Dangos 346 canlyniad

Disgrifiad archifol
Ffeil
Dewisiadau chwilio manwl
Rhagolwg argraffu Gweld:

7 canlyniad gyda gwrthrychau digidol Dangos canlyniadau gyda gwrthrychau digidol

Barddoniaeth,

A composite volume made up of fragments of eighteenth century manuscripts containing 'cywyddau', 'awdlau' and englynion' by Dafydd ap Gwilym, Sion Tudyr ('o Wickwar') and Rhys Jones [o'r Blaenau] (holograph), with a few annotations and variants from the manuscripts of D[avid] Johnes [Llanfair Dyffryn Clwyd] and [James Davies] 'Iago ap Dewi'; 'cerddi' and 'penillion' by John Owen and Sir Rees Cadwalader, and anonymous poetry. Among the pastedowns is a voucher to the Reverend David Richards from M. Monk, Chester Courant Office in respect of a Cymmrodorion Society [in Powys] advertisement, 1820-3.

Barddoniaeth, etc.

A composite volume in the hand of D. Silvan Evans containing 'Walter Davies and Welsh Literature' by [Carl] Meyer (from The Times, 30 March, 1850, being the portions omitted in D. Silvan Evans: Gwaith Gwallter Mechain (Carmarthen and London, 1868), vol. III pp. 569-76); 'awdlau' and 'cywyddau' by Wiliam (Gwilym) Lleyn ('Allan o Lawysgrifau Ieuan Lleyn - 1799'), transcribed at Llangïan, May 1854, with collations and annotations dated to 1856; 'Gwaith Beirdd Cymru. Amryw', being 'awdlau' and 'cywyddau' by Sion Tudur, Tudur Aled, Deio ab Ieuan Du, Hywel ab Reinallt, Hywel ap Daf[ydd] ap Ieuan ap Rhys (Hywel Dafi), Richard Philip(s), Gwyrfyl Ferch Howel Vaughan (Gwerfyl Mechain), Ieuan Tew, Bedo Hafesb, Syr Robert Myltwn, Ieuan Brydydd Hir [Hen], Tudur Penllyn, Rhys Cain, Morys ab Howel ab Tudur, Gutto'r Glyn, Iolo Goch, Llywelyn Goch ap Meurig Hen ('o Nannau'), Huw Llwyd Cynfel and William Lleyn, with collations and annotations by D. Silvan Evans and H. W. L[?loyd]; and 'Cambrian Topography (Parthofyddiaeth Cymru)', being an alphabetical dictionary based on printed sources. The spine is lettered 'Gwaith Beirdd Cymru'.

Homiliau, barddoniaeth, etc.

An imperfect and badly mutilated volume containing sermons, some of which are transcribed from Edward James: Pregethau a osodwyd allan trwy awdurdod i'w darllein vmhob Eglwys blwyf ... (Llundain, 1606); proverbial sayings, triads and short tabular texts, many probably extracted from Robert Lloyd: Llwybr hyffordd yn cyfarwyddo yr anghyfarwydd i'r Nefoedd (Llundain, 1630) e.g. 'Wyth o arwyddion ansomedig o Iechydwrieth', '... arwyddion o ddamnadigaeth [sic] .... naw arwydd ... o golledigaeth dyn', 'Achosion seguryd ...', 'Naw o fariav i gav allan or nefoedd a naw porth i fyned i vffern', 'Naw ystyrieth buddiol', 'Geiriau gwir Taliesn [sic]', 'Attebion y seithwyr doethion yw gilydd ... ', '12 pwnc cas gyn dduw ar neb ai gwnelo', 'Pedwar peth a ddyle pob dyn i myfyrio ...', 'Naw arwydd o enaid holliach', 'Wyth arwydd St Peter o Iechvdwrieth', 'Saith o arwyddion difregusaf ag ansomedigaf [sic]', 'chwe pheth sydd gas gyn yr Arglwydd... ', etc.; 'cywyddau' by [William Midleton], Doctor John Cent and William Llyn; 'cerddi' by [Rhys Prichard] 'Viccar Llanymddyfri', Rowlant Vaughan and William Philip, and anonymous and imperfect 'cerddi'; and 'Emyn Ambros ag Awstin yr hwn a elwyr te Deum ag a g[yfiei]thiwyd yn gymraeg gan Ddafydd Ddv o Hiraddig ... '.

Barddoniaeth Dafydd ap Gwilym, etc.

A volume of transcripts of poetry by Dafydd ap Gwilym, together with a few 'englynion' and 'cywyddau' by Wm Morris, G[ruffudd] Grug, Dafydd ap Edmund, Rhys Gôch Glan Ceiriog, Dafydd Nanmor, Iolo Goch, R[obin] Ddu, and some anonymous 'englynion'. The transcripts are taken from UCNW Bangor MS 6. A note by Mary Richards, Darowen on p. 1 ascribes the volume to John William[s], musician ('Cyfansoddwr Tona'), Dolgelley, probably John Williams ('Ioan Rhagfyr') (see Thomas Parry (gol.): Gwaith Dafydd ap Gwilym (Caerdydd, 1952) pp. c1xviii-clxix). At the end of the volume is a table entitled 'Rhannau Monwent Dar-Owen megis y dosparthwyd ag y cyweiriwyd hwynt ar eiriol David Davies vicar yno, gan ddechrau, o barth dwyrain Ty'r Vicar ag felly diwygio oddi amgylch Mai yr 28 1636' (' ... carefully transcribed out of the original by me Lewis Jones Vicar of Darowen' - a Chopiwyd genyf inneu or Terrier Darowen. M. R. Dar[owen]'). Tipped into the volume are a bond, 14 February 1690/1, from David Jones of Cowarch, Merionethshire, gent. to John Thomas Rees of the same, yeoman for the observance of covenants, and a poem in free metre entitled 'Myfyrdod y Parchedig Mr [Roderick] Lewis Periglor Llanbrynmair Uwchben Bedd ei ddiweddar Wraig', 1829. Among a number of items laid on the inside lower cover is Ychydig o gynghorion buddiol i Bobl Ieuainc, Wrth fyned i wasanaeth (Treffynnon, n.d.).

