Showing 1284 results

Cerddi a thraethodau buddugol ac anfuddugol a anfonodd T. Eirug Davies i’r Eisteddfod Genedlaethol, gan gynnwys ‘Nifer o ganeuon byrion’, cydradd fuddugol yn Eisteddfod Genedlaethol Caernarfon 1921; pryddest ‘Y tannau coll’, Eisteddfod Genedlaethol Rhydaman 1922; pryddest ‘Dafydd ap Gwilym’ a soned 'Henaint', Eisteddfod Genedlaethol Pontypŵl 1924; casgliad o farddoniaeth (y goron), Eisteddfod Genedlaethol Abertawe 1926; a'i draethawd buddugol ‘Traethawd hanesyddol a beirniadol ar Ddiwinyddiaeth yng Nghymru o 1860 hyd heddyw’, Eisteddfod Genedlaethol Abertawe 1926.

Llyfr nodiadau gyda stamp Prifysgol Aberystwyth yn cynnwys cerddi ganddo 1921-1924, a gyhoeddwyd yn y gyfrol Gwaed ifanc yn 1923 gyda cherddi gan E. Prosser Rhys, a llungopi o’r gyfrol, ynghyd ag adolygiadau oddi ar wefan Cylchgronau Cymru Ar-lein, 2016. Ceir gosodiad cerdd dant Dewi Mai o Feirion mewn sol-ffa o ddwy gerdd ‘Atgof’ a ‘Mi wn’ gan John Eilian, Nadolig 1947, i ddathlu llwyddiant John Eilian yn Eisteddfod Genedlaethol Dolgellau 1947.

Llawysgrif Llyfr Nia fach a’r copi printiedig a gyhoeddwyd yn 1932, caneuon a gyfieithiwyd gan T. Gwynn Jones, ynghyd ag adroddiad John Eilian ar angladd y llenor yn Y Cymro, 1949.

Llyfrau nodiadau yn llaw Waldo Williams a ddefnyddwyd ganddo tra bu'n astudio yng Ngholeg y Brifysgol Aberystwyth, gan raddio mewn Saesneg ym 1926. Cynhwysa'r cyfrolau yn bennaf nodiadau ar weithiau Shakespeare ac ar lenyddiaeth Llychlynaidd.

Ffotograff o aelodau dosbarth Arholiad Cyfundebol Dosbarth Talysarn a Tan’rallt, 1921, 1922 a 1923, ac mae Mathonwy Hughes, Tan'rallt, yn eu plith.

Gohebiaeth, Mawrth-Mai 1924, rhwng Beriah Gwynfe Evans a Iorwerth C. Peate yn amlygu ffrae rhyngddynt ynglŷn â golygu Colofn Bobl Ieuainc yn y Tyst. = Correspondence, March-May 1924, between Beriah Gwynfe Evans and Iorwerth C. Peate revealing a quarrel between them regarding the editing of a youth column in the Tyst.
Ymddiswyddodd Peate fel is-olygydd y golofn ar ôl i Evans, y golygydd, wrthod cyhoeddi darn ganddo yn beirniadu adolygiad (yn y Tyst, 6 Mawrth 1924, Atodlen Llen, t. i) o act gyntaf Blodeuwedd, drama Saunders Lewis (a gyhoeddwyd yn y Llenor, 2 (1924), 231-244). Cyhoeddwyd eglurhad gan Peate o'r digwyddiadau (ff. 14-17) yn Baner ac Amserau Cymru, 5 Mehefin 1924, t. 5. Ceir fersiwn arall o'r eglurhad ar ff. 20-34. Ceir hefyd lythyr, 5 Mehefin 1924, i Evans oddiwrth H. M. Hughes, awdur yr adolygiad gwreiddiol (f. 35). = Peate resigned as sub-editor of the column after Evans, the editor, refused to print a piece by him criticizing a review (in the Tyst, 6 March 1924, Literature Supplement, p. i) of the first act of Saunders Lewis' play Blodeuwedd (as published in Llenor, 2 (1924), 231-244). Peate's explanation of events (ff. 14-17) was published in Baner ac Amserau Cymru, 5 June 1924, p. 5. Another version of the explanation is ff. 20-34. There is also a letter, 5 June 1924, to Evans from H. M. Hughes, author of the initial review (f. 35).

Llyfr nodiadau yn dwyn yr arysgrif 'Cerddi Cynnar Waldo' a dau nodyn arall (un dyddiedig 10 Mai 1979) yn llaw Dilys Williams, chwaer Waldo, y gyfrol yn cynnwys copïau teg a drafft o Hiraeth (cyfres o dair soned), Yr Hen Le, Efe, Ei Hiraeth Ef ac Er Ei Fwyn (pedair cerdd ar yr un mesur sy'n rhan o un cyfanwaith) a Y Duw Unig (oedd ar un adeg yn rhan o bryddest neu gerdd hir o'r enw Unigrwydd (ceir y teitl hwn ar dudalen ar ei ben ei hun o fewn y gyfrol)) pob un o'r cerddi gan ac yn llaw Waldo Williams.

Llungopi o'r gerdd I'r Hafod gan Waldo Williams, y copi gwreiddiol yn ei law.

