Carols, Welsh

Tacsonomeg

Cod

Nodyn(nodiadau) cwmpas

Nodyn(nodiadau) ffynhonnell

Nodyn(nodiadau) darganfod

Termau hierarchaidd

Carols, Welsh

Termau cyfwerth

Carols, Welsh

Termau cysylltiedig

Carols, Welsh

52 Disgrifiad archifol canlyniad ar gyfer Carols, Welsh

52 canlyniad yn uniongyrchol gysylltiedig Eithrio termau culach

'Ail Biser Sioned',

  • NLW MS 9047A.
  • Ffeil
  • [1724x1800] /

A collection of poems, medical and veterinary recipes, and miscellanea entitled 'Ail Biser Sioned sef Casgliad Cadwalader Davies [Gwyddelwern] wrth ei bleser . . .', with some additions. The poems include 'carolau', 'cerddi', 'cywyddau' and 'englynion' by Hugh Morys, Dafydd Nanmor, Maredudd ap Rhys, William Wynne, John [Siôn] Cadwaladr, Jonathan Hughes, Lewis Morris ('Llywelyn Ddu'), Ellis Roberts, Rees Ellis, Roger Thomley, Ellis Cadwaladr, Matthew Owen, Edmwnd Prys, Dafydd Manuel and others. A valentine from Cadwaladr Davies to Jane Jones is dated 14 February 1749.

Davies, Cadwaladr, b. 1704

Barddoniaeth,

An imperfect composite volume largely in the hand of David Rowland, Bala, and begun by him probably in 1757. It includes 'cywyddau' and other poems in strict metres by Owen Griffith (Gruffudd), Gwerfil Vachan ('Gwyrfyl merch Howel Vaughan o flodwal', 1590), Tudur Aled, Mr William Wynne, David ab Gwilim, Edward Maurice, Owen Gwynedd, Ned Rowland, Rowland Hughes 'or Graienun' (1758, 1776), Taliesin, Sr Roger, John David, Meredyth ap Reec, Humphrey Dafydd ab Evan, Dafudd Nanmor, Robert Lewis (1767), Robert William(s) (1768), Rice Jones 'or Blaene' (1774), etc.; poems in free metres ('carolau', 'dyriau', 'tribannau', etc.) by Maurice Richard, Robert Sion Evan (1668), Rowland Hughes, Lewis Morris ['Llywelyn Ddu o Fôn'], Hugh Hughes ['Y Bardd Coch o Fôn'], Gwilim ab Ierwerth (William Edwards 'o Lanfawr'), John Dafudd lâs ('pan oedd yn gwisgo Lifre Hugh Nanau Esqr.'), Ellis Roberts, William Pirs Dafydd, and Hugh Jones (Llangwm), together with several anonymous 'cerddi'; and prose texts comprising an extract from the parish register of 'Tre Gwayan', Anglesey, 2 March 1581[/2] ('Fe fu farw hen wr ymhlwu Tregauan yn Sir Fôn un William ab Howel ab Dafydd ab Ierwerth, ai oed yn : 105 : o flynyddoedd, ag fe fu yn briod dair gwaith ...'), traditional lore in connection with two lakes in Snowdonia ('yn yr Ryri') called 'y Dulyn' and 'ffynnon y llyffaint' (... 'allan o hên lyfre Thomas Price o Blâs Iolyn Esqr'), 'Rhinwedd y Ceiliog', 'Dyma hanes Peilatus ap Jerus' ('medd llyfr Antwn o Went'), 'Dyma Hannes yn dangos fel yr aeth Joseph i brynu lliain gan Sydonia I amdoi Corph Crist', 'Dechreu Araeth Wgan', and an anecdote testified by Richard ap John 'o Llanganhafal yn nyffryn Clwyd' concerning a five years' old boy of Llanfachreth in Merioneth who in 1615 could play the harp 'yn Gynghaneddol Gowir Dane'. There is also a list, in a later hand, of preachers and their texts at a [Methodist Association, c. 1800, and an inset of 12 pp. in the hand of 'Huw ap Huw' [i.e. Hugh Hughes, 'Y Bardd Coch o Fôn' containing elegies to Lewis Morys ['Llywelyn Ddu o Fôn'] by Gronwy Owen and the scribe. The volume is lettered 'Cerddi Cymraeg'.

Undeb Llenyddol a Cherddorol Rhostryfan a Rhosgadfan,

  • NLW MS 12126i-iiB.
  • Ffeil
  • [1896x1918] /

Two rough notebooks of J. R. Williams, Rhosgadfan, containing minutes, memoranda, and accounts of 'Cylchwyl Undeb Llenyddol a Cherddorol Rhostryfan a Rhosgadfan', 1896. Inset are a carol and other verses; typescript and printed balance sheets, 1911, 1918; and an undated holograph letter from the secretary H. S. Hughes, Rhostryfan.

Williams, J. R., Rhosgadfan

Barddoniaeth

A volume which belonged in 1791 to Evan Thomas, who is said to have been superintendent of the Penrhyn Quarry, Caernarvonshire, and afterwards to Michal Prichard and others. It contains 'Carol plygain', 'Cerdd Newydd o Gwynfan y Bardd au Berwig wedi Colli ei Wallt mewn Clefyd ...' by David Jones, Llanfair Dyffryn Clwyd, 'Carol yw ganu ar agoriad y Melinydd ...' by Gryffydd Williams, etc.