Llyfr Robyn Frych,

A commonplace book of Merioneth interest largely in the hand of Robert Prys Morris ('Robyn Frych'), Dolgellau. It contains 'awdlau' and 'cywyddau' by Tudur Penllyn, Risiart Phylip ('o Ardudwy'), Gutto'r Glyn, Huw Arwystl, Wiliam Llyn, Sion Mowddwy, Owain Gwynedd, Iolo Goch, Vaughan Jones ('Fychan y Gwyndill') (19c), Dafydd ab Ieuan ab Owain, Simwnt Fychan, Sion Dafydd Penllyn, Watkin ab Richard, Tudur Aled, D[afy]dd Ll[wyd] ab Lly[wely]n ab Gruffydd, Gruffydd Phylip ('o Ardudwy'], Ffoulk Prys ('mab Edmunt Prys Archdiagon Meirionydd'), Dafydd Ddu Hiraddug, Ll[ywely]n Goch ap Meurig Hen, Morris Dwyferch (recte Dwyfech) and Dafydd ap Gwilym, together with an incomplete index; records relating to the Quaker burial ground at Llwyn-du, parish of Llwyngwril, being (i) a document signed by Thomas Westcombe on behalf of the Western Quarterly Meeting of the Society of Friends, 1876, allowing (with reservations) the application of Robert Pugh, Llwyngwril, for the ground to be used for interment by the Wesleyan Congregation at Llwyngwril, (ii) a covering letter, 1876, from Thomas Westcombe, Worcester to Robert Pugh, and (iii) a note signed by W[illia]m Norris, Coalbrookdale, 1876, on the trusts of the ground, with specific reference to the conveyance of 1756 to Abraham Darby of Coalbrookdale of the Llwyndu and Tyddyn y Garreg burial grounds; an account by Robert Prys Morris, 1883, of the early schooling of his son John Prys at Dolgellau, and an entry by Robert Prys Morris in 1877 relating to the death of his mother Elinor Morris in 1875; Merioneth pedigrees (e.g. Owen of Dolgellau, Edwards of Talgarth, Owen of Cae'rberllan, Anwyl of Erylaran, etc., Vaughan of Hengwrt); annotated lists of place names in the separate townships of the hundreds of Talybont and Estimaner extracted from a rental, 1875, and of place names from two eighteenth century parish records of Towyn; particulars of foreign mission collections by children of Salem, Dolgellau and of Llyn y Penmaen churches, 1882, the secretary and treasurer being Robert Prys Morris; an adjudication by Robert Prys Morris, 1883, on 'Traethawd Hanesyddol - Abergynolwyn a'r gymdogaeth yn ystod yr haner can' mlynedd diweddaf'; an account by W. Wynne Ffoulkes of the tumulus known as Tomen Pentref near Dolgellau (from Archaeologia Cambrensis, 1874, pp. 313-19); etc. Other sources quoted by the scribe include a paper lent by Mr Owain Owain, Hendref, Abergynolwyn (p. 47) and manuscripts owned by Owain Williams, Waunfawr (pp. 42, 73 etc.).

Notebook of Robyn Frych,

A notebook in the autograph of R. Prys Morris ('Robyn Frych') [Dolgellau] containing copies of two 'cywyddau' by Edmwnd Prys ('Cywydd Priodas' beginning 'Rhai a gar yn rhagorawl', 1623, and 'Cywydd Marwnad Sion Phylip Bardd ac Athro' beginning 'Rhodd Dduw gwyn yw rhwydd ganu', 1620), and a note by R. Prys Morris referring to the death of his mother, Elinor Morris, 12 September 1875.

