Showing 150 results

Papurau'r Athro Griffith John Williams (1892-1963), Athro'r Gymraeg, Coleg Prifysgol Cymru, Caerdydd. Yn eu plith ceir ei ohebiaeth, 1911-1962, papurau personol, 1868-1963, cyhoeddiadau a phapurau ymchwil, [1911x1979], ynghyd â chasgliad bach o lawysgrifau a gasglwyd ganddo, [16 gan., hwyr]-[?1939]. Ceir hefyd grŵp bach o bapurau ei wraig, Elizabeth, 1875-1978.

Gohebiaeth a phapurau personol, 1868-1967, yn cynnwys gohebiaeth gyffredinol a theuluol, dyddiaduron a phersonalia; ynghyd â chyfansoddiadau llenyddol a beirniadaethau gan G. J. Williams ei hun; a phapurau'n ymwneud â Phlaid Cymru.

Ymhlith y gohebwyr amlycaf mae J. E. Daniel (3), W. Ll. Davies (7), T. Charles Edwards (7), D. Simon Evans (9), E. Lewis Evans (10), E. Vincent Evans (5), Gwynfor Evans (3) a Robert Evans ('Cybi').

Ymhlith y gohebwyr amlycaf mae Syr Idris Foster (3), Francis Gourvil, Richard Griffith ('Carneddog') (2), R. Geraint Gruffydd (3), W. J. Gruffydd (2) a D. B. Hague (4).

Ymhlith y gohebwyr amlycaf mae A. O. H. Jarman (2), R. T. Jenkins (16), Dilwyn John (5), Bedwyr Lewis Jones (2), Bobi Jones (7), D. Gwenallt Jones (24, rhan o un llythyr yn llaw Waldo Williams), E. D. Jones (32), Gwilym R. Jones (3) a Iorwerth Hughes Jones (5).

Ymhlith y gohebwyr amlycaf mae John Jones ('Ioan Brothen'), T. Gwynn Jones (9) a Thomas Jones (1910-1972) (10).

Ymhlith y gohebwyr amlycaf mae R. Williams Parry (65, gan gynnwys teipysgrif o'r soned 'Y Dieithryn (John Saunders Lewis)', ac un cerdyn post, 1951, at Saunders Lewis), Syr Thomas Parry (25), Syr T.H. Parry-Williams (7), Ffransis G. Payne (20), Iorwerth C. Peate (17), a W. W. Price (7, un at R. T. Jenkins).

Ymhlith y gohebwyr amlycaf mae Ceinwen H. Thomas (3), D. Lleufer Thomas, R. J. Thomas (26), Gwilym R. Tilsley, Pierre Trépos (2).

Llyfr nodiadau yn cynnwys cyfeiriadau post nifer fechan o unigolion.

Gohebiaeth deuluol G. J. Williams, 1868-1961, ynghyd â'i ddyddiaduron poced, 1920-1961.

Drafftiau teipysgrif a llawysgrif, o bryddestau a cherddi yn bennaf, gan G. J. Williams. Bu nifer ohonynt yn fuddugol mewn eisteddfodau ar hyd a lled Cymru, 1912-1920. Mae rhai wedi eu cofnodi mewn llyfrau nodiadau a cheir nifer o gerddi i'w wraig, Elizabeth, yn eu plith.

Beirniadaethau eisteddfodol amrywiol, gan gynnwys copi llawysgrif o feirniadaeth G. J. Williams yng nghystadleuaeth y Gadair yn Eisteddfod Genedlaethol Aberpennar, 1940; ynghyd â nodiadau beirniadaeth y Gadair yn Eisteddfod Genedlaethol Dyffryn Maelor, 1961, a llythyr perthynol oddi wrth Meuryn (R. J. Rowlands), Mehefin 1961.

Gohebiaeth a mantolenni yn ymwneud yn bennaf â changen Dinas Caerdydd o Blaid Cymru, Pwyllgor Rhanbarth Dwyrain Morgannwg a Phwyllgor Rhanbarth De Morgannwg, 1932-1936. Bu G. J. Williams yn lywydd cangen Caerdydd, 1933-1934. Ymhlith y papurau ceir llythyr ymddiswyddiad Dr Iorwerth C. Peate o gadeiryddiaeth Pwyllgor Rhanbarth De Morgannwg, 1933.

Copi teipysgrif o apêl G. J. Williams i ariannu arolwg o'r traddodiad llafar gan Amgueddfa Werin Cymru. Fe'i darlledwyd ar y radio, 2 Mawrth 1958.

Llawysgrif yn cynnwys nifer o rysetiau meddygol amrywiol.

Llawysgrif yn cynnwys cerddi rhydd gan Evan Griffiths, T. Thomas, Huw Morus, John Jenkins, Evan Thomas Rees a Francis Thomas. Roedd y gyfrol yn eiddo i John Jones, Pantmochbach, Llandysul, Ceredigion, yn 1817, ac i Sylvanus Jones, Criborfach, Llandysul, yn 1847.

Llyfr nodiadau yn cynnwys copïau o gerddi Saesneg, ynghyd â cherdd gan, ac yn llaw, Iolo Morganwg, yn dwyn y teitl 'The Line of Beauty', ac yn cychwyn gyda'r geiriau 'To view dull fashion's boasted feats'.

Darn o bapur yn cynnwys rhestr o enwau personol, ynghyd â thaliadau. Cyfeirir hefyd at rai enwau lleoedd ym Morgannwg.

Cyhoeddiadau a phapurau ymchwil G. J. Williams, [1916x1963], ar fywyd a gwaith Iolo Morganwg, gan gynnwys drafftiau o'r gyfrol Iolo Morganwg (Caerdydd, 1956); darlithoedd, [1916x1963]; nodiadau helaeth, [1916x1963]; adysgrifau o lawysgrifau Iolo, [1916x1963]; a llawysgrif yr erthygl 'Cywyddau'r Ychwanegiad at Waith Dafydd ap Gwilym' (Y Beirniad, VIII, 1919).

Bwndeli yn cynnwys adysgrifau o ohebiaeth Iolo Morganwg: 'W. O. Pughe at Iolo'; 'Llythyrau Taliesin at Iolo a'i frawd, E. W., Strand'; 'Llythyrau i Peggy a J. Walters, etc.'; llythyrau Iolo Morganwg at Owain Myfyr yn bennaf; 'Llythyrau IM at O. Myfyr ac ambell un i W. O. Pughe a G. Mechain. O Bygones y rhan fwyaf ohonynt'; 'Llythyrau IM at W. O. Pugh, Owain Myfyr, Gwallter Mechain, Ed. Williams, Y Strand, Rev. John Jones, Gelli Onnen, ...'; 'IM at Rev. D. Williams, George Dyer, Wm Wms Printer, Merthyr, ab Iolo a Peggy, Wm Howells, Rev. Hugh Jones, Lewisham, Tywysog Cymru, D. Davies, Llwynrhydowen ...'; 'i Lloyd Cil-y-bebyll, [a] Mr Williams, Cowbridge'; 'Spencer, Redwood, Tal[iesin]'; llythyrau at Iolo Morganwg yn nhrefn cyfenwau (A-C); a llythyrau Edward Williams, Strand, at Edward Williams, Flimston, ayyb.