Dangos 150 canlyniad

Pum llythyr, 1845-1850, oddi wrth John Jones ('Tegid') at y Parch. R. P. a Mrs Llewelyn, Llangynwyd, gan amgau dau lythyr at yr Archaiologia Cambrensis; ac un llythyr, 10 Mehefin 1846, oddi wrth y Parch. R. P. Llewelyn at 'Tegid'.

Llythyrau, 1914-1962, at G.J. Williams oddi wrth ysgolheigion, llenorion, cyhoeddwyr a chyfeillion. Mae'r mwyafrif yn ymwneud â'i arbenigedd yn yr iaith Gymraeg a'i llenyddiaeth, ac ysgolheictod Cymraeg, gan gynnwys ei gyhoeddiadau, ei waith ymchwil, a'i aelodaeth o fwrdd golygyddol Geiriadur Prifysgol Cymru. Mae nifer yn ymwneud â'i weithgareddau fel siaradwr gwadd, darlithydd, athro, a beirniad eisteddfodol, a rhai'n ymwneud â materion gwleidyddol, yn arbennig sefydlu Plaid Cymru a helynt yr Ysgol Fomio. Ceir cyffyrddiadau mwy personol yn rhai o'r llythryau.

Llythyrau, 1915-1977, at Elizabeth Williams, nifer yn ymwneud â G. J. Williams a chyhoeddi ei waith; capel Bethesda'r Fro; dyfodol yr iaith Gymraeg; Undeb Cymru Fydd a Phlaid Cymru. Ymhlith y gohebwyr amlycaf mae Glyn Ashton, Rachel Bromwich (2), D. Simon Evans (4), Aneirin Talfan Davies, Cassie Davies, Rachel Ellenborough (21, ynghyd â pheth o'i gwaith dan yr enw Rachel Law, a gwybodaeth yngŷn ag achau'r teulu (Iolo Morganwg)), Gwynfor Evans (2), Raymond Gower, Bedwyr Lewis Jones (2), Bobi Jones (2), D. Gwenallt Jones (3; ac 1 oddi wrth Nel Gwenallt ar farwolaeth ei gŵr), E. D. Jones (6), Ceri Lewis, Saunders Lewis (3; un oddi wrtho at ei wraig, Margaret, pan oedd yn y carchar; a 3 oddi wrth Margaret at Elizabeth Williams; ac 1 llythyr, 1931, at Saunders Lewis oddi wrth J. Alun Pugh), Timothy Lewis (2), T. J. Morgan, Rhys Nicholas, Iorwerth Peate, Eurys Rowlands, R. J. Thomas (6), a D. J. Williams (6).

Gohebiaeth deuluol G. J. Williams, 1868-1961, ynghyd â'i ddyddiaduron poced, 1920-1961.

Gohebiaeth deuluol amrywiol, 1868-1961, gan gynnwys llythyrau, 1868-1892 (9), a gyfeiriwyd at ei dad, mae'n debyg; llythyrau at G. J. Williams oddi wrth ei dad, [1911x1931]; cardiau post at GJW a'i wraig, [?1949]-1961 (3); cardiau post, 1922-1938, at ei rieni a'i frawd oddi wrth GJW a'i wraig (7); ac un cerdyn post at GJW oddi wrth Elizabeth, ei wraig.

Gohebiaeth a phapurau personol, 1868-1967, yn cynnwys gohebiaeth gyffredinol a theuluol, dyddiaduron a phersonalia; ynghyd â chyfansoddiadau llenyddol a beirniadaethau gan G. J. Williams ei hun; a phapurau'n ymwneud â Phlaid Cymru.

Gohebiaeth, 1935-1938, yn cynnig gwybodaeth am Iolo Morganwg, neu'n ymwneud â lleoliad rhai o'i lawysgrifau.

Darlith yn dwyn y teitl, 'Hanes Geiriaduron Cymraeg'.

Nodiadau ar eiriau unigol a'i sylwadau ar broflenni Geiriadur Prifysgol Cymru. Ceir hefyd peth gohebiaeth berthynol, 1954-1962.