Thomas, Evan, fl. 1791

Mynachlog yr Ysbryd Glân; Efengyl Nicodemus; etc.

An imperfect manuscript containing a 'cywydd' by Thomas Pr[ys] ('o blas Siolun' [i.e. Iolyn]); anonymous 'englynion'; 'Llyma Lyfr a ddowaid am y lle a elwir monachlog yr yspryd Glan ...'; 'Dyma ystori o waith nikodemws' (fragment); 'carolau', with additions and emendations, by Rhys Jones ('Person Doged'), Elizabeth ach Williams [sic] Williams, Edwart Rowland, Hugh Morice, and Morus Rhobert, and anonymous 'carolau'.

Barddoniaeth,

Two composite volumes of the second half of the eighteenth and of the early nineteenth century containing 'cerddi', 'englynion', 'carolau' and 'penillion Malendein' by Hugh Moris, Rees Lloyd, Arthur Jones, Mathew Owen, Jonathan Hughes, John Rees ('o Lanrhauadr'), Hugh Jones (Llangwm), Morus ap Robert (Bala), Richard Sion Sieng[cin], Robert Evan ('Y Jeinier'), David Marpole, Lewis Morus ('o sir fôn'), Mr Gronwy Owen ('o fôn'), Edward Moris ('or Perthi Llwydion'), Robert Evans ('o Landrillo'), Michel Prichard, Clydro, John Cadwaladr, Harri Parri, Thomas Edwards, Edwart Parry, John Edwards ('o Landrillo'), Robert Evan ('o feifod'), Rees Jones, Rouland Hughes ('or bala'), Robert Thomas, Daniel Jones ('o Rywabon'), Robert Ragad, Waltar Davies, Evan Williams ('Clochydd Llanmihangel'), Morris Jones ('or Talwrn o ymul Llanfyllin'), Lewis 'or Rydonen' (o Blwy Llantysilio') Hugh Hug[he]s, Edward Rowland, Ellis Robert(s), Harri (Henry)' Humphreys, 'Meibion Sioned' ('or Coed bychain'), Edward Jones ('or ty'n y Celyn o blwy Potffari'), Evan James ('o Lanfachreth'), Dafydd Dafis (David Davies), Richard [Davies] ('Esgob Dewi'), Roger Kyffin, Cadwalader Roberts, Marged Ffoulkes ('o Rhywlas'), Ellis Cadwalader, David Evans ('o Dre Lledrod ymlhwy Llansilin'), Mr Tos. Jones ('vicar Hirnant') ('englynion' (3) in English), William Jones ('o Gynwyd'), Moris ab Evan ab Dafydd, and Robert Hughes ('o Grauanun'), together with anonymous compositions. There are references to and compositions relating to interludes in vol. i, 91, 115, 156, and 165. The volumes are largely in the hand of Rees Lloyd, Nant Irwen.

Barddoniaeth,

An imperfect volume of 'cywyddau', a few 'englynion' and a carol by William Sion ab Dafydd, Roger Kyffin, Sion Ffylip, William Llyn, Tydyr Aled, John Morgans, John Prichart Prees, Iolo Goch, Edward Moris (corrected to Sion Tydur), Robt. Edward, D. ab Edw[ard], Richard Phylip, Griffith Parry, John Davis, and Sion Dafydd Sienkin. The volume may be in the hand of John Pughe of Kedris, whose name occurs twice: 'John Pughe his hand 1731', (p. 12) and 'John Pughe of Kedris his hand 1732' (p. 16).

Barddoniaeth Huw Morys, etc.

A manuscript of the second quarter of the eighteenth century containing 'carolau', 'cerddi', 'Ymddiddanion' and 'dyrïau' by Huw Morris, with a number of poems by Ellis Cadwalader, Edward Davies ('o Rhiwlas'), Evan Vaughan ('o Gastellmoch'), Cadwalad[r] ap Robert, Moris Rhobert ('o sir feirionydd'), Thomas Davies ('o sir Drefaldwyn'), Arthur Jones, Robert Cadwalad[r] ('o Blwy Pennant'), Richd. Thomas D'd ('o Sir Fon'), Mathew Owen, Thomas Robert ('o Lyn Ceiriog'), Richard Foulkes? and John Edwards, and anonymous poems; a 'cywydd' and 'englynion' by Rich[ard] Abram, Moris ap Evan ap David, Hugh Morrys, Edward Morris ('or Perthi Llwidion'), Richard [Davies] ('Esgob dewi') and Ragiar [sic] Kyffin; English verses by John Davies and John Hughes, and anonymous poems; an account, 1736, of wages paid the workmen for raising a fence upon [the river] Ceiriog 'under pentre gwyn a Tenem[en]t of the Hond. John Myddelton Esq. [of Chirk Castle]', together with a copy of a covering letter to John Myddelton from Richd. Foulkes; ... L[l]ythur y mae yr gair amdano mai Du[w] ... ai ysgrifenodd ai law i hun y rhwn a gaed ta[n] gareg mewn Tref ai henw Mae Kwmbe ...'; and entries of birth and baptism, 1712-32/3 [at Llansilin] of the children of Richard Foulks [of Rhiwlas] and Jane Griffith, his wife. Bound in at the end of the volume is an original power of attorney, 1674, of Oliver Thomas of Shewsbury [sic], Salop, yeoman, authorising his brother Thomas Rees of Llanymowthwey, Montgomeryshire, yeoman, to sue or to compound persons subscribed for specified debts (backed for the purpose of repairing by a printed prospectus of Robert Davies ('Bardd Nantglyn'): [Diliau Barddas, Dinbych, 1827]). The manuscript is written in several hands, among them that of Richard Foulks.