Barddoniaeth,

A volume containing manuscript and printed poetry, etc. in strict and free metre belonging mainly to the eighteenth century. The manuscript items, which are written in various hands, include poetry by Taliesyn, John Rhydderch, Edward Samuel, Sion Tudur, John Roger, Ifan William 'or gwulan' [sic], John Cadd'r (?'Ioan ap Cadwaladr ap Ioan or Bala) (holograph), Angharad James, Morus Robert, Robert Humphreys alias Ragad, Robert Lewis, Dafydd ab Gwilym, Michl. Prichard, Dafydd Sion James and Sion Phylip. The printed items consist of broadsides, etc. as follows: 'Cywydd i ofyn gwn i'r Pendefig enwog Wm. Llwyd o Riwedog Ysgr. B..A. 1764' by Rhys Jones (Argraphwr John Rowland Bala); 'Cân Dduwiol ynghylch Cwymp Dyn yn yr Adda cyntaf, A'i Gyfodiad yn yr ail Adda' by Richard Jones; 'Bywyd Ffydd, wedi ei osod allan a'i Gyflwyno mewn Llythyr A gafwyd yn Studi y Parchedig Mr. Joseph Belcher ... ar ol ei Farwolaeth' (Aberhonddu, Argraphwyd dros y Parchedig Mr. W. Williams, gan E. Evans, 1777); 'Marw-nad Thomas Richard, a'i Ferch ef Mary Richard, Gynt o Lannerch Medd, ym Mlwyf Carno, Sir Drefaldwyn, A'i Chwaer ef Catherine, Gwraig William Thomas, a Phlentyn o Wyr iddi wyth oed, Y rhai a fuont feirw yr ugeinfed Dydd o Fis Mehefin, 1781. Gan Lifeiriant a ddaeth am ben y Ty yn ddisymmwth, lle yr oeddynt hwy, gyd ag ychydig eraill, wedi ymgynnull ynghyd i weddio ac i fo[li]annu Enw'r Arglwydd' by Hugh Jones (Mwythig, Argraphwyd gan T. Wood); 'Ordinhaad gan Ei Fawrhydi yn y Cyngor; Yn cynnwys Rheolau, Trefnadau [sic], a Dosbarthiadau, am Ragflaenu yn fwy effeithiol Danniad yr Haint sydd yr awron yn gerwino ymmysg Anifeiljaid Cyrnig y Deyrnas hon' (Argraphwyd yn Llundain, gan Domas Basged, Argraphydd i Ardderchoccaf Fawrhydi y Brenin; a thrwy Assein Robert Basged, 1745.) [8 pp.]; 'Marw-nad Mari Owen, o Drefeglwys, yn Swydd Drefaldwyn; Yr hon a argyhoeddwyd yn 14 oed, ac a barhaodd yn Bererin llewyrchiol hyd Ddydd ei Hymadawiad, Gorphenhaf, 1781, yn 28 Mlwydd o Oed, ynghyd a Gair am Chwaer iddi, a alwyd adref rai Blwyddau o'r blaen' by Thomas Robert (Mwythig: Argraphwyd gan T. Wood, lle gallir cael argraphu pob math o Lyfrau, wedi eu diwigio gan Ifan Tomas); 'Tir Angof; wedi ei osod allan trwy Gyffelybiaeth Gwely: neu, Gan Newydd am Stat y Meirw, gan John Morgan. Yr Ail Argraphiad gyd a pheth 'Chwanegiad, a Diwygiad, gan yr Awdwr' ([A]rgraphwyd yn Nghaerfyrddin, yn Heol Awst, ac ar werth yno gan J. Ross, a R. Thomas. 1762), with another later copy printed without the name of the author ('Tir Anghof, Neu grwydrad dychymmyg am y Bedd'); 'Dwy o Gerddi Newyddion', the one by Hugh Jones, Llangwm, entitled 'Cerdd newydd, neu gwynfan Tosturus dwy ddynes sydd i gael eu Transportio o gaol Ruthin ...', the other by David John James headed 'Dechreu Cerdd marwnad ...'; 'Cerdd Newydd iw Chanu yn y Lloerig Gymdeithas yr hon sydd wedi i sefydlu i'w chadw y Nrws Nant Tafarn yn Fisol beunydd, ar Ddydd Jau Nesaf o flaen y Llawn Lloer ...' by R. J. (Argraphwr John Rowland, Bala); 'Cerdd Newydd I Atteb y Gerdd a wnaed i gymdeithas Loerig Drws y nant Gan un a Ewyllysie'n dda i bob dyn ...' by Robert Williams (Argraphwyd gan John Rowland yn y Bala); a photographic copy reproduced from the original in Cardiff Free Library of 'Galarnad ar Farwolaeth Mari, Gwraig John Jones, o Landilo-fach, yn Sir Forganwg ...' by W. Williams (Aberhonddu; Argraphwyd dros yr Awdwr gan E. Evans, 1782); 'Cyngor yn erbyn Iauo yn Anghydmarus' (Caerfyrddin, argraffwyd dros T. Davies gan I. [Ro]ss); 'Dyfodiad Crist i'r Farn' (Argraphwyd yn y Mwythig gan Stafford Prys. 1759); and 'Marwnad Mr. Abraham Wood, gynt o Gollege Lady Huntington, a ymadawodd A'r Byd ym Mis Awst, 1779. A Marwnad Mrs. Margaret Wood, ei Fam, yr hon hithau a ymadawodd A'r Byd ym Mis Mai 1781' by W. Williams (Aberhonddu, Argraphwyd dros yr Awdwr, gan E. Evans. 1781).

Barddoniaeth, etc.

