Showing 150 results

Llawysgrifau a theipysgrifau sgyrsiau radio G. J. Williams ar 'lyfrau a chyhoeddiadau diweddar', 1933-1958.

Ychydig nodiadau a dyfyniadau o waith almanacwyr megis Thomas Jones, Sion Prys a Sion Rhydderch.

Ffolder yn dwyn y teitl Llên Cymru yn cynnwys teipysgrifau yn bennaf o erthyglau ac adolygiadau a ymddangosodd yn ystod y cyfnod y bu G. J. Williams yn olygydd ar y cylchgrawn.

Copi llawysgrif o'r memorandwm a luniodd G. J. Williams, [c. 1950], ynglŷn â sefydlu Adran Ymchwil i Astudiaethau Cymraeg. Mae'r memorandwm, a oedd i'w drafod ym Mhwyllgor Iaith a Llên Bwrdd Gwybodau Celtaidd y Brifysgol, yn cynnwys ei weledigaeth o'r modd y dylid hyrwyddo astudiaethau Cymraeg yn ail hanner yr ugeinfed ganrif. Ceir hefyd gopi teipysgrif o'r cyfieithiad Saesneg. Cyhoeddwyd y memorandwm yn Aneirin Lewis (gol.), Agweddau ar hanes dysg Gymraeg (Caerdydd, 1985).

Torion papur, [1920x1963], yn ymwneud â Iolo Morganwg, llenyddiaeth Gymraeg, crefydd, diwylliant ac addysg yng Nghymru. Yn eu plith ceir un bwndel o dorion, 1954-1956, o ysgrifau 'Cartrefi Cymru' gan Bob Owen, Croesor, yn Y Cymro.

Papurau rhydd, digyswllt gan fwyaf, o blith y papurau ymchwil.

Gohebiaeth a phapurau teuluol a phersonol Elizabeth Williams, ynghyd â deunydd yn ymwneud â'i gwaith cyhoeddus.

Gohebiaeth deuluol, 1882-[1963], gan gynnwys ychydig lythyrau a nifer o gardiau post, rhai ohonynt o Awstralia a Phatagonia. Yn eu plith ceir cardiau post at rieni a brawd Elizabeth Williams oddi wrth aelodau'r teulu; cardiau post at ei mam oddi wrth Elizabeth a G. J. Williams; cardiau post a llythyrau at Elizabeth oddi wrth deulu a ffrindiau; a dau lythyr a cherdyn pen blwydd (yn amgau cerdd) oddi wrth ei gŵr.

Llythyrau cydymdeimlad ar farwolaeth Griffith John Williams, 1963.

Papurau personol amrywiol, gan gynnwys tystysgrif ac adroddiadau ysgol, 1904-1909; tystysgrif gradd a thyslythyrau'n ymwneud â'i gyrfa, 1914-1922; dyddiadur mis mêl, 1922, a rhestr anrhegion priodas; llyfr llofnodion, 1907-1910; llyfrau ysgrifennu (3) yn cynnwys 'Pert-ddywediadau hen gymeriadau yn ardal Ffestiniog a'r cylch', a ysgrifenwyd ar gyfer Eisteddfod Dydd Gŵyl Dewi, o bosibl gan Elizabeth Williams pan yn yr ysgol; a chardiau coffa, taflenni angladdol a thorion papur yn ymwneud ag aelodau'r teulu.

Cofnodion, gohebiaeth a phapurau amrywiol, 1942-1945, perthynol i Undeb Cymru Fydd, a chysylltiad Elizabeth Williams â'r Undeb. Yn eu plith ceir nodiadau a darlith ar yr Undeb yn llaw G. J. Williams. Ceir hefyd ychydig bapurau, 1957 ac 1963, yn ymwneud ag ymgyrchoedd Cwm Tryweryn a Chlywedog; gohebiaeth, 1967-1969, yn ymwneud â chyflwr capel Bethesda'r Fro; llythyrau, 1972-1974, at Elizabeth Williams yn ymwneud â Chymdeithas Tai Gwynedd; a llyfr ysgrifennu, 1931-1935, yn cynnwys 'Adroddiad o waith Merched Gwaelod-y-Garth yn ystod diweithdra y tri-degau', yn cwiltio, nyddu, gweu, etc.

Papurau'n ymwneud â ffurfio cronfa i waddoli Darlith Goffa G. J. Williams; ynghyd â nifer o deyrngedau ac ysgrifau coffa.

Torion papur amrywiol, 1934-1978, y mwyafrif yn cynnwys cyfeiriadau at genedlaetholdeb, addysg Gymraeg, a chrefydd a diwylliant Cymru. Ymddengys mai torion a grynhowyd gan Elizabeth Williams yw'r rhain, ac yn eu plith mae erthyglau ganddi hi a G. J. Williams ar yr iaith Gymraeg. Ceir hefyd nodiadau ar ddiwylliant, crefydd ac iaith, nifer gan ac yn llaw Elizabeth Williams.

Mân bapurau gan fwyaf, yn cynnwys nodiadau amrywiol gan, neu'n ymwneud mewn rhyw fodd ag Elizabeth Williams.

Papurau'r Athro Griffith John Williams (1892-1963), Athro'r Gymraeg, Coleg Prifysgol Cymru, Caerdydd. Yn eu plith ceir ei ohebiaeth, 1911-1962, papurau personol, 1868-1963, cyhoeddiadau a phapurau ymchwil, [1911x1979], ynghyd â chasgliad bach o lawysgrifau a gasglwyd ganddo, [16 gan., hwyr]-[?1939]. Ceir hefyd grŵp bach o bapurau ei wraig, Elizabeth, 1875-1978.

Llawysgrif yn cynnwys cerddi rhydd gan Evan Griffiths, T. Thomas, Huw Morus, John Jenkins, Evan Thomas Rees a Francis Thomas. Roedd y gyfrol yn eiddo i John Jones, Pantmochbach, Llandysul, Ceredigion, yn 1817, ac i Sylvanus Jones, Criborfach, Llandysul, yn 1847.

Llyfr nodiadau yn cynnwys carolau, cerddi rhydd a 'Gramadeg Cerddoriaeth'; ynghyd â thraethawd diwinyddol. Roedd y gyfrol yn eiddo i Joseph Thomas yn 1845.

Llyfr nodiadau yn cynnwys traethawd ar gerddoriaeth a gweithiau diwinyddol, a cherddi rhydd. Roedd y gyfrol yn eiddo i Matthew Thomas yn 1837.

Llyfr nodiadau yn cynnwys englynion a cherddi rhydd gan Rhys Jones, Blaenau, David Evans, Rhagat, John Pritchard o'r Garth, Dewi Wnion (David Thomas), William Jones, Cefn Creuan Isaf, a Jonathan Hughes, 'Y Deuddeg Arwydd', 'Nodau y Planedau, y Tremiadau', a chyfrifon ariannol. Roedd y gyfrol yn eiddo ar un adeg i Hugh Lloyd, 'Rose and Crown', Goswell Street, Llundain, ac i Evan Lloyd, 1 Mawrth 1836.

Llawysgrif darlith yn dwyn y teitl 'Mudiadau llenyddol, crefyddol, eisteddfodol a chymdeithasol yng Nghymru o'r fl. 1790-1820', ynghyd â nodiadau perthynol.