Showing 41 results

Archival description
Papurau Mary Silyn Roberts (Archif Menywod Cymru) = Mary Silyn Roberts Papers (Women's Archive of Wales)
Print preview View:

Papurau Mary Silyn Roberts (Archif Menywod Cymru) = Mary Silyn Roberts Papers (Women's Archive of Wales)

  • GB 0210 MSILYNR
  • Fonds
  • 1897-[1960]

Papurau'r ymgyrchwraig a'r ddarlithwraig Mary Silyn Roberts, sy'n cynnwys gohebiaeth bersonol a swyddogol Mary a'i gŵr Robert (Silyn) Roberts, ynghyd â deunydd amrywiol yn ymwneud, yn bennaf, â Chymdeithas Addysg y Gweithwyr, Coleg Harlech a pholisïau cymdeithasol-wleidyddol yr Undeb Sofietaidd (fel yr oedd) yn ystod degawdau cynnar yr ugeinfed ganrif. Eitemau pwysig a diddorol o fewn y casgliad yw cyfres o lythyrau a anfonwyd at Silyn Roberts gan R. Williams Parry tra 'roedd yr olaf yn gwasanaethu yn y Rhyfel Byd Cyntaf, a chopi llawysgrif drafft o Cerddi'r Bugail, sef cyfrol goffa o farddoniaeth Hedd Wyn (Ellis Humphrey Evans) (1887-1917). = Papers of the campaigner and lecturer Mary Silyn Roberts, which include personal and official correspondence of Mary and of her husband Robert (Silyn) Roberts, together with miscellaneous material relating mainly to the Workers' Educational Association, Coleg Harlech and the socio-political policies of the then Soviet Union during the early decades of the twentieth century. Notable items within the collection are a series of letters sent to Silyn Roberts by poet R. Williams Parry while the latter was serving in the First World War, and a draft manuscript copy of Cerddi'r Bugail, the commemorative volume of the poems of Hedd Wyn (Ellis Humphrey Evans) (1887-1917).

Yn atodol, ceir nodiadau teipiedig gan Luned Meredith, un o roddwyr y casgliad, sy'n cynnig gwybodaeth ychwanegol a sylwadau personol ynghylch y deunydd, ynghyd â thrawsgrifiadau o rai llythyrau. NODER NAD YW'R CYFEIRIADAU AT DEITLAU/RHIFAU'R EITEMAU BELLACH YN DDILYS OHERWYDD AD-DREFNIAD Y DEUNYDD YN YSTOD Y BROSES GATALOGIO.
= Supplementary material includes typescript notes by Luned Meredith, one of the donors of the collection, containing additional information and personal observations regarding the material, together with transcripts of some of the letters. NOTE THAT REFERENCES TO TITLES/NUMBERS OF ITEMS ARE NO LONGER VALID DUE TO REARRANGEMENT OF MATERIAL DURING THE CATALOGUING PROCESS.

Roberts, Mary Silyn, 1877-1972

Gohebiaeth = Correspondence

Gohebiaeth bersonol a swyddogol Mary Silyn Roberts a'i gŵr Robert (Silyn) Roberts, gan gynnwys gohebiaeth rhwng Mary a Silyn yn dyddio o'u perthynas cynnar ym mlynyddoedd olaf y bedwaredd ganrif ar bymtheg hyd at fis cyn marw Silyn ym 1930; gohebiaeth gydag aelodau teuluol a chyda chyfeillion a chydnabod ledled y byd; a gohebiaeth rhwng cangen Gogledd Cymru o Gymdeithas Addysg y Gweithwyr a Choleg Harlech; ynghyd â llythyr oddi wrth y bardd R. Williams Parry at y newyddlen Y Dinesydd Cymreig. = Personal and official correspondence of Mary Silyn Roberts and of her husband Robert (Silyn) Roberts, which includes correspondence between Mary and Silyn dating from their early relationship in the closing years of the nineteenth century to a month prior to Silyn's death in 1930; correspondence with family members and with friends and acquaintances worldwide; and correspondence between the Workers' Educational Association and Coleg Harlech; together with a letter from the poet R. Williams Parry to the Welsh newspaper Y Dinesydd Cymreig.

Gohebiaeth rhwng Mary a Robert (Silyn) Roberts = Correspondence between Mary and Robert (Silyn) Roberts

Gohebiaeth rhwng Mary a Robert (Silyn) Roberts yn dyddio o'u perthynas cynnar ym mlynyddoedd olaf y bedwaredd ganrif ar bymtheg hyd at fis cyn marw Silyn ym 1930. = Correspondence between Mary and Robert (Silyn) Roberts dating from their early relationship during the closing years of the nineteenth century until a month prior to Silyn's death in 1930.

