- P6/4
- ffeil
- 1962
Llythyrau gan unigolion eraill at Moses Griffith, 1962, yn ymwneud â hanes y Cob Cymreig.
Llythyrau gan unigolion eraill at Moses Griffith, 1962, yn ymwneud â hanes y Cob Cymreig.
Nodiadau pregeth yn llaw G. J. Williams.
Copi teipysgrif o apêl G. J. Williams i ariannu arolwg o'r traddodiad llafar gan Amgueddfa Werin Cymru. Fe'i darlledwyd ar y radio, 2 Mawrth 1958.
Darlith a draddododd G. J. Williams yn Amgueddfa Genedlaethol Cymru, yn seiliedig ar arddangosfa o bortreadau rhai o enwogion Cymru; darlith yn dwyn y teitl 'Tri Chan Mlwyddiant yr Annibynwyr', ynghyd ag ychydig nodiadau ar Undodiaeth yn Sir Aberteifi.
Darlithoedd amrywiol, [1919x1963]; deunydd yn ymwneud ag apêl Sain Ffagan, 1958; pregeth yn llaw G. J. Williams, [1911x1963]; a llythyrau, 1962, yn ymwneud â hanes y Cob Cymreig.
Ychydig bapurau printiedig amrywiol, 1926-1965, yn ymwneud yn bennaf â rhai o gyfarfodydd cyhoeddus Plaid Cymru.
Gohebiaeth a mantolenni yn ymwneud yn bennaf â changen Dinas Caerdydd o Blaid Cymru, Pwyllgor Rhanbarth Dwyrain Morgannwg a Phwyllgor Rhanbarth De Morgannwg, 1932-1936. Bu G. J. Williams yn lywydd cangen Caerdydd, 1933-1934. Ymhlith y papurau ceir llythyr ymddiswyddiad Dr Iorwerth C. Peate o gadeiryddiaeth Pwyllgor Rhanbarth De Morgannwg, 1933.
Peate, Iorwerth Cyfeiliog, 1901-1982
Papurau'n ymwneud yn bennaf â gyrfa Saunders Lewis yn sgîl llosgi'r Ysgol Fomio yn 1936. Yn eu plith ceir deiseb yn datgan cefnogaeth iddo a phapurau'n ymwneud â'r cyfarfod protest a gynhaliwyd yn Abertawe, 22 Mai 1937.
Darlithoedd, nodiadau a thorion papur yn ymwneud â hanes Plaid Cymru, gan gynnwys cofnodion cyfarfod cyntaf y Blaid Genedlaethol yn Ne Cymru, a gynhaliwyd ym Mhenarth, 7 Ionawr 1924. Mae'r ffeil hefyd yn cynnwys copi o lythyr, 1967, oddi wrth Elizabeth Williams yn ymwneud â'r cyfarfodydd cyntaf.
Williams, Elisabeth Elen, 1891-1979
Darlithoedd a phapurau'n ymwneud â hanes Plaid Cymru, 1924-1967, gan gynnwys cofnodion cyfarfod cyntaf y Blaid yn ne Cymru, 1924; papurau'n ymwneud â gyrfa Saunders Lewis yn sgîl llosgi'r Ysgol Fomio, 1936-1943; cofnodion cangen Dinas Caerdydd o Blaid Cymru, 1932-1936; a deunydd printiedig amrywiol, 1926-1965.
Beirniadaethau eisteddfodol amrywiol, gan gynnwys copi llawysgrif o feirniadaeth G. J. Williams yng nghystadleuaeth y Gadair yn Eisteddfod Genedlaethol Aberpennar, 1940; ynghyd â nodiadau beirniadaeth y Gadair yn Eisteddfod Genedlaethol Dyffryn Maelor, 1961, a llythyr perthynol oddi wrth Meuryn (R. J. Rowlands), Mehefin 1961.
Rowlands, R. J. (Robert John), 1915-
Ychydig gyfansoddiadau gan eraill. Yn eu plith ceir teipysgrif o gerddi gan Waldo Williams; copi teipysgrif o'r ddrama 'Yr Anfarwol Ifan Harris' gan Idwal Jones; adysgrif o gerdd, heb deitl, a gyfansoddwyd gan Dafydd Huws ('Eos Iâl); llawysgrif y gerdd 'Marwolaeth y Cristion' gan Evan Jones, dyddiedig Chwefror 23ain 1870; cerdd, heb deitl, wedi ei dyddio 'May 5/[18]96', mewn llaw ddieithr; llythyr, 1912, oddi wrth 'Isallt' at 'Isgoed', ynghyd â chopïau o nifer o'i gerddi; a chopi llawysgrif o gerdd gan Gwilym Cowlyd i William Ewart Gladstone.
Drafftiau teipysgrif a llawysgrif, o bryddestau a cherddi yn bennaf, gan G. J. Williams. Bu nifer ohonynt yn fuddugol mewn eisteddfodau ar hyd a lled Cymru, 1912-1920. Mae rhai wedi eu cofnodi mewn llyfrau nodiadau a cheir nifer o gerddi i'w wraig, Elizabeth, yn eu plith.
Cyfansoddiadau a beirniadaethau
Cyfansoddiadau llenyddol G. J. Williams, [1912x1925], gan gynnwys pryddestau a cherddi yn bennaf; cyfansoddiadau gan eraill, [1870x1963]; a beirniadaethau eisteddfodol amrywiol, 1940-1961.
Bwndel o bapurau ariannol, 1923-1962; ynghyd â phapurau amrywiol eraill, 1918-1963.
Papurau'n ymwneud â gyrfa G. J. Williams, gan gynnwys ceisiadau am swyddi a thystlythyrau, 1914-1927, 1946; ynghyd â chopi o gais Saunders Lewis am swydd yng Ngholeg Rhydychen, 1947.
Tocynnau darllen a thocynnau a rhaglenni ciniawau a darlithoedd. Yn eu plith ceir rhaglen 'Cinio Croeso Cymru i Mr De Valera', Hydref 23, 1948, yn y Park Hotel, Caerdydd, dan nawdd Plaid Cymru, yn cynnwys llofnodion Eamon de Valera, Saunders Lewis, J. Kitchener Davies a Gwynfor Evans.
Pasport, ffotograffau, cerdyn adnabod a thrwydded yrru G. J. Williams; ynghyd â phapurau'n ymwneud â'i ymweliad â Rhufain, 1938, a Milan, 1947.
Papurau personol G. J. Williams, yn cynnwys ei basport a phapurau'n ymwneud â'i ymweliad â Rhufain, 1938, a Milan, 1947; tocynnau a rhaglenni ciniawau a darlithoedd, 1916-1962; ceisiadau am swyddi, 1914-1958; a phapurau ariannol ac amrywiol, 1918-1963.
Dyddiaduron poced, 1920, 1923, 1925, 1930, 1932, 1934, 1936, 1939, 1939-1940, 1943, 1952, 1956, 1957, 1958, 1959, 1961, yn cynnwys ychydig iawn o gofnodion, ac yn ymwneud yn bennaf â chofnodi dyddiad ac amser darlithoedd a chyfarfodydd pwyllgorau, etc.; ynghyd â llyfr nodiadau yn cynnwys cofnodion manwl am y cyfnod 26 Gorffennaf hyd 2 Awst 1920.