Showing 5982 results

Archival description
Ffeil / File
Advanced search options
Print preview View:

Memorandum book of John Naylor

Memorandum book, 1848-1856, of John Naylor (1813-1889) of Leighton Hall, near Welshpool, the estate he inherited on his marriage in 1846 (see, for example: https://www.leightonnews.com/2013/the-history-of-the-naylor-family-of-leighton-hall/). The inside front cover is inscribed in the hand of Captain Thomas Humphrey Naylor (1890-1966) of Ashton, near Chester, grandson of John Naylor of Leighton Hall, and in the hand of Thomas Humphrey's son, Richard Christopher Naylor of Ellesmere, Shropshire, the donor of the additional papers described here. This item forms part of the 'proof of evidence' submitted by architectural historian Teresa Sladen (see under Evidence with regard to the historic importance of Leighton Hall).

The report of the Welsh Calvinisitic Methodist Churches in London

Llyfryn printiedig yn dwyn y teitl 'The report of the Welsh Calvinistic Methodist Churches in London for the year ending December 31, 1874', yn cynnwys gwybodaeth ystadegol yn ymwneud á chapeli Methodistaidd Calfinaidd Cymreig Llundain, gan gynnwys Capel Jewin = Printed booklet titled 'The report of the Welsh Calvinistic Methodist Churches in London for the year ending December 31, 1874', containing statistical information relating to Welsh Calvinistic Methodist chapels in London, including Jewin Chapel.

Beibl Edmund Evans

  • NLW ex 3034
  • Ffeil / File
  • 1824-1879

Copi o'r Beibl cyssegr-lan (Rhydychen, 1824) fu'n eiddo i Edmund Evans ('Utgorn Meirion'), un o'r gweinidogion fu'n ymweld â Richard Lewis (Dic Penderyn) cyn ei ddienyddio ar 13 Awst 1831. Mae enw Edmund Evans yn ymddangos yn nhu blaen y gyfrol a cheir amryw nodiadau yno ac ar dudalennau cyntaf y testun. Mae papur gyda nodiadau arno yn rhydd rhwng tt. 24-25. Ar yr ail dudalen o'r Testament Newydd gludwyd toriad papur newydd, 1879, gyda hanes marwolaeth Evan R. Evans, Cambria, Wisconsin, sef un o'i feibion. Gosodwyd papur hefyd ar ddiwedd y gyfrol yn cynnwys rhestr, yn llaw Edmund Evans, o ddyddiadau geni a marw ei blant ef a'i wraig Ellin. Yn ogystal, mae'r ffeil yn cynnwys toriad o erthygl gan y rhoddwr am hanes y Beibl a gyhoeddwyd ym mhapur y Daily Post, 3 Gorffennaf 2019. = Copy of the 'cyssegr-lan' Bible (Oxford, 1824) that belonged to Edmund Evans ('Utgorn Meirion'), one of the ministers who visited Richard Lewis (Dic Penderyn) before his execution on 13th August 1831. Edmund Evans's name appears in the front cover of the volume with various notes and on the first pages of the text. Handwritten notes are loose between pp.24-25. A newspaper cutting (1879) reporting the death of Evan R. Evans, his son, in Cambria, Winconsin, has been glued on the second page of the New Testament. At the end of the volume a list, in Edmund Evans' hand, states the dates of birth and death of his children with his wife Ellin. Additionally, the file also contains an envelope in which there is a newspaper cutting reporting the history of the Bible, published in the Daily Post, 3 July 2019.

Mwynwyr

Ffotograff o fwynwyr yn Nant Iago ger Eisteddfa Gurig (cartref Capten Bennett Evans), [tua 1900].

Enwogion Cymreig

Nodiadau yn llaw John Thomas ar rai o enwogion Cymru, yn bennaf o'r meysydd diwinyddol a llenyddol, gan gynnwys y bardd a'r athro Ebenezer Thomas ('Eben Fardd') (1802-1863), y bardd a'r anterliwtydd Thomas Edwards ('Twm o'r Nant') (1739-1810) a Howel Harris (1714-1773), un o arweinyddion y Diwygiad Methodistaidd yng Nghymru.