Gohebiaeth rhwng Mary a Robert (Silyn) Roberts = Correspondence between Mary and Robert (Silyn) Roberts

Llythyr, 22 Medi 1897, at Robert (Silyn) Roberts oddi wrth Mary Parry (wedyn Mary Silyn Roberts), Balmoral House, Neuadd Alexandra, Aberystwyth, lle 'roedd Mary (yn ugain oed) yn lletya tra'n darlithio ym Ngholeg Prifysgol Cymru, Aberystwyth. Cyfeiria at ei bywyd a'i gwaith yn Aberystwyth; at ei hewyrth, y Parchedig John Williams, Corwen [arnod yn llaw Mary Silyn Roberts: 'Rev. J. Wms Corwen'], a'i wraig, a fu'n gwmni iddi hyd Amwythig; at Tom, ei chefnder; ac yn gresynu nad oes cyfle ganddi ar hyn o bryd i gyfarfod â Silyn, ac y byddai'n well ganddi na fyddai ef yn dod i Aberystwyth i'w gweld. = Letter, 22 September 1897, to Robert (Silyn) Roberts from Mary Parry (afterwards Mary Silyn Roberts), Balmoral House, Alexandra Hall, Aberystwyth, where Mary (aged twenty) was staying while lecturing at Aberystwyth University. References to her life and work in Aberystwyth; to her uncle, the Reverend John Williams, Corwen [annotation in Mary Silyn Roberts' hand: 'Rev. J. Wms Corwen'], and his wife, who accompanied her on her journey as far as Shrewsbury; to her cousin Tom; and regrets that she has no opportunity to meet up with Silyn for a while, and that it would be best if he didn't visit her at Aberystwyth.

Llythyr, 14 Mai 1899, at Robert (Silyn) Roberts oddi wrth Mary Parry (wedyn Mary Silyn Roberts), Coleg Prifysgol Cymru, Aberystwyth, yn cyfeirio at nodiadau llenyddol a fenthycwyd iddi gan Silyn, at iechyd Silyn, ac at ei ddewisiadau gyrfäol yn ôl capeli a cholegau; yn poeni am iechyd meddwl un 'R. C. Allen'; cyfeiriad at fynychu darlith dan ofal yr Athro Syr Edward Anwyl (1866-1914) ac at ei gwaith academaidd; ei dymuniad i ddysgu chwarae tennis; cyfeiriad at ei brodyr, Evan a Henry, yn arbennig beth a ddylai cam nesaf Evan fod o ran astudiaeth a gyrfa. Arnodiad yn llaw Mary Silyn Roberts. = Letter, 14 May 1899, to Robert (Silyn) Roberts from Mary Parry (afterwards Mary Silyn Roberts), University College of Wales, Aberystwyth. References to literary notes lent her by Silyn, to Silyn's health, and to his career choices in terms of chapels and colleges; her concern for the mental health of one 'R. C. Allen'; her attendance at a lecture given by Professor Sir Edward Anwyl (1866-1914), and her academic work; her wish to learn to play tennis; mentions her brothers, Evan and Henry, with particular reference to Evan's study and career options. Annotation in the hand of Mary Silyn Roberts.

Dau gopi o lythyr, 15 Chwefror 1925, a ysgrifennwyd gan Robert (Silyn) Roberts at ei wraig Mary Silyn Roberts. Cyfeirir at gynhadledd [?Cymdeithas Addysg y Gweithwyr] y bu Silyn yn rhan ohoni ym Mae Colwyn, a sut y ffurfiwyd pwyllgor yno i greu cangen Gogledd Cymru o'r Gymdeithas yn rhanbarth annibynnol, gyda Silyn yn ysgrifennydd iddo. Awgryma geiriau clo Silyn nad oedd Mary wedi bod yn dda yn ddiweddar. Ceir mân wahaniaethau rhwng y ddau gopi, ond mae hanfod y llythyr yn aros yr un fath. Gweler hefyd Gohebiaeth rhwng Swyddfa Ranbarthol Cymdeithas Addysg y Gweithwyr, Bangor a Choleg Harlech = Two copies of a letter, 15 February 1925, written by Robert (Silyn) Roberts to his wife Mary Silyn Roberts, referencing a [?Workers' Educational Association] conference in which he took part, and the formation there of a committee to establish the North Wales branch of the WEA as an independent district, with Silyn as its secretary. Silyn's closing words suggest that Mary had recently been unwell. There are some minor differences between the two copies, but the essence of their contents remains the same. See also Correspondence between the Workers' Educational Association District Office, Bangor and Coleg Harlech.

