Showing 210 results

Llyfrau nodiadau yn llaw Angharad Williams (née Jones) yn cynnwys dyfyniadau o ffynhonellau crefyddol a llenyddol, copïau o lythyrau a ryseitiau ar gyfer y gegin a'r cartref.

Deunydd yn ymwneud ag Edward (Ned) Thomas Edmunds, a ymfudodd i'r Wladfa, Patagonia ym 1912 a dod yn brifathro cyntaf ysgol y Gaiman, gan gynnwys cardiau post wedi'u harysgrifio, ffotograffau [?un yn dangos Edward Thomas Edmunds] a choeden deuluol. Gwraig gyntaf Edward Thomas Edmunds oedd Margaret Wilhelmina (Minnie) (née Jones), chwaer Angharad Williams (née Jones), ac mae'n bosib mai ei llaw hi a welir ar gefn y cardiau post (gweler hefyd Cardiau post at Mary Williams dan bennawd Aelodau eraill teulu Waldo Williams - Mary Francis (née Williams), Cerdyn post at Dilys Williams oddi wrth Edward (Ned) Thomas Edmunds, Wilhelmina (Minnie) Edmunds a Ioan Edmunds dan bennawd Dilys Williams - Gohebiaeth at Dilys Williams a Cerdyn post at John Edwal Williams oddi wrth [?Margaret Wilhelmina (Minnie) Edmunds] dan bennawd John Edwal Williams.

Deunydd yn ymwneud â'r Parchedig William Williams (1781-1840) ('Williams o'r Wern'), un o hynafiaid Edward Thomas Edmunds, gan gynnwys llungopi o ysgrif gan Dyfnallt Owen o'i lyfr Ar Y Tŵr (1953) a llungopi o erthyglau o'r wasg. Gweler hefyd y goeden deuluol (a ddisgrifir uchod) yn olrhain perthynas Edward Thomas Edmunds gyda 'Williams o'r Wern'.

Cyfrol brintiedig yn eiddo i Angharad Williams (née Jones) o'r enw Watts: Masterpieces in Colour gan y llenor a'r Theosoffydd sosialaidd William Loftus Hare. Arysgrif yn llaw Angharad Williams ar wyneb-ddalen y gyfrol yn darllen 'Angharad E. Williams M[?ynachlog-ddu] S[?chool] H[?ouse] 20 Sept. 1913'. Amcanir y cyfeiriad llawn a awgrymir gan y priflythrennau gan fod John Edwal Williams, gŵr Angharad, yn brifathro Ysgol Gynradd Mynachlog-ddu ar y pryd.

Taflen wasanaeth angladdol John Jones, Holt, Wrecsam, gŵr Alice May Jones a thad Michael Jones, a fu farw 7 Ebrill 1988. Mae'n bosib fod John Jones yn perthyn i Azariah Henry Jones, brawd Angharad Williams, a fu'n gweithio fel athro yn Wrecsam.

Llungopi o erthygl yn Yr Herald Cymraeg am Elias Henry Jones, mab Syr Henry Jones, a oedd yn frawd i John Jones, tad Angharad Williams (née Jones). Mae'r erthygl yn cynnwys lluniau o Tony Walker a Gail Kincaid, ŵyr ac wyres Elias Henry Jones, ac o Mair Olwen Jones (née Evans), gwraig Elias Henry Jones.

Llungopi o erthygl gan yr awdur Neil Gaiman am Elias Henry Jones ac am ei lyfr The Road to En-dor (1920) ym mhapur newydd y Guardian.

Cerdyn post, 3 Rhagfyr 1915, at Dilys Williams oddi wrth 'Uncle, Aunty & Ioan', sef Edward (Ned) Thomas Edmunds, Wilhelmina (Minnie) Edmunds (née Jones) a'u mab Ioan Edmunds. 'Roedd Minnie yn fodryb i Dilys, sef chwaer ei mam, Angharad Williams (née Jones).

Llythyr di-ddyddiad at Dilys Williams oddi wrth Jean Hunt (gynt Ware, ganed Jones), a oedd (yn ôl tystiolaeth coeden deulu - gweler Achau teuluol a chyfrifiadau dan bennawd Angharad Williams (née Jones)) yn wyres i Syr Henry Jones, brawd i John Jones, tad Angharad Williams (née Jones), mam Dilys. Mae'r llythyr yn crybwyll Mwynlan Mai Edmond (née Jones) a Wilhelmina (Minnie) Edmunds (née Jones), chwiorydd Angharad (a modrybedd Dilys), ac Elias Henry Jones, tad Jean Hunt (a mab i Syr Henry Jones), yn ogystal â'r cywydd 'Angharad' a gyfansoddodd Waldo er cof am ei fam.

Nodyn yn cynnwys cyfarchion penblwydd ar ffurf pennill i Dilys Williams, 12 Mawrth 1984, oddi wrth Elsie Lewis.

Llythyr, 23 Mai 1985, at Dilys Williams oddi wrth Glynne a'i Gwmni, cyfreithwyr, Bangor, yn trafod ystâd bersonol y diweddar John Aneurin Jones, Bangor, mab John Elias Jones, brawd Angharad Williams (née Jones), mam Dilys; ynghyd â manylion ynghylch eiddo a dyledion yr ymadawedig a rhestr o'r rheini, Dilys yn eu plith, a fyddai'n elwa o gyfran o'r eiddo ariannol. Ceir nodiadau [yn llaw Dilys Williams] ar restr y rhai a fyddai'n elwa yn dynodi perthynas yr unigolion i aelodau teulu Dilys Williams a Waldo Williams.