Llythyr at Robert (Silyn) Roberts oddi wrth Jane Parry = Letter to Robert (Silyn) Roberts from Jane Parry

Llythyr, 3 Ebrill 1906, at Robert (Silyn) Roberts oddi wrth Jane Parry, mam Mary Silyn Roberts, Eardley Crescent, Llundain ar achlysur geni Glynn, mab Silyn a Mary Silyn Roberts. Arnodwyd yn llaw Mary Silyn Roberts: 'for Glynn' a 'ar ol [sic] geni Glynn ap Silyn'. = Letter, 3 April 1906, to Robert (Silyn) Roberts from Jane Parry, Eardley Crescent, London, mother of Mary Silyn Roberts, on the occasion of the birth of Glynn, son of Silyn and Mary Silyn Roberts. Annotated in Mary Silyn Roberts' hand: 'for Glynn' and 'ar ol [sic] geni Glynn ap Silyn' [after the birth of Glynn ap [son of] Silyn].

Llythyrau at Robert (Silyn) Roberts oddi wrth Margarethe Hoffmann = Letters to Robert (Silyn) Roberts from Margarethe Hoffmann

Llythyr, 31 Gorffennaf 1906, at Robert (Silyn) Roberts oddi wrth Margarethe Hoffmann, a oedd yn wreiddiol o Ddenmarc ond a oedd yn ysgrifennu o Gaeredin, yn cyfeirio at ei harhosiad diweddar yng nghartref Silyn a Mary Silyn Roberts ac at eu mab, Glynn Silyn Roberts, a fyddai'n faban ifanc yr adeg hon; hefyd yn nodi cyfeiriad modryb Margarethe Hoffmann yn yr Almaen. = Letter, 31 July 1906, to Robert (Silyn) Roberts from Margarethe Hoffmann, who was originally from Denmark but who was writing from Edinburgh, referencing her recent stay with Silyn and Mary Silyn Roberts and mentioning their son Glynn Silyn Roberts, who would have been an infant at this time; also noting Margarethe Hoffmann's aunt's address in Germany.

Llythyr, 10 Awst 1907, at Robert (Silyn) Roberts tra 'roedd yn Boulogne-sur-Mer, Ffrainc oddi wrth Margarethe Hoffmann a Louise [?Wissteten], Stubbekøbing, Denmarc, yn cyfeirio at Mary Silyn Roberts a'i gwaith yn darlithio mewn ysgol haf yn Nenmarc; cyfeiriad hefyd at Glynn Silyn Roberts, mab bychan Silyna Mary Silyn Roberts. Nodyn gan Luned Meredith, un o roddwyr y casgliad, ar daflen atodol: 'Mae Glynn ychydig dros flwydd oed; mae Mary yn ôl yn darlithio yn Nenmarc ac R[obert] S[ilyn] R[oberts] yn Ffrainc. Siwr fod Glynn yng nghofal ei nain (?). Trefniadau anarferol iawn i'r cyfnod faswn i'n meddwl'. = Letter, 10 August 1907, to Robert (Silyn) Roberts while he was at Boulogne-sur-Mer, France from Margarethe Hoffmann and Louise [?Wissteten], Stubbekøbing, Denmark, relating to Mary Silyn Roberts and her work lecturing at summer school in Denmark; reference also to Glynn Silyn Roberts, infant son of Silyn and Mary Silyn Roberts. Note by Luned Meredith, one of the archive's donors, on accompanying sheet (translated): 'Glynn is a little over a year old; Mary is back lecturing in Denmark and R[obert] S[ilyn] R[oberts] is in France. Glynn is probably in his grandmother's care (?). Very unusual arrangements for the time, I should think.'

Llythyr at Robert (Silyn) Roberts oddi wrth Evan Parry = Letter to Robert (Silyn) Roberts from Evan Parry

Llythyr, 12 Ebrill 1908, at Robert (Silyn) Roberts oddi wrth Evan, brawd Mary Silyn Roberts, Eardley Crescent, Llundain, yn cynghori Mary i symud i leoliad mwy iachus cyn geni ei phlentyn disgwyliedig oherwydd problemau efo'r draeniau yng nghartref Silyn a Mary; ceir cyfeiriadau hefyd at ei waith meddygol Evan Parry yn Llundain, a'i gynlluniau i ymfudo i Awstralia. = Letter, 12 April 1908, to Robert (Silyn) Roberts from Evan, brother of Mary Silyn Roberts, Eardley Crescent, London, advising Mary, due to problems with the drains at Silyn and Mary's home, to relocate to a healthier environment prior to the birth of her expected child; references also to Evan Parry's medical work in London and his plans to emigrate to Australia.