A composite volume containing poetry by John Roberts ('Sion Lleyn'), 1768-71, Dafydd ap Gwilym, Owen Ellis (Nant), Will. Jones y gwydd, Mathew Owen, Huw Rober[t]s, John Dafydd, Syr Rhys yr offeiriad (llanfair), Owen Gruffydd, J. Rhydderch, Wm Elias, Edward Moris, Ifan Gruffydd leiaf, G[utto'r] Glyn, Einian ap Gwalchmai, D[afydd] Nanmor, William Phylip, Huw ab Ifan, Edmund Prys, Gruffydd Phylip, [Robert Prichard] 'Robin Raber', Dafydd Owain o'r Gaerwen ('Marwnad Robert Roberts Pregethwr enwog yn mhlith y Methodistiaid ...') and Gronwy Owen, followed by a collection of the poems of the Reverend Mr Gronwy Owen ('Casgliad o waith y Parch. Mr Gronwy Owen, a Alwei ei hun Gronwy Ddu o Fôn'), with items by [Evan Evans] 'Ieuan Brydydd hir', Huw Huws Alias y Bardd Coch o Fôn, Lewis Morys (poetry and a letter) and Rhobert Huws o Benmynydd ('Robin ddu o Fon'). The contents also include some pedigrees (Achau Penyberth, Richard Llwyd o Griciaith, Bach y Saint, Penllech., Wern Penmorfa, Mostyn, Cors-y-Gedol, Castell-march, Cefn-Llanfair, Wern fawr, Penarth. etc.), 'Ychydig o hanesion' ('Am feibion Noa', etc.), miscellaneous notes, weaving patterns etc. The volume is written in several hands: pp. 1-84 are probably in the autograph of John Roberts ('Siôn Lleyn'); pp. 117-124 are in the autograph of Robert Prichard ('Robin 'Raber') and most of the remainder, if the lettering on the spine is correct, could be in the autograph of John Thomas ('Siôn Wyn o Eifion').

Llenorion Lleyn ac Eifionydd,

A composite volume lettered on the spine 'Llenorion Lleyn ac Eifionydd' and described in the old typewritten handlist of Cwrtmawr Manuscripts as 'Llyfr Cywyddau etc. R. Llys Padrig. etc. fol.' The first part is in an early nineteenth century hand or hands (watermarks 1803 and 1804) and contains a list of sheriffs for Caernarvonshire to 1796; a list of arms; and 'cywyddau', etc. by Rhisiart Cynwal, Gruffydd Phylip, Sion Dafydd Las o Nanau, Owen Gruffydd, Lewis Menai, Ieuan Tew, Sion Tudur, Sion Phylip, Edmwnd Prys, Ieuan Llwyd, Gruffydd Hafren and Watcin Clywedog. The remainder of the manuscript (from p. 56 to the end) is almost entirely of later date and is written in the autograph of John Jones ('Myrddin Fardd') and others; this section includes 'cywyddau', 'englynion', etc. by some of the poets already mentioned and by Ffoulk Wyn 'yn enw Owen Madryn y Crwner', Owain Waed Da, W[illiam] Llyn, Evan ap Tudur Penllyn, Howel ap Feinallt, Morys ap Ifan ap Einion o Lyn, Owain ap Llewelyn ap y Moel, Gruffydd Grug, Dafydd Llwyd ap Llywelyn ap Gruffydd o Fathafarn, Robin y prydydd bach, Huw Pennant, Sion Cain, Iolo Goch, Sion Brwynog (incomplete), Huw Llyn, Syr Dafydd Trefor, Ieuan ap Madog ap Dafydd, Tudur Penllyn, [Lewis Môn] (beginning only), Hugh ap Risiart ap Dd, Morys Dwyfech, Cadwaladr Gruffydd, Gruffydd Bodwrdda, Rowland Hugh, Lewis Glynn, Dafydd Namor [sic] o blwy Beddgelert, Howel Ceiriog, Wiliam Cynwal, D. Ellis, Cricketh, Huw ap [Rhisiart ap Dafydd], Gruffydd ap Tudur ap Howel and Huw kau Llwyd. There are also 'englynion' by [William Edwards] 'Wil Ysceifiog', [William Edwards] 'Gwilym Padarn', Owen Roberts, Harri Parri o Graig y Gath, Walter Davies ('Gwallter Mechain'), Hugh Evans ('Hywel o Eryri') and J. Robert [sic] 'Sion Lleyn'. Inset are 'Cywydd i Ddafydd Owain o'r Gaerwen ymhlwyf Llanystumdwy yn Eifionydd, swydd Gaernarfon, (Bardd ieuangc yr hwn a ddychanodd D. Ddu o Eryri am iddo esgeuluso dyfod i ymweled ag ef pan fu yn rhoddi tro yn Eifionydd yn 1801 - y rhan gyntaf o'r Co. gan Wm. Jones. Bardd ieuangc o Bentraeth yn Môn, y rhan olaf gan fardd o Arfon', dated 'Llanddeiniolen near Caernarvon Septr. 4th. 1802' and addressed to 'Mr. O. Jones, No. 148 Upper Thames Street, London' [? in the autograph of David Thomas ('Dafydd Ddu Eryri')] and an extract from [Yr Eurgrawn Wesleyaidd, 1824], pp. 341-6 ('Hanes Cantref y Gwaelod', etc.). Some of the poems are said to be copied from the manuscript of Rhys Jones 'o'r Blaenau' and William Elias, Plas y Glyn, Anglesey.

Astrology, etc.