Nodiadau ynghylch gwaith gweinyddol Cymdeithas Addysg y Gweithwyr ysgrifennwyd, 1 Gorffennaf 1930, gan Mary Silyn Roberts at ei gŵr Robert (Silyn) Roberts ar gyfer ei ddychweliad o daith i Rwsia, tra 'roedd hithau ar fîn cychwyn ar daith i Ddenmarc, ynghyd â chyfeiriadau Mary Silyn Roberts tra byddai'n aros yn Nenmarc. Bu farw Silyn ar y 15fed o Awst y flwyddyn honno. Gweler hefyd Gohebiaeth rhwng Swyddfa Ranbarthol Cymdeithas Addysg y Gweithwyr, Bangor a Choleg Harlech = Notes regarding administrative work relating to the Workers' Educational Association (WEA) written, 1 July 1930, by Mary Silyn Roberts to her husband Robert (Silyn) Roberts, to be read on his return from a visit to Russia, while she was about to depart for a visit to Denmark, together with a note of Mary Silyn Roberts' addresses during her stay in Denmark. Silyn died on 15th August of that year. See also Correspondence between the Workers' Educational Association District Office, Bangor and Coleg Harlech.

Gohebiaeth bersonol Mary Silyn Roberts = Personal correspondence of Mary Silyn Roberts

Gohebiaeth bersonol Mary Silyn Roberts oddieithr rhyngddi hi a'i gŵr, Robert (Silyn) Roberts, y gohebwyr yn cynnwys ei mab, Glynn Silyn Roberts; y gwleidydd Llafur a'r ohebwraig Eirene Lloyd Jones (wedyn Eirene White, y Farwnes White); a'r ffeminydd, addysgwraig ac ymgyrchwraig heddwch Danaidd Henni Forchhammer. = Personal correspondence of Mary Silyn Roberts other than that between her and her husband, Robert (Silyn) Roberts, the correspondents including her son Glynn Silyn Roberts; the Labour politician and journalist Eirene Lloyd Jones (later Eirene White, Baroness White); and the Danish feminist, educator and peace activist Henni Forchhammer.

Llythyr at Mary Silyn Roberts oddi wrth M. Samuel = Letter to Mary Silyn Roberts from M. Samuel

Llythyr, 6 Ionawr 1911, at Mary Silyn Roberts oddi wrth M. Samuel, Dulacca, Queensland, Awstralia, yn sôn am ei thaith i Awstralia ac am ei bywyd a'i gwaith yno wedi iddi gyrraedd; cyfeiriad hefyd at fethu cael hyd i Evan, brawd Mary Silyn Roberts, a oedd yn feddyg yn Brisbane ac a fu farw'n naw ar hugain oed. = Letter, 6 January 1911, to Mary Silyn Roberts from M. Samuel, Dulacca, Queensland, Australia, referring to her voyage to Australia and to her life and work on arrival there; also a reference to failing to meet up with Evan, brother of Mary Silyn Roberts, who was a doctor in Brisbane and who died aged twenty-nine.

Llythyrau rhwng Mary Silyn Roberts a Mair Ogwen = Letters between Mary Silyn Roberts and Mair Ogwen

Llythyrau, 1933, rhwng Mary Silyn Roberts a Mair Ogwen, golygydd cylchgrawn Y Gymraes, ynghylch ysgrif gan Mary Silyn Roberts i'w chynnwys yn y cylchgrawn ar yr ymgyrchwraig dros heddwch a hawliau merched Charlotte Price White; ynghyd â chopi o'r ysgrif. = Letters, 1933, between Mary Silyn Roberts and Mair Ogwen, editor of Y Gymraes magazine, regarding an article written by Mary Silyn Roberts for publication in the magazine on the suffragist and peace campaigner Charlotte Price White; together with a copy of the article.