Carolau duwiol,

A late seventeenth century manuscript of anonymous 'carolau', etc. The volume is written in two hands and is lettered 'Carolau Duwiol'.

Barddoniaeth, etc.

A composite volume in various late eighteenth and early nineteenth century hands consisting largely of 'carolau', 'englynion', hymns, etc. by [David Thomas, 'Dafydd Ddu Eryri'], R. Philips, Mary Rees (Llanbrynmair, 1828), [David Jones] ('Ieuan Cadfan') (Llangadfan, 1827), R. Ll., Thomas Williams, John Roberts, John Thomas, Evan Willians [sic] ('o blwy Darowen. Gefen Barhedin'), J. A. Owen ('Bardd Meirion'), 'Iorwerth ap Robert ab Arthur' (Glynn Ceiriog) ('Neu Ned Glann Gwryd'), [? Robert Ellis] ('Cynddelw'), Rowland Hugh ('or Grienyn ...'), H. Jones (Maes y glasau), Arthur Jones, Mary Rhys, [William Edwards] ('Gwillim Padarn'), Walter Davies ('Gwallter Mechain'), Robert Davies ['Bardd Nantglyn'], 'Dic'r Erw', [William Williams] ('G[wilym] ab Iorwerth'), J. Blackwell ['Alun'] ('Y Penillion Blaenorol a wnawd yn ddifyfyr pan ydoedd Mair Darowen yn canu Gorhhoffedd gwyr Harlech yn mharlwr Ysgoldy y Berriew ... 1826. Dyma'r yscrifen cynta ...'), John Rogers, and H. Humphreys, and anonymous poems. The volume also contains observations on 'Trioedd y Gorseddigion', a copy of a letter, 1818, incorporating verses, from Ann Edward in London; and a copy of a letter from [ ] ('Da fyddai genyf wybod pwy ... Dafydd Ionawr wedi colli'r Enw'), from Llansantfraid, to the Rev ...iam, 1822 (impressions of an eisteddfod at Caerwys, englynion to 'Ioan Tegyd', etc., enclosing a letter from G[oronwy] Owain).

Carolau, etc.

Transcripts by Mary Richards, Darowen of carols, hymns, etc. by [Robert Roberts] 'Robin Meirion' (1827), Thomas Edwards ['Twm o'r Nant'], Rowlan[d] Hugh ('r cryenin'), Arthur Jones, Hugh Jones (Maesglasau), Dafydd Harris and D. Silvan Evans ('Hirlas'), and anonymous compositions. The scribe's name on the fly-leaf is dated 1873. Beginning from the end, in another hand, are undated measurements of a house and farm buildings, etc.