A volume (98 pp.) containing astrological material, etc., including the following: 'Dechreu am y Llysie', 'Am Groun Neidar', horoscopes beginning 'Tesni'r Mâb a aner or 12 dydd o fowrth ir 12 dydd o Ebrill', 'Am ba achosion y Dechreued henwi'r arwyddion ...', 'Llyfr o waith Ellis Totlis I Alexander fawr I adnabod Corph Pob Dyn pan I gwelir ef ...', 'Am chwech Grâdd y sydd ir Haul yn y ffurfafen ag ir lleuad iw gerdded bob Mis yn y flwyddyn ...', 'y saith gelefyddyd [sic] wladaidd', 'Cerdd I siri sir feirionydd am y flwyddyn 1743' beginning 'Y meistar Morrus Jones or Ddôl' by an unnamed poet, with two 'englynion' 'I Aer Mr Jones or Ddôl, '(?) both by Thomas Edwd., followed by two verses headed 'Iechyd y siri', horoscopes in English, verses by Edward Morris 'or perthi llwidion', beginning 'Os wit yn fy ngofyn ath wllus ar ddallt ..., a verse in English and Welsh ('Iw gosod ar y Cloc y mae'r Rhain'), 'Llyma ddrych y llaw ne balmystyr o waith y 7 wyr Doethion', a copy of an inscription on a gravestone in Conway church and of 'englynion' by Robert Wynne, vicar of Gwyddelwern, on the gravestone of Huw Morys (d. 31 August 1709) at Llansilin, 'Rhod yn Dangos pwy a ddowed wir a phwy a ddowed gelwydd', and 'Dychymyg yw ddyfalu I Janne Lloyd' (A wnewch chwi A : Ddyfalu ...'), etc. The volume appears to have been written by Evan Thomas [?Cwmhwylfod, Sarnau, nr Bala], c. 1760-3 or possibly earlier.

Cerddi a charolau,

An imperfect manuscript of 'cerddi' and 'carolau' of the seventeenth and eighteenth centuries, probably written for the most part by Jenkin David, Cmarch [sic], David Jones, and Evan David, Glaslwyn. The collection was compiled around the period 1765-6. The majority of the poems are anonymous, but the names of the following authors have been recorded, some in the last lines of the compositions: William Nicholas (pp. 4, 48), Thomas John (p. 16), Sion Havart (p. 41), Evan Evans ('o fydwellty yn Sir Feirionydd', p. 60), Evan Griffith (p. 74), Sion Dafydd Sion (p. 82), John Evan ab Evan, 1746 (p. 91), John David John ('o bant y moch mowr yn Llandisil (1631), p. 109). At the end of the volume are blacksmith's and other accounts from the Llandysul area, 1778 and undated, and a list of money gifts entitled 'The names of mens on my Mitting Day' (pp. 141-144). Beginning at the end is a 'halsing', 1722.

Llyfr Cadwaladr Dafydd,

A volume of poetry in strict and free metres and some prose texts in the hand of Cadwaladr David, Llanymawddwy, with some additions (ff. 132b-135b) and marginal emendations by William Wynn (1709-60), Llangynhafal. The volume contains 'awdlau', 'cywyddau', and 'englynion' by Howel ap Gutto, Sion Tudur, Rus Cain, William Llyn, Dafydd Llwyd ap Llywelyn ap Gryffydd, Rees Lewis ('o fallwyd'), Ellis Cadwalader, Cad[waladr] David, Thomas Prys ('o Blas Iolyn'), Gruffudd Phylip, Hugh Morys, Hwm[ffre] D'd ap Evan, Huw Llwyd Cynddel [sic], John Vaughan ('o Gaer gai'), William Phylip, Owen Gwynedd, [Lewys Glyn Cothi], Hugh Evan, Hugh Morus, Thomas Llwud, John Roger, [Simwnt Fychan], Morrus Dwufech, Dafydd ap Gwilim, Rhus Morgan ('o ben Craig nedd yn Llangattwg y morganwg'), Sion Rowland, John David Lâs, John Philip, William Cynwal, Sion Mowddwy, Tydur Aled, John Cent, Morgan Gwynn ('talerus'), Rowland Fychan, Gruffudd Hafren, [Rhosier] Cyffin, Hugh Gruffud[d], Robin Cildro [sic], Evan Brydydd hir, Gutto or Glunn, Hugh Arwysdl, Gryffydd Grug, [Ieuan ap Hywel Swrdwal], Evan Evans ['Ieuan Brydydd Hir'], W[illiam] W[ynn], Edmwnt Prys, Lewis Morgannwg, Robert Hwmffre alias Robin Ragat, Evan Jones ('gynt person Newbwrch'), Sr Rhys Cad[walad]r, David Cadwaladr (Llanymow[ddwy]), Twm Tegyd, Richart Cynwal, Richard Phylipp, Ieuan Tew Brydydd and anonymous 'cywyddau' and 'englynion'; 'penillion', 'carolau', 'ymddiddanion' and 'cerddi', etc. by Hugh Morus, Mr Edward Wun ('person Gwddelwern'), John Parry, Cadwaladr ap Robert, John Prichard Price, Cadwaladr David, Mr Rogar Ed[war]ds (translations), Mr. William Wunne, William Phylip, Edward Morus, Mr Peter Lewis ('Eglwyswr ieuanc o'r Deyrnion'), Dic Abram, Edward Samwel and Robert Ieuan, and anonymous poems in free metres; 'Y Compod Manuwel, o waith Dafudd Nanmor' (incomplete); 'Dechre areth Wgan'; 'Dymma ymddiddanion a fu rhwng adrain ymerodor Rhufain, ag Epig ddoeth'; 'Dyhuddiad Elffyn' by Taliesyn; nine grades of kinship ['naw gradd carennydd']; 'Llyma Bregeth Ddewi'; 'Hanes Proffwyd dieithr a rhyfeddol, fy'n ddiweddar ymrydain Fawr'; and extracts from 'Llyfyr barddoniaeth o waith y Capten William Midleton'. It is lettered 'Llyfr Cadwaladr Dafydd 1730' but contains poems of a slightly later date.

