Wgan', and an anecdote testified by Richard ap John 'o Llanganhafal yn nyffryn Clwyd' concerning a five years' old boy of Llanfachreth in Merioneth who in 1615 could play the harp 'yn Gynghaneddol Gowir Dane'. There is also a list, in a later hand, of preachers and their texts at a [Methodist Association, c. 1800, and an inset of 12 pp. in the hand of 'Huw ap Huw' [i.e. Hugh Hughes, 'Y Bardd Coch o Fôn' containing elegies to Lewis Morys ['Llywelyn Ddu o Fôn'] by Gronwy Owen and the scribe. The volume is lettered 'Cerddi Cymraeg'.

Barddoniaeth Peter Williams, etc.

A volume of transcripts by D. Pryse Williams, Troedyraur, of printed poetry by, and relating to, Peter Williams (1723-96), Gellilednais, Llandyfaelog. The titles include Cywydd [sic] o Goffadwriaeth, Ar Farwolaeth y Parchedig Mr. William Davies, o Gastell-Nedd, A Fu Farw y 17 o Awst, 1787; ... Ynghyd A Rhai Pennillion o Goffadwriaeth Jane Williams, o Gaer-Wen, Ymhlwyf Penbre ... (Caerfyrddin, n.d.); Marwnad Am y Parchedig Daniel Rowlands, Yr Hwn a Fu Farw Hydref 23, 1790 ... (Caerfyrddin, n.d.) (with collations by J. H. Davies); and Marwnad; Neu Goffadwriaeth o Farwolaeth y Parchedig Mr. Peter Williams ... Gan' D. Ap Gwilim' [David Williams, Llysfronnydd, Aberthyn] (Caerfyrddin, 1796). The volume also includes a transcript by J. H. Davies of Marwnad: neu Goffadwriaeth o Farwolaeth y Parchedig Mr. Peter Williams ... Gan 'Ioan ap Gwilim' [John Williams], O Saint Athan, Morganwg (Caerfyrddin, 1796). Inset is a compliment slip in the hand of D. H. Davies, The Vicarage, Cenarth, 1899.

Casgliad o hên Gerddi ...,

A collection entitled 'Casgliad o hên Gerddi difyr a digri', being transcripts, with annotations, by J. H. Davies from manuscript and printed sources, notably NLW Add. MS 9 in the hand of David Jones ('Dewi Fardd'), Trefriw, of 'cerddi', 'carolau', and a few cywyddau, by Robt. Humphreys alias Ragad, Angharad James, Rees Ellis, Morus Rhobert, Cadwaladr Morris, Richard Thomas, Hugh ab Evan, William Phylip, William Pyrs Dafydd, Edward Roberts ('o'r Yspytty'), Beuno Ben-noeth ('o Sir Gaer helbul'), Lewis Cynllwyd, Maurice Evans, Rowland Vaughan, Salbri Powel, Richard Phylip ('Philip Bach pan oedd Sawdwr'), Huwcyn Sion, John Edwards ('o Gae-môr'), Morgan Llwyd ('o Faentwrog'), Dafydd Evans ('o Lansilin'), Wm. Sion Wm., Huw Cadwaladr, Dafydd Jones (?'Dewi Fardd'), Huw ap Ifan ap Robert, Edward Rowland, Evan Lloyd Jeffrey, Mathew Owen, William Lloyd ('Llwyd Llundain', 1902, 'gynt Trefynor, Blue Bell, Talsarn'), 'Is-aeron ('O'r Cardi 1902'), Syr Dafydd Llwyd fach, J[ohn] J[ones] [Glanygors], E. Jones ('Clerk of Hope'), Edward Pugh ap Fyllin Fardd, 'Cydymaith y Dyddiau Gwylion', Ellis Roberts and John Jones ('Athraw Ysgol yn Llanddeiniolen'). The volume also contains anonymous poems and a list of 'Cerddi'r Te' or ballads based on the general introduction of tea-drinking into Wales. At the end there are an index of first lines of the poems included in the volume, an index of authors and a calendar of the contents of NLW Add. MS 9. The collection was compiled approximately during February - July 1902.

Barddoniaeth, etc.