Llythyrau rhwng Mary Silyn Roberts ac Eirene Lloyd Jones = Letters between Mary Silyn Roberts and Eirene Lloyd Jones

Llythyrau, 1934-1935, rhwng Mary Silyn Roberts ac Eirene Lloyd Jones (White wedyn) o'r Central Committee on Women's Training and Employment, San Steffan, Llundain, ynghyd â thaflenni printiedig yn ymwneud â'u hymgyrch hyfforddi a chyflogaeth; a gohebiaeth rhwng Mary Silyn Roberts a Mr R. Thomas a Mr J. Lewis, Ysgol Elfennol Sirol Penmon, Sir Fôn ynghylch cynnal sgwrs yn yr ysgol am y cyfleoedd hyfforddi a gwaith a gynigwyd gan y Pwyllgor Canolog. Dau lythyr yn cynnwys tanlinelliadau pensil ac un o'r llythyrau hynny'n cynnwys nodyn mewn pensil, yn ôl pob tebyg yn llaw Mary Silyn Roberts. = Letters, 1934-1935, between Mary Silyn Roberts and Eirene Lloyd Jones (afterwards White) of the Central Committee on Women's Training and Employment, Westminster, London, together with printed pamphlets relating to the committee's work; and correspondence between Mary Silyn Roberts and Mr R. Thomas and Mr J. Lewis of Penmon County Elementary School, Anglesey regarding giving a talk at the school about training and employment opportunities offered by the Central Committee. Two letters include underlinings in pencil and one a pencil note, presumably in the hand of Mary Silyn Roberts.

Llythyrau rhwng Mary Silyn Roberts a Henni Forchhammer = Letters between Mary Silyn Roberts and Henni Forchhammer

Llythyrau, 1935-1939, rhwng Mary Silyn Roberts, a'r addysgydd, ffeminydd ac ymgyrchydd heddwch Danaidd Henni Forchhammer (1863-1955) a rhwng Mary Silyn Roberts a Choleg Prifysgol Cymru Aberystwyth a chysylltiadau sosialaidd/gwleidyddol ynghylch ymweliad Henni Forchhammer â Chymru ym 1935; ynghyd â deunydd perthnasol. Arnodiadau yn llaw Henni Forchhammer ac yn llaw Mary Silyn Roberts.= Letters, 1935-1939, between Mary Silyn Roberts and the Danish educator, feminist and peace activist Henni Forchhammer (1863-1955) and between Mary Silyn Roberts and the University College of Wales Aberystwyth and socialist/political connections regarding a visit by Henni Forchhammer to Wales in 1935; together with related material. Annotations in the hand of Henni Forchhammer and in the hand of Mary Silyn Roberts.

Nodyn gan Luned Meredith, un o roddwyr y casgliad, ar daflen atodol:
'Treuliodd [Mary Silyn Roberts] lawer o amser yn Nenmarc o'r cyfnod cyn iddi briodi yn 1904 i ddiwedd y 40au neu [sic] 50au. Roedd hi'n mynd draw bron bob blwyddyn i ddysgu mewn ysgolion haf, ac aeth nifer o'r teulu draw ar achlysur gan gynnwys Silyn [Robert (Silyn) Roberts] a Rhiannon eu merch.'
Note (translated) by Luned Meredith, one of the archive's donors, on accompanying sheet:
'Mary Silyn Roberts spent a portion of nearly every year teaching summer school in Denmark from 1904 (before her marriage) to the end of the 1940s or the 1950s. Family members would occasionally accompany her, including her husband, Robert (Silyn) Roberts, and their daughter Rhiannon.'

Luned Meredith am Henni Forchhammer:
''Roedd Henni Forchhammer ... yn amlwg iawn yn y mudiad heddwch ac ym myd addysg yn Nenmarc. Mae ei phapurau yn yr amgueddfa yn y brifddinas [Copenhagen] ac mae ychydig o sôn am Mary ynddyn nhw. Bu Mary yn aros gyda hi ac fe ddaeth hi draw i Gymru i ddarlithio.'
Note (translated) on accompanying sheet by Luned Meredith, one of the archive's donors:
'Henni Forchhammer was a prominent figure within the peace movement and within education in Denmark. Her papers, in which there are some references to Mary Silyn Roberts, are kept in the museum in [Copenhagen]. Mary went to stay with her in Denmark and Henni came over to Wales to lecture.'

Llythyrau at Mary Silyn Roberts oddi wrth Glynn Silyn Roberts = Letters to Mary Silyn Roberts from Glynn Silyn Roberts

Llythyr, 7 Ionawr 1934, at Mary Silyn Roberts oddi wrth ei mab, Glynn Silyn Roberts, Brampton Park Road, Llundain, sy'n cynnwys cyfeiriadau at y cymwystrau academaidd a ennillodd yn y Llu Awyr a'i obeithion (neu ddim) am gael mynediad i Imperial College, Llundain; ei frawd, Meilir (a adwaenwyd fel Bill); a chynnwys a gopïwyd o lythyr cyflwyno a ysgrifenwyd ar ei ran. Cymraeg, gydag un rhan yn Saesneg. = Letter, 7 January 1934, to Mary Silyn Roberts from her son Glynn Silyn Roberts, Brampton Park Road, London, referencing the academic qualifications he has gained in the Air Force and his hopes (or not) regarding entry to Imperial College, London; his brother Meilir (known as Bill); and the contents of a letter of introduction written on his behalf. Welsh, with one part in English.