Barddoniaeth Huw Morys, etc.

A mid-eighteenth century collection of 'cerddi', 'ymddiddanion', etc. by H[uw] M[orys], together with a few poems by Thomas Edwards ['Twm o'r Nant'], Dav[id] Shadrach, David Thomas ('o sir Garen[ar]fon') Thos. Jones (Maes y Cernddi 'in Cowny' [sic]), and anonymous poems, farm accounts and memoranda, 1773-6, and a veterinary recipe. The volume is written in three main hands, of which the third is that of Dav[id] Shadrach.

Barddoniaeth Huw Morys, etc.

A manuscript of the second quarter of the eighteenth century containing 'carolau', 'cerddi', 'Ymddiddanion' and 'dyrïau' by Huw Morris, with a number of poems by Ellis Cadwalader, Edward Davies ('o Rhiwlas'), Evan Vaughan ('o Gastellmoch'), Cadwalad[r] ap Robert, Moris Rhobert ('o sir feirionydd'), Thomas Davies ('o sir Drefaldwyn'), Arthur Jones, Robert Cadwalad[r] ('o Blwy Pennant'), Richd. Thomas D'd ('o Sir Fon'), Mathew Owen, Thomas Robert ('o Lyn Ceiriog'), Richard Foulkes? and John Edwards, and anonymous poems; a 'cywydd' and 'englynion' by Rich[ard] Abram, Moris ap Evan ap David, Hugh Morrys, Edward Morris ('or Perthi Llwidion'), Richard [Davies] ('Esgob dewi') and Ragiar [sic] Kyffin; English verses by John Davies and John Hughes, and anonymous poems; an account, 1736, of wages paid the workmen for raising a fence upon [the river] Ceiriog 'under pentre gwyn a Tenem[en]t of the Hond. John Myddelton Esq. [of Chirk Castle]', together with a copy of a covering letter to John Myddelton from Richd. Foulkes; ... L[l]ythur y mae yr gair amdano mai Du[w] ... ai ysgrifenodd ai law i hun y rhwn a gaed ta[n] gareg mewn Tref ai henw Mae Kwmbe ...'; and entries of birth and baptism, 1712-32/3 [at Llansilin] of the children of Richard Foulks [of Rhiwlas] and Jane Griffith, his wife. Bound in at the end of the volume is an original power of attorney, 1674, of Oliver Thomas of Shewsbury [sic], Salop, yeoman, authorising his brother Thomas Rees of Llanymowthwey, Montgomeryshire, yeoman, to sue or to compound persons subscribed for specified debts (backed for the purpose of repairing by a printed prospectus of Robert Davies ('Bardd Nantglyn'): [Diliau Barddas, Dinbych, 1827]). The manuscript is written in several hands, among them that of Richard Foulks.

Llyfr Cadwaladr Roberts,

A mutilated volume written in various late seventeenth and early eighteenth century hands containing 'carolau', a 'cywydd' and 'englynion' by Cadwalader Roberts (1685), Hugh Lewis, Hugh Moris, Rowland Vaughan, Moris Richard, Thomas Lloyd ('Ieanga'), Edward Rowland, Richard Abr[a]ham and Edward Moris, and anonymous poems, together with a copy of an acknowledgment, 1677, of a debt of £3 from Thomas Roberts of Penant [Melangell], Montgomeryshire, gent., to John Hughes of Peniarth, gent. On the fly-leaves at the beginning is an index of first lines of the 'carolau' and 'cywydd' compiled and written by J. H. Davies, and at the end a transcript by J. H. Davies of 'Englynion o fawl i Thomas Jones' by Cadwalad[r] Roberts. The volume is lettered 'Llyfr Cadwaladr Roberts 1676'.

Kywyddau, Achau, Compot Manuel

A manuscript in the hand of Rowland Lewis of Mallwyd [d. 1652 or 1653] containing 'cywyddau', some 'englynion' and an 'awdl' by Dafydd Nanmor, Lewes Mon, Sion Tuddur, Dafydd Lloyd ap Lle'n ap Gruff[udd], Gytto or Glyn, Dio ap Ieuan Du, [Lewys] Morganwg, Howel ap Gytto, William Llyn, Morys ap Howel ap Tudr, Ieuan ap Rhys ap Lle'n, Huw Kae lwyd, Rhys ap Kynverig Goch, Dafydd ap Ieuan lloyd, Sion Kerri, Dafydd ap Gwillim, Morys Thomas Howel, Owen Gwynedd, Huw Arwystl, Sr. Owen ap Gwilim, Huw Llyn, John Kain, Sion Philip, Tudur Aled, Roger Kyffin, Dafydd ap Ieuan ap Owen, Wm. Ph[ilip]e, Thomas Pryse, David Lloyd ap Hugh, Gwerfyl Mechain, Doctor Sion Kent, Gruffyth ap Gronwy Gethin, Mr. Edmund Pris, Edward ap Rees, Huw Cowrnwy, Moris Dwyfech, Risiart Gruffydd, Edward Vrien, Moris ap Iefan ap Einion, Huw Roberts ('clerk'), Robert ap Howel ap Morgan ('o Langower'), Tuder Penllyn, Huw Kollwyd [sic] (? Huw Cae Llwyd), Llewelyn ap Guttyn, Iefan Brydydd hir, Ieuan Tew brydydd, Ifan Tuddr, Robert Dyfi, Ieuan Tuder Owen, Gruffuth Owen and Gruff[udd] Llwyd ap D'd ap Einion, and anonymous and incomplete poems; 'Y Compod Manuel, o waith D'd Nanmor allan o hen lyfr memrwn'; pedigrees (Gr. ap Kynan ..., David Lloyd ap D'd ..., Dolgelley - Lewys ap Owen ap Lle'n ..., Llanvendiged - Huw ? ap John ap Hugh ... Klenennav - Syr Wm. Moris ap Elissey ...); and '... henwau pymtheg llwyth Gwynedd, a ffle ir oeddent yn Tario ag yn gorsseddu ai harfav'. The volume is in the same hand as NLW MS 566, [See The National Library of Wales Journal, Vol IX, pp. 495-6], which formed No. 2 in the Llansilin Collection. The later sequence of pagination was carried out by Mary Richards, Darowen. Amongst the later marginalia is a copy of an undated (1 May [ ]) notice to let Ty'n Bedw, parish of Llangadfan, Montgomeryshire. The spine is lettered 'Kywyddau, Achau, Compot Manuel'.