Llawysgrif ddrafft, 1925, o 'Hunangofiant Gwâs Ffarm' gan ac yn llaw Cybi, gydag ychydig gywiriadau ganddo (ff. 1-110, rectos yn unig). = Autograph draft manuscript, 1925, of an autobiographical composition 'Hunangofiant Gwâs Ffarm' by Cybi, with a few corrections by the author (ff. 1-110, rectos only).
Cynhwysir tudalen cynnwys (f. iii). Cynigiwyd y gwaith yn gystadleuol yn Eisteddfod Genedlaethol Pwllheli, 1925 (gw. y nodyn ar f. i verso). = A contents page is included (f. iii). The work was submitted for competition at the Pwllheli National Eisteddfod, 1925 (see note on f. i verso).

Cerdd lawysgrif gan ac yn llaw Waldo Williams yn dwyn y teitl 'Cân Olaf Arthur', sef Cerdd Olaf Arthur ag Ef yn Alltud yn Awstralia, rhan o'r bryddest Y Gân Ni Chanwyd, a gyfansoddwyd gan Waldo Williams tua diwedd y 1920au ond nas cwblhawyd.

Cerdyn post, marc post 8 [Mehefin neu Gorffennaf] 1925, a anfonwyd at John Edwal Williams gan C. Enid Irma Roome, chwaer George William Roome, cyd-fyfyriwr i John Edwal yn y Coleg Normal, Bangor. Ceir nodyn [?yn llaw Dilys Williams] ar frig y cerdyn.

Englynion coffa a luniodd i'w briod Lilian Maud Jones a fu farw yn 1972, ei gyfaill Percy Ogwen Jones (1982) a Bedwyr Lewis Jones [1992], a cherddi eraill ganddo a gyhoeddwyd mewn papurau newydd, allbrintiau o wefan Cylchgronau Cymru yn cynnwys cerddi a gyhoeddwyd yn Cymru a'r Llenor, ynghyd â chyfrol C. Davies and E. K. Prosser (golygyddion), A Book of Aberystwyth (Y Drenewydd, 1926), yn cynnwys tair cerdd Gymraeg ganddo.

Traethawd 'The Empire's debt to The Tudor Dynasty' gan 'Ap Watcyn'.

Darlithiau ac anerchiadau, gan gynnwys ‘Eifion Wyn’, Tachwedd 1926, ‘Llenyddiaeth a bywyd yng Nghymru’, Gŵyl Ddewi, 1928, a ‘John Roberts, Llanbrynmair (1767-1834)’, 1934.

Copi o'r Times of Mesopotamia, 5 Mehefin 1927, a olygwyd ganddo, adysgrifau, 2018, o lythyrau oddi wrtho at Caradog Prichard, 1928, ac allbrintiau, 2017, o archif hanesyddol y Daily Mail o erthyglau a gyfrannodd i’r papur hwnnw, 1928-1929.

Deunydd yn ymwneud â Lewis Williams, brawd John Edwal Williams, gan gynnwys ffotograff o Lewis Williams ac eraill; cerdyn post at John Edwal Williams oddi wrth Lewis Williams; ysgrif deipysgrif [?gan Lewis Williams]; a gohebiaeth o'r Unol Daleithiau wedi'i gyfeirio at John Edwal ynglyn ag eiddo y diweddar Lewis Williams wedi i hwnnw golli ei gyllidion yn dilyn cwymp Wall Street ym 1929. Ceir nodyn yn llaw David Williams, nai Waldo Williams a gor-nai John Edwal, ar frig un dalen (am David Williams, gweler Aelodau eraill teulu Waldo Williams - David Williams).

Erthyglau Cymraeg a Saesneg, wedi’u cyflwyno i John Eilian, 1929-1947, a llythyrau oddi wrtho, 1937-1947.

Addasiad Mallt Anderson a Beni Harries o ddrama 'Out of focus' gan Peter Gordon ar gyfer Cwmni Theatr Crwys, [Caerdydd].

Llyfr nodiadau yn cynnwys cyfrifon trysorydd Urdd Gobaith Cymru Cylch Abergwaun. Yn rhydd yn y gyfrol ceir nodyn, 13 Mawrth 1943, at Dilys Williams oddi wrth H[ilda] M. Martin, trysorydd y Cylch am y blynyddoedd 1930-1933, 1934-, mantolen yn dangos manylion cyfrifon Urdd Gobaith Cymru Cylch Abergwaun am y flwyddyn 1954, a llythyr, 27 Tachwedd 1957, at Dilys Williams oddi wrth Wynford Davies, Cyfarwyddwr Addysg Sir Benfro, ynghylch Eisteddfod yr Urdd 1957 (gweler Gŵyl y Sir, Abergwaun, 1957 dan bennawd Dilys Williams - Gohebiaeth at Dilys Williams).

Papurau amrywiol gan gynnwys llyfr nodiadau 'Nodiadau a dyfyniadau. Llên a barddoniaeth', 1930 a llyfrau nodiadau amrywiol; llyfr torion o'r Faner, 1970, am 'Stori Oberammergau' gan Gwilym R. Jones; taflen dathlu chwarter can mlwyddiant Ysgol Twm o’r Nant yn Ninbych yn 1985 yn cynnwys cerdd ganddo: ‘I ddathlu pen-blwydd Ysgol Twm o’r Nant’; a thaflen ‘Teyrnged i Gwilym R.’ a drefnwyd gan Yr Academi Gymreig yn 1983.