Barddoniaeth, achau, etc.,

A composite manuscript lettered 'BARDDONIAETH &c.' on the spine. The volume, which contains 'englynion', 'carolau' and pedigrees, is written for the most part (ff. 1-52 verso and 75 verso-101 verso) by Wiliam Dafydd Llywelyn of Llangynidr (c. 1520-1606) (cf. NLW MS 15542B). Another hand is responsible for ff. 53- 75, but Wiliam Dafydd Llywelyn appears to have annotated this middle section. Folio 6 verso carries an eighteenth century list of payments, and folio 7 verso is blank. The contents are: ff. 1-2 verso, part of the story of 'Trystan ac Esyllt' (cf. 'englynion' 9 to 28 in Ifor Williams, 'Trystan ac Esyllt', The Bulletin of the Board of Celtic Studies V, pp. 118-21); ff- 3-5v, a religious carol beginning 'hanpych well y gaua[. . .] . . .', with each stanza ending 'ora tu pro nobys'; f. 6 recto-verso, 'englynion': one by Huw Arwestl beginning 'medru tewi weithie yes medria[d] [sic] gydwedd . . .', as well as three written in praise of the song-thrush by Dauydd llwyd Mathe, 1581, Dafudd Benwyn, and Wm Mydleton; f. 8 recto-verso, a short extract of religious prose beginning 'Jessv grist yn keidwad y godoedd o feirw y fyw . . .'; f. 8 verso, an 'englyn' 'pen ddarffo rifo y ryfic, ymgais . . .'; ff. 9-46, 'Dyma englyn[ion ] . . .', a series of 226 'englynion' based on proverbs and epigrams, the first beginning '[D]auparth gwaith ganwaith rag wynebdychryn . . .', 'per Tho[mas] ap Hughe de Ewyas', the epigram or proverb is rubricated oftener than not; ff. 46 verso-48, '[ ] englynion y datts', beginning 'dau .cc. a v. mil digwyn / ont dayfis . . .'; f. 48 recto-verso, five 'englynion' beginning 'Un sir ar bymtheg medd sain / lliwgalch . . .'; ff. 49-51, a series of nineteen 'englynion' recording the accession dates of the kings and queens of England between Henry II and Elizabeth I, beginning 'pymp deg pedwar teg myn tain / ywch ka[nt] . . .'; ff. 51 verso-52, eight stanzas beginning 'hawdd o beth y[w] nabod cwilsen . . .'; f. 52, two 'englynion' beginning 'mi a gaf y geisaf fal negeswr / dof . . .'; f. 52, a 'hir a thoddaid' beginning 'Rag Kythrel anfwin . . .'; f. 53, the six last lines of a carol ending 'am y fordd [sic] y gorfydd myned'; ff- 53-73, a long carol based on biblical and historical events, entitled 'Iacob 4 Glanhewch ych dwylaw bechadurieit a phurwch ych calonaw [sic] dauddyblug feddwl', beginning ' fal iroeddwn i n effrv . . .'; f. 73 verso, five stanzas beginning 'Dues wyn diwad . . .', with the following note accompanying the text 'ymofynnrvch am ddiwedd hyn yma yn well o rhyw goppi arall oscat vidd nid oedd ef yn cesio oddli ne ni fedrei Amendiwch y dywaetha fal hyn i odli os mwnwch'; f. 74 recto-verso, lines in the 'cywydd' metre beginning 'Rhown moliant gan tant bob didd . . .'; f. 74 verso, an 'englyn' based on Mat. [xxiv, 35.], beginning 'Nef a daear wfir o wall / a dderfydd . . .'; f. 75, an 'englyn' by Simwnt Vychan beginning 'Pumptheccant gwyddant y gost / a decwyth . . .'; f 75, two 'englynion' by Da[vid] Johns beginning 'Mil a hanner noder yn wiwdec cynnwys . . .'; f. 75 verso, three 'englynion' beginning 'pwy ywr mares garw a gyrydd myrain . . .'; ff. 76-80, a description of arms of Welsh nobles entitled 'Dysgrifiad arfey y bryttan[ied] o vryttys hyd heddiw'; ff. 80 verso- 82, 'Disgliriad [sic] pob gwlad yn neilltyedic o waith Einion ap gwawdrydd mewn englynion', beginning 'Gnawd yngwynedd fokyssedd eirey . . .', [ usually attributed to Aneurin Gwawdrydd]; f. 82 recto-verso, seven 'englynion' of a prophetic nature beginning 'pan welych yr ych mawr ychod / antyrys . . .'; f. 83, a short English prophecy beginning 'Take hyd of Seuen . . .'; f. 83, a list of characteristics attributed to twelve areas of Wales and the Marches in which they surpass others, beginning 'Pen Bonedd Gwynedd'; and ff. 83 verso-101 verso, a list of pedigrees of noble Welsh families entitled 'llyma Betigriw y bryttanied' beginning 'llywelyn ab Gryffydd ap ll ap lorwerth drwyndwn ap Owain gwynedd . . .', continuing f. 84 'llyma Iach bryttys', f. 85 'Rodri Mawr ap merfyn frych . . .', f. 85 verso 'Plant Owein Gwynedd', f. 93 'llyma Wahelyth Deheybarth', f. 94 'kedewen', f. 99 'Dyma arfav Rys ab Morys goch . . .', f. 100 verso 'llyma Iach bleddyn ab kynfyn;, f. 101 'llyma bedwar post prydain', f. 101 'llyma Iach yr arglwydd Rys', and f. 101 verso 'llyma Iach Gryffydd ab kynan' (incomplete).

William Dafydd Llywelyn and others.

Barddoniaeth, etc.

A composite volume in three sections containing 'cywyddau', 'englynion' and 'awdlau' by Dr Sion Cent, Syr Dafydd Trefor, Llewelyn Goch ab Meirig hen, Einion ap Gwalchmai, Iolo Goch, Gutto'r Glynn, Syr Rhys Drewen, Tudur Penllyn, Howel Reinallt, Syppyn Gefeiliog, Bedo Brwynllys, Howel Cilan, Morys ab Ifan ab Einion, Ieuan Brydydd hir, Tudur Aled, Ralph ap Connoay, Gruffydd Grug, Robin Ddu, Meredydd ap Rhys, Efan Fychan ab Morganwg, William (Gwilym) Cynwal, Owain Gwynedd, Sion Tudur, William Lleyn, Rhys Cain, Sion Phylip, Edmund Prys ('Arch-diacon'), Gruffydd Phylip, Edward ap Ralph, Rhichard Phylip, Lewis Glyn Cothi, Gruffydd Hiriaethog [sic], Morys ap Howel ap Tudur, Rhys Ednyfed, Ieuan Dyfi, Gruffydd Leia, Ieuan Deulwyn, Sion Brwynog, Gruffydd Ifan ab Llewelyn Fychan, Dr Sion Dafydd Rhys, Roger Cyffin, Thomas Prys (Plas Iolyn), Wmffre Dafydd ab Ifan, William Phylip, Dafydd ap Rhys, Dafydd Dafis ('gwas Owen Wynn o'r Glyn'), Ellis Rolant ('o Harlech'), Thomas Llwyd ('o Benmen'), Mr Hugh Lewis, D. D. Gwynn, Huw Llwyd Cynfal, Edward Morys, [John Davies] 'Sion Dafydd Las ('Sion Penllyn'), Owen Gruffydd, (John Roderick] S[iôn] Rhydderch, William Elias, Huw ap Huw, [John Roberts] 'Sion Lleyn', [David Thomas] 'Dafydd Ddu Eryri', Gruffudd Williams ('Gutyn Peris'), Gronw Owen, Simwnt Fychan, Huwcyn Sion, 'Nid Prydydd ... ond Gutto rhiw Fwngler', Ieuan Grffudd, Deio ap Ieuan Ddu, Rhys Llwyd ab R[hys] ab R[hisiart], Hywel ab Dafydd ab Ieuan ab Rhys ('ne Hywel Dafi neu bardd Rhaglan'), Lewis Owain ('o Dyddyn y Garreg'), Mr. Rowland Price, Sion Mowddwy, Gruffuth Parry, and Robert Edward, and anonymous compositions; 'Ychydig o hanes cyff-Genedl y cymru'; notes on 'Coptic Alphabet', 'The Syriac Alphabet', 'The Hebrew Alphabet', 'Greek Alphabet', three grades of Druids, and church inscriptions from Llaneinion (Lleyn) [i.e. Llanengan], Caernarvonshire, and Llaniestin (Anglesey); 'The names of the several churches in Anglesey and the time in which they were built'; a holograph copy of a letter from J[ohn] Thomas ['Sion Wyn o Eifion'], Chwilog to [David Thomas, 'Dafydd Ddu Eryri'], 1808 (observations on [Yr] Eurgrawn [Cymraeg]); anonymous carols; etc. The respective sections are in the hands of Robert Williams ('Robin Llys Padrig'), Abererch, Evan Prichard ('Ieuan Lleyn'), and John Thomas ('Siôn Wyn o Eifion'). Annotation by D. S[ilvan] E[vans]. Bound in at the end is a typescript alphabetical list of first lines of poems.