Transcripts by Mary Richards, etc.

A volume originally intended as an arithmetic exercise ('Accompt') book of Jane Richards, Darowen, 1807, and subsequently used largely by Mary Richards to record transcripts of personal memoranda by the Reverend T[homas] Richard[s], Darowen, 1818; letters from T. Richards, Darowen to his children Lewis [Richards] and Jane [Richards], 1837 (the writer's illness) (said to be the writer's last letter) and to his son, the Reverend T[homas] Richards, Berriew, 1826 (the recipient's appointment to the rectorship of Llangynyw), Richard Humphreys, London to Thomas Richard[s], Llangynyw, 1860 (a Welsh church for London), Thomas Gill, Llanowddyn to T[homas] Richards, Llangynyw, 1854 (the death of John Llwyd Richards), the Reverend Maurice Jones, Pennant [Melangell] Vicarage to the Reverend R. Richards, Meifod, 1854 (the death of J. Ll. Richards), [Walter Davies, 'Gwallter Mechain'] to T[homas] Richards, Llangynyw, 1847 (a gathering 'ysbleddach yr alawyddion' at Caledfryn yn Rhos), R. Prys Morris, Dolgellau to M[ary] Richards, 1875 (a request for 'englynion' and pedigrees towards a proposed history of seven parishes between the rivers Dyfi and Maw), J. N. Foulkes, Machynlleth to [Thomas Richards, Darowen], 1833 (requesting his assistance at a Bible meeting), etc., a tabulated account of excursions ('Teithiau') by Mary Richards, Darowen to Aran Fawddwy and Cader Idris, 1800-71 and undated, etc.; poetry ('englynion', 'cerddi', 'cywyddau', etc.) by Moris ab Evan ab Dafydd, Lewis Jones (Nantl...), Richard Abraham, Cadwalad[r] Robert, Hugh Morris, Evan Evans (['Ieuan] Glan Geirionydd'), [Maurice Jones] 'Meiric Idris', Richard Thomas ('o Sir Fon'), John Davies ('ar eu ymadaid [sic] ir America'), John Edward Dafydd ('Can Garwriaethol Gyflwyned I Eisteddfod Blunfield New York ... Nadolig 1873', with a letter to his parents at Llan Erful), J. [recte Edward] Jones ('Person Llanfair'), John Roberts (Dolgelleu), Rowland Jones (Llanuwchlyn), Richard Humphreys (Llanfair), [David Thomas] 'D[afydd] Ddu [Eryri]', 'Dafydd Peblig', Sion Tudur, Tudur Aled, William Edwards ('Gwilym Padarn'), Dafydd Richard ('Dewi Silin'), Gruffudd ab Ieuan ab Llywelyn Fychan, John Blackwell ['Alun'], etc., and incomplete and anonymous poetry; a valentine from Jane [Richards] to D. Richard[s], Llansilin; extracts from 'Gramadeg [Einion Offeiriad]' ('rhai a ddywaid mae un Goronwy Owain ydoedd a ysgrifenwyd ar femrwn o 1500...'); etc.

Transcripts by Mary Richards,

A manuscript in the hand of Mary Richards, Darowen containing transcripts of poetry in both strict and free metres, especially 'cywyddau' and 'englynion', by Edward Urien, Gutto'r Glyn, Gruff. Llwyd ap D'd ap Einion, Ifan Tew Brydydd, Griffyth Owen, William Philip, Doctor Sion Kent, Robert Leia, Iolo Coch, Sion Brwynog, Meilyr Brydydd, Gwalchmai ap Meilyr, Hugh Morris, Ieuan Tudur Owen, William Llyn, Owen Gwynedd, Iefan Brydydd Hir, Davidd Nanmor, Tudur Penllyn, Huw Kollwyd [recte Cae Llwyd], Mr. Edmwnd Pris, Sion Cerri, S[y]r Owen ap Gwilim, Hugh Arwystl, D. Rowlands (Carno), Robin Du o Fon, David Wood (Darowen) and Elizabeth David Ellis ('o fowddwy'), and anonymous poems. The volume also contains personal memoranda by the scribe; an incomplete list of contents; an account of a joint dinner by the Gwyneddigion and Cymreigyddion Societies at Highbury to celebrate the birthday of the Prince of Wales, 1812; 'Principal Points of Religion' and extracts from a letter from Dafydd Evan to [ ... Wynn], undated (thoughts on religion, references to Wynn family and William Vaughan). The volume was begun about the year 1808 and completed in 1849, but the personal memoranda have been continued to 1875. Seven of the 'cywyddau' are said to have been transcribed from 'llyfr maesglase' and one 'englyn' from 'hen lyfyr Cadwaladr David'.

