Ardal dynodi
Cod cyfeirnod
Teitl
Dyddiad(au)
- 1943, 1945 a 1962-1981 (Creation)
Lefel y disgrifiad
ffeil
Maint a chyfrwng
2 ffolder (2.5 cm.)
Ardal cyd-destun
Enw'r crëwr
Hanes bywgraffyddol
Ganwyd yr awdur a'r hanesydd William Ambrose Bebb yng Ngoginan, Ceredigion, yn 1894. Graddiodd o Goleg Prifysgol Cymru Aberystwyth yn 1918 cyn treulio dwy flynedd arall yno yn astudio ar gyfer gradd MA. Aeth i Brifysgol Rennes yn 1920 ond symudodd i'r Sorbonne ym Mharis cyn pen ychydig wythnosau lle bu'n fyfyriwr ac yn ddarlithydd a lle daeth dan ddylanwad Charles Maurras a'r Action Francaise, ac y daeth yn edmygydd mawr o Ffrainc a'i diwylliant. Ymunodd â staff Adran Hanes y Coleg Normal, Bangor, yn 1925, gan ddod, yn ddiweddarach, yn bennaeth yr Adran. Cyhoeddodd ei fyfyrdodau ar wareiddiad Ewrop yn y gyfrol Crwydro'r Cyfandir (1936). Daeth i adnabod Llydaw yn dda a rhoddodd adroddiadau ar ei gysylltiadau â'r mudiad cenedlaethol yn y wlad honno mewn tri llyfr a gyhoeddwyd rhwng 1929 a 1941. Ysgrifennodd gyfres o bum llyfr ar hanes Cymru, a gyhoeddwyd rhwng 1932 a 1950, ac y mae llawysgrifau'r cyfrolau hynny ymysg y papurau hyn. Yn 1924 sefydlodd y Mudiad Cymreig ar y cyd â Saunders Lewis a Griffith John Williams, mudiad a ddatblygodd yn ddiweddarach i fod yn Blaid Genedlaethol Cymru ac a ddaeth wedi hynny yn Blaid Cymru. Parhaodd i fod yn un o gefnogwyr selocaf y Blaid hyd at yr Ail Ryfel Byd ac fe safodd yn ymgeisydd drosti yn Arfon yn Etholiad Cyffredinol 1945. Tua diwedd ei oes, fodd bynnag, oerodd ei s1/4l wleidyddol a rhoddai bwyslais cynyddol ar egwyddorion Cristnogol, fel y dengys ei lyfr olaf, Yr Argyfwng, a gyhoeddwyd yn 1956, ar ôl ei farwolaeth.
Priododd yn 1931 ag Eluned Pierce Roberts, Llangadfan, a bu iddynt saith o blant. Gwnaeth y teulu eu cartref yn Llwydiarth, Ffordd Ffriddoedd, Bangor Uchaf. Bu farw Ambrose Bebb yn sydyn ar 27 Ebrill 1955.
Hanes archifol
Ffynhonnell
Ardal cynnwys a strwythur
Natur a chynnwys
Llythyrau yn bennaf, 1962-1981, ynglŷn â gwneuthurwyr clociau, nifer ohonynt yn cyfeirio at waith Iorwerth Peate, Clock and Watch Makers in Wales (Caerdydd, 1945). Yn eu plith ceir rhai lluniau o glociau; nodiadau teipysgrif megis 'The nomenclature of sundials', 'Llandovery town clock' a 'Llandovery clockmakers'; a chopi printiedig o'r penillion, 'Myfyrdod ar y cloc yn taro'. Yn ogystal, ceir llythyrau, 1943 (fwyaf) a 1945, yn ymwneud â John Tibbot yn bennaf a Samuel Roberts, yn cynnwys rhai oddi wrth W. Ambrose Bebb; Robert Evans (3); R. T. Jenkins; E. D. Jones (3); Bob Owen; a J. B. Willans.
Gwerthuso, dinistrio ac amserlennu
Croniadau
System o drefniant
Ardal amodau mynediad a defnydd
Amodau rheoli mynediad
Amodau rheoli atgynhyrchu
Iaith y deunydd
Sgript o ddeunydd
Nodiadau iaith a sgript
Cyflwr ac anghenion technegol
Cymhorthion chwilio
Ardal deunyddiau perthynol
Bodolaeth a lleoliad y gwreiddiol
Bodolaeth a lleoliad copïau
Unedau o ddisgrifiad cysylltiedig
Ardal nodiadau
Nodiadau
Preferred citation: A4/5
Dynodwr(dynodwyr) eraill
Virtua system control number
GEAC system control number
Pwyntiau mynediad
Pwyntiau mynediad lleoedd
Pwyntiau mynediad Enw
- Tibbot, John, c.1757-1820 (Pwnc)
- Roberts, Samuel, 1800-1885 (Pwnc)
- Evans, Robert, -1957 (Pwnc)
- Jenkins, R. T. (Robert Thomas), 1881- (Pwnc)
- Jones, E. D. (Evan David) (Pwnc)
- Owen, Bob, 1885-1962 (Pwnc)
- Willans, J. B. (John Bancroft), 1881-1957 (Pwnc)