Llythyr at Robert (Silyn) Roberts oddi wrth [?M. F.] Griffiths = Letter to Robert (Silyn) Roberts from [?M. F.] Griffiths

Llythyr, 9 Medi 1908, at Robert (Silyn) Roberts oddi wrth [?M. F] Griffiths, Highbury, Llundain, yn trafod cyfarfod yn Llundain, gyda chyfeiriadau hefyd at ddannodd Silyn, at enedigaeth ail blentyn Silyn a Mary Silyn Roberts ac at ethol Silyn yn un o feirniaid Eisteddfod Genedlaethol Llundain 1909. = Letter, 9 September 1908, to Robert (Silyn) Roberts from [?M. F.] Griffiths, Highbury, London, with arrangements to meet in London; references also to Silyn's toothache, to the birth of his and Mary's second child, and to Silyn's election as one of the adjudicators at the National Eisteddfod held in London in 1909.

Y Ddau Ddewin

Cerdd i Glynn Silyn Roberts a Meilir Silyn Roberts (a adwaenwyd fel Bill), meibion Silyn a Mary Silyn Roberts, gan y bardd, llenor a'r ysgolhaig T. Gwynn Jones. Ysgrifennwyd y gerdd pan oedd Glynn a Meilir yn blant a chyn geni Rhiannon, trydydd plentyn Silyn a Mary; ynghyd â dalen yn cynnwys copi teipiedig o'r gerdd, gyda'r arnodiad: 'Ymgais i ddehongli'r gwreiddiol' (mae'n amlwg o'r gwreiddiol mai 'Y Ddau Ddewin' ddylai'r teitl fod, nid 'I Ddau Ŵr Bach', fel a geir yn y dehongliad). = Poem addressed to Glynn Silyn Roberts and Meilir Silyn Roberts (known as Bill), sons of Silyn and Mary Silyn Roberts, by the poet, author and scholar T. Gwynn Jones. The poem was written when Glynn and Meilir were children and prior to the birth of Rhiannon, Silyn and Mary's third child; together with a sheet of paper containing a typed copy of the poem, alongside an annotation: 'Ymgais i ddehongli'r [gerdd] gwreiddiol' ['An attempt to interpret the original [poem]'] (it is obvious from the original poem that the title should read 'Y Ddau Ddewin' ['The Two Wizards'], not, as has been interpreted in the copy, 'I Ddau Ŵr Bach' [''To Two Little Men']).

Llythyr at Mary Silyn Roberts oddi wrth M. Samuel = Letter to Mary Silyn Roberts from M. Samuel

Llythyr, 6 Ionawr 1911, at Mary Silyn Roberts oddi wrth M. Samuel, Dulacca, Queensland, Awstralia, yn sôn am ei thaith i Awstralia ac am ei bywyd a'i gwaith yno wedi iddi gyrraedd; cyfeiriad hefyd at fethu cael hyd i Evan, brawd Mary Silyn Roberts, a oedd yn feddyg yn Brisbane ac a fu farw'n naw ar hugain oed. = Letter, 6 January 1911, to Mary Silyn Roberts from M. Samuel, Dulacca, Queensland, Australia, referring to her voyage to Australia and to her life and work on arrival there; also a reference to failing to meet up with Evan, brother of Mary Silyn Roberts, who was a doctor in Brisbane and who died aged twenty-nine.

Llythyrau Gwili

  • NLW ex 3057
  • Ffeil / File
  • 1901 a [1912]

Copi o Tu hwnt i'r llen : pryddest gystadleuol ar destyn y gadair yn Eisteddfod Genedlaethol Llandudno, 1896 (Llanelli, 1901), pryddest anfuddugol J. Gwili Jenkins, yn cynnwys dau lythyr oddi wrth Gwili, [1912], at deulu J. R.Owen, Gyfelog, Bwlchdewin, Porthmadog, un ar bapur ysgrifennu Ysgol y Gwynfryn, Rhydaman. = A copy of Tu hwnt i'r llen : pryddest gystadleuol ar destyn y gadair yn Eisteddfod Genedlaethol Llandudno, 1896 (Llanelli, 1901), unsuccessful long poem in free metre by J. Gwili Jenkins entered in the National Eisteddfod held at Llandudno in 1896, including two letters from Gwili, [1912], to the family of J. R.Owen, Gyfelog, Bwlchdewin, Porthmadog, one of them is written on headed notepaper [Gwynfryn School, Ammanford].