Barddoniaeth,

A manuscript of 'englynion', 'carolau', 'cerddi', 'penillion', etc. by Edward Maurise, Hugh Jones (Llangwm), Mr [William] Wynne (Llangynhafel [sic]), Mathew Owen, Edward Rowland, 'Prydudd Cystyllen', Maurice Roberts (Probert) (Bala), Robt Jones (Penrhiw Dwrch, Llaniwllyn), Thomas Gryffydd, John David Las, Dicc. Abraham, Robert Lewys, Rowland David, Robt. Thomas, Ro[wlan]d Jo[ne]s, John Niccolas ('or Llysendy'?), Hugh Lloyd Cynfel, Hugh Maurice, Efan Dew, Wm. Llyn, Sion Phylip, Bedo Hafesb, Simon Sion [Jones] (Blaen y Cwm Gynllwyd), John Cadwalader, Ellis William ('or wergloddu'), Thomas Evans, Llewelun Jones, Llywelyn Cadw[alad]r?, Lewis Jones (Tymawr), John Fychan, Dafydd Manuel, and Lewis or plas, together with anonymous compositions. The volume has an obvious association with the Llanuwchllyn area of Merioneth. The greater part of it was written apparently by Richard Hughes, Pentre, circa 1761.

'Cronfa Dafydd Ddu', etc.