A volume in the hand of J. H. Davies containing 'cywyddau', with some collations, by D'd Llwyd [ap Llywelyn ap Gruffudd], Ieuan ap Rhydderch ap Ievan Llwyd, D'd ap Gwilim, D'd ap Edmwnd, Iolo Goch, Robt. Clidro, Ivan Gethin ap Ivan Lleision, J. Rhydderch, and Tudur Penllyn; the Earl Roland tale from the Red Book of Hergest, and other extracts; a list of poets whose works are represented in the Red Book of Hergest and a list of contents of the manuscript; a note on the text of 'Monachlog yr Yspryd Glan'; a calendar of a text of the laws of Hywel Dda in MS 45 in All Souls Library, Oxford; extracts, 1760, relating to the parishes of Llangeitho and Nantgwnlle from the episcopal acts of the diocese of St Davids in NLW Add. MS 25; extracts from the vestry book of the parish of Llangeitho, 1757-77; an abstract of the trust deed of [Llangeitho] meeting-house, 1770; extracts from Phillip Dafydd: Marwnad y Parchedig Mr D. Rowlands (Caerfyrddin, 1797); etc. The volume was begun on 7 February, [18]93, during J. H. Davies's residence at Lincoln College, Oxford.

Barddoniaeth,

A volume containing two collections of transcripts of poetry, with copious annotations, in the hand of Owen Williams ('Owain Gwyrfai'), Waunfawr. The first collection, entitled 'Llwyn y Gell', includes 'cywyddau', etc. by Gruff. Llwyd ab Dafydd ab Einion, Dafydd Pennant, Aneirin Gwawdrydd, Dafydd ab Gwilym, Lewis Môn, Rhys Goch Eryri', 'N.', Sion Cent, Sion Tudur, Gwilym ap Ieuan hen, Bedo Aerddren, Hugh Hughes ('Y Bardd Coch o Fôn'), Llywelyn ab Gutun, Gruffydd ab Ieuan ab Llywelyn Vychan, Syr Owain ab Gwilym ('Person Tal y llyn'), Hywel ab Dafydd ab Ifan, Thomas Prys o Blas Iolyn, Owen Gwyn[e]dd, Deio ab Ieuan Du, Tudur Penllyn, Iolo Goch, Llewelyn ab y Moel, Tudur Aled, Madog Benfras, Dafydd Nanmor, Sion Philip, Bedo Brwynllys, Lewis Menai, Gruffydd Grug, Syr Dafydd Trefor ('Person Llanallgo a Llaneugrad'), Dafydd ab Owain, Ieuan Tew brydydd, Dafydd Llwyd ysgolaig, Dafydd Llwyd [ap Llywelyn ap Gruffydd] and Hugh Arwystl; lists of titles and of first lines of poems by individual authors in the Lewis Morris MSS in the British Museum, taken from Y Greal, 1805-7, and from the scribe's own manuscripts; and lists of contents of 'Llyfr y Parch. O[wen] J[ones, 'Meudwy Mon'] Manchester', 'Llyfr Hir Bodadden', and 'Llyfr Byr Bodadden'. The sources used by the scribe for his transcripts of poems include 'L[l]yfr ysgrif Eiddo Mr. Owen Roberts gynt o Bentraeth Mon', 'L[l]yfrau Owen Gruffydd Llanystumdwy', and '[L]lyfrau M.S. pwdredig eiddo Mr. Jonathan Jones, Colector of Carnarfon 1855'. At the beginning is a list of poets whose titles were taken from Y Greal and a list of titles of poems transcribed in full. The collection was compiled during the period 1855-9, although the fly-leaf bears the scribe's name dated 1863. The second collection, beginning at the end, is entitled 'Y Gell Gynen, ('herwydd canau cynen sydd ynddo') and contains fliting poems ('ymrysongerddi') between Edmwnt Prys and William Cynwal and Sion Philip and Edmunt Prys, together with additional 'cywyddau' by Edmunt Prys. This section of the manuscript was compiled between 1844 and 1846, but there are some additions of the period 1859-61. Recorded on the upper end paper are timber purchase accounts of Owen Williams, 1844-5. The manuscript is lettered on the spine 'Owain Gwyrfai MS'.