Llythyr, 30 Mehefin 1949, at Mary Silyn Roberts oddi wrth ei mab, Glynn Silyn Roberts, RAF Swindon, yn ei sicrhau y bydd yn ei chynorthwyo i deithio i Ddenmarc ym mis Awst. Nodyn gan [?Luned Meredith], un o roddwyr y casgliad, ar daflen atodol: '[Y]m mis Hydref 1949 roedd M[ary] S[ilyn] R[oberts] yn fy ngwarchod i a'm chwaer tra oedd [sic] fy rhieni yn Elsinor mewn cynhadledd UNESCO. Mewn llythyr atyn nhw [rhieni Luned Meredith, mae'n debyg] mae'n [Mary Silyn Roberts, mae'n debyg] gofyn a ydyn nhw [w]edi cael cyfle i gyfarfod Henni Forchhammer'. Saesneg, gyda chyfarchion Cymraeg. = Letter, 30 June 1949, to Mary Silyn Roberts from her son, Glynn Silyn Roberts, RAF Swindon, reassuring her that he will help her in travelling to Denmark in August. Note by [?Luned Meredith], one of the archive's donors, on accompanying sheet (translated): 'In October 1949, M[ary] S[ilyn] R[oberts] was looking after myself and my sister while my parents were at a UNESCO conference in Elsinor. In a letter to them she [presumably Mary Silyn Roberts] asks them [presumably Luned Meredith's parents] whether they have had an opportunity to meet Henni Forchhammer. English, with greetings in Welsh.

Llythyr, 8 Gorffennaf 1949, at Mary Silyn Roberts oddi wrth ei mab, Glynn Silyn Roberts, RAF Bisley, swydd Surrey, yn ei sicrhau y bydd yn ei chynorthwyo i deithio i Ddenmarc ym mis Awst a bod Rhiannon (a adwaenwyd fel 'Nanw'), chwaer Glynn a merch Mary Silyn Roberts, eisioes wedi gwneud y trefniadau sydd eu hangen. Saesneg, gyda chyfarchion Cymraeg. = Letter, 8 July 1949, to Mary Silyn Roberts from her son, Glynn Silyn Roberts, RAF Bisley, Surrey, reassuring her that he will help her in travelling to Denmark in August, and that Rhiannon (known as 'Nanw'), sister of Glynn and daughter of Mary Silyn Roberts, has already made the necessary arrangements. English, with greetings in Welsh.

Llythyr, 13 Medi 1949, at Mary Silyn Roberts oddi wrth ei mab, Glynn Silyn Roberts, RAF Swindon, yn cyfeirio at ei waith yn yr awyrlu ac at dechnoleg beirianegol; hefyd at y ffaith fod Debrett's yn ceisio ei annog i ychwanegu ei enw at eu rhestrau. Saesneg, gyda chyfarchion a brawddeg agoriadol yng Nghymraeg = Letter, 13 September 1949, to Mary Silyn Roberts from her son, Glynn Silyn Roberts, RAF Swindon, referencing his air force work and engineering technology; mentioning also that Debrett's were trying to persuade him to add his name to their lists. English, with greetings and opening sentence in Welsh.

Llythyr, 15 Gorffennaf 1952, at Mary Silyn Roberts oddi wrth ei mab, Glynn Silyn Roberts, Wright's Lane, Llundain, yn cyfeirio at gysylltu â [?Chyngor Sir Gaernarfon] ynghylch y llwybr troed sy'n arwain at Gofeb Taliesin ger Llyn Geirionydd, Llanrwst; ac at geisio cynorthwyo myfyriwr tramor o'r enw R. K. Mirchandani i astudio Peirianneg mewn prifysgol ym Mhrydain. Saesneg, gyda chyfarchion a brawddeg agoriadol yng Nghymraeg.= Letter, 15 July 1952, to Mary Silyn Roberts from her son, Glynn Silyn Roberts, Wright's Lane, London, referencing his contacting [?Caernarfonshire County Council] regarding a footpath leading to the Taliesin Monument near Geirionydd Lake, Llanrwst; and to helping a foreign student named R. K. Mirchandani study Engineering at a British university. English, with greetings and opening sentence in Welsh.