A composite volume compiled by Owen Williams, Fronheulog, Waunfawr in 1857. It comprises: I. 'Y Gronfa' (pp. 1-200), largely in the hand of David Thomas ('Dafydd Ddu Eryri'), containing an introduction ('Y Rhagymadrodd') signed 4 October 1790; an English translation by D[avid] T[homas] of two lines of poetry by Gwalchmai; 'Cyfieithiad o Awdl Sibli (Sibyl's Ode, translated by the Revd. Gor[onwy] Owen)' ('See the above, versified in D. Thomas's poetical collection'); etymons of Mr Jones of Llanegryn, Mr L. Morris, and D. Tho[ma]s; extracts from letters from the Revd. Gor[onwy] Owen to Mr Richard Morris of the Navy Office, London, 1753-67; Welsh poetry by Bleddyn, Gwgon, Taliesin, Cynddelw [Brydydd Mawr], 'Guttun Gwrecsam' ('sef John Edwards neu Sion Ceiriog now dead'), Rhisiart Jones 'o Fôn, Syr Thomas Jones ('Iechyd i Galon yr hen offeiriad O na bai Gant o'i fath ynghymru y dydd heddyw'), Hywel ap Reinallt, Llywelyn Goch ap Meurig Hen (with a translation by Evan Evans ['Ieuan Fardd']), Hywel ap Dafydd ap Ieuan ap Rhys, Thomas Celli, Tudur Aled, D[avid] Thomas, Owen Williams (Waunfawr) (c.1820), Rhys Jones 'o'r Blaenau', and Goronwy Owen; English poetry by Alexander Pope, John Dyer, and Thomas Gray; anecdotes and biographical notes relating to Gruffydd Hiraethog, William Phylip, Sion Tudur, William Lleyn, etc.; 'Athrawiaeth y Gorphwysiadau', being rules of punctuation, copied in 1809 ('not intended for public inspection'); observations in verse on 'Barddoniaeth Gymreig', for publication in the North Wales Gazette, 1818; a holograph letter from D. Thomas to Robt. Williams, land surveyor, Bangor, 1820 (plagiarism of one of the writer's poems, comments on the poetry of 'Gutyn P[eris]', results of the Wrexham eisteddfod); 'Sibli's Prophecy. A Fragment from the Welsh', translated by D. Thomas; 'A Discourse between St Kybi and other saints on their passage to the Isle of Bardsey ...'; epithalamia to Dafydd Thomas and Elin, his wife, by [John Roberts] 'Siôn Lleyn', [Griffith Williams] 'Gutyn Peris', [William Williams] 'Gwilym Peris', and Dafydd Owain ('Bardd Gwyn o Eifion', i.e. 'Dewi Wyn o Eifion'), 1803-4; reviews by 'Adolygwr' of 'awdlau' by Walter Davies ['Gwallter Mechain'] and Edward Hughes ['Y Dryw'] on 'Amaethyddiaeth' submitted for competition at Tre Fadog eisteddfod, 1811; and critical observations on Welsh poetry entitled 'Ystyriaethau ar Brydyddiaeth Gymraeg ai pherthynasau yn gynnwysedig mewn rhai nodiadau ar waith Mr. T[homas] Jones ['Y Bardd Cloff'] yn y Greal', by 'Peblig', Glan Gwyrfai [i.e. 'Dafydd Ddu Eryri'] (published in Golud yr Oes, 1863, pp. 118-23), together with copies of two letters, 1806, to the author from 'Padarn' [i.e. 'Gutyn Peris'] and John Roberts ['Sion Lleyn'] containing their observations on the views set forth in the treatise. Pp. 61-8 are in the autograph of Owen Williams, Waunfawr. The compiler has included a few cover papers from manuscripts of 'Dafydd Ddu Eryri' bearing such inscriptions as 'This Morrisian MS (with some others) I found at a Farmhouse called Braint near Penmynydd, Anglesey, Sept. 9th 1793. D. Thomas' (p. 123) and 'This MSS (with several others) has been bequethed to me, by the Rev. David Ellis, late Rector of Cruccaith in Caernarvonshire. D. Thomas' (p. 189). Ii. The works of Griffith Williams ('Gutyn Peris'), Braich Talog, Llandegai, - 'Sef Casgliad, O Ganiadau, Carolau, a Cherddi, Ac awdlau, a Chowyddau, Ac Englynion ...', transcribed by Owen Williams, Ty ycha'r ffordd, Waun fawr, Llanbeblig, 1811, together with a few 'englynion' by Goronwy Owen (pp. 201-48). Iii. 'Bywyd a Marwolaeth Godidog Fardd, Dafydd Thomas; neu Dafydd Ddu, o Eryri', being a biography collected and transcribed by Owen Williams, Waunfawr; 'Casgliad Barddonawl O Waith Dafydd Ddu o Eryri, Y rhai a gyfansoddodd Yn ol ei argraffiad o Gorph y Gaingc' (imperfect) (1 page), 'Englynion ar Fedd Dafydd Thomas' by Dafydd Owen ('Dewi Wynn o Eifion'), Robert Williams ('Robert ap Gwilym Ddu' 'o'r Bettws Bach Eifion'), Griffith Williams ('Guttun Peris'), Richard Jones (Erw), Wm. Edward ('Gwilym Padarn'), and [Owen Williams]; 'englynion' by 'Dafydd Ddu Eryri', 1796-1815 and undated; and extracts from three letters from 'Dafydd Ddu Eryri' to P[eter] B[ailey] W[illiams], 1806-20 (the death of the recipient's parishioners in Llanberis and Llanrug, the death of the recipient's brother the Reverend Eliezer Williams, the displeasure of 'O[wain] Myfyr') (pp. 251-84). Iv. A transcript of Cofrestr o'r holl Lyfrau Printiedig ... (Llundain, 1717) (pp. 287-452). Inset are three leaves containing transcripts of a letter from Edmund Francis to [ ] (the writer's health, the recipient's preaching engagement) (incomplete) and of a letter from D. Thomas ['Dafydd Ddu Eryri'] to [John Roberts, 'Siôn Lleyn'], 1810 (the sale of the writer's [Corph y Gaingc]). Written on the inside lower cover is a long note by O[wen] Williams, Fronheulog, Waunfawr, 1857, of which the following is an extract, - 'Myfi a gesglais gynhwysedd y llyfr hwn o'r hen ysgrifiau a ddaeth i'm dwylaw oeddynt eiddo Dafydd Ddu Eryri ac a delais am eu rhwymo yn nghyd megys y gwelir yma er's llawer o flynyddoedd yn ol ...'.

