Identity area
Type of entity
Person
Authorized form of name
Amanwy, 1882-1953
Parallel form(s) of name
Standardized form(s) of name according to other rules
Other form(s) of name
Identifiers for corporate bodies
Description area
Dates of existence
History
Roedd 'Amanwy', sef David Rees Griffiths (1882-1953) o'r Betws, Rhydaman, sir Gaerfyrddin, yn fardd, yn awdur ac yn ddarlledwr. Cafodd ei eni yn y Betws ar 6 Tachwedd 1882, ac roedd yn frawd hŷn i James Griffiths (1897-1975), yr AS dros Lanelli ac Ysgrifennydd Gwladol Cymru. Gadawodd yr ysgol yn 12 mlwydd oed, a bu'n gweithio ym Mhantyffynnon a gweithfeydd glo eraill yn ardal Rhydaman. Oherwydd salwch, gadawodd y gwaith glo yn 1927, a chymryd swydd gofalwr Ysgol y Sir yn Rhydaman. Yn 1907, wrth wella ar ôl damwain ddifrifol yn y pwll, dechreuodd ymddiddori mewn llenyddiaeth, yn enwedig gwaith John Milton a Thomas Hardy. Dechreuodd ysgrifennu a chystadlu mewn eisteddfodau lleol a'r genedlaethol, gan ennill i gyd tua 80 cadair a sawl coron. Bu hefyd yn feirniad eisteddfodol cyson. Cyfrannodd golofnau cyson i'r Amman Valley Chronicle a Y Cymro ac ysgrifennodd hefyd i adran Radio y BBC, a bu ef ei hun yn ddarlledwr. Tua'r flwyddyn 1950 ymddangosodd yn David, ffilm a seiliwyd ar ei fywyd. Cyhoeddwyd casgliad o waith Amanwy dan y teitl Ambell Gainc (Rhydaman, 1919), ac ef oedd golygydd O lwch y lofa (Rhydaman, 1924), sef casgliad o waith chwech o lowyr sir Gaerfyrddin. Cyhoeddwyd cyfrol bellach, Caneuon Amanwy (Llandysul, 1956) ar ôl ei farw. Roedd gan Amanwy bedwar o blant o'i ddwy briodas; Gwilym, Ieuan, Menna a Mallt. Bu farw yn Ysbyty Middlesex, Llundain, ar 27 Rhagfyr 1953 a'i gladdu yng Nghapel Gellimanwydd. Rhydaman.
Places
Legal status
Functions, occupations and activities
Mandates/sources of authority
Internal structures/genealogy
General context
Relationships area
Access points area
Subject access points
Place access points
Occupations
Control area
Authority record identifier
Institution identifier
Rules and/or conventions used
Status
Level of detail
Dates of creation, revision and deletion
Language(s)
Script(s)
Sources
lcnaf