Showing 1187 results

Photostats. Rhôl.

"Dechreuwyd y casgliad pan oeddwn yn byw yn Glanaman yn niwedd y pumdegau. Fe'm symudwyd i Aberystwyth yn niwedd 1960 ac yno y treuliais chwe mlynedd cyn cael fy symud i Henffordd. Yn ystod fy nwy flynedd cyntaf yn Aberystwyth nid oedd gennyf, oherwydd pwysau gwaith, amser i ddilyn y diddordeb yn enwau'r planhigion. Yna, pan gafwyd amser, rhoddais y diddordeb hwnnw o'r neilltu pan sylweddolais beth oedd gan y Llyfrgell Genedlaethol i gynnig ar gyfer hanes lleol." (D. G. Lloyd Hughes).

Tagwyd y cynllun megis yn y groth oherwydd prysurdeb gwaith pob dydd D. G. Lloyd Hughes (i ddechrau) a'r penderfyniad i droi at hanes lleol yn hytrach na pharhau ar y trywydd hwn.

Ganed yn Llannor, ger Pwllheli. Addysgwyd yn lleol ac yng Ngholeg y Brifysgol, Aberystwyth. Erthyglwyd ef fel cyfreithiwr gyda O. Lewis Edwards, Pwllheli, ac yn 1893 sefydlodd ei fusnes ei hun yn y dref. Etholwyd yn aelod o Gyngor Sir Gaernarfon yn 1891 a phenodwyd ef yn Henadur yn 1896. Yn 1896 hefyd fe'i penodwyd yn glerc trefol Pwllheli. Cymerodd ran flaenllaw yn natblygiad y dref. Yn 1903 fe'i penodwyd yn Ysgrifennydd (Cyfarwyddwr) Addysg Sir Gaernarfon, y cyntaf yng Nghymru i'w benodi i'r fath swydd. Ymddiswyddodd fel henadur pan dderbyniodd y swydd. Ef oedd yn bennaf gyfrifol am sefydlu Llyfrgell y Sir, yr ail ym Mhrydain, a'r gyntaf o'i bath yng Nghymru. Roedd yn gefnogwr brwd i D. Lloyd George ac yn 1920 aeth i Lundain ar wahoddiad y Prif Weinidog i ofalu fel Ysgrifennydd am Addysg ac Amaethyddiaeth. Pan ildiodd Lloyd George ymsefydlodd E. R. Davies fel cyfreithiwr yn Buckingham Gate, Llundain, ond cadwodd gartref ym Mhwllheli ar hyd yr amser. Bu ar y blaen fel hyrwyddwr Rheilffyrdd yr Wyddfa, Ffestiniog a'r Welsh Highland (Porthmadog - Rhyd-ddu - Llanwnda). Er nad oedd yn aelod o Gyngor Tref Pwllheli fe'i gwahoddwyd i fod yn Faer yn 1931. Derbyniodd ac ail-etholwyd ef dair gwaith cyn marw yn 1934.

(A) No. 1923 dated 8 Nov. 1901 relating to a house on North Street, Pwllheli; (b) No. 2135 dated 21 Sept. 1916 relating to a carrier's shop and quillet in Pwllheli (copy of a deed held by the vicar of Pwllheli).

. A survey of the King's mills in north Wales, Henry VIII, [1509x1547]. PRO SC 12/37/34. Photocopy.

Photocopy of the part relating to Wales. Of no particular value. The original is BL Add. 30206, ff. 40-43.

The rental indicates arrears from 1760, the year when Parliament took over the management of crown land from the Crown. It embraces the payments due from the free and bond townships, mills, various lands referred to under the old Welsh land terminology, chantries, etc. Photocopy of PRO CRES 28/1. Rhôl.

2 Gopi.

Aberconwy: possessions of the dissolved abbey.

Photocopies of sections of PRO E 318/54/171, fo. 8, relating to the proposed grant of lands to Edward Ditchfield, etc. as in O/99 of crown lands in, inter alia, Caernarfonshire, as follows together with the annual fee farm rents and the number of years still outstanding on current leases: rents of Assize of the commote of Gafflogion (Afloegion), £17 15s., not stated; the township of Penyberth (Afloegion), £2 10s., 20 years; the township of Penmaen (Afloegion), £1 11s., 20 years; Cricieth Castle (Eifionydd), 11-8, not stated; the township of Wystynyn Cae Hwsnin) and the hamlet of Patheghthlyn (Bachellyn) (Afloegion), [?]. The document has faded in parts.

(i) various ffriddoedd in co. Mer. and in the Forest of Snowdon; (ii) Ffridd Drws-y-coed in the commote of Isgwyrfai in co. Caern; (iii) Ffridd Baladeulyn in the commote of Uwch Gwyrfai in co. Caern; (iv) Treberneth alias Trebeswerth and Keventrefrowe, hamlets in the manor of Aberffraw in co. Ang.; (v) the township of Tywyn in the commote of Cwmwd-y-maen in co. Caern; (vi) the township of Botewin in the commote of Eifionydd in co. Caern, together with details of all lands involved; (vii) the township of Cae hwsnin (Estineth) in the commote of Afloegion in co. Caern; (viii) gwely land called Gwely Caradog and escheat lands in the township of Pennarth in the commote of Uwchgwyrfai in co. Caern; (ix) the township of Ynysgain in the commote of Eifionydd and co. Caern; (x) the township of Dinam in the commote of Menai and co. Ang.; (xi) gwely land in the township of Trewastrodion in the commote of Malltraeth in co. Ang.; (xii) premises, lands and tenements in Carebuewith (?), and Mahembed in co. Denb.; and (xiii) certain lands in co. Westmorland. For (vi) and (ix), see also O/122.

Photocopy of PRO C 54/2939, an indenture whereby Edward Ditchfield, John Heighlord, Humphrey Clark and Francis Mosse, agents for the City of London, sold the townships of Rhedynog Felen, Gest and Pentyrch in the commote of Eifionydd, co. Caern, to Charles Jones for a consideration of £650, subject to a liability for the payment to the crown of annual fee farm rents.

1. Giles Williams, son of Griffith Williams and Eleanor his mother,. 2. Sir Richard Trevor. Assignment of the township of Dolbenmaen, co. Caern. Assignment of the township of Dolbenmaen in the commote of Eifionydd, co. Caern, in consideration of the ssums of £20 paid to Frances Williams, £66 13s. 4d. to Margerie Gerrard and £50 to Fortune Williams. Bangor, Cefn Amwlch 195.

1. Sir Richard Trevor of Trevalyn, co. Denb., knight,. 2. John Griffith of Llyn the younger, his son-in-law, and John Griffith, son of the said John Griffith and grandson of Sir Richard Trevor. Grant of the township of Dolbenmaen, co. Caern. Grant of the township of Dolbenmaen in the commote of Eifionydd, co. Caern, granted by the king by letters patent dated 12 March 1614 to Richard Prytherch, Tobias Matthew and Richard Trevor subject to the payment of an annual rent charge of £30 to Richard Trevor during his lifetime. Bangor, Cefn Amwlch 286.

Bargain and sale by Sir Thomas Myddelton of Chirk Castle, co. Denb., to John Stone and Robert Jones, on behalf of Charles Jones, of the three score years remaining of the crown lease on the township of Pentyrch in the commote of Eifionydd, co. Caern. Consideration: £2000. NLW, Wynnstay RA 34 (formerly Wynnstay (1952), box 67, no. 141).

Commote names inserted for guidance.