Showing 982 results

Ceisio rhagweld gweithgareddau mewn pwyllgor i'w gynnal yn Amwythig [yngl?n â dylifiad yr evacuees] o Loegr i gartrefi ac ysgolion Cymru a'u dylanwad andwyol ar yr iaith Gymraeg. Awgrymir codi'r argyfwng yn bwnc trafod ymhob capel a chael Undeb yr Athrawon i gynnal cyfarfod o'r rhieni ymhob pentref. Mae'n rhagweld y ddadl y gellid codi gwersylloedd i gartrefu'r Saeson ond petai'r llywodraeth yn cytuno fe gymerai flwyddyn i godi cytiau addas. Awgryma y dylid apelio am bum neu ddeg mil o bunnoedd fel y gallai Urdd [Gobaith Cymru] gyflogi ugeiniau o weithwyr a'u gyrru ar hyd ac ar led i roi mwy o addysg i'r plant Cymreig. Mae'n awgrymu bod W. J. Gruffydd fel cadeirydd y cyfarfod yn cyflwyno y syniad uchod i'r cyfarfod.

Diolch am gymwynas W. J. Gruffydd yn bodloni adolygu llyfr. Nid oes neb ond ef yn gymwys gan fod Loomis yn rhy bell a'r post yn ansicr. Y mae'n gwella'n dda a gall wneud llawer o'i waith gartref ond bydd yn rhaid iddo ddychwelyd i'r ysbyty am ychydig. Y mae'n gofidio na fu iddo wneud dim yngl?n â chyfansoddiad yr Eisteddfod a'r siarter. Bu'n ymhél â'r P.A.Y.E. ers misoedd ac aeth hwnnw â'i amser i gyd.

Mae'n amgau dwy soned ar gyfer Y Llenor ac yn diolch i W. J. Gruffydd am ei safiad yn ystod y flwyddyn gan gynnwys achos [Eisteddfod] Machynlleth.

Hysbysu bod cyfarfod o Adran Glasurol Urdd Graddedigion Prifysgol Cymru i'w gynnal yn Eisteddfod Aberystwyth ar 6 Awst. Cylchlythyr teipiedig.

Mae'n anfon cart achau yn dangos disgyniad ei theulu o linach Ellis Wynne o'r Lasynys. Hanesion teuluol.

Gwybodaeth am ddisgyniad y teulu Hartley oddi wrth Ellis Wynne.

Cysylltiad y teulu Hartley ag Ellis Wynne.

Y mae'n amgau cân 'Mab y Saer' ar gyfer Y Llenor. Mae'n diolch am Hen Atgofion ac am gerdd W. J. Gruffydd yn y rhifyn diweddaraf o'r Llenor. ['In Memoriam', cyf. XVI (1937), t. 7. Cyhoeddwyd 'Mab y Saer' yn yr un gyfrol, t. 70].

Llongyfarch W. J. Gruffydd ar ei araith yn yr Eisteddfod. Yr oedd yn dda ganddo ei glywed yn 'curo ar yr hen sylfeini'.

Daeth cofiant O. M. Edwards i law. Bu'n ei ddarllen mewn cadair yng ngolwg y môr ac anodd oedd ei roi heibio ar adeg prydau bwyd. Diolch am yr hyfrydwch a gafodd o ddarllen y llyfr.

Diolch am lythyr W. J. Gruffydd ac am gael gweld ei lythyr at Cynan. Mae'n sôn am drafodaeth ar ran o Gyfansoddiad yr Eisteddfod a fu'n achos colli tymer sef yr hyn a elwid yn 'Bond yr Orsedd'. Mae'n ymddiheuro am unrhyw ddiffyg a fu yn ystod y trafodaethau i ddeall ei gilydd.

Mae'n anfon copi o apêl gan y Prifathro J. Morgan Jones ar ran Cynhadledd er Diogelu Diwylliant Cymru gyda'r un post. Disgwylir i'r swyddogion ei harwyddo a'i hanfon ymlaen at bawb y tybir y bydd iddynt gyfrannu.

Mae'n ddrwg ganddo ddeall bod W. J. Gruffydd yn teimlo'n sâl. Gresyn ganddo hefyd yw methiant W. J. Gruffydd i gytuno â'i gydfeirniaid. Y mae D. R. Hughes yn awgrymu nodyn i'w argraffu yn y Cyfansoddiadau gan na allodd W. J. Gruffydd, oherwydd gwaeledd, lunio beirniadaeth.

Copi o lythyr 360 uchod.

Mae'n ysgrifennu i ddiolch i W. J. Gruffydd am ei ran yn trefnu i D. R. Hughes dderbyn gradd anrhydeddus gan Brifysgol Cymru. Cafodd wybod mai W. J. Gruffydd a fydd yn ei gyflwyno yn y seremoni. Mae'n diolch am bob amlygiad o garedigrwydd W. J. Gruffydd tuag ato ar hyd y blynyddoedd. Mae'n rhyfeddu mwy at fawrfrydigrwydd W. J. Gruffydd gan ei fod yn deall fod D. R. Hughes yn perthyn i 'wersyll arall' yn yr etholiad.

Diolch am raglen radio 'Dull y Byd hwn'. Cerdyn post.

Trafod rhestr etholwyr y Brifysgol. [D. Brynmor] Anthony yn anfodlon derbyn cyfeiriad newydd gan neb ond yr etholwr ei hunan. Mae cyfran helaeth o gefnogwyr y Blaid â chyfeiriadau sefydlog gan fod cynifer ohonynt yn wrthwynebwyr cydwybodol neu'n athrawon, gweinidogion, etc. Yn anffodus mae'r rhai a fyddai'n pleidleisio i W. J. Gruffydd wedi eu gwasgaru yn y lluoedd arfog ac yng ngwasanaeth y llywodraeth. Mae'n awgrymu sut y gellid delio â'r fath sefyllfa. Trefnu cyfarfod etholiadol yn Abertawe ar gyfer W. J. Gruffydd ar ôl gêm rygbi rhwng Cymru a'r R.A.F. Atodiad Mae'n anfon drafft o lythyr y gellid ei anfon at bobl sydd yn debygol o bleidleisio dros W. J. Gruffydd i'w hatgoffa i newid eu cyfeiriadau ar restr y Gofrestrfa os oes angen.

Cododd dau bwynt yng nghyfarfod Llys y Brifysgol a'r Cynulliad Graddio. Yn gyntaf dywedodd yr Athro Morgan Watkin nad oedd athrawon Cymraeg y colegau yn ieithegwyr ond yn llenorion a'u bod yn anwybyddu dysgu iaith ar draul llenyddiaeth. Gwelai hyn fel adlewyrchiad o'r hyn a ddywedwyd am W. J. Gruffydd adeg penodi prifathro, sef nad oedd ond journalist. Yn ail wrth i Henry Lewis gyflwyno Dyfnallt ar gyfer ei radd anrhydeddus, fe ddywedodd i Dyfnallt godi'r Tyst 'o fod yn bapur 'distadl' enwadol i fod yn bapur cenedlaethol o fri a dylanwad'. Hoffai wybod pa un ai Henry Lewis ai W. J. Gruffydd a ysgrifennodd hyn gan ei fod yn sen a sarhad ar y cyn-olygyddion i gyd gan gynnwys H. M. Hughes. Dylai'r sylw gael ei ddileu o'r cofnodion.

Y mae yn ddisgynnydd i Huw Huws o Glynnog a oedd yn aelod o 'deulu' Trefeca, ac yn frawd i'r Parch. Howell Harris Hughes. Hanes ei dad John Richard Hughes y Diwygiwr. Credodd y byddai hanes y teulu yn gwneud rhaglen radio ddiddorol ond gwrthodwyd yr awgrym gan y BBC. Meddyliodd wedyn lunio llyfr ac anfonodd at Iorwerth Peate. Teimlai yntau y byddai cyfrol yn ddiddorol iawn neu gyflwyno'r deunydd i'r Llenor ar ffurf tair ysgrif. Mae'n gofyn am farn W. J. Gruffydd ar y mater. Rhydd grynodeb o'i hanes personol. Teipysgrif.