Barddoniaeth,

A volume compiled by, and in the hand of, David Evans ('Dewi Glan Llugwy'), Dolgellau, formerly of Llanrwst, containing a collection of 900 unpublished 'penillion' ('Casgliad o Benillion Cymreig, Anghyoeddedig') which was awarded the prize at Rhuddlan Eisteddfod, 1850, under the pseudonym of 'Diwyd', together with a report of the adjudication; a second collection of 285 and some unnumbered 'penillion' compiled at Llanrwst after the completion of the first; a collection made at Llanrwst, 1865, of 'cywyddau', 'englynion', 'awdlau', 'carolau', 'penillion' and hymns ('Casgliad o hen Farddoniaeth') by Dafydd Llwyd ap Ll'n ap Gryffydd, Cutto'r [sic] Glyn, Rhys Goch Eryri, Gruffydd Llwyd Dafydd ap Einion Lygliw, Huw Arwystl, William Lleyn, Rowland Fychan, Caergai, William Byrchinshaw, E[dward] Kyffin, Simmwnt Fychan, Hopcin ab Thomas ap Einion ('o ynys Dawy'), Rhys Jones ('o'r Blaenau'), Morris Powell, Rosier Cyffin, William Morris, Gwerfil Goch ('neu Mynor Vychan Caer Gai'), H. Hughes ('Y Bardd Coch o Fon'), [Evan Evans] ('Ifan Brydydd Hir'), [Edward Richard] ('Iorwerth Rhisiard'), Roger y Gweydd, Dafydd Benwyn, Llywelyn ab Rossers ('o Sain ffagys'), Sion Brwynog, Hugh Lloyd Cynfal, Huw Ceiriog, Huw Llyn, Huw Pennant, Ieuan Tew, Bedo Hafhesb, Sion Tudur, Owen Gwynedd, Dafydd o'r Nant, Lewis Morris ['Llywelyn Ddu o Fôn'], [John Davies] ('Sion Dafydd Las'), Syr Rhys, William Phillip, William Elias, Ieuan Lleyn, Dafydd Nanmor, Cadwaladr Cesail, Huw Ifan ab Huw, John Ifans, John Williams, Llangwm, Humprey [sic] Owen, John Rhydderch, Dafydd Manuel, John Prichard, Dafydd Jenkin, Meurig Llwyd, Michael Prichard, Llanllyfni, Robert Edward Lewis, Hugh Gruffydd, Rhys Cain, Dafydd ap Edmwnt, Edmunt Prys, David Evans, Llanfair, Goronwy Owen, Henry Humpreys [sic], Rees Llwyd, Ap Ioan, John Morgan, M.A. (1714), Ellis Wynn, Lasynys, Tudur Aled, Thomas Prys, Plas Iolyn, Dafydd Williams (1650), William Sawndwr ('o Landaf'), Rhisiart Phylip, Gwerfyl Mechain, Margaret Jones (1734), Rowlant Hugh ('o'r Graienyn'), Sion Cain, D[avid] Jones ('Dewi ab Sion') ('Dewi Fardd'), Howel Pirs, John Richards ('o'r Fryniog'), Hugh Jones, Llangwm, Margrad Llwyd Ragad, Sion Richard ('o'r Garth'), and Thomas Edwards ('Twm o'r Nant'), together with anonymous poems (including one signed 'Nis gwyddai Sion Llannor Pwy a'i Cant'); 'Perllan Clwyd', being a collection made at Llanrwst, 1856, of poetry, poetical reminiscences, and witty sayings ('Casgliad o Farddoniaeth yn Cynwys Carolau Cerddi Englynion a Man Gofion Barddonol ac hefyd Ffraeth Ddywediadau') of Thomas Edwards ('Twm o'r Nant'), together with a poem ('cân') by William Jones, Cefn Berain, Llanefydd ('Yn gymaint ac na allaf gyd fyned a chwi yn eich Canu diweddaf i'r offeiriadau ...'), and an index to first lines of Gardd o Gerddi (Merthyr [1846]) and five interludes by Thomas Edwards. The collection entitled 'Casgliad o hen Farddoniaeth' contains a section transcribed from manuscripts ('o hen ysgrifau') of David Jones ('Dewi Fardd'), Trefriw, including much of the material contained in Cwrtmawr MS 98.

Llyfr Ofer Gerddi Margaret Davies,

A manuscript entitled 'Llyfr Ofer Gerddi Margaret Davies 1738', being a collection of 'carolau', 'dyrïau', 'Penillion', and 'englynion' compiled by Margaret Davies (c. 1700-85?), of Coetgae-du, Trawsfynydd, Merioneth. An analysis of the volume ('Bannau'r Llyfr hwn ... by the scribe describes the contents as follows: 'Y Part Cynta or Llyfr sydd O Garolau Maswedd gan mwya. Yna Cerddi ar amryw fesurau Er Gofyn amryw Roddion. Ac yna Dirifau ne ddyriau Mawl merched. Ychydig Alar Gerddi. Amryw fasweddgerdd I ferched Ac ar amryw fesurau. Englynion'. The authors represented in the volume are Hugh Maurice, Lewis Owen ('o Dyddyn y Gareg'), William Phylip, Hugh ab Cadwaladr, Robert Edward Lewis, Hugh ab Evan ('Caer Cyrach'), Willm. Dafydd Meyrick, Edward Maurice, Sr. Morgan, Robert Evan ('o Rhedyn Cochion'), Cadwaladr Roberts, Thomas Edwart ('o Blwy Cerig y Drudion'), Rees Jones [o'r Blaenau] (1737), Mr. Robt. Lloyd, W. Lias, Margarett ych Evan ('o Gaer Cyrach'), Mr Price, Ellis Rowland, Owen Griffith, Sion Ellis ('y Telyniwr'), 'hên wraig o drawsfynydd', John Rhydderch, W. D., John Davies, Richard Phylip, M[argaret] Davies, Richard Abraham, Hugh Evan, Morris Robert, Edward Rowland, Mathew Owen, Maurice Robert, Franses Parry, Roger Edward, John Prichard Prys, Olvar Ifan, Rowland Davies, Mr J. Pughe, John David ('Siôn Dafydd Las'), M[ichael] P[ritchard], Dic Thomas, Robert Humphre[ys] ['Robin Rhagad'], Mrs Wynne, Moris Lloyd, Hugh Wynn, Ellis Moris, Dafydd ab Edmwnt, Mr Wm. Wynne, Margt. Rowland, H[uw] ab Ifan ab Robert, Rees Goch [Eryri], Rees Lloyd, Lewis Rowland, Rowland Owen, Robt. Owen Lewis, Iorwerth fynglwyd, William Gryffydd ('o Ddrws y Coed'), and [Ellis Roberts] ('Ellis y Cowper'). Several of the poems are anonymous, and some are written on the dorse of an undated letter (mid eighteenth century) from Robt. Anwyl, Hengae, to his uncle Robert Vaughan, Dolymelynllyn (wages requested by an employee, news from Guilsfield) and on the dorse of address leaves of letters to Margaret Davies at Goedtref [Llanelltyd, Merioneth], at Plâstanyfynwent, Dolgelley, at Plas Tan y Bwlch, and at Berthlwyd, near Dolgelley; also bound in the volume (pp. 249-74) are printed 'carolau' and 'cerddi' by John Rhydderch, Huw Morys, Thomas Edwart ['Twm o'r Nant'], Morus Robert, Dafydd Thomas, and Gruffudd Edward ('o Lan-Silin').

