Identity area
Reference code
Title
Date(s)
- 1842-1999 (Creation)
Level of description
fonds
Extent and medium
0.320 metrau ciwbig (29 bocs)
Context area
Name of creator
Administrative history
Moreia oedd yr unig Eglwys Fethodistaidd yn nhref Caernarfon tan 1842. Dechreuwyd adeiladu addoldy newydd yn 1841 ac fe agorwyd Eglwys Engedi ar 19 a 20 Mehefin 1842. Erbyn chwedegau cynnar y bedwaredd ganrif ar bymtheg yr oedd galw am adeilad mwy oherwydd fod y niferoedd wedi cynyddu'n sylweddol unwaith yn rhagor. Yn Ionawr 1867 agorwyd Eglwys newydd a gynlluniwyd gan Richard Owen, Lerpwl. Yn 1881 gwariwyd ar atgyweirio'r capel ac i ychwanegu is-ystafelloedd. Yn 1886 codwyd Capel Beulah. Agorwyd ysgol ddyddiol yn y seler o dan y capel ar gyfer tlodion y gymdogaeth, 'Ysgol y Seler', yn fuan wedi agor Eglwys Engedi ac yn 1893 fe'i symudwyd i Ysgol Genhadol Mark Lane. Prynwyd y Tŷ Capel yn 1923 a gwnaethpwyd gwelliannau i'r organ hefyd.
Ar 19 Mai 1996 sefydlwyd y Parchedig Harri Parri yn Weinidog Gofalaeth Eglwysi Caernarfon. Derbyniwyd rhai o aelodau Eglwys Beulah gan Eglwys Engedi wedi iddi gau yn 1997. Er bod yr adeilad mewn cyflwr truenus ni lwyddwyd i sicrhau'r cyllid digonol i fedru gwneud y gwaith angenrheidiol. Penderfynodd yr aelodau na fedrent gwrdd â'r gost enfawr ac i ymuno gyda Eglwys Seilo i wneud un Eglwys Bresbyteraidd Gymraeg yn y dref o ddechrau Ionawr 1999 ymlaen. Bwriadwyd cynnal oedfa olaf Eglwys Engedi ym mis Rhagfyr 1998 ond penderfynwyd yn erbyn hyn oherwydd cyflwr yr adeilad.
Archival history
Immediate source of acquisition or transfer
Adneuwyd gan Mr Robert M. Morris, Pen-y-groes, ym mis Mehefin 2002.; 0200208814
Content and structure area
Scope and content
Cofysgrifau Eglwys Engedi, Caernarfon, 1842-1999, gan gynnwys cofrestri, llyfrau casgliadau, llyfrau'r eisteddleoedd, llyfrau'r weinidogaeth, cofrestri anghydffurfiol ac Eglwysig, llyfrau cofnodion pwyllgorau, llyfrau cofnodion, gohebiaeth, a phapurau yn ymwneud â chymdeithasau'r Eglwys a chofnodion yr Ysgol Sul.
Appraisal, destruction and scheduling
Action: Gwaredwyd rhai cofnodion ariannol yn ymwneud ag Eglwys Engedi gan gynnwys bonion llyfr siec, 1936-1937, 1939, datganiadau banc, 1937-1940, 1989-1991, a datganiadau banc 'Engedi Mission Clothing Club', 1983-1988. Dinistrwyd taflenni angladd a dyblygion cylchlythyrau (gweler Ffurflen Werthuso Adrannol AFE/2005-06/1)..
Accruals
Ni ddisgwylir ychwanegiadau.
System of arrangement
Trefnwyd yr archif yn LlGC yn bum grŵp: materion ariannol; materion gweinyddol; cofnodion Yr Ysgol Sul; materion diwylliannol a chymdeithasol; a phapurau amrywiol.
Conditions of access and use area
Conditions governing access
Disgwylir i ddarllenwyr sydd am ddefnyddio papurau diweddar yn Llyfrgell Genedlaethol Cymru lofnodi'r ffurflen 'Papurau modern - gwarchod data'.
Conditions governing reproduction
Amodau hawlfraint arferol.
Language of material
- Welsh
- English
Script of material
Language and script notes
Cymraeg yn bennaf oni nodir yn wahanol.
Physical characteristics and technical requirements
Finding aids
Ceir copi caled o'r rhestr yn CMA: Cofnodion Capeli Cymru yn LlGC 2001-.
Allied materials area
Existence and location of originals
Existence and location of copies
Related units of description
Notes area
Note
Crewyd y teitlau ar sail cynnwys y papurau. Rhoddwyd y teitlau gwreiddiol mewn dyfynodau.
Alternative identifier(s)
Virtua system control number
GEAC system control number
Access points
Subject access points
Place access points
Name access points
Genre access points
Description control area
Description identifier
Institution identifier
Rules and/or conventions used
Wrth lunio y disgrifiad hwn dilynwyd canllawiau LlGC a seiliwyd ar ISAD(G) Ail Argraffiad; rheolau AACR2; ac LCSH.
Status
Level of detail
Dates of creation revision deletion
Mai 2005
Language(s)
- Welsh
Script(s)
Sources
Archivist's note
Lluniwyd gan Ann Francis Evans.
Archivist's note
Defnyddiwyd y ffynonellau canlynol wrth lunio'r rhestr: Cronfa CAPELI LlGC; Canmlwyddiant, 1842-1942, Engedi Caernarfon (Caernarfon, 1942); Gwilym Arthur Jones, Pobl Caernarfon ac addolwyr Engedi, 1842-1992 (Caernarfon, 1992); ac eitemau yn yr archif.