Llyfr J. Morris ...,

A volume lettered 'Llyfr J. Morris - II', being a collection of 'cerddi', 'englynion', etc. by Thomas Edwards ['Twm o'r Nant'], Hugh Jones ('o Langwm'), Dafydd Jones ('neu'n Gyffredyn y tailiwr hir') and Hugh Morris ('yr Englyn diwaetha medd rhai Ag nid annhebig a wnaeth ...'), and anonymous poems. There are copious marginal entries which are entirely irrelevant to the text.

Llyfr Richard Foulke

A manuscript of the third quarter of the eighteenth century largely in the hand of Richard Foulke of Penygraig [parish of Llansilin]. It contains 'cerddi', 'Ymddiddanion', 'carolau', 'dyriau', etc. by Hugh Morris, Humphre Ralph ('Gwas Mr. Richards Person Llanvyllin, 1756), Jonathan Hughes, Edward Rowland, Arthur Jones (1758), Hugh Jones ('o Langwm'), John Richard ('or bryn côch') (poem torn away), John Griffiths (1757), Evan Arthur, William Philip, Gruffudd Phylip, Robert Edward Lewis ('o Gwm Mynach'), Matthew Owen and Rowland Vaughan ('o Gaer-gai, Esquire'), and anonymous poems; 'englynion' and 'cywyddau' by Ed[ward] Morris, Hugh Morris, Moris ap Robert ('o'r Bala'), Hugh Llyn and Jonathan Hughes; and a prayer entitled 'Gweddi cyn mynd i Gysgu ... Dyma yr weddi y bydde yr hen Richard Foulke o Rhiwlas taid Richard Foulke o Benygraig; ar taid yma ai Gwnaeth'.

Barddoniaeth Huw Morys, etc.

A collection of 'cerddi', 'carolau', etc. by Hugh Morris, together with a 'cerdd' by Huw Jones, Llangwm, a 'cerdd' by the Reverend Walter Davies ['Gwallter Mechain'], anonymous 'englynion, 'carolau' and some financial accounts, 1805 and undated. The volume is in the hand of Huw Jones, Llangwm, with a few later additions by Elizabeth Maurice and by Mary Richards, Darowen. It belonged to Thomas Powel, 1804, and Martha Powel, 1805, and also bears the names of Henry Powel, 1756, John Jones, carpenter, Pentregayr [Oswestry] and Martha Edwards.

Barddoniaeth Huw Morys

An imperfect manuscript of the late seventeenth century in the hand of Huw Morys, with copious additions in a number of early eighteenth century hands. It consists largely of 'cywyddau', 'carolau', 'cerddi' and 'dyrïau' by Huw Morys himself, with a few poems in both strict and free metres by Owen Gwynedd, Humphrey Owen, Simwnt Vychan, William Miltwn [Midleton, Myddelton], Doctor Sion Kent, Roger Kyffin, Sion Sgrufen and John Davies ('of Rhiwlas'), and anonymous poems. The volume is lettered 'Barddoniaeth Huw Morys'.

Llyfr Dafydd Marpole,

A collection of poetry transcribed by Dafydd Marpole during the period 1775-80. It includes 'cerddi', 'ymddiddanion', 'penillion', 'carolau', 'dyrïau', 'englynion', etc. by Evan Williams (1774), Rowland Hughes ('or Bala'), John (Sion) Griffydd, Hugh Morris, Roger Jones, R. Evan, Dafydd Marpole, Joseph Marpole (1767), John Marpole, Dafydd Evans ('o Lan Silin'), Morys Robert ('o blwy Maentwrog'), John Cadwaladr, Harri Bynner ('o blwy Llanfyllin'), Owen Gruffydd, Mr Jones ('Ficar Llan bryn Mair'), Arthur Jones, Gryffyd[d] Edward ('o Lanfyllin') and Robin Ragad, and anonymous poems. There are numerous critical and textual observations by the scribe. Pp. 15-89 were transcribed from Cwrtmawr MS 231.

Barddoniaeth,

A composite volume of the second quarter of the eighteenth century containing English poetry (eclogues, epigrams and epitaphs); Latin poetry (extracts from Cato, Virgil and Ovid, epitaphs and epigrams); and Welsh poetry largely in free metres. The Welsh poems are generally anonymous but some of them, as well as one of the English epitaphs, are assigned to John Morys (Maurice) (1736-47), and there are single compositions by Humph[rey] Owen, B[ardd] C[wsg] (1732), J[ohn] R[hydderch], E[van] W[illiam] and Owen Griff[ydd] (1733). An addition to the volume contains a poem in Welsh by 'Gilielmus Didymus' (1755). . Inscribed in the hand of Mary Richards, Darowen on the inside upper cover: 'Pwy a ddwyn hwn Bydd ei ran gyda Lladron yn Dragwyddol'.