Llythyr, 18 Gorffennaf 1952, at Mary Silyn Roberts oddi wrth ei mab, Glynn Silyn Roberts, Wright's Lane, Llundain, yn cyfeirio at ei chwaer, Rhiannon (a adwaenwyd fel 'Nanw'); at fyfyriwr tramor o'r enw R. K. Mirchandani; ac at lwybr troed yn arwain at Gofeb Taliesin ger Llyn Geirionydd, Llanrwst. Saesneg, gyda chyfarchion a brawddeg agoriadol yng Nghymraeg.= Letter, 18 July 1952, to Mary Silyn Roberts from her son, Glynn Silyn Roberts, Wright's Lane, London, referencing his sister, Rhiannon (known as 'Nanw'); a foreign student named R. K. Mirchandani; and a footpath leading to the Taliesin Monument near Geirionydd Lake, Llanrwst. English, with greetings and opening sentence in Welsh.

Llythyr at Mary Silyn Roberts oddi wrth Maggie Jones (Meiriona) = Letter to Mary Silyn Roberts from Maggie Jones (Meiriona)

Llythyr, 26 Mai 1935, at Mary Silyn Roberts oddi wrth Maggie Jones (Meiriona), cydlynydd Undeb Cenedlaethol y Cymdeithasau Cymraeg cyd-rwng Cymry oedd wedi ymfudo dramor â'u mamwlad, ynghylch cysylltiadau Cymreig yn Seland Newydd a Natal. Arnodwyd y llythyr yn llaw Mary Silyn Roberts. = Letter, 26 May 1935, to Mary Silyn Roberts from Maggie Jones (Meiriona), National Union of Welsh Societies co-ordinator between those of the Welsh population who had emigrated overseas and their motherland, relating to Welsh connections in New Zealand and Natal. Letter annotated in the hand of Mary Silyn Roberts.

Cerdyn post at Mary Silyn Roberts oddi wrth [?Metgradt] = Postcard to Mary Silyn Roberts from [?Metgradt]

Cerdyn post wedi'i gyfeirio at Mary Silyn Roberts oddi wrth [?Metgradt]. Mae'r cerdyn yn dangos ffotograff o wraig a gŵr ifanc yn sefyll dan arwyddbost yn Iwerddon wedi'i ludo dros gerdyn post yn dangos cestyll Cymreig. Marc post Iwerddon; dyddiad yn annarllenadwy. = Postcard addressed to Mary Silyn Roberts from [?Metgradt]. The card comprises a photograph of a woman and young man standing under a signpost in Ireland sellotaped onto a postcard showing Welsh castles. Postmarked in Ireland; date illegible.

Llythyr at Mary Silyn Roberts oddi wrth D. Williams = Letter to Mary Silyn Roberts from D. Williams.

Llythyr, 13 Awst 1956, at Mary Silyn Roberts oddi wrth D. Williams, Earlestown, Swydd Gaerhirfryn, yn cyfeirio at feibl a brynwyd gan Mary Silyn Roberts. Mewn arnodiad ar frig y llythyr, mae Mary yn nodi iddi brynu'r beibl iddi hi'i hun gan ei bod eisio rhoi un ei gŵr Silyn i'w mab Glynn ar ei benblwydd yn hanner cant. = Letter, 13 August 1956, to Mary Silyn Roberts from D. Williams, Earlestown, Lancashire, referring to a bible bought by Mary Silyn Roberts. In an annotation at the top of the letter, Mary states that she bought the bible for herself as she wished to give her husband Silyn's bible to their son Glynn on his fiftieth birthday.

Gohebiaeth bersonol Robert (Silyn) Roberts = Personal correspondence of Robert (Silyn) Roberts

Gohebiaeth bersonol Robert (Silyn) Roberts oddieithr rhyngddo ef a'i wraig, Mary Silyn Roberts, y gohebwyr yn cynnwys Jane Parry ac Evan Parry, mam a brawd Mary Silyn Roberts; y bardd a'r ysgolhaig W. J. Gruffydd; a chasgliad pwysig o lythyrau o'i gyfnod yn y Rhyfel Byd Cyntaf oddi wrth y bardd R. Williams Parry. = Personal correspondence of Robert (Silyn) Roberts other than that between him and his wife, Mary Silyn Roberts, the correspondents including Jane Parry and Evan Parry, mother and brother of Mary Silyn Roberts; the poet and academic W. J. Gruffydd; and an important collection of First World War letters from the poet R. Williams Parry.

