Fonds GB 0210 GWENLYN - Papurau Gwenlyn Parry

Identity area

Reference code

GB 0210 GWENLYN

Title

Papurau Gwenlyn Parry

Date(s)

  • [1962]-1993 (Creation)

Level of description

Fonds

Extent and medium

13 bocs, 1 gyfrol (0.117 metrau ciwbig)

Context area

Name of creator

(1932-1991)

Biographical history

Ganwyd y dramodydd Gwenlyn Parry yn 1932 ac fe'i magwyd yn Neiniolen, Gwynedd. Mynychodd Ysgol Gwaun Gynfi ac Ysgol Ramadeg Brynrefail cyn ymuno â'r RAF i gyflawni ei wasanaeth milwrol gorfodol. Bu'n gwasanaethu fel nyrs yn yr adran feddygol am ddwy flynedd cyn ymadael i hyfforddi fel athro yng Ngholeg Normal, Bangor. Derbyniodd hyfforddiant fel pregethwr cynorthwyol yno yn ogystal.
Yn dilyn ei gyfnod yn y coleg, symudodd o Gymru i Lundain i weithio fel athro mathemateg a gwyddoniaeth. Tra yn Llundain magwyd ei ddiddordeb yn y theatr, a phan ddychwelodd i Gymru, wedi pedair blynedd yno, i ddysgu yn Ysgol Dyffryn Ogwen, Bethesda, dechreuodd ysgrifennu o ddifrif. Daeth yn gyd-fuddugol yn Eisteddfod Genedlaethol Dyffryn Maelor, 1961, yn y gystadleuaeth drama fer am ei ddrama gyntaf, Y Ddraenen Fach. Aeth ymlaen i ennill sawl gwobr wedi hyn.
Ymunodd ag adran sgriptiau'r BBC yng Nghaerdydd yn 1966. Bu'n gyfrifol am ysgrifennu a chynhyrchu nifer o raglenni poblogaidd megis Pobol y Cwm, Fo a Fe a'r ffilm Grand Slam (1978). Yn fwy diweddar, cyd-ysgrifennodd, gydag Endaf Emlyn, addasiad o nofel Caradog Prichard, Un Nos Ola Leuad, ar gyfer y teledu. Enwebwyd ef am wobr BAFTA Cymru yn sgil llwyddiant y cynhyrchiad hwn yn 1992 ac eto yn 1993.
Caiff Gwenlyn Parry ei gydnabod yn un o brif ddramodwyr Cymru. Ymysg ei weithiau mwyaf nodedig mae'r dramâu llwyfan Saer Doliau (1966), Y Tŵr (1978) a Panto (1986). Bu'n briod ddwywaith, yn gyntaf i Joy ac yna i Ann Beynon, ac yr oedd ganddo bedwar o blant. Bu farw ar 5 Tachwedd 1991.

Archival history

Immediate source of acquisition or transfer

Ms Ann Beynon; Caerdydd; Rhodd; Mawrth 2004, Mai 2004 a Mawrth 2009; 0200401915, 0200404373.

Content and structure area

Scope and content

Papurau Gwenlyn Parry, [1962]-1993, yn cynnwys sgriptiau a phapurau amrywiol yn ymwneud â'i ddramâu llwyfan, [1966]-1992, a'i ddramâu teledu, radio a ffilm, [1966]-[1991]; papurau'n ymwneud ag addasiad teledu Gwenlyn Parry ac Endaf Emlyn o nofel Caradog Prichard, Un Nos Ola Leuad, [1966]-1991; sgriptiau gweithiau gan eraill, [1966]-1991; papurau amrywiol yn ymwneud â'i waith, megis rhageiriau ac erthyglau, 1968-[1991]; deunydd printiedig, 1962-1991; a phapurau personol a theyrngedau, 1962-1993. = Papers of Gwenlyn Parry, [1962]-1993, comprising scripts and various papers relating to his stage plays, [1966]-1992, and television and radio dramas, [1966]-[1991]; papers relating to Gwenlyn Parry and Endaf Emlyn's television adaptation of Caradog Prichard's novel Un Nos Ola Leuad, [1966]-1991; scripts of works by others, [1966]-[1991]; various work-related papers, such as prefaces and articles, 1968-[1991]; printed material, 1962-1991; and personal papers and tributes, 1962-1993.

Appraisal, destruction and scheduling

Action: Cadwyd yr holl gofnodion a roddwyd i'r Llyfrgell, ar wahân i ddyblygion. Cafwyd caniatâd y rhoddwr i ddinistrio'r papurau hyn.

Accruals

Ni ddisgwylir ychwanegiadau.

System of arrangement

Trefnwyd yn LlGC yn saith cyfres: dramâu llwyfan Gwenlyn Parry; dramâu teledu, radio a ffilm Gwenlyn Parry; Un Nos Ola Leuad; gweithiau gan eraill; papurau amrywiol yn ymwneud â'i waith; deunydd printiedig; a phapurau personol a theyrngedau.

Conditions of access and use area

Conditions governing access

Disgwylir i ddarllenwyr sydd am ddefnyddio papurau modern yn Llyfrgell Genedlaethol Cymru gydymffurfio â'r amodau a nodir ar y ffurflen 'Papurau modern - gwarchod data' a gyflwynir iddynt gyda'u tocynnau darllen.

Conditions governing reproduction

Amodau hawlfraint arferol.

Language of material

  • Welsh
  • English

Script of material

Language and script notes

Cymraeg, Saesneg (gweler disgrifiadau'r lefelau priodol am fanylion pellach).

Physical characteristics and technical requirements

Finding aids

Allied materials area

Existence and location of originals

Existence and location of copies

Related units of description

Ceir sgript drama gynnar gan Gwenlyn Parry, Perla' Siwan, yn NLW ex 2153. Trosglwyddwyd y ffotograffau i gasgliad ffotograffau LlGC.

Related descriptions

Notes area

Note

Crëwyd y teitl ar sail cynnwys yr archif. Mae'r archif yn cynnwys rhai papurau wedi marwolaeth Gwenlyn Parry a gasglwyd ynghyd gan Ann Beynon.

Alternative identifier(s)

Virtua system control number

vtls004321268

GEAC system control number

(WlAbNL)0000321268

Access points

Place access points

Name access points

Genre access points

Description control area

Description identifier

Institution identifier

Llyfrgell Genedlaethol Cymru = The National Library of Wales

Rules and/or conventions used

Wrth lunio'r disgrifiad hwn dilynwyd canllawiau LlGC a seiliwyd ar ISAD(G) Ail Argraffiad; rheolau AACR2; ac LCSH

Status

Level of detail

Dates of creation revision deletion

Mawrth 2009.

Language(s)

  • Welsh

Script(s)

Sources

Archivist's note

Lluniwyd y disgrifiad gan Rhian Lyn James. Defnyddiwyd y ffynonellau canlynol wrth lunio'r disgrifiad hwn: Cydymaith i Lenyddiaeth Cymru (Caerdydd, 1997); gwefan BBC Cymru'r Byd ar Gwenlyn Parry a'i ddrama 'Y Tŵr', gwelwyd Mawrth 2009; ac eitemau o fewn yr archif;

Accession area

Related people and organizations

Related genres

Related places