Gwili, 1872-1936

Canmlwyddiant Cymanfa'r Pasg

Llyfryn printiedig yn dwyn y teitl 'Canmlwyddiant Cymanfa'r Pasc: Methodistiaid Calfinaidd Llundain, 1912' gan y Parchedig John Evan Davies ('Rhuddwawr'), a fu'n weinidog ar Gapel Jewin o 1886 hyd 1911. Fe'n hysbysir gan Nerys Owen, rhoddwraig y casgliad, mai arnodiadau pensil ei thad, Percy E. Owen (1915-1995) (mab D. S. Owen), a geir o fewn y gyfrol. = Printed booklet titled 'Canmlwyddiant Cymanfa'r Pasc: Methodistiaid Calfinaidd Llundain, 1912' by the Reverend John Evan Davies (bardic name 'Rhuddwawr'), minister of Jewin Chapel from 1886 to 1911. Nerys Owen, donor of the collection, has noted that the pencil annotations within the volume are those of her father, Percy E. Owen (1915-1995), son of D. S. Owen.

Aberbiga

Copi o rhentol rhwng Syr W. W. Wynn ac Arthur Bennett Owen yn ymwneud ag Aberbiga ym mhlwyf Trefeglwys. Nodir enwau caeau Aberbiga sydd bellach o dan Llyn Clywedog.

Casgliad John Peris Jones Collection

  • Casgliad John Peris Jones Collection
  • Ffeil / File
  • [1899-1913].

Glass negatives, the majority of views in and around Llanrhaeadr-ym-Mochnant during the first decade of the twentieth century. The original numbering system (1, 2, 2a, 3 etc.) has been retained with the prefix JPJ added. Many were used to produce collotype postcards, information relating to the production of which are noted on the original storage envelopes. Some of these also credit the photographer as being E.C Burns, who is listed in the 1911 census as a shopkeeper and photographer. The inscriptions on the envelopes seem to act as a template for the wording on the postcards, consequently it is likely that E.C. Burns was responsible for all the photographs.

[Various]

Llythyrau at/oddi wrth David Rowland Hughes ('Myfyr Eifion') = Letters to/from David Rowland Hughes ('Myfyr Eifion')

Llythyrau, 1913, at/oddi wrth David Rowland Hughes ('Myfyr Eifion'), a oedd yn aelod o Gapel Jewin, yn ymwneud â'i ymchwil ynghylch capel a sefydlwyd yn Wilderness Row, Clerkenwell, Llundain, sef ail leoliad capel y Methodistiaid Calfinaidd Cymreig wedi iddynt symud oddeutu 1785 o'u safle cychwynnol yn Smithfield, gan gynnwys:
Llythyr (Cymraeg), 7 Gorffennaf 1913, at David Rowland Hughes oddi wrth yr hanesydd a'r gweinidog Methodistaidd Calfinaidd David Erwyd Jenkins, Dinbych.
Llythyr (Saesneg), 7 Gorffennaf 1913, at David Rowland Hughes oddi wrth gwmni Oppermann & Sons, Clerkenwell, Llundain
Llythyr (Saesneg), 1 Awst 1913, at [David Rowland Hughes] oddi wrth A[rthur] Wallington, Llundain
Llythyr (Saesneg), 5 Awst 1913, oddi wrth David Rowland Hughes at Ysgrifennydd Capel Wesleaidd St John's Square, Clerkenwell, Llundain
Dau lythyr (Saesneg), [6] Awst a 15 Awst 1913, at David Rowland Hughes oddi wrth Walter J. Prideaux, Goldsmiths' Hall, Llundain
Dau lythyr (Saesneg), 11 Awst 1913, at [David Rowland Hughes] oddi wrth y Parchedig Edgar C. Barton, London Central Wesleyan Mission, St John's Square, Clerkenwell, Llundain
Llythyr (Saesneg), 14 Awst 1913, at David Rowland Hughes oddi wrth Josiah Briscoe, Llundain

= Letters, 1913, to/from David Rowland Hughes ('Myfyr Eifion'), who was a member of Jewin Chapel, relating to his research into a chapel situated at Wilderness Row, Clerkenwell, London, where the Welsh Calvinistic Methodist cause settled temporarily around 1785 following relocation from their initial site in Smithfield, comprising:
Letter (Welsh), 7 July 1913, to David Rowland Hughes from historian and Calvinisitic Methodist minister David Erwyd Jenkins, Denbigh.
Letter (English), 7 July 1913, to David Rowland Hughes from the company of Oppermann & Sons, Clerkenwell, London.
Letter (English), 1 August 1913, to [David Rowland Hughes] from A[rthur] Wallington, London.
Letter (English), 5 August 1913, from David Rowland Hughes to the Secretary of St John's Square Wesleyan Chapel, Clerkenwell, London.
Two letters (English), [6] August and 15 August 1913, to David Rowland Hughes from Walter J. Prideaux, Goldsmiths' Hall, London.
Two letters (English), 11 August 1913, to [David Rowland Hughes] from the Reverend Edgar C. Barton of the London Wesleyan Mission, St John's Square, Clerkenwell, London.
Letter (English), 14 August 1913, to David Rowland Hughes from Josiah Briscoe, London.