Llyfr o Hen Ganeuon ...

Two volumes entitled 'Llyfr o Hen Ganeuon wedi eu cyfansoddi ers 200 mlynedd. 1900'. The volumes are in the hand of J. H. Davies and contain transcripts, with annotations and collations, of 'carolau', 'cerddi', 'dyrïau', 'englynion' and 'awdlau' from the Welsh School and Cymmrodorion groups of manuscripts in the British Museum Additional Collection (MSS 14866-15089). Many of the poems are anonymous but the following authors are named: Richard (Dicc) Hughes, Ll'n ab Hwlkyn ('o Fon'), Cadwaladr Cesail, John Griffiths (Llanddyfnan), Huw Dafi ('o Wynedd') ('nage huw Dafi ap Robert'), Hugh Lloyd (Cynwal), Rolant Vychan ('o Gaer Gai'), H. Hughes ('or foel yn Llandyfrydog o Fon'), Rhys Gray, Davydd Lloyd ('of Sybylltir meddant'), Gwilym Tew ('meddai Llyfr Lewys Hopkin'), 'Gofalus' [Sion Morgan], Thomas Jones ['person Llan fair yn sir Fynwyl], Sion Prus, Lewis Morris, William Roberts ('clochydd Llannor or Llanfor yn Lleyn'), Morgan Evan ('the Bailiff to Thos. Jones Esqre one of His Majesties Just. of the Peace for ye County of Cardigan'), [Richard Morris?], Llywelyn ap Hywel ap Ieuan ap Gronwy, Risiart Parry?, Mathew Owen, Samson Edward ('y Gwehydd'), Hugh ap Ieuan ap Robt. ['o Dolgelleu'], Thomas Siencyn ap Ifan ('o Forganwg'), and Howel Thomas Dafydd. MS 167 also contains a prose text entitled 'Yr Ail Rhan o Bregeth Morgan y Gogrwr'. There are a list of contents and an index of first lines at the end of MS 166 and a list of contents at the end of MS 167. Among the insets are a folio from an eighteenth century manuscript containing an imperfect free-metre poem ('Can'), and transcripts of free-metre poems in the hands of J. Glyn Davies and E. A. Lewis of University College of Wales, Aberystwyth.

Llyfr o Hen Ganeuon

A third volume entitled 'Llyfr o Hen Ganeuon', being a continuation of MSS 166-7 and comprising largely of transcripts by J. H. Davies from manuscripts in the British Museum, in the Cardiff Central Library, in the National Library of Wales and in Jesus College, Oxford of 'carolau', 'dyrïau', 'englynion', etc. by Hugh Roberts, Sion Roger, Hugh Morris, Harri Llwyd, Rowland Vaughan, E[lis] Anwyl, Wm. Phylip, Huw Llwyd, Jo. Griffith [Llanddyfnan], W[atcyn] Clywedog, Hen. Bodwrda, G[ruffudd] N[annau], Gr. Ph[ylip], Ffouck Llwyd ('o Henllan'), Rich. Hug[hes] (Dick Hughes), Thom. Price, Gwerful ferch Guttyn ('Tafarnwraig Talysarn'), J[ohn] Ed[wards], R[ichard?] B[ulkeley?], Ed. Samuel, Ellen Gwdmon, Tudur Aled, Heilin Capten Roberts (Lifftenant Wiliam Peilyn), Richard Parry, Dafydd ap Huw'r Gô ('o Fodedern'), Meister Lewis Meyrig ('y Cyfreithiwr'), Huw Bwccleu ('o Lanfechell'), Dafydd Llwyd (Sybylltir), Robin Dyfi, Richard Phillip, T. Llo[yd], Sr. Morgans, Sion Morys, Sr. Sion Gruffydd ('chaplen Mr. Wil. Tomas'), Tomas Brydydd ('o Lanvyl[lin]'), Morgan taylor, John William, Llelo, Sion Tudyr, Elinor Humphrey, Goronw Owen, Elis Kenferick, Iaco ap Dewi, Jon. Owen, Richard Owen ('or lasynis'), 'Edwardus David' [Edward Dafydd], and Mredyth ap Rosser. The volume also contains anonymous poems from the same sources; calendars of the contents of manuscripts in the British Museum and in the Cardiff Central Library; an extract from Drych Cristianogawl (1585); a pedigree of the family of Billings of Dymerchion; and 'Notes on Cerddi, etc'.

Canlyniadau 21 i 40 o 52