Llythyr, 25 Awst 1986, at Dilys Williams oddi wrth y bardd a'r llenor Nigel Jenkins, yn cydnabod ymateb gadarnhaol Dilys i'w ddrama 'Waldo's Witness'.

Cerdyn post, marc post 18 Awst 1974, a anfonwyd at Aled a Siwan Richards, Glasfryn, Wdig, Sir Benfro oddi wrth Dilys Williams a Benni ac Elsie [Lewis]. Gan mai cartref Benni ac Elsie Lewis oedd Glasfryn, tybir mai gofalu am y tŷ oedd Aled a Siwan Richards.

Copïau teipysgrif o gerdd hynafol Aneirin 'Y Gododdin', gydag enwau Dilys ac aelodau eraill o'r teulu wedi'u hysgrifennu'n unigol ar frig pob copi.

Llythyr di-ddyddiad at David [Williams] oddi wrth 'Elizabeth' a 'Graham' yn crybwyll gwaeledd [Cecilia, gwraig David Williams].

Llythyr, 11 Rhagfyr 2012, at David Williams a'i wraig Cecilia oddi wrth Y Tad Pádraig Ó Fiannachta. Sonnir am Waldo Williams yn aros gyda chwaer Pádraig Ó Fiannachta tra 'roedd y bardd yn dysgu Gwyddeleg ym Mhrifysgol Maynooth, Swydd Kildare.

Cerdyn coffa ('In Memoriam') Mary Llewellyn, Denver, Colorado, Unol Daleithiau, a fu farw ychydig ddyddiau wedi genedigaeth ei merch, Gwladys Mary Llewellyn (gweler Gwladys Llewellyn dan bennawd Aelodau eraill teulu Waldo Williams).

Llungopi o lythyr dyddiedig 29 Medi 1892 oddi wrth Mary Llewellyn at ei rhieni, Dafydd (Dafi) a Martha Williams, yn cynnwys hanes ei bywyd hi a'i gŵr Lewis yn Denver, Colorado, Unol Daleithiau, ynghyd â chyfeiriadau at aelodau teuluol.

Cardiau post wedi'u cyfeirio at Mary Williams (yn ddiweddarach Francis), fel a ganlyn:

Cerdyn, di-ddyddiad, wedi'i lofnodi gan George W[illiam] Roome, a oedd yn gyd-fyfyriwr i John Edwal Williams, tad Mary, yn y Coleg Normal, Bangor (gweler Alan Llwyd: Waldo: Cofiant Waldo Williams: 1904-1971 (Y Lolfa, 2014), tud. 28).

Cerdyn, marc post 19 Rhagfyr 1915, oddi wrth ei hewythr, William Price Jones, brawd ei mam, Angharad Williams (née Jones) (mae'r cyfeiriad 'Oak or Elm Cottage' ar ei gerdyn yn enghraifft o hiwmor William Price Jones (gweler Alan Llwyd: Waldo: Cofiant Waldo Williams: 1904-1971 (Y Lolfa, 2014), tud. 39) (gweler hefyd Cardiau post at Angharad Williams oddi wrth William Price Jones dan bennawd Angharad Williams (née Jones)).

Cardiau, un di-ddyddiad, un marc post 3 Rhagfyr 1915, oddi wrth 'Uncle Ned' ac oddi wrth 'Uncle Ned, Aunty Minnie & Ioan', sef Edward (Ned) Thomas Edmunds, ei wraig Wilhelmina (Minnie) (née Jones), chwaer Angharad Williams (née Jones), a'u mab Ioan Edmunds (gweler Edward (Ned) Thomas Edmunds dan bennawd Angharad Williams (née Jones)).

Dau gerdyn, marc post Avalon, California, 9 Gorffennaf 1927 a Cleveland, Ohio, 1[?0] Mawrth (dyddiad wedi'i ddiddymu), oddi wrth Lewis Williams (llofnod 'LW' ar y cardiau), brawd ei thad, John Edwal Williams (gweler hefyd Lewis Williams dan bennawd John Edwal Williams a Cerdyn post at Dilys Williams oddi wrth Lewis Williams dan bennawd Dilys Williams - Gohebiaeth at Dilys Williams).

Cerdyn, di-ddyddiad, â'r un gair 'Mary' arno.

Cerdyn, marc post 16 Awst 1915, oddi wrth 'Gwyneth'.

Llungopi o lythyr, 2 Mehefin 1943, oddi wrth yr ysgolhaig Cymreig Syr Thomas Parry at Gwladys Llewellyn, Rhosaeron, Clunderwen yn holi ar ran ei frawd, Gruffudd Parry, ynglŷn â phrynu torch ar gyfer angladd Linda Williams (née Llewellyn), gwraig Waldo Williams. 'Roedd Gruffudd Parry a Waldo yn gyd-athrawon yn Ysgol Ramadeg Botwnnog pan fu farw Linda o'r ddarfodedigaeth ar y cyntaf o Fehefin 1943.

Llungopïau o ffotograffau o Waldo Williams gyda'i frodyr a'i chwiorydd a llungopi o doriad o'r wasg yn dangos ffotograff o blant ac athrawon Ysgol Mynachlog-ddu, 1915.

Toriad papur newydd yn cynnwys adroddiad ar Benni (yma Ben) Lewis yn ei swyddogaeth fel cynghorydd plwyf.