Darlithoedd a nodiadau ar enwau priod ac enwau lleoedd yng Nghymru yn bennaf. Mae'r ffeil hefyd yn cynnwys proflenni'r gyfrol Rhestr o enwau lleoedd (Caerdydd, 1958). Roedd G. J. Williams yn un o'r rhai a fu'n cynghori Elwyn Davies, golygydd y gyfrol, ynglŷn â'r gwaith.

Llawysgrif yn cynnwys englynion, carolau a cherddi rhydd gan Elis Roberts, Hugh Jones, Llangwm, Hugh Prichard, Llanbedr, John Jones, David Jones y Goelas, ac Evan Evans, Llanrwst. Fe'u casglwyd ynghyd gan Evan Evans, Llanrwst.

Llawysgrif ail erthygl G. J. Williams ar eisteddfodau'r Gwyneddigion. Gweler hefyd Y Llenor, XV (1936).

Bwndel o nodiadau amrywiol ac anghyflawn yn ymwneud yn bennaf ag eisteddfodau unigol.

Llawysgrif darlith yn dwyn y teitl 'Eisteddfod y Cymry'.

Papurau'n ymwneud ag astudiaeth G. J. Williams o waith Edward Lhuyd, gan gynnwys llawysgrif o Ddarlith O'Donnell a draddodwyd ganddo, 5 Mai 1959. Ceir hefyd nodiadau, adysgrifau a chyfeiriadau at ohebiaeth a llawysgrifau Edward Lhuyd mewn gwahanol ffynonellau, yn arbennig yn Rhydychen.

Dyddiaduron poced, 1920, 1923, 1925, 1930, 1932, 1934, 1936, 1939, 1939-1940, 1943, 1952, 1956, 1957, 1958, 1959, 1961, yn cynnwys ychydig iawn o gofnodion, ac yn ymwneud yn bennaf â chofnodi dyddiad ac amser darlithoedd a chyfarfodydd pwyllgorau, etc.; ynghyd â llyfr nodiadau yn cynnwys cofnodion manwl am y cyfnod 26 Gorffennaf hyd 2 Awst 1920.

Copi llawysgrif o'r erthygl, 'Dyddiadur William Thomas o Lanfihangel-ar-Elai'; ynghyd â dyfyniadau o'r dyddiadur. Gweler Morgannwg I (1957).

Darlithoedd ac erthyglau'n ymwneud â hanes llenyddiaeth Gymraeg. Yn eu plith ceir y canlynol: 'Llenyddiaeth Gymraeg yn yr Ail Ganrif ar Bymtheg', 'Y Ddeunawfed Ganrif', 'Llenyddiaeth Cymru yn y Bedwaredd Ganrif ar Bymtheg', 'Rhyddiaith y Bedwaredd Ganrif ar Bymtheg', 'Yr Adfywiad Llenyddol yn y Ddeunawfed Ganrif', 'Traddodiad Llenyddol Sir Ddinbych', 'Traddodiadau Llenyddol Sir Aberteifi', 'Traddodiad Cymraeg Gwent', 'Y Ddysg Farddol a'r Dadeni Cymraeg yn yr 16G', 'Dafydd ap Gwilym', 'Telynegwyr y Bedwaredd Ganrif ar Bymtheg', 'Yr Anterliwt Cymraeg II', 'Beirniadaeth Lenyddol', 'Llyfrau Prin', 'Diwylliant Cymreig', a 'Cyhoeddi Llyfrau'.

Darlith a draddododd G. J. Williams yn Amgueddfa Genedlaethol Cymru, yn seiliedig ar arddangosfa o bortreadau rhai o enwogion Cymru; darlith yn dwyn y teitl 'Tri Chan Mlwyddiant yr Annibynwyr', ynghyd ag ychydig nodiadau ar Undodiaeth yn Sir Aberteifi.

Darlithoedd, yn Gymraeg a Saesneg, yn dwyn y teitl 'Iolo Morganwg'.