Llythyrau at Robert (Silyn) Roberts oddi wrth W. J. Gruffydd = Letters to Robert (Silyn) Roberts from W. J. Gruffydd

Llythyrau, 1899-1917, at Robert (Silyn) Roberts oddi wrth yr ysgolhaig, bardd, beirniad a'r golygydd W. J. (William John) Gruffydd (1881-1954), ac un llythyr, 1918, oddi wrth Gwenda Gruffydd, gwraig W. J. Gruffydd. Cyfeirir at yrfa academaidd W. J. Gruffydd yn Rhydychen; ei garwriaeth â'i ddarpar-wraig Gwenda Evans ac â merch o'r enw Winnie, a'i briodas yn y pen draw â Gwenda; "Miss P." (sef Mary Parry, wedyn Mary Silyn Roberts); barddoniaeth, gan gynnwys enghreifftiau o waith W. J. Gruffydd, ac yntau'n holi am farddoniaeth o eiddo Silyn; ei waith golygyddol; crefydd, athroniaeth, gwleidyddiaeth a daliadau personol; a'i gyfnod o wasanaeth yn y llynges, ac yntau'n dyheu am gael gadael. Mae llythyr Gwenda Gruffydd yn cyfeirio at ei brwydr i ryddhau ei gŵr o'r llynges, ac yn erfyn ar ddylanwad Silyn i'w chynorthwyo yn hyn o beth, gyda chefnogaeth 'Tom Jones' (sef, mae'n debyg, Dr Thomas Jones (1870-1955)). Ceir yn ogystal broflen o erthygl dan y teitl 'Addysg yng Nghymru' a ysgrifenwyd gan W. J. Gruffydd ar gyfer Barn Cymru Ieuanc (Rhif 2); llythyr printiedig a ysgrifenwyd gan W. J. Gruffydd i'r newyddlen Y Brython; a llythyr printiedig dan y teitl 'W. J. Gruffydd a'r Hen Feirdd' a anfonwyd gan W. J. Gruffydd at gyhoeddiad nas enwir ac a grybwylla enwau Silyn Roberts ac R. Williams Parry. Ynghyd â thrawsgrifiadau teipysgrif o'r llythyrau a disgrifiad cryno o'r deunydd atodol.
= Letters, 1899-1917, to Robert (Silyn) Roberts from the academic, poet, adjudicator and editor W. J. (William John) Gruffydd (1881-1954) and one letter, 1918, from Gwenda Gruffydd, wife of W. J. Gruffydd. References include W. J. Gruffydd's academic career at Oxford; his courtship of Gwenda (Evans, later his wife), his dalliance with a woman named Winnie, and his eventual marriage to Gwenda; "Miss P." (Mary Parry, later Mary Silyn Roberts); poetry, including examples of work by W. J. Gruffydd and his request to receive some of Silyn's poetry; his editorial work; religion, philosophy, politics and personal theories; and his period in the navy and his longing to leave the service. Gwenda Gruffydd's letter refers to her battle to have her husband released from his naval service, requesting Silyn, with the support of "Tom Jones" (most likely Dr Thomas Jones (1870-1955)) to help bring this about. Together with the proof of an article titled 'Addysg yng Nghymru' ('Education in Wales') written by W. J. Gruffydd for Barn Cymru Ieuanc (No. 2); printed letter written by W. J. Gruffydd for Y Brython newspaper; and a printed letter titled 'W. J. Gruffydd a'r Hen Feirdd' ('W. J. Gruffydd and the Old Poets'), sent by W. J. Gruffydd to an unnamed publication and which references Silyn Roberts and R. Williams Parry. Also included are typescript transcripts of the letters and a brief description of the supplementary material.

Llythyr at Robert (Silyn) Roberts oddi wrth Jane Parry = Letter to Robert (Silyn) Roberts from Jane Parry

Llythyr, 3 Ebrill 1906, at Robert (Silyn) Roberts oddi wrth Jane Parry, mam Mary Silyn Roberts, Eardley Crescent, Llundain ar achlysur geni Glynn, mab Silyn a Mary Silyn Roberts. Arnodwyd yn llaw Mary Silyn Roberts: 'for Glynn' a 'ar ol [sic] geni Glynn ap Silyn'. = Letter, 3 April 1906, to Robert (Silyn) Roberts from Jane Parry, Eardley Crescent, London, mother of Mary Silyn Roberts, on the occasion of the birth of Glynn, son of Silyn and Mary Silyn Roberts. Annotated in Mary Silyn Roberts' hand: 'for Glynn' and 'ar ol [sic] geni Glynn ap Silyn' [after the birth of Glynn ap [son of] Silyn].