Barddoniaeth,

Two volumes in the hand of Mary Richards, Darowen consisting largely of transcripts of poetry from manuscripts then in the Llansilin Collection (e.g. Cwrtmawr MSS 204, 206-7, 227, 238, 242-3). Other transcripts in the collection are items from 'copy o un [o] lyfrau Maesglase, Mallwyd', including 'Merddin ai dywaid', 'Taliesin ai traethoedd', Merddin ai Traethodd', 'Taliesin ai Traethodd', and 'Merddin a Gwenddydd'. The poetry, in strict and free metres, is by Griffyth ap Dafydd Vychan, Robin Ddu, Dafydd Llwyd Llywelyn ap Griffydd, Owain Twna, Dafydd Gorllech, Ifan Brydydd hir, Huw Pennant, Edwart [ap Rhys], Dr. Sion Cent, Ie[uan] Dyfi, Iolo Goch, Meredydd ap Rhys, Llywelyn ap Owain, Rhys Coch or Eryri, Thomas Prys ('o Blas Iolyn'), Edmwnd Prys, G. Philip, W. Elias, Owain Gruffudd, Gruffudd Nannau, Owain Gwynedd, Gruffyth Hiraethog, Guto'r Glynn, Tudur Aled, Thomas Owen, William Llyn, Ieu[an] Tew, Tudur Penllyn, Huw kae Llwyd, Llywelyn Goch Amheurig hen, Dafydd Nanmor, Gruffydd Hafren, Syr Owen ap Gwilim, Sion Philip, Bedo Brwynllys, Morys Dwyfen (recte Dwyfech), Sion Tudur, Sion Philip, Llywelyn ap Gutun, Syr Rhys Carno, Wiliam Kynnwal, Gwilym ap Ieuan hen, Walter Davies ('Gwallter Mechain'), John Athelystan Owen, D. Parry, Rowland Parry ('Ieuan Carn Dochan' 'O Lanuwchllyn'), Evan Evans ('Ieuan Glan Geirionydd'), Roger Cyffin, [Morris Jones] ('Meurig Idris'), J. Blackwell ['Alun'], William Edward ('[Gwilym] Padarn'), Gruffydd Lloyd ab Dafydd ab Einion Lliglyw, Ifan ab Howel Swrdwal, Ifan Tudur Benllyn, Cathrin Sion, Gaynor Llwyd, Thomas Evan, Evan Thomas, Moris Richard, Hugh Sion, Huw Moris, Griffydd Moris Evan, Morys Robert, Sir Rees Cadwaladr, Edward Jones ('Vicar Machynlleth 1644'), Llywelyn Cadwaldr, Richard Llwyd, Shon Dafydd, William Puw Llafar, Lewis Môn, Huw Llyn, Rees Edennyfed [sic], Lewis Edward, William Edward, ? Robert Edward Lewis, Richard Philip, Rees Ellus, Gruffydd ab Gronwy Gethin, John Morgan ('Vicar Aber Conwy ... 1698'), Edward John ab Evan, John Rhydderch, Gwilim ab Sefnyn, John Davydd, John Vaughan ('o Gaer Gai'), [David Richards] ('Dafydd Ionawr'), Thomas Llwyd, Cadwaladr Roberts, Edward Rowland, Richard Abraham, Edward Morus, Hugh Lewis, Thomas Lloyd 'fiengca', Rowland Vaughan, [John Jones] ('Tegid'), Robert Davies ('Bardd Nantglyn'), John Rogers, D. Ellis (Mowddwy), William William ('Wil y Prydydd'), Evan Jones (Darowen), [David Jones] ('Ieuan Cadfan') [David Richards] ('D[ewi] Silin'), Jeremy Humphrey, Dafydd Davies, John Rees, Morris Jones ('or Talwrnyn agos i Lanfyllin'), Thomas Edward ('Twm o'r Nant') Arthur Jones, John Davies, William Philip, Cadwaladr Moris, John Brwynog, Lewis Owen, John Edward, Dafydd Rees (Llanbryn Mair), Syr Gri[ffudd] Vychan ('o Sir Drefaldwyn'), John Thomas, Henri Humphreys (Bwlch y Ddar), [Hugh Evans] ('Howel Eryri') Dafydd Morris ('Bardd Einion') and others; an anonymous 'English Elegy on the Reverend Mr. Howel Davies Chaplain to the Rt. Hon. Countess of Walsingham'; a letter from David Davies, Tu Uchaf, near Mallwyd, 1810 (the distribution of Welsh Bibles in Llanymawddwy) (together with a list of subscribers and a table of statistics); a table of minted coins ('Darnau o bres bathol'), with dates; a letter from Thomas Philips, Neuadd Llwydiarth to [Mary] Richards, 1863 (enclosing verses on the marriage of Albert Edward, Prince of Wales and Princess Alexandra); a list of the dates of the birth and baptism, 1712-33, of children of Richard Foulkes and Jane Griffith, his wife; a letter from T[homas] Price ('Carnhuanawc'), Crickhowel, 1833 (the preservation of the Welsh language); pedigrees of William Pugh of Mathafarn and of Christopher Bethell, bishop of Bangor; a certificate, 1798, of the payment by the parish of Llan y Mowddwy, Merioneth of a sum of £7-7-3, being a 'Voluntary Contribution for the Defence of the Country'; etc. Printed items pasted inside the covers include a prospectus of Carl Meyer: An Essay on the Celtic Languages and a notice of a proposed public dinner to W. Owen Pughe at Denbigh, 1834. Some of the transcripts are dated within the period 1857-8.