Transcripts by Mary Richards, etc.

A volume almost entirely in the hand of Mary Richards, Darowen largely containing poetry ('cywyddau', 'englynion', etc.) by Rowland Williams, Sion Philip, Guttun Owen, William Philip, Dr John Kent, Dafydd ap E[dmwnt], Edmwnt Prys, Robin Ddu o Fon, James Dwnid [recte Dwnn], Thom. Williams (1817), Iolo Goch, Ifan Tew Brydydd, Taliesin, Davydd ap Gwilim, Huw Arwystl, Hugh Morris, Edward Morris, Walter Davies ['Gwallter Mechain'], [David Richards, 'Dewi Silin'], Robert Parry (Eglwys fach), David Rowlands (Plas Isa, Dolgelley), Rev. D. Davies (Castle Caereinion), John Parry, Robert Davies (Nantglyn) and Hu ap Ier. ap Robert, and anonymous poems. Among other items included are a code of manners ('Dysg Vanners dda'); a pedigree of Oliver Cromwell; a drawing and a description of a brass object discovered at Hen fryn fawr near Caersiws [sic], Montgomeryshire, 1808, 'Teilyn[g]dod a theithi yr Iaith Gymraeg', etc. [from Edward Williams ('Iolo Morganwg'): Cyfrinach Beirdd Ynys Prydain (Abertawy, 1829)]; and a diagram illustrating the civil order and the ecclesiastical order of the months. Much of the volume appears to have been written during the period 1817-18 but there are some personal and other memoranda dated to 1857. Some of the items appear to have been copied from NLW MS 2691 ('Llyfr Pant Phillip').

Darowen tithes; transcripts by Mary Richards; etc.

A volume originally used fairly extensively by Thomas Richards, Darowen as a rentroll of tithes set in the parish of Darowen, 1824-31. Beginning at the end, also in the hand of Thomas Richards, are a note from the Shrewsbury Chronicle, 1829, on the 'Rearing of Apple Trees'; medical, veterinary and household recipes; and accounts of receipts and disbursements (tithes, road rates, rents, etc.) of Thomas Richards, 1827-31. The remainder of the volume was used by Mary Richards, circa 1850-4, to record transcripts of a list of books in the library of Thomas Richards, Darowen; letters from Evan Richards to Thomas Richard[s], curate of Eglwys fach, near Dovy furnace, undated (religious meditations, a pocket Bible), Ch. Meyer, Llanrhaiadr [ym Mochnant], to T[homas] Richards, Llangynyw, undated (news of W. Davies ['Gwallter Mechain'], an invitation to the recipient and Arthur [James] John[e]s), Thos Jones, L[eintwar]dine [aft. of Creaton], to Thos. Richard[s] [at Llangynfelyn], 1779 (personal), and [Evan Evans ('Ieuan Glan Geirionydd')], Trefriw to T[homas] Richard[s], Darowen, 1823 (the writer's preparations to enter St Bees, the writer's return to Trefriw, personal) (original in Cwrtmawr MS 534, Letter No. 13); a receipt for a sum of £1 l0s. paid for a sundial for the use of the parish of Darowen, 1761; accounts of disbursements by T[homas] Richard[s] at Llanganfelin [Llangynfelyn], 1776-81, and a list (p. 17) of the first pupils entered in his school at Llan y Mowddwy, 1789; poetry in strict and free metres ('cywyddau', 'englynion', etc.) by Robert Parry ('Robin Ddu o Eryri'), [William Williams] ('Gwilim ab Iorwerth'), Ieuan ap R[hys] ab Llywelyn, Huw Caellwyd, Rhys ab Cynfreig Goch, Dafydd ap Ieuan Llwyd, Sion Kerri, Tudur Aled, Roger Kyffin, Dafydd ap Jenkin an Owen, W[illiam] Phillip, Doctor Sion Kent, Gruffyth ab Goronwy Gethin, Edmwnd Prys, Edward Urien, Tuder Penllyn, Walter Davies ('Gwallter Mechain'), [John Jones] 'Tegid', William Cynwal, Hu[w] Llun, Rhys Iorwerth Fynglwyd, Gryffyth ap Efan, Dr Richard Dafis ('Esgob Dewi'), Sion ab Sion, Sion Tudur and Howel Borthor (o'r Trallwng'), and anonymous poems. Among the insets and items mounted on the inside covers are a letter from J. Topham to [ ], 1786 (Mr Stocks's donation); an undated petition by William Davies, late of Cemmes, Llanegrin, Merioneth for a charitable contribution from Price Jones, Cyfronydd (petitioner claims that Cemmes, now in Pryce Jones's possession, was previously the property of his own father John Davies); and Hirnant rent accounts between T[homas] Richards and Captain Gwynne, 1816-18. One of the sources quoted by Mary Richards is a manuscript of Sir Thomas Llwyd, 'Person Cemes, Sir Drefaldwyn'. The outside upper cover is inscribed '1825 Tithe Book'.

Canlyniadau 181 i 200 o 346