Llythyrau at Robert (Silyn) Roberts oddi wrth Margarethe Hoffmann = Letters to Robert (Silyn) Roberts from Margarethe Hoffmann

Llythyr, 31 Gorffennaf 1906, at Robert (Silyn) Roberts oddi wrth Margarethe Hoffmann, a oedd yn wreiddiol o Ddenmarc ond a oedd yn ysgrifennu o Gaeredin, yn cyfeirio at ei harhosiad diweddar yng nghartref Silyn a Mary Silyn Roberts ac at eu mab, Glynn Silyn Roberts, a fyddai'n faban ifanc yr adeg hon; hefyd yn nodi cyfeiriad modryb Margarethe Hoffmann yn yr Almaen. = Letter, 31 July 1906, to Robert (Silyn) Roberts from Margarethe Hoffmann, who was originally from Denmark but who was writing from Edinburgh, referencing her recent stay with Silyn and Mary Silyn Roberts and mentioning their son Glynn Silyn Roberts, who would have been an infant at this time; also noting Margarethe Hoffmann's aunt's address in Germany.

Llythyr, 10 Awst 1907, at Robert (Silyn) Roberts tra 'roedd yn Boulogne-sur-Mer, Ffrainc oddi wrth Margarethe Hoffmann a Louise [?Wissteten], Stubbekøbing, Denmarc, yn cyfeirio at Mary Silyn Roberts a'i gwaith yn darlithio mewn ysgol haf yn Nenmarc; cyfeiriad hefyd at Glynn Silyn Roberts, mab bychan Silyna Mary Silyn Roberts. Nodyn gan Luned Meredith, un o roddwyr y casgliad, ar daflen atodol: 'Mae Glynn ychydig dros flwydd oed; mae Mary yn ôl yn darlithio yn Nenmarc ac R[obert] S[ilyn] R[oberts] yn Ffrainc. Siwr fod Glynn yng nghofal ei nain (?). Trefniadau anarferol iawn i'r cyfnod faswn i'n meddwl'. = Letter, 10 August 1907, to Robert (Silyn) Roberts while he was at Boulogne-sur-Mer, France from Margarethe Hoffmann and Louise [?Wissteten], Stubbekøbing, Denmark, relating to Mary Silyn Roberts and her work lecturing at summer school in Denmark; reference also to Glynn Silyn Roberts, infant son of Silyn and Mary Silyn Roberts. Note by Luned Meredith, one of the archive's donors, on accompanying sheet (translated): 'Glynn is a little over a year old; Mary is back lecturing in Denmark and R[obert] S[ilyn] R[oberts] is in France. Glynn is probably in his grandmother's care (?). Very unusual arrangements for the time, I should think.'

Llythyr at Robert (Silyn) Roberts oddi wrth Evan Parry = Letter to Robert (Silyn) Roberts from Evan Parry

Llythyr, 12 Ebrill 1908, at Robert (Silyn) Roberts oddi wrth Evan, brawd Mary Silyn Roberts, Eardley Crescent, Llundain, yn cynghori Mary i symud i leoliad mwy iachus cyn geni ei phlentyn disgwyliedig oherwydd problemau efo'r draeniau yng nghartref Silyn a Mary; ceir cyfeiriadau hefyd at ei waith meddygol Evan Parry yn Llundain, a'i gynlluniau i ymfudo i Awstralia. = Letter, 12 April 1908, to Robert (Silyn) Roberts from Evan, brother of Mary Silyn Roberts, Eardley Crescent, London, advising Mary, due to problems with the drains at Silyn and Mary's home, to relocate to a healthier environment prior to the birth of her expected child; references also to Evan Parry's medical work in London and his plans to emigrate to Australia.

Llythyr at Robert (Silyn) Roberts oddi wrth [?M. F.] Griffiths = Letter to Robert (Silyn) Roberts from [?M. F.] Griffiths

Llythyr, 9 Medi 1908, at Robert (Silyn) Roberts oddi wrth [?M. F] Griffiths, Highbury, Llundain, yn trafod cyfarfod yn Llundain, gyda chyfeiriadau hefyd at ddannodd Silyn, at enedigaeth ail blentyn Silyn a Mary Silyn Roberts ac at ethol Silyn yn un o feirniaid Eisteddfod Genedlaethol Llundain 1909. = Letter, 9 September 1908, to Robert (Silyn) Roberts from [?M. F.] Griffiths, Highbury, London, with arrangements to meet in London; references also to Silyn's toothache, to the birth of his and Mary's second child, and to Silyn's election as one of the adjudicators at the National Eisteddfod held in London in 1909.

Results 1 to 20 of 41