Llythyrau at Robert (Silyn) Roberts oddi wrth W. J. Gruffydd = Letters to Robert (Silyn) Roberts from W. J. Gruffydd

Llythyrau, 1899-1917, at Robert (Silyn) Roberts oddi wrth yr ysgolhaig, bardd, beirniad a'r golygydd W. J. (William John) Gruffydd (1881-1954), ac un llythyr, 1918, oddi wrth Gwenda Gruffydd, gwraig W. J. Gruffydd. Cyfeirir at yrfa academaidd W. J. Gruffydd yn Rhydychen; ei garwriaeth â'i ddarpar-wraig Gwenda Evans ac â merch o'r enw Winnie, a'i briodas yn y pen draw â Gwenda; "Miss P." (sef Mary Parry, wedyn Mary Silyn Roberts); barddoniaeth, gan gynnwys enghreifftiau o waith W. J. Gruffydd, ac yntau'n holi am farddoniaeth o eiddo Silyn; ei waith golygyddol; crefydd, athroniaeth, gwleidyddiaeth a daliadau personol; a'i gyfnod o wasanaeth yn y llynges, ac yntau'n dyheu am gael gadael. Mae llythyr Gwenda Gruffydd yn cyfeirio at ei brwydr i ryddhau ei gŵr o'r llynges, ac yn erfyn ar ddylanwad Silyn i'w chynorthwyo yn hyn o beth, gyda chefnogaeth 'Tom Jones' (sef, mae'n debyg, Dr Thomas Jones (1870-1955)). Ceir yn ogystal broflen o erthygl dan y teitl 'Addysg yng Nghymru' a ysgrifenwyd gan W. J. Gruffydd ar gyfer Barn Cymru Ieuanc (Rhif 2); llythyr printiedig a ysgrifenwyd gan W. J. Gruffydd i'r newyddlen Y Brython; a llythyr printiedig dan y teitl 'W. J. Gruffydd a'r Hen Feirdd' a anfonwyd gan W. J. Gruffydd at gyhoeddiad nas enwir ac a grybwylla enwau Silyn Roberts ac R. Williams Parry. Ynghyd â thrawsgrifiadau teipysgrif o'r llythyrau a disgrifiad cryno o'r deunydd atodol.
= Letters, 1899-1917, to Robert (Silyn) Roberts from the academic, poet, adjudicator and editor W. J. (William John) Gruffydd (1881-1954) and one letter, 1918, from Gwenda Gruffydd, wife of W. J. Gruffydd. References include W. J. Gruffydd's academic career at Oxford; his courtship of Gwenda (Evans, later his wife), his dalliance with a woman named Winnie, and his eventual marriage to Gwenda; "Miss P." (Mary Parry, later Mary Silyn Roberts); poetry, including examples of work by W. J. Gruffydd and his request to receive some of Silyn's poetry; his editorial work; religion, philosophy, politics and personal theories; and his period in the navy and his longing to leave the service. Gwenda Gruffydd's letter refers to her battle to have her husband released from his naval service, requesting Silyn, with the support of "Tom Jones" (most likely Dr Thomas Jones (1870-1955)) to help bring this about. Together with the proof of an article titled 'Addysg yng Nghymru' ('Education in Wales') written by W. J. Gruffydd for Barn Cymru Ieuanc (No. 2); printed letter written by W. J. Gruffydd for Y Brython newspaper; and a printed letter titled 'W. J. Gruffydd a'r Hen Feirdd' ('W. J. Gruffydd and the Old Poets'), sent by W. J. Gruffydd to an unnamed publication and which references Silyn Roberts and R. Williams Parry. Also included are typescript transcripts of the letters and a brief description of the supplementary material.

Cerddi'r Bugail

Copi llawysgrif ddrafft o Cerddi'r Bugail, sef cyfrol goffa o farddoniaeth Hedd Wyn (Ellis Humphrey Evans) (1887-1917), wedi'i olygu gan y Parchedig J. J. Williams ac o bosib yn ei lawysgrifen. = Draft manuscript copy of Cerddi'r Bugail, a commemorative anthology of poetry by Hedd Wyn (Ellis Humphrey Evans) (1887-1917), edited by the Reverend J. J. Williams and possibly written in his hand.

Results 1 to 20 of 5982