Transcripts by Mary Richards, etc.

A volume originally used largely by the Reverend Thomas Richards, Darowen as an account book, 1821-6, of the Darowen Auxiliary of the Society for Promoting Christianity among the Jews ('Cymdeithas Gynnorthwyol ir Iuddewon' or 'Cyfaill Israel'). The Auxiliary Society was established on 12 January 1821 and the account book contains rules, lists of officers, particulars of individual subscriptions (and of collections previously made during the period 1816-20), and copies of letters of acknowledgment of annual contributions to the parent Society. The remainder, and by far the greater part, of the volume was subsequently used largely by Mary Richards to record transcripts of 'carolau', 'englynion', 'cywyddau', hymns, etc. by Hugh Jones (Maesglase), W. Thomas, John Morris, Aneurin Owain, Walter Davies ('Gwallter Mechain'), Sion Philip, Dafydd Rhys (Llanbryn Mair), [John Jones] 'Tegid', John William (Dolgellau), Thomas Jones (Creaton), Robert Davies (Nantglyn), William Wynne ('Person Llancanhafal'), Joseph Marpole, [?Thomas Roberts] ('Cyfell Cadfan' (1799), 'Philo Cadfan'), Cadwaladr Dafydd (Llan y Mowddwy), Owen Robert, David William [?Llandeilo Fach], David Harris (?Carno), Dafydd Jones ['Dafydd Siôn Siâms'] 'Dafydd ab Ioan' ('rhwymwr Llyfrau Penrhyn Deutraeth'), Rowland Hugh (Grienyn), David Ellis ('Dafydd Elis Gof Llan y Mowddwy'), D. Silvan Evan[s] ('Hirlas'), Henri Griffith ('Harri Goch'), Evan Evans ('[Ieuan] Glan Geirionydd'), E. William, Robert Parry (Eglwysfach, Sir Ddinbych), [Morris Jones] 'Meurig Idris', [John William Hughes] 'Edeyrn o Fon', Evan Jones (Llan Erful), E. Lewis ('E. ab Dewi') and Hugh Morus, and anonymous compositions. There are also a few memoranda and diary entries. Mounted in the volume are assessments for Dinas and Mall[w]yd of mizes for maimed soldiers and for maintaining poor prisoners, 17 September 1683. There are references in the volume to a number of manuscript sources, viz. p. 59 'o Lyfr Edward Jones Gwernphilip Llan Badarn fawr Sir Aberteifi', p. 107 'Copiwyd allan o hen lyfr Moelyrch 1868', p. 132 [recte 232] 'o Lyfr Llangadfan, and p. 237 'o Lyfr Llangadfan, neu Garth Beibio'.

Canlyniadau 61 i 80 o 292