Ardal dynodi
Cod cyfeirnod
Teitl
Dyddiad(au)
- 1842-1999 (Creation)
Lefel y disgrifiad
fonds
Maint a chyfrwng
0.320 metrau ciwbig (29 bocs)
Ardal cyd-destun
Enw'r crëwr
Hanes gweinyddol
Moreia oedd yr unig Eglwys Fethodistaidd yn nhref Caernarfon tan 1842. Dechreuwyd adeiladu addoldy newydd yn 1841 ac fe agorwyd Eglwys Engedi ar 19 a 20 Mehefin 1842. Erbyn chwedegau cynnar y bedwaredd ganrif ar bymtheg yr oedd galw am adeilad mwy oherwydd fod y niferoedd wedi cynyddu'n sylweddol unwaith yn rhagor. Yn Ionawr 1867 agorwyd Eglwys newydd a gynlluniwyd gan Richard Owen, Lerpwl. Yn 1881 gwariwyd ar atgyweirio'r capel ac i ychwanegu is-ystafelloedd. Yn 1886 codwyd Capel Beulah. Agorwyd ysgol ddyddiol yn y seler o dan y capel ar gyfer tlodion y gymdogaeth, 'Ysgol y Seler', yn fuan wedi agor Eglwys Engedi ac yn 1893 fe'i symudwyd i Ysgol Genhadol Mark Lane. Prynwyd y Tŷ Capel yn 1923 a gwnaethpwyd gwelliannau i'r organ hefyd.
Ar 19 Mai 1996 sefydlwyd y Parchedig Harri Parri yn Weinidog Gofalaeth Eglwysi Caernarfon. Derbyniwyd rhai o aelodau Eglwys Beulah gan Eglwys Engedi wedi iddi gau yn 1997. Er bod yr adeilad mewn cyflwr truenus ni lwyddwyd i sicrhau'r cyllid digonol i fedru gwneud y gwaith angenrheidiol. Penderfynodd yr aelodau na fedrent gwrdd â'r gost enfawr ac i ymuno gyda Eglwys Seilo i wneud un Eglwys Bresbyteraidd Gymraeg yn y dref o ddechrau Ionawr 1999 ymlaen. Bwriadwyd cynnal oedfa olaf Eglwys Engedi ym mis Rhagfyr 1998 ond penderfynwyd yn erbyn hyn oherwydd cyflwr yr adeilad.
Hanes archifol
Ffynhonnell
Adneuwyd gan Mr Robert M. Morris, Pen-y-groes, ym mis Mehefin 2002.; 0200208814
Ardal cynnwys a strwythur
Natur a chynnwys
Cofysgrifau Eglwys Engedi, Caernarfon, 1842-1999, gan gynnwys cofrestri, llyfrau casgliadau, llyfrau'r eisteddleoedd, llyfrau'r weinidogaeth, cofrestri anghydffurfiol ac Eglwysig, llyfrau cofnodion pwyllgorau, llyfrau cofnodion, gohebiaeth, a phapurau yn ymwneud â chymdeithasau'r Eglwys a chofnodion yr Ysgol Sul.
Gwerthuso, dinistrio ac amserlennu
Action: Gwaredwyd rhai cofnodion ariannol yn ymwneud ag Eglwys Engedi gan gynnwys bonion llyfr siec, 1936-1937, 1939, datganiadau banc, 1937-1940, 1989-1991, a datganiadau banc 'Engedi Mission Clothing Club', 1983-1988. Dinistrwyd taflenni angladd a dyblygion cylchlythyrau (gweler Ffurflen Werthuso Adrannol AFE/2005-06/1)..
Croniadau
Ni ddisgwylir ychwanegiadau.
System o drefniant
Trefnwyd yr archif yn LlGC yn bum grŵp: materion ariannol; materion gweinyddol; cofnodion Yr Ysgol Sul; materion diwylliannol a chymdeithasol; a phapurau amrywiol.
Ardal amodau mynediad a defnydd
Amodau rheoli mynediad
Disgwylir i ddarllenwyr sydd am ddefnyddio papurau diweddar yn Llyfrgell Genedlaethol Cymru lofnodi'r ffurflen 'Papurau modern - gwarchod data'.
Amodau rheoli atgynhyrchu
Amodau hawlfraint arferol.
Iaith y deunydd
- Cymraeg
- Saesneg
Sgript o ddeunydd
Nodiadau iaith a sgript
Cymraeg yn bennaf oni nodir yn wahanol.
Cyflwr ac anghenion technegol
Cymhorthion chwilio
Ceir copi caled o'r rhestr yn CMA: Cofnodion Capeli Cymru yn LlGC 2001-.
Ardal deunyddiau perthynol
Bodolaeth a lleoliad y gwreiddiol
Bodolaeth a lleoliad copïau
Unedau o ddisgrifiad cysylltiedig
Ardal nodiadau
Nodiadau
Crewyd y teitlau ar sail cynnwys y papurau. Rhoddwyd y teitlau gwreiddiol mewn dyfynodau.
Dynodwr(dynodwyr) eraill
Virtua system control number
GEAC system control number
Pwyntiau mynediad
Pwyntiau mynediad pwnc
Pwyntiau mynediad lleoedd
Pwyntiau mynediad Enw
Pwyntiau mynediad Genre
Ardal rheolaeth disgrifiad
Dynodwr disgrifiad
Dynodwr sefydliad
Rheolau a/neu confensiynau a ddefnyddiwyd
Wrth lunio y disgrifiad hwn dilynwyd canllawiau LlGC a seiliwyd ar ISAD(G) Ail Argraffiad; rheolau AACR2; ac LCSH.
Statws
Lefel manylder disgrifiad
Dyddiadau creadigaeth adolygiad dilead
Mai 2005
Iaith(ieithoedd)
- Cymraeg
Sgript(iau)
Ffynonellau
Nodyn yr archifydd
Lluniwyd gan Ann Francis Evans.
Nodyn yr archifydd
Defnyddiwyd y ffynonellau canlynol wrth lunio'r rhestr: Cronfa CAPELI LlGC; Canmlwyddiant, 1842-1942, Engedi Caernarfon (Caernarfon, 1942); Gwilym Arthur Jones, Pobl Caernarfon ac addolwyr Engedi, 1842-1992 (Caernarfon, 1992); ac